بخشی از مقاله
چکیده
نظر به افزایش پیش رو در جمعیت جهان و نگرانی فزآینده از امنیت غذایی آینده، خلاء عملکرد و رفع آن بهعنوان یکی از زمینههای داغ تحقیقاتی در علوم زراعی در آمده است. تخمین میزان خلاء عملکرد و تعیین عوامل بهوجود آورندهی آن مستلزم بهکارگیری روشهای مناسب میباشد. گندم بهعنوان یکی از اصلیترین مواد غذایی بشر و مهمترین محصول زراعی و مادهغذایی در اکثر کشورها، از جایگاه ویژهای برخوردار است. با توجه به رشد روز افزون جمعیت و افزایش قیمت این کالا در بازار بینالمللی اهمیت دستیابی بهخود کفایی با این محصول استراتژیک، روز به روز افزایش بیشتری پیدا میکند. در این پژوهش که در شهرستان اندیمشک در سال زراعی 1395 انجام شد، کلیه اطلاعات مربوط بهمدیریت و عملیات زراعی، مشخصات خاک در قالب پرسش نامه در طول فصل رشد بین 83 کشاورز توزیع و از طریق مصاحبه رو در رو تکمیل شد. در پایان فصل رشد میزان عملکرد واقعی برداشت شده توسط کشاورزان و زمان برداشت، ثبت گردید. اطلاعات بهدست آمده وارد اکسل و مرتب شدند. حداکثر عملکردهای ثبت شده در منطقه بهعنوان عملکرد پتانسیل در نظر گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل ها از نرم افزار SAS استفاده شد. نتایج نشان داد بیشترین خلاء عملکرد مربوط به مقدار بذر و تاریخ کاشت به ترتیب 1868 و 1846 کیلوگرم در هکتار و 28 درصد می باشد.
مقدمه
فراهم کردن غذای کافی برای جمعیت رو به تزاید جهان با افزایشی معادل 250000 نفر در روز، یکی از اهداف مهم دولتها جهت مقابله با گرسنگی و بالا بردن سطح تغذیه میباشد. آمار منتشره از سوی سازمان ملل نشان میدهد که حدود 800 میلیون نفر از جمعیت جهان 14 - درصد جمعیت - دچار فقر غذایی هستند که این رقم تا سال 2020 به یک میلیارد نفر خواهد رسید - فائو، . - 2008 ظرفیت نهایی تولید غذا در جهان بهوسیله میزان زمینهای مناسب و منابع آب در دسترس برای تولید محصولات زراعی و همچنین محدودیت های بیوفیزیکی رشد گیاهان زراعی محدود میشود. کمیسازی ظرفیت تولید هر هکتار از مزارع فعلی برای تصمیمگیری، پژوهشها، توسعه و سرمایهگذاری و همچنین برای کمک به کشاورزان محلی در تصمیمگیری های مزرعهای مورد نیاز است - وانایترسام و همکاران، . - 2013 از بین بردن فاصله بین عملکردی که در حال حاضر در مزارع بهدست میآید و عملکردی که میتواند بهوسیله استفاده از بهترین ارقام سازگار با محیط و بهترین روشهای مدیریت آب، خاک و گیاه بهدست آید، راهکار کلیدی برای غلبه بر چالش تغذیهای جمعیت در حال رشد جهان است - هاچمن و همکاران، . - 2013 بر این اساس تغذیه گیاهی از مهمترین امیدهای حل بحران غذائی جهان قلمداد میشود. گندم هم بههمرا دیگر غلات از مهمترین منابع گیاهی هستند که با توجه به سطح زیرکشت و میزان تولید نقش اساسی در تامین نیازهای غذائی ایفا میکنند. گندم گیاهی است یکساله و تک لپه از خانواده گندمیان که بیشترین سطح زیرکشت را در سطح ایران و جهان بهخود اختصاص داده است. کیانی و همکاران - 2012 - تاریخکاشت را بهعنوان یک فاکتور مؤثر بر طول دوران رشد رویشی و زایشی و توازن بین آنها و در نهایت میزان عملکرد محصول معرفی نمود.
مواد و روش
این تحقیق در شهرستان اندیمشک واقع در استان خوزستان صورت گرفت. کلیه اطلاعات در قالب یک پرسشنامه در طول فصل زراعی بین 83 مزارع توزیع واز طریق مصاحبه رو در رو تکمیل شد. اطلاعات بهدست آمده وارد اکسل و مرتب شدند. حداکثر عملکردهای ثبت شده در منطقه بهعنوان عملکرد پتانسیل در نظر گرفته شد و توسط نرمافزار SAS تجزیه و تحلیل شد. آنالیز خط مرزی روشی است که بهنظر میرسد در این گونه مطالعات میتواند مکملی برای روشهای رگرسیونی و مدلهای آماری معمول باشد. در این روش که اولین بار توسط وب - 1972 - ارایه شده است با استفاده از یک - ;; - Ymax= I بین حداکثر عملکردهای بدست آمده و یک متغیر هدف ”بدون در نظر گرفتن اثر سایر عوامل موثر بر عملکرد“ یک رابطه برقرار می کند که در این معادله Ymax حداکثر عملکرد، به عنوان تابعی از مقادیر مختلف متغیر Y× و نیز پارامترهای معادله می باشد که از طریق اندازهگیری متعدد Y و X در مزارع مختلف تخمین زده میشوند - ماکووسکی و همکاران، . - 2007 این روش باعث شناخت پاسخ عملکرد بهتنها یک متغیر از میان دادههای متعدد جمعآوری شده، میشود؛ در حالی که عملکرد بهخودی خود تحت تأثیر متغیرهای زیادی بوده و در اصل عملکرد نهایی، میانگینی از پاسخهای مختلف به این متغیرها میباشد - شاتر و مکبراتنی، . - 2004 در این دیدگاه، بهجای اینکه از وسط پراکندگی دادهها خطوط رگرسیونی برازش داده شود، مرز بالایی پراکندگی دادهها مورد بررسی قرار میگیرد. اما میتوان پنج مرحله کلی را برای آنالیز خط مرزی متصور شد - شاتر و مکبراتنی، 2004، ماکووسکی و همکاران، 2007؛ و پاتریگنانی و همکاران، - 2014 که عبارتند از:
بررسی نمودار پراکنش دادهها
در ابتدا باید میان عملکرد به عنوان متغیر وابسته و یک متغیر مستقل هدف که در اینجا یک مدیریت خاص زراعی خواهد بود، یک نمودار پراکندگی - به نمودارXY یا اسکتر نیز معروف است - رسم کرد.
دستهبندی و گروهبندی نقطه دادهها