بخشی از مقاله
چکیده
در سال های اخیر مقام معظم رهبری در سخنان خود، بارها بر مسئله اقتصاد و جنگ اقتصادی که دشمنان در راستای مقابله با پیشرفت های جمهوری اسلامی ایران در پیش گرفته اند،تاکید و راهکارهای مقابله با آن را نیز بارها گوشزد کرده اند . مفهوم سبک زندگی در غرب متفاوت از آن چیزی است که مقام معظم رهبری در سخنان خود بیان نمودهاند. میتوان گفت »سبک زندگی« در اندیشه غربی حالتی خاص از تعریف رهبری از سبک زندگی است. چرا که سبک زندگی از دیدگاه غربی بر یک سری مفاهیم فردی تکیه دارد که محدود در بهداشت، اجتماعات، غذاخوردن و … میباشد. این تلقی از سبک زندگی تمامی شئون زندگی فرد را در بر نمیگیرد.
مقام معظم رهبری با آگاهی کامل از جنگ اقتصادی دشمن و اهداف آنها از تشدید فشار ها و تحریم ها علیه ایران همواره تلاش کردنده اند، به ارائه برنامه ها و الگو های مناسب جهت مقابله با این فشار ها بپردازند. با توجه به تشدید فشارها و تحریم های دشمنان،بحث سبک زندگی اسلامی و اقتصاد مقاومتی را مطرح کردند و بر این باورند که یکی از راه های گذر از مقطع حساس و سرنوشت ساز کنونی، جدی گرفتن سبک زندگی اسلامی و اقتصاد مقاومتی است.بنابراین در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی ، شاخص ها و مولفه های سبک زندگی متناسب با اقتصاد مقاومتی مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرند.
.1 مقدمه
رزق در زندگی از یک منظر مهمترین مسئله و از منظری دیگر سادهترین مسئله زندگی میباشد، و به همین علت است که اگر نگاه خود را نسبت به رزق تصحیح نکنیم ممکن است طلب رزق، تمام زندگی ما را اشغال کند و امری که باید برای هدفی بسیار بزرگتر در کنار زندگی باشد، هدف زندگی گردد.
از این رو برای نجات از چنین مهلکه ای باید با دقت هرچه تمامتر جایگاه رزق را در زندگی و معیشت خود بشناسیم و وظیفه خود را نسبت به آن به درستی انجام دهیم. مساله معیشت و تامین مالی زندگی در غرب یکی از دغدغه های اصلی مردم میباشد و این مساله در زندگی انسانی بسیار موثر واقع شده است. به همین دلیل مسایل اقتصادی به یکی از شالکه های اصلی زندگی تبدیل شده و بسیاری از علوم را متاثر کرده است. صنایع جدید برای کاهش هزینه ها و کاهش دغدغه های بشر ایجاد شده اما هنوز نتوانسته اند آرامشی برای هزینه ها و زمان های از دست رفته ایجاد کنند. یکی از عمده مسایل این نگرانی، دور شدن از مفاهیمی نظیر رزق و عدم فهم واقعی معیشت انسانی میباشد.
مروری بر آداب و رسوم مختلف مردم کشور نشان میدهد که روح حاکم بر بسیاری از رفتارها نشات گرفته از سبک زندگی غربی میباشد. سبک لباس پوشیدن، سبک غذا خوردن، سبک بهداشت و علم بهداشت، پیروی از فرهنگ غربی در کاهش هزینه های زمانی از طریق وسایلی چون اتومبیل، ماشین ظرفشویی، لباسشویی، یخچال های گران قیمت و .… ،سبک کار - انسانها به جای بیدار بودن در بین الطوعین و کار در روز و استراحت در ساعات آغازین شب، تا ساعتهای بسیاری از شب را بیدار مینشیند و فرهنگ شب نشینی به علت رشد تکنولوژی رشد بسیاری داشته است - همه این مسایل سبب شده است که سبک زندگی مردم در کشورمان زیاد نزدیک به سبک زندگی اسلامی نباشد.
سبک زندگی اسلامی اثرات بسیاری در زندگی انسان دارد و میتواند شاکله اقتصاد اسلامی را تعیین کند و موجب رشد و اجرایی شدن اهداف گسترده نظام اسلامی بشود. سبک زندگی اسلامی با تصحیح رفتارها و الگوهای حاکم بر زندگی اسلامی موجب میشود تا زمینه های پذیرش احکام اسلامی گسترده شود و نوع رفتارها و کنش های اقتصادی و اجتماعی مردم در قبال مسایل مختلف نیز تغییر کند و در عین حال معنای متفاوتی به علومی اسلامی و انسانی بدهد. سبک زندگی غربی هم اکنون ساختارهای علوم انسانی واجتماعی را متاثر کرده است از این رو سبک زندگی اسلامی نیز می تواند ساختار علوم اسلامی و انسانی را نیز متحول کند.
