بخشی از مقاله
چکیده
تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر تمرین مقاومتی بر پتانسیل عضلانی بازیکنان حرفه اي بسکتبال بود که چندین سال در تمرینات منظم حضور داشتند. بدین منظور تعداد 28 نفر بازیکن بسکتبال که چندین سال عضو تیم دانشگاه آتاتورك بودند، انتخاب شدند و به دو گروه کنترل و تجربی تقسیم شدند.گروه تجربی بمدت 12 هفته تمرینات قدرتی را براي کل بدن در کنار تمرینات روزمره بسکتبال اجرا کردند اما گروه کنترل هیچگونه تمرین قدرتی اجرا نکردند. ابتدا قدرت یک تکرار بیشینه در حرکت پرس پا براي هر آزمودنی تعیین شد . سپس اوج توان پا در 30٪، 40٪، 50 ٪، ٪60 از یک تکرار بیشینه - 1RM - در حرکت پرش اسکات براي هر آزمودنی توسط دستگاه توان پلیومتریک - Norsearch, Lismore, Australia - - PPS - اندازه گیري شد. از نرم افزار آماري SPSS - نسخه - 17 و آزمون آنوا - ANOVA - براي تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. بدنبال 12 هفته تمرین، در هر دو گروه افزایش قدرت بیشینه و اوج توان مشاهده شد اما مقدار افزایش بین دو گروه بطور معناداري متفاوت بود . - p< 0/01 - تمرینات مقاومتی باعث تغییر کمتري نسبت به وضعیت قبلی شد شاید به این دلیل که آزمودنی ها چندین سال در فرآیند تمرین حضور داشتند و قبلا بخوبی سازگار شده بودند.
کلمات کلیدي: تمرین مقاومتی ، پتانسیل عضلانی، بازیکنان بسکتبال
.1 مقدمه
تمرینات بدنسازي بهترین روش جهت آماده سازي بازیکنان براي مسابقه است. آمادگی جسمانی پاسخگوي نیازهاي یک کار فیزیکی است. آمادگی جسمانی پایه از چهار جزء اصلی تشکیل شده است: قدرت، سرعت، استقامت و انعطاف پذیري. تمرینات مقاومتی باید ذاتا پیشرونده و بصورت انفرادي بوده و تمام عضلات اصلی بدن را باید تحریک کند. تمرینات مقاومتی ، تمریناتی هستند که در آنها عضلات نیرویی را بر علیه یک بار خارجی اعمال می کنند که بیشتر بعنوان "تمرینات با وزنه" شناخته می شوند. این تمرینات رایج ترین روش برنامه هاي تمرینی هستند که فردي سازي می شوند، پیشرونده هستند و بر اساس نوع ورزش، روي عضلات خاصی انجام می شوند - . - 13 در سالهاي اخیر، تحقیقات اندکی به بررسی تاثیر برنامه هاي تمرینی مقاومتی بر پیشرفت توانایی هاي انفجاري ورزشکاران بزرگسال پرداخته اند 15 - و4و. - 1 براي ورزشکاران جوان شرکت در تمرینات مقاومتی فواید متعددي دارد. بیشترین تاثیر اولیه تمرین مقاومتی بر دستگاه عصبی است که روي توان و قدرت عضلانی اثر می گذارد .
مزایاي دیگر انجام تمرینات مقاومتی براي ورزشکاران جوان عبارتند از : افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس ، پیشگیري از آسیب، بهبود قدرت و آگاهی از بدن، افزایش تراکم استخوانی ، افزایش قدرت تاندونها و رباطها، مبارزه با چاقی دوران کودکی، سخت کوشی و نظم و انضباط و البته تفریح. بهبود عملکرد در بسیاري از ورزش ها براساس توانایی هاي فیزیکی ورزشکار مشخص می شود و ورزشکارانی که سطح آمادگی جسمانی بالایی دارند، عملکرد بهتري خواهند داشت. بسکتبال هم مانند سایر ورزش هاي تیمی نیازمند مؤلفه هاي متعددي از آمادگی جسمانی است. توان و قدرت، از میان اجزاي آمادگی جسمانی، در سطوح مختلف موفقیت مورد نیاز هستند و درکل برنامه هاي تمرینی ورزشکاران جوان نقش اساسی دارند - . - 3 اکثر تحقیقات اخیر نشان می دهند که کودکان و افراد بزرگسال با شرکت در تمرینات مناسب مقاومتی می توانند بطور معناداري توان و قدرتشان را قبل و بعد از آن سن رشد و بلوغ افزایش دهند 2 - و . - 5 بازي بسکتبال در کار تیمی و مهارتها بسیار پیچیده است. در این بازي، همه باید در مهارت هاي اساسی مانند دریبل، پاس، شوت، ریباند و دفاعحرفه اي باشند. سطوح بالاي عملکرد یا توانایی بازي در بسکتبال بستگی به تخصص در مهارتهاي پایه بستگی دارد - . - 13 هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر تمرین مقاومتی بر پتانسیل عضلانی بازیکنان حرفه اي بسکتبال بود.
