بخشی از مقاله
چکیده:
با ظهور ایدئولوژی افراط گرایانه ی تکفیری در اسلام و هویت یافتن تدریجی آن در جهان، گزیری نیست تا در دفاع از جوهر ناب این دین جهانگیر موعود، اسلام- آن را جدای از تقسیم مذهبی مرسوم - که شامل شیعه و سنی و مذاهب برآمده از آن بود - تعریف نماییم. اسلام خشونتی نوین، قرائتی از آیات قتال، جهاد و شهادت است که حتی نسبت به سیاق بندی مفهومی سایر آیات قبل و بعد مراعاتی ندارد .این نوشتار بر آن است به راهبرد حکومت سازی داعش که خاستگاه استنادی آن آیات قرآن و احادیث صحاح است بپردازد. این تحقیق با روش تحلیل محتوا به بررسی تفاسیر گروه تکفیری داعش از آیات جهاد و نیز احادیث مربوطه می پردازد. پس از گردآوری آیات و احادیثی که داعش با استناد به آنها جاهلیت مدرن را رقم می زند، نگارنده به دسته بندی و نقد و تحلیل تفاسیر مذکور می پردازد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که برداشت های نادرست و افراطی و تفسیر آیات متناسب با اغراض گروه های تکفیری مهم ترین عاملی است که گردانندگان این گروه ها برای اغوای افراد و نیز تهییج و تحریک آنها از آن بهره می گیرند و روشنگری با استفاده از همه ابزارهای ممکن تبلیغی تنها راه حلی است که می تواند در دفاع از ماهیت راستین دین مبین اسلام در عصر حاضر مؤثر و مفید باشد.
مقدمه
از مهم ترین چالش های عصر حاضر در جهان و منطقه غرب آسیا، پیدایش گروه های تکفیری است. چالشی که در بدو امر با شکل گیری برخی از گروه های افراطی همچون القاعده، آغاز شد و به تدریج شیوه و شکلی مسلحانه به خود گرفت. این گروه ها با الهام گرفتن از اندیشه تکفیری برخی از شخصیت های برجسته همچون ابن تیمیه که به تعبیری او را بنیانگذاران وهابیت می دانند، نشو و نما یافت. افرادی چون بن لادن، و بعدها ابو مصعب الزرقاوی رهبران القاعده بودند که اندیشه های تند و افراطی را پی گرفتند. اما نسخه تکفیری داعش خطرناک ترین نوع این گروه های تکفیری است؛ زیرا به دلیل تنوع ملیتی و قومیتی اعضا؛ تعدد زبان ها؛ تسلط ماهرانه بر رسانه های نو، استفاده هوشمندانه از ظرفیت رسانه های دیداری و شنیداری و برخط؛ با هدف توسعه ی ژانر وحشت می کوشد اندیشه های افراطی خود را بسط دهد؛ از دیگر سوی به عضوگیری و جذب نیروهای جوان و سرخورده از زندگی در دنیایاَپ APPlication - - ، کادرسازی و شبکه سازی نماید. درست از زمان استقرار رسمی داعش در عراق و سوریه، یک تهاجم سایبری در دنیای مجازی از سوی داعش آغاز شد و به تعبیری یک نبرد سایبری در جهان مجاز همزمان با قتل و کشتار در جهان واقع. در حقیقت، این گروه تکفیری مستندات سبوعانه ی خود را با آخرین تکنیک های هنری و به سبک هالیوود تبدل به نسخه ی کوتاه ویدئویی می نماید و آنقدری که از زبان تصویر برای تحقق اهداف خود منتفع شده از طریق سایر شیوه های تبلیغی مرسوم و کهنه نمی توانست به نتیجه برسد. زیرا میانگین سنی اعضای داعش بین 25-30 است، و همایش ملی «اسالم و جاهلیت دمرن؛ چالشاه و بایستهاه/» جامعه المصطفی العالمیه - ص - – مشهد مقدس، بهمن 5931
این نسل جوان یک نسل مجهز به فناوری روز است، نسلی دین گریز با ذهنی سرشار از داده های مبهم و رباتی؛ که تحلیل نسل قرن بیست و یکم، مدت هاست که محل بحث و نظر و چاره اندیشی در جهان است. داعش، برای صحه گزاردن بر اقدامات غیرانسانی خود به آیات و احادیث نبوی استناد می جوید که تمام آنها از منابع اهل سنت اخذ شده اند. توسل به مفاهیم سودجویانه و منطبق با اهداف تروریستی آنان است که موجب شده خود را متصل به آسمان بدانند - . - Balsam Mustafa استناد به نام هایی همچون: ابن تیمیه، شیخ الاسلام،ابن عباس، ابن مسعود، ابن القیّم، ابن حجر و محمد بن عبدالوهاب به وفور در میان ارجاعات آنان یافت می شود و غالبا کتب صحاح از جمله مسلم و بخاری از کتب مرجع ایشان است. در همین راستا نیز مجله ی داعشی آنلاین Dabiq بیانگر تکثر پیام های داعش از منابع وهابیسم است. در کنار استفاده صریح و مستقیم از آیات و احادیث نبوی، شعارها و سخنانی است که این گروه تکفیری برای اثبات مشروعیت اقدامات خود به کار می برد و البته پرواضح است این، چیزی جز قلب مفاهیم دینی در قرآن و حدیث نیست. تحقیق حاضر به نقد این شیوه ی تفکر در برداشت از مفاهیم دینی می پردازد.
بیان مساله
با توجه به آنچه در مقدمه ذکر شد این سوال مطرح است که: چه برداشتی موجب آن شده تا در جهان اسلام تفکری تا این حد خشن پدید آید؟ کدامین آموزه توانسته عده ی زیادی را در این حوزه جذب و جمع نماید تا برای اهداف آنها سلاح به دست گیرند و جانفشانی کنند؟ کشتار فجیع به صور مختلف از آتش زدن انسان تا سلاخی کردن ایشان با کدام برداشت از متون اسلامی اخذ شده است؟ کدام اندیشه است که بسیاری از مسلمانان را کافر و بر مهدورالدم بودن ایشان فتوا دهد؟ فتواهای غریب و نادر همچون جهاد نکاح، جواز ازدواج با دختر خردسال، ممنوعیت نشستن زنان بر صندلی و... با کدام قرائت اسلامی اخذ شده اند؟ اینها