بخشی از مقاله
چکیده
حس تعلق مکان،حاصل ارتباط درونی انسان،تصورات ذهنی او و ویژگی های محیطی است.در واقع می توان گفت این حس از تعامل انسان با مکان زندگی روزمره ایجاد می شود.بر اساس مطالعات انجام شده،حس تعلق مکان در فرایند توسعه پایدار،اهمیت بسزایی دارد.از اینرو در اهداف راهبردی توسعه پایدار مضامینی چون توانمند سازی،ارتقاء کیفیت زندگی،امنیت اجتماعی و رفاه اجتماعی به شکلی گسترده مورد تأکید قرار گرفته است.
یکی از مکان هایی که هنرمند می تواند مسائل گوناگون راجهت تأثیرگذاری بر روی افراد جامعه عرضه نماید،محیط های فرهنگی و هنری است .اجتماع پذیر کردن این مراکز امری مهم شمرده می شود که در راستای نیل به این مقصود،معماری پایداربه این مهم می پردازد.
امروزه ،با توسعه شهرها و نیاز مبرم به مراکز فرهنگی،از جمله سینماها،این مراکز،از تعلقات اجتماعی به دور شده اند.در راستای ارتقاء فرهنگ،توجه به اصل پایداری هرچه بیشتر ضرورت پیدا می کند.انسان محوری و حس تعلق،جزء اصلی ترین عوامل پایداری محسوب می شود. هدف مطالعه حاضر آن است که عوامل مؤثربر حس تعلق را شناسایی کرده و پیامد های آن را در توسعه پایدار مراکز فرهنگی مشخص کند،تا براساس آن راهکارهای لازم را ارایه نماید.
در این راستا از روش کتابخانه ای برای جمع آوری اطلاعات بهره گرفته شده است.بدین ترتیب، به نظر می رسد حس تعلق مکان،از جمله عواملی است که تداوم حضور در فضا را تضمین می کند و سبب افزایش توسعه پایدار مراکز فرهنگی می شود.
-1 مقدمه
انرژی و مباحث مربوط به آن ، امروزه یکی ا ز مهم ترین و حساس ترین مباحث جهان می باشد.امروزه با کاهش سوخت های فسیلی و منابع آب های زیر زمینی،آلودگی محیطی افزایش خواهد یافت.امروزه معماری و مباحث معماری تنها در مورد انرژی نیست بلکه به نوعی احترام به زمین،هوا و منابع طبیعی می باشد.
پایداری به معنای گسترده در توصیف جهان به کار برده می شود.که در واقع هر دو جامعه انسانی و محیط طبیعی در ارتباط با یکدیگر می باشند.در واقع توسعه پایداری به معنی فراهم کردن راه حل هایی براساس مسائل فیزیکی،اجتماعی و اقتصادی می باشد و می تواند مانعی برای ادامه کاهش منابع طبیعی،جلوگیری از،از بین رفتن محیط زیست طبیعی و آلودگی جهانی و تغییرات آب و هوایی و در نهایت مانعی از کاهش کیفیت زندگی شود
سینما نقطه عطفی در مباحث معماری می باشد که به عنوان مکانی برای گذراندن اوقات فراغت و همچنین مضامین فرهنگی می باشد.که براساس مجموعه ای از تحرکات و صداهاست.سینماها مکان هایی مناسب براساس حس زیبایی شناسی و تجربیات اجتماعی می باشد که می تواند الگوهای رفتاری را به سایرین منتقل کرده و برای این منظور ما نیازمند تأسیس بناهایی با استفاده از فاکتورهای لازم برای بالا بردن جذابیت فرهنگی و همچنین پایداری اجتماعی می باشیم .
یکی از عمده موضوعاتی که در سال های اخیر به میزان محدود، به آن پرداخته شده است، مبحث حس تعلق می باشد. از آنجایی که دانشمندان به موضوع پایداری در دنیای امروز،به خصوص در محیط های فرهنگی از جمله سینماها توجه بسیاری نموده اند،نقش حس تعلق مکانی در ایجاد پایداری می تواند اثر بسزایی داشته باشد.در این مقاله سعی بر آن شده است، تا به موضوع پایداری در فضاهای فرهنگی و نحوه تأثیر حس تعلق مکانی در ایجاد این پایداری به تفسیر پرداخته شود .