اقتصاد مقاومتی یعنی زمینه سازی برای ساختن اقتصادی که از گزند تحریم ها و اقدامات سودجویانه در امان بماند،نه اینکه مقاومت در برابر خطر ایجاد شده باش؛بلکه نوعی مصونیت از احتمال خطر در آینده را برای آینده اقتصاد ما ایجاد کند.اقتصاد مقاومتی نتیجه و ثمره اقتصادی ماست که با تکیه بر حرکت های جهادی و فداکارانه در برابر احتکار و انحصار قد علم می کند و با تورم و گرانی مقابله می کند تا مردم به آسایش نسبی در زندگی برسند.
اقتصادی که در آن واردات بی رویه نفس تولیدکنندگان را نمی گیرد و نرخ بالای ارز تنها با افزایش قیمت ها به مصرف کننده فشار تحمیل نمی کند ،بلکه تولیدکننده داخلی را به صادرات تشویق می کند.اقتصادی که در آن افراد تولید ملی را به کالای خارجی ترجیح می دهند، چون هم ارزان تر است هم با کیفیت تر و هم ثمره تلاش نیروی کار ایرانی است.اقتصادی که محتکران و انحصارطلبان در آن جایی ندارند و همه مردم همسو و همراه با هم در راه آبادانی کشور تلاش می کنند.کشوری که مدیران آن مدبرانه و دلسوزانه مدیریت می کنند و با حمایت های صحیح خود منجر به شکوفایی استعداد های مردم می شوند.باید فضایی رقابتی ایجاد شود تا همه ی نیروی کار موجود دست در دست هم در افزایش تولید ملی بکوشند.
در شرایط کنونی اقتصاد مهمترین عامل در هر دولتی است.به طوری که سرنوشت آن کشور در گرو تصمیمات اقتصادی دولت آن کشور است.در چنین شرایطی هر گونه تصمیم مدبرانه می تواند نقش مهمی در آینده ملت ایجاد کند.شرایط اقتصادی ملموس ترین موضوعی است که هر شخص می تواند آن را از نزدیک لمس کند ،اما علم اقتصاد چیزی است که کمتر کسی به طور صحیح آنرا درک می کند. - - 1 جهاد اقتصادی از نگاه مقام معظم رهبری به معنای درک درست واقعیت های کوچه و بازار است و گرفتن تصمیمات درست در زمینه اقتصاد،تا مردم عادی و نه تنها علمای علم اقتصاد شاهد بهتر شدن شرایط زندگی خود باشند.
.2 مفهوم اقتصاد مقاومتی
اقتصاد مقاومتی کاهش وابستگی ها و تاکید بر روی مزیت های تولید داخل وتلاش برای خود اتکایی است. منظور از اقتصاد مقاومتی واقعی،یک اقتصاد مقاومتی فعال و پویاست نه یک اقتصاد منفعل و بسته، چنانکه مقاومت برای دفع موانع پیشرفت و کوشش در مسیر حرکت و پیشرفت تعریف می شود.
بنابراین مسئولان و اندیشمندان باید مراقب باشند در راه رسیدن به اقتصاد پویا در دام اقتصاد بسته و خود محور نیفتند. در واقع هدف در اقتصاد مقاومتی آن است که بر فشار ها و ضربه های اقتصادی از سوی نیروهای متخاصم که سد راه صد راه پیشرفت جامعه است،غلبه کرد.
برخی از مردم اقتصاد مقاومتی و ریاضت اقتصادی را یکی می دانند و یا تصور می کنند اقتصاد ریاضتی یکی از زیر شاخه های اقتصاد مقاومتی است در حالی که این دو اصطلاح متفاوت بوده و هیچگونه ارتباطی با هم ندارند.
ریاضت اقتصادی به طرحی گفته می شود که دولت ها برای کاهش هزینه ها و رفع کسری بودجه،به کاهش و یا حذف ارائه برخی خدمات و مزایای عمومی دست می زنند.این طرح که به منظور مقابله با کسری بودجه توسط برخی دولت ها انجام میشود گاهی اوقات به افزایش میزان مالیات و افزایش دریافت وام ها و کمک های مالی خارجی می انجامد.
مقام معظم رهبری با آگاهی کامل از جنگ اقتصادی دشمن و اهداف آنها از تشدید فشار ها و تحریم علیه ایران همواره تلاش کردند،به ارائه برنامه ها والگوهای مناسب جهت مقابله با این فشار ها بپردازند.با توجه به تشدید فشار ها و تحریم های دشمنان آنچه بیش از پیش در سخنان مقام معظم رهبری بر آن تاکید شده،بحث»اقتصاد مقاومتی«است،ایشان معتقدند یکی از راه های عبور از مقطع حساس و سرنوشت ساز کنونی جدی گرفتن اقتصاد مقاومتی است.
