بخشی از مقاله
چکیده:
نقش شادکامی و تبعات مثبت پایدار تر شدن این احساس در زندگی انسان بر کسی پوشیده نیست از میان عوامل تاثیرگذار بر شادکامی،نقش هوش معنوی که یکی ازویژگی ها و قابلیت های خاص انسان است ، به نظر پررنگ تر می آید.هدف از پژوهش حاضر تعیین رابطه هوش معنوی در پیشبینی شادکامی دانش آموزان است. پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری آن شامل کلیه دانش آموزان متوسطه دوم در پایه های اول ودوم هر سه رشته تجربی ،ریاضی و علوم انسانی شهرستان کرج در سال تحصیلی97-96 می باشد. روش نمونهگیری، خوشهای چند مرحله ای است. حجم آن بر اساس جدول مورگان 414 نفر تعیین گردید. داده های آماری این پژوهش از : الف - پرسشنامه شادکامی آکسفورد. ب - پرسشنامه هوش معنوی کینگ - SISRI - که تفکر وجودی انتقادی، تولید معنای شخصی، آگاهی متعالی و بسط حالت هشیاری را شامل میشود.،بدست آمده اند. یافته ها برآن بود بین هوش معنوی و شاد کامی در دانش آموزان همبستگی مثبت معنادار - r 0/43 =، p<0/01 - وجود دارد. از بین مولفه های هوش معنوی مولفه "تولید معنای شخصی" پیش بین معنی دار شادکامی در دانش آموزان می باشند. این مولفه %26 واریانس شادکامی را در دانش آموزان تبیین نموده است. نتایج نشان داد هوش معنوی پیشبینی کننده معنی دار شادکامی در دانش آموزان می باشند. هوش معتوی %18 واریانس شادکامی را در دانش آموزان تبیین نموده است.
مقدمه :
شادکامی حقیقی رسیدن به فراخنای شناسایی و رشد توانایی - کنجکاوی، نیروی حیاتی و قدردانی - در بازی، کار و عشق است - مارتین سلیگمن3، . - 2002 با این حال، به نظر می رسد که تعریف و توصیف آن غیرشفاف است - پانتر- بریک و لکمن 4، . - 2013گفته می شود که مفهوم شادکامی مبهم و اسرار آمیز است - آرگایل. - 2003 5 شادکامی یکی از این سازه های شناختی – انگیزشی است - مایرز و دینر1 ،1995 به نقل از یعقوبی، . - 1389 پژوهشهای زیادی بر روی این که چه چیزی شادکامی را ایجاد می کند صورت گرفته است - داینر ،ساه،لوکاس ،اسمیت . - 19992 در پژوهشها ی مربوط به شادکامی چهار رویکرد می توان مشاهده کرد : بررسی مفهوم شادکامی واین که یک صفت و ویژگی ذاتی و وراثتی است یا نه . دوم بررسی همبستگی و رابطه عوامل مختلف شخصی ، فرهنگی وجمعیت شناختی باشادکامی . سوم بررسی وسنجش میزان شادکامی افراد و تهیه ابزارهایی برای این منظور. ودر انتها بررسی عوامل موثر بر شادکامی و شیوه های افزایش شادکامی مورد توجه قرار گرفته است - آذر بایجانی ومحمدی ،2010به نقل از ضمیری نژاد،. - 1392 که پژوهش حاضر درآخرین گروه مطالعات ذکر شده قرار می گیرد .
شادکامی به عنوان مفهوم مثبت برای سالم ماندن ضروری و حیاتی است; بررسی های طولی نشان میدهد که شادکامی بر طول عمر موثر است - علیپور . - 2007 شادکامی دارای سه جزع اساسی است که عبارتند از: هیجانات مثبت انسان ،رضایت از زندگی ،فقدان عواطف منفی - آرگایل ،2001 - .شادکامی غلبه احساس مثبت به منفی و تمرکز بر بعد عاطفی موقعیتهای زندگی تعریف شده است - باخت3 ،. - 2008 شادکامی یکی از هیجانهایی است که دامنه وسیعی از کنشهای عاطفی از احساس آرامش گرفته تا احساس لذت و خلسه را شامل می شود - یعقوبی، . - 1389 پاسخهای هیجانی بخش مهمی از تعاملات فیزیولوژیک انسان است که توانایی او را برای بقاء و حفظ سلامت در برابر بیماریهای مختلف تحت تأثیر قرار می دهد، شادکامی به عنوان یکی از متغیرهای مورد بحث در روان شناسی مثبت، دارای سودمندی هایی برای کیفیت روابط زوجی، درآمد، بارآوری، جامعه پذیری و خلاقیت است - لیبومیرسکی4 و همکاران، 2001،به نقل از چامورو- پرموزیک، . - 20075 شادکامی دارای اثرات مثبت واثر بخشی برای افراد مختلف است در این حالت احساس نوع دوستی افزایش یافته و افراد به دیگران کمک می کنند افراد شادکام وظایف خود را بهتر انجام داده و قدرت حل مسئله بیشتری دارند . - مایرز ،. - 2004 نوجوانانی که احساس شادکامی وبهزیستی بالایی دارند در عملکرد تحصیلی فعالترند و پیشرفت تحصیلی بالایی دارند - پاییزی و همکاران ، - 1386 از این رو، بررسی و تعیین عوامل اثر گذار بر ماهیت شادکامی اهمیت ویژه ای دارد - مایرز و دینر 6،. - 1995 شادکامی به عنوان یک سازه چند بعدی مطرح می باشد که مهارتهای خاص مانند هوش معنوی که به فرد امکان مقابله مناسب با رویدادهای آسیب زای زندگی را می دهد در برمی گیرد.
برخی از نظریه پردازان رسیدن به شادکامی را از طریق توجه به هوش معنوی به عنوان یکی از مفاهیم جدید هوش در بر دارنده نوعی سازگاری و رفتار حل مسعله است که بالاترین سطوح رشد را در حیطه های مختلف شