بخشی از مقاله
چکیده
هدف این پژوهش بررسی تاثیر کارایی سرمایه های فکری بروضعیت مالی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است.بدین منظور یک فرضیه اصلی و چهار فرضیه فرعی برای بررسی این موضوع تدوین شد و داده های به دست آمده ازصورتهای مالی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روش پانل دیتا ومدل رگرسیون چندگانه و استخراج نتایج پژوهش از نرم افزارEVIEWS استفاده گردیده است. جامعه آماری شامل کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1389 تا 1393 میباشد که70 شرکت با استفاده از روش حذف سیستماتیک انتخاب و مورد آزمون قرار گرفته است.نتیجه حاصل از آزمون فرضیهها گویای این مطلب است که، کارآیی سرمایه فکری بر وضعیت مالی شرکت تأثیر مثبت ومعناداری دارد. از این رو به مدیران شرکت ها و فعالان بازار سرمایه پیشنهاد میشود در تحلیل طرحهای سرمایه گذاری در داراییهای مالی و اوراق بهادار به نقش سرمایه فکری در بهبود وضعیت مالی شرکت نیز توجه ویژه مبذول داشته باشند.
واژه های کلیدی:ضریب کارایی سرمایه انسانی ، ضریب کارایی سرمایه ساختاری، وضعیتمالی
مقدمه
در عصر فرا رقابتی سازمان ها با محیطی روبرو هستیم که مشخصه آن افزایش پیچیدگی و جهانی شدن و پویایی است لذا سازمان ها برای استمرار و استقرار خود با چالش های نوینی مواجه است که برون رفت از این چالش ها مستلزم توجه بیشتر به توسعه و تقویت مهارت ها و توانایی های درونی است که این کار از طریق مبانی دانش سازمانی و سرمایه فکری صورت می گیرد که سازمان ها از آن ها برای رسیدن به ثروت بیشتر در دنیای کسب و کار استفاده می کنند . دانش و سرمایه فکری بعنوان استراتژی پایدار برای حصول و نگه داری مزیت رقابتی سازمان ها تشخیص داده شده است .لذا در جهان دانش محور کنونی قابلیت ها ی سازمانی بر اساس دانش و سرمایه فکری بوده است و مدیران بایستی درک کنند که چه قابلیت هایی برای حفظ مزیت رقابتی شدن لازم است .
لذا دارائی های دانشی و سرمایه فکری در حال تبدیل شدن به اهرم استراتژیک برای مدیریت کردن عملکرد کسب و کار و نوآوری مستمر شرکت می باشد لذا شرکت بایستی ارزش افزوده برای باقی ماندن در محیط اقتصاد جدید خلق کند
.مستفاد از گفتار فوق در این پژوهش محقق بر آن است تا با انجام تحقیقی پژوهشی که با استفاده از مدل های مناسب و اطلاعات واقعی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به انجام خواهد رسید به نتایجی قابل اتکا برای ارائه به مدیران شرکتها و همچنین سرمایه گذاران و دست اندرکاران بورس اوراق بهادار - در جهت توجه دهی بیشتر به موضوع مدیریت سرمایه های فکری - دست یابد .
مسئله اصلی این پژوهش بررسی نقش و اهمیت سرمایه فکری و تاثیر آن بر وضعیت مالی برای شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است . در حقیقت در این پژوهش محقق سعی دارد با استفاده از مدل های مناسب برای اندازه گیری دو متغیر سرمایه فکری و وضعیت مالی با استفاده از اطلاعات شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار به این سوال پاسخ دهد که ایا وجود سرمایه های فکری بر وضعیت مالی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران تاثیر گذار بوده است یا خیر؟
پیشینه تجربی پژوهش
ادنان عزیز - - 2006مدل های مختلف پیش بینی ورشکستگی را در یک سال قبل از ورشکستگی مقایسه نموده و با تحلیل نتایج 46 تحقیق - 43مقاله، یک گزارش فنی ودو مقاله پرسش و پاسخ - و بررسی 89 شرکت به این نتیجه رسیدند که %60 از مطالعات انجام شده از نسبت های مالی بعنوان متغیر های توصیفی تحقیقات خوداستفاده نموده اند و %7 از اطلاعات جریانات نقدی و %33 مابقی از ترکیبی از نسبت های مالی و سایر متغیر ها همچون متغیر های اقتصاد خرد و کلان و خاص صنعت و خاص شرکت استفاده کرده اند که این یافته دال بر اعتبار محتوای اطلاعاتی حساب های شرکت می باشد.ستایش و همکاران - - 1392در تحقیقی به رابطه بین عناصر سرمایه فکری و مدیریت سودپرداختند نتایج حاصل نشان می دهد که بین سرمایه فکری و اجزای ان با مدیریت سود رابطه معناداری وجود ندارد .
دارابی و سلمانی - 2012 - در تحقیقی تحت عنوان ارتباط افشای اجزای سرمایه فکری بر کیفیت گزارشگری مالی نشان دادند که بین کارایی سرمایه انسانی و کارایی سرمایه فیزیکی با کیفیت گزارشگری مالی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد اما بین کارایی سرمایه ساختاری و کیفیت گزارشگری مالی رابطه منفی معناداری وجود دارد.فاضل یزدی و همکاران - - 1392به بررسی عملکرد شبکه های عصبی مصنوعی در پیش بینی کارایی سرمایه فکری پرداختند نتایج ارزیابی نشان داد که الگوی شبکه های عصبی مصنوعی از دقت بالایی در پیش بینی کارایی سرمایه فکری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار برخوردار است. همچنین شرکت های ورشکسته دارای پایین ترین سطح کیفیت سود و شرکت های سالم دارای بالاترین سطح کیفیت سود هستند.
غیور مقدم و همکاران - - 1391در تحقیقی به بررسی تاثیر سرمایه فکری برکارایی به عنوان معیار عملکرد واحد تجاری پرداختند نتایج تحقیق نشان می دهد که نوع صنعت زیاد نمی تواند در تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد - کارایی - موثر واقع شود.کردستانی و تاتلی - - 1393 درپژوهش خود با عنوان کیفیت سود و وضعیت مالی شرکت ها ، کیفیت سود درسه سطح درماندگی ، ورشکستگی و سلامت مالی شرکت ها مورد بررسی ومقایسه قرار دادند و به این نتیجه رسیدندکه از 4 ویژگی کیفیت سود بین میانگین هر دو