-1-1 بیان مسئله
پیچیدگی و چند جانبه بودن ارتباط بین سینما و معماری باعث شده تا این موضوع نیازمند متد ویژه ای جهت تحلیل باشد و در نتیجه محقق باید متد لازم جهت تحلیل سینما را توسعه دهد و این خود بسیار جذاب و قابل تأمل می باشد و باعث توجه به فرهنگ، هنر، سیاست و اقتصاد در کل جهان می باشد.از طرفی در فضاهای فرهنگی، حس تعلق مکانی، مهم ترین اثر را در جذب تماشاگر به سینما دارد. توجه به مبحث پایداری در ایران، سبب شده تا پیش زمینه فرهنگی نقش پررنگ تری در پایداری اجتماعی یک کشور بازی کند
سینما بعنوان یکی از اصلی ترین فضاهای فرهنگی شهر، از گذشته همواره محل تعاملات اجتماعی انسان بوده است. این در حالی است که امروزه دیده می شود این فضای جمعی، بصورت مکانی در آمده که فقط انسانها را بصورت توده در کنار هم قرار می دهد و به جای گروه های اجتماعی هدفمند، انبوهه ای از افراد تشکیل می شوند که در کنار هم قرار گرفتن آنها، فقط گذراندن اوقات فراغت را در پی دارد. در حالی که سینماها محل تبادلات فرهنگی و نمایش سنت وآداب و رسوم آن مرزوبوم می باشد و مکانی جهت رشد فرهنگی افراد است.
لذا پایداری در محیط های جمعی یکی از مسایلی است که باید به آن توجه بیشتری شود.یکی از مؤلفه هایی که سبب پایداری می شود، حس تعلق است.که پیش از این در ایجاد پایداری اجتماعی فضاهای جمعی از جمله محله،خیابان، پارک هاو ..... بررسی شده است.لذا می تواند در ایجاد پایداری سینماها نیز تأثیرگذار باشد
-2-1 روش تحقیق:
روش های مختلفی جهت بررسی و تحقیق در زمینه های مختلف وجود دارد که در این تحقیق، متد استفاده شده به صورت کتابخانه ای و مشاهدات می باشد که براساس اصول توسعه پایداری طراحی شده است. در واقع شایان ذکر است که ایده پایداری، هم چنان یک عنوان جدید در مباحث معماری محسوب می شود که درک و مفهوم آن، نیازمند سؤالات گوناگون در ابعاد مختلف در این زمینه است.
-3-1 سؤالات تحقیق:
-پایداری چیست و در فضاهای فرهنگی، تفریحی از جمله سینماها، چگونه می توان به پایداری دست یافت؟
- حس تعلق چه نقشی در پایداری اجتماعی دارد؟
-2 معماری پایدار:
مفهوم پایداری در معماری با مفاهیم معماری اکولوژی یا معماری سبز یا معماری محیطی برابری می کند. براساس گفته تادائو آندو "من سازه هایی می سازم که در طبیعت پایدار باشند"
در سال 1990، لیست بلندی از آیتم های معماری پایدار تهیه شد. که در این میان، حس تعلق مکانی نیز به صورت گذرا مورد توجه قرار گرفته بود. از جمله مواردی که سبب پایداری اجتماعی می شود، در قالب مدیریت طراحی پایدار ارائه شده است.
-1-2 شناخت مکان: اگر ما برای طراحی، نسبت به مکان شناخت داشته باشیم، می توانیم در آن زندگی کنیم، بدون آنکه از بین برود. شناخت مکان از جمله جهت تابش نور، در طراحی مناسب فضا کمک کرده و حتی دسترسی و محافظت از فضاهای حمل و نقل عمومی آسان خواهد شد.
-2-2ارتباط با طبیعت: در طراحی سایت آنچه که مورد توجه قرار می گیرد،ایجاد هارمونی مناسب، بین طرح و طبیعت است.که این خود شامل تأثیر و ایده گرفتن از محیط طبیعی بوده که حتی کمک به سالم نگه داشتن محیط طبیعی می شود.
-3-2 مفهوم چرخه طبیعت: در طبیعت ، هدر دادن منابع طبیعی مفهومی ندارد. چرخه طبیعت به صورت دایره بسته بوده که همراه با کار کردن و زندگی کردن، توأماً،باید به نیازها و روابط و دستورالعمل های محیط طبیعی احترام گذاشت،تا این چرخه به حرکت درآید و از مسیر خود خارج نشود.
-4-2 افکار عمومی: طراحی پایدار، شامل رنج وسیعی از فرهنگ ها، نسل ها، نژادها و اعتقادات مردم جهان است. در واقع فراهم کردن راحتی به همراه کیفیت، نتیجه طراحی پایدار خواهد بود.
-5-2 خوانایی و احساس امنیت: در واقع خوانایی بخش مهمی از هر سازه وحتی یک شهر را شامل می شود. داشتن درک واضحی از محیط، از موارد ضروری جهت ایجاد توسعه پایدار است.