اقتصاد دانان در تعریف اقتصاد مقاومتی می گویند اقتصاد مقاومتی در رویارویی و تقابل با اقتصاد وابسته و مصرف کننده قرار می گیرد،منفعل نیست و در مقابل اهداف اقتصادی سلطه ایستادگی می کند،سعی در ساختار های اقتصادی موجود و بومی سازی آن بر اساس جهان بینی و اهداف دارد.
از لحاظ تاریخی،حرکت امروز ما یک حرکت ماندگار است.یعنی سرنوشت ایران را امروز ملت ما شاید برای قرنها دارند رقم می زنند و معین می کنند.همیشه چنین موقعیتی پیش نمی آید؛در همه ی مقاطع تاریخی،این وضعیت پیش نمی آید ؛در زمان ما خوشبختانه پیش آمده ؛این انقلاب،کشور را و ملت را در معرض یک حرکت ماندگار موثر طولانی و تاریخی قرار داده است.
خب،ما باید هر کدام نقش خودمان را بشناسیم و آنرا ایفا کنیم. یکی از بخشهای ما،اقتصاد است و خاصیت اقتصاد در یک چنین شرایطی،اقتصاد مقاومتی است؛یعنی اقتصادی که همراه باشد با مقاومت در مقابل کارشکنی دشمن،خباثت دشمن؛دشمنانی که ما داریم.به نظر من یکی از بخشهای مهمی که می تواند این اقتصاد مقاومتی را پایدار کند،همین کار شماست؛همین شرکت های دانش بنیان است؛این یکی از بهترین مظاهر ویکی از موثرترین مولفه های اقتصاد مقاومتی است؛این را باید دنبال کرد.
اقتصاد کشور ما برای آنها نقطه ی مهمی است و هدف دشمن این بود که بر روی اقتصاد تاکید شود،به رشد ملی لطمه بزند،به اشتغال لطمه بزند،طبعا رفاه ملی دچار اختلال و خطر شود،مردم دچار مشکل شوند،دلزده شوند،از نظام اسلامی جدا شوند؛هدف فشار اقتصادی دشمن این است،و این محسوس بود؛این را انسان می توانست مشاهده کند.
یک مسئله هم مسئله ی وحدت و همبستگی است.در کشور ما خوشبختانه ملت متحدند؛این خیلی دستاورد مهمی است؛از این باید صیانت کرد؛نگذاریم از بین برود.این اختلافاتی که گاهی بین مسئولین بروز می کند-که به سطح رسانه ها هم کشیده می شود؛بیخود،بی مورد،به اتحاد ملی ضربه می زنند.یک عده می شوند طرفدار این ،یک عده هم می شوند -بی فایده طرفدار آن؛مخالفت کردن،متهم کردن یکدیگر؛یک عده ای قوه ی مجریه را متهم کنند؛یک عده ای از آن طرف قوه ی مقننه را متهم کنند؛یک عده ای قوه قضائیه را متهم کنند؛تقصیر ها را گردن همدیگر بیندازند؛
این جزو کار های بسیار مضر است و دوستان محترم ما،مسئولان کشور بدانند که این در بین مردم هم هیچگونه آبرو و وجهه ای ایجاد نمی کند که ما هی مشکلات را به گردن این و آن بیندازیم.نه،یک مشکلاتی وجود دارد؛باید حل کرد و می توانیم هم حل کنیم؛ما از حل مشکلاتمان ناتوان نیستیم.همان طور که عرض کردم،اینها واقعیتهای کشور است که دارد به ما نشان می دهد.
ما باید یک اقتصاد مقاومتی واقعی در کشور به وجود بیاوریم.امروز کار آفرینی معناش این است.دوستان درست گفتند که ما تحریم ها را دور می زنیم؛بنده هم یقین دارم.ملت ایران و مسئولین کشور تحریم ها را دور می زنند،تحریم کنندگان را ناکام می کنند؛مثل موارد دیگری که در سالهای گذشته در زمینه های سیاسی بود که یک اشتباهی کردند،یک حرکتی انجام دادند،بعد خودشان مجبور شدند برگردند،یکی یکی عذر خواهی کنند. نمیدانند،در این ده بیست سال اخیر،از این کارها چند بار انجام دادند.
این دفعه هم همینجور،البته تحریم برای ما جدید نیست،ما سی سال است تو تحریمیم.همه ی این کارهایی که شده است،همه ی این حرکت عظیم ملت ایران،در فضای تحریم انجام گرفته؛بنابراین کاری نمی توانند بکنند.خب،ولی این دلیلی است برای همه ی مسئولان و دلسوزان کشور که خود را موظف بدانند،مکلف بدانند به ایجاد کار،به تولید،به کارآفرینی،به پر رونق کردن روز افزون این کارگاه عظیم؛که کشور ایران حقیقتا امروز یک کارگاه عظیمی است.همه خودشان را باید موظف بدانند.