بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطهی اشتیاق شغلی با تعهد شغلی کارکنان آموزش و پرورش انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود.کلیهی کارکنان آموزش و پرورش شهر لاهیجان در سال تحصیلی 1394-1395 جامعهی آماری این پژوهش را تشکیل میدادند که از میان آنها با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی،150 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده و به پرسشنامهی اشتیاق شغلی سالانوا و شوفلی و پرسشنامهی تعهد شغلی مایر وآلن پاسخ دادند.
برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون-های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافتهها نشان داد که بین اشتیاق شغلی و تعهد شغلی در کارکنان آموزش و پرورش رابطهی مثبت معناداری همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کرد که تقرباًی 23درصد از کل واریانس تعهدشغلی در کارکنان آموزش و پرورش براساس اشتیاق شغلی قابل پیشبینی است. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که اشتیاق شغلی از متغیرهای مهم و مرتبط با تعهد شغلی میباشد.
مقدمه
سازمان آموزش و پرورش یکی از سازمانهای بزرگ و پیچیده محسوب میشود و مهمترین نهاد و مؤثرترین سازمان در توسعهی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در هر جامعه است وهمچنین نیروی انسانی به عنوان عنصر اساسی در سازمان آموزش و پرورش مورد توجه بوده است. سازمان آموزش و پرورش از جمله سازمانهایی است که مرکز تولید علم محسوب میشود - عابدی، رضوی و فرزان، . - 1393 وجود تعهد کاری بالا در کارکنان سازمانها، باعث بهتر به ثمر نشستن اهداف سازمانی خواهد شد.
تعهدشغلی1 یکی از عوامل تأثیرگذار در روابط بین کاری و رسیدن به اهداف سازمان است. تعهد شغلی، تمایل عاطفی مثبت و گرایش رفتاری نسبت به رعایت حقوق دیگران در قبول قواعد اخلاقی پذیرفته شده در حیطهی آن شغل است - چلپی، . - 1390 تعهد شغلی از یک سو موجب می شود تا کارکنان سازمانها تکالیف و وظایف خویش را با اشتیاق، انگیزش و رغبت بالاتری به سامان برسانند و از سوی دیگر موجب بهبود تعامل و ارتباط ارباب رجوع میشود - میچل و اسکات2، . - 2008 محققانی همچون مایر - 2009 - 3 اذعان داشتهاند که تعهد شغلی کارکنان یک سازمان موجب افزایش سرمایهی اجتماعی آن سازمان می شود.
منظور این است که با افزایش تعهد شغلی کارکنان یک سازمان اعتماد عمومی مردم به آن سازمان فزونی مییابد و آمادگی و اشتیاق آنان برای همکاری با سازمان، در به انجام رساندن مطلوبتر وظایف و مأموریتهایش بیشتر می شود - خالقی و شاکرنیا، به نقل از؛سوری، عبدی و نظری، . - 1393 اگر افراد در سازمان با شور و شوق و علاقه کار کنند و نسبت به شغل و سازمان متبوع خود دلبستگی و تعلق داشته باشند و درکل اشتیاق کافی در زمینهی شغل خود داشته باشند، نه تنها سازمان در نیل به اهداف تعیین شدهی خود موفقتر خواهد بود بلکه جامعه نیز از نشاط برخوردار خواهد شد - میرزادآرانی، . - 1392 روان شناسان صنعتی و سازمانی به منظور افزایش کارایی و بهره وری کارکنان و سازمان ها، به شناسایی و بررسی سازههای مهم روان شناختی تأثیرگذار بر اثربخشی پرداخته اند.
یکی از سازه های مهم روان شناختی که نقش برجستهای در افزایش اثربخشی فرد و سازمان دارد، اشتیاق شغلی4 است - نعامی و تقیپور، نیسی، . - 1390 اشتیاق شغلی که از آن به عنوان یک رفتار مثبت یاد میشود، یک حالت روانشناختی و نقطهی مقابل فرسودگی شغلی است. اشتیاق شغلی اشاره به حالت نافذ، پایدار و مثبت ذهنی مرتبط با کار است که با احساس قدرت، تعهد و جذب مشخص میشود - شوفلی، بیکر و سالانووا5، . - 2006 قدرت با سطح بالای انرژی و داشتن حالت ارتجاعی ذهن هنگام کارکردن، تعهد به درگیرشدن کامل درکار و تجربه یک حس قوی معنی دار بودن، اشتیاق، الهام، غرور و چالش اشاره دارد.