.2 روش تحقیق
آزمودنیهاي این تحقیق تعداد 28 نفر بازیکن بسکتبال 0/7 - سن 21/5 ± سال - بود ند که بیشتر از سه سال تمرینات بسکتبال انجام مسی دادند و هیچ سابقه شرکت در تمرینات مقاومتی منسجم را نداشتند. آزمودنیها یبه دو گروه کنترل و تجربی تقسیم شدند و هر دو گروه، تمرینات عادي بسکتبال را بمدت یک ساعت و چها روز در هفته انجام می دادند. اما گروه تجربی که شامل 14 نفر بود که تمرینات مقاومتی را در کنار تمرینات معمولی بسکتبال بمدت 12 هفته انجام دادند - سن 21/6 ±0/8 سال، قد 186/4± 5/9سانتی متر، وزن 72/5 ± 8/5 کیلوگرم - و 14 نفر گروه کنترل هیچ تمرین مقاومتی انجام ندادند. - سن 21/5 ±0/7 سال، قد ± 4/9 187/4سانتی متر، وزن 71/5 ± 7/5 کیلوگرم - . در مدت یکسال، گروه تجربی هفته اي 2 بار تمرینات قدرتی انحام دادند - در مجموع
24 جلسه - . تمرینات قدرتی درمجموع 9 حرکت بود که عضلات بزرگ زیر را درگیر می کرد: عضلات سینه، پشت، شانه ها، بازوها، شکم و پاها. در هر جلسه 4 تا 5 حرکت با 2 الی 3 ست و تکرار 8 تا 12 انجام می شد و بین هر ست 90 ثانیه استراحت وجود داشت.
از آزمودنی ها خواسته شد تا حرکت ها را با تکنیک صحیح بین 10 تا 12 بار تکرار کنند. چنانچه آزمودنی بیشتراز 12 بار حرکت را می توانست تکرار کند، در جلسات بعدي وزنه افزایش می یافت تا اجازه سازگاري پیشرونده را بدهد. در هر هفته - دو جلسه - همه گروههاي عضلانی بزرگ یکبار تمرین داده می شدند. هر جلسه 50 تا 60 دقیقه بود. در5 دقیقه اول گرم کردن و در 5 دقیقه آخر تمرینات کششی جهت سرد کردن انجام می شد. قبل و بعد از 12 هفته تمرین و در شرایط مشابه، ابتدا قدرت یک تکرار بیشینه در حرکت پرس پا براي هر آزمودنی تعیین شد . سپس اوج توان پا در 30٪، 40٪، 50 ٪، ٪60 از یک تکرار بیشینه - 1RM - در حرکت پرس پا براي هر آزمودنی توسط دستگاه توان پلیومتریک - Norsearch, Lismore, Australia - - PPS - اندازه گیري شد . از نرم افزار آماري SPSS - نسخه - 16 و از آزمون آنوا - ANOVA - براي تجزیه و تحلیل داده هاي تستها - پیش تست – پس تست - و
مقایسه گروهها - گروه کنترل و تجربی - استفاده شد.
.2 نتایج
نتایج تحقیق در جدول 1 ارائه شده است. تاثیر تمرین مقاومتی در گروه تجربی مشاهده شد. قدرت ، یک تکرار بیشینه، بمقدار 6/6 کیلوگرم بصورت مطلق و % 10/9 بصورت نسبی در گروه تجربی افزایش داشت در حالیکه در گروه کنترل قدرت مطلق و نسبی 1/5 کیلوگرم و %2/5 پیشرفت داشت. آزمون هاي تعقیبی - Post Hoc - تغییرات معناداري را در توان 30 - ، 40 و 50 درصد یک تکرار بیشینه - نشان دادند - جدول . - 2 برنامه تمرینی باعث تغییرات معناداري در قدرت و توان شدند. - - 3 در برنامه هاي تمرینی مقاومتی 8 - تا 20 هفته - ، پیشرفت مورد انتظار در تیم بزرگسالان حدودا 30 درصد است. تنبائوم - 1996 - نشان داد که پیشرفت در قدرت عضلانی تقریبا 30-13 درصد بیشتر از مقداري است که در اثر رشد و بلوغ ایجاد می شود - - 10
.3نتیجه گیري
این تحقیق نشان داد بدنبال 12 هفته برنامه تمرین مقاومتی، قدرت عضلانی 10/5٪ افزایش می یابد اما افزایش قدرت بدون رشد و بلوغ بود و میزان آن بیش از 7.5 درصد بود. این پیشرفت نسبتا کوچک در مقایسه با تحقیقات دیگر بیانگر این واقعیت است که بیشتر تحقیقات دیگر روي افراد تمرین نکرده انجام شده است که تقریبا هر تمرینی منجر به تغییرات معنادار در آنها می شود. افزایش حجم و شدت تمرینات مقاومتی ممکن است منجر به سازگاري بهتري شود اما خطر آسیب را افزایش می دهد. توجه به این نکته لازم است که در طول برنامه تمرینی ما هیچ آسیبی گزارش نشد. اگرچه بطور کلی طراحی تمرینات مقاومتی مناسب بیش از حد معمول توانایی تولید نیروي عضله را افزایش می دهد، هنوز هم در بین متخصصان میزان بار و شدتی که بتواند پیشرفت توان را به حداکثر برساند، مورد بحث است - - 11