جذب با تمرکز کامل و مجذوب بودن درکار که براساس آن زمان سریع میگذرد و فرد مشکلاتی در رابطه با جدا کردن خودش از کار دارد، مشخص میشود. - حاجلو،. - 1392 هم راستا با گرایش عمومی به سمت روانشناسی مثبت، اشتیاق شغلی به عنوان یک مفهوم در تضاد با فرسودگی شغلی که پاسخی است به استرس طولانی مدت مرتبط با کارکه به صورت از دست رفتن منابع، نگرش منفی نسبت به شغل وکاهش خودکارآمدی شغلی آشکار میشود، مطرح شد - هالبرگ و شوفلی1،. - 2006 سازمانهای امروزی نیاز به کارکنانی با انرژی و مشتاق دارند. کسانی که نسبت به شغلشان اشتیاق وعلاقهی زیادی دارند. به طورکلی ، کارکنان مشتاق کامل مجذوب شغلشان می شوند و تکالیف شغلیشان را به طرز مطلوبی به انجام می رسانند - باکر و لیتر2،. - 2010
سازمان آموزش و پرورش در جوامع امروزی مهمترین رکن برای نیل به توسعه و تحول به شمار می آید. مدارس بیش از پیش نیازمند به نیروی انسانی پر تلاش و متعهد هستند و تحقق اهداف آموزش و پرورش را بیش از هر چیز دیگر باید در گروی تلاش و همّت معلمان دانست. سازمان آموزش و پرورش از جمله سازمانهایی است که تربیت و تأمین نیروی کار برای آینده کشور را بر عهده دارد در این میان معلمان از مهمترین عناصر تأثیرگذار بر عملکرد کار آموزشی و پرورش محسوب می شوند. سازمان آموزش و پرورش زمانی می تواند عملکرد مناسب داشته باشد و نقش خود را بدرستی ایفا کند که از منابع انسانی خود بتواند به نحو مناسبی استفاده کند.
این سازمان در صورت داشتن معلمان متعهد با اطمینان در جهت اهداف واقعی خود گام برداشته و از اتلاف سرمایه های معنوی و مادی ناشی از عدم تعهد و وفاداری اعضا جلوگیری کنند - نظری، سوری و عیدی، . - 1394 فهد جاوید - 2013 - 3 نقل از - آخربین، - 1392 در پژوهشی با بررسی رابطهی سبک رهبری و تعهد سازمانی با اشتیاق شغلی در مؤسسهی آموزشی استادیوف لاهور به این نتیجه رسیدند که مؤثرترین سبک برای اشتیاق شغلی سبک رهبری مشارکتی یا مراودهای است که بین این سبک و تعهد شغلی با اشتیاق شغلی رابطهی مستقیم ، مثبت و معنیدار وجود دارد.
در پژوهشی دیگر هالبسلبن - 2008 - 4، در میان کارکنان یک شرکت صنعتی گزارش داد با توجه به فراگیر شدن مفاهیم مثبت در حیطهی کار و پیامدهای مهم از این قبیل مفاهیم، رابطه مثبت و معنی داری بین اشتیاق شغلی و تعهد سازمانی وجود دارد. نوری، عریضی، زارع و بابامیری - 1389 - ، در پژوهشی با عنوان» ارتباط مؤلفه های اشتیاق شغلی با ابعاد تعهد شغلی« که بر روی نمونه 112 نفری از از کارکنان یک سازمان صنعتی در شهر شیراز انجام شد به این نتیجه رسیدند که بین مؤلفههای اشتیاق شغلی با ابعاد تعهد شغلی همبستگی معنادار وجود داشته دارد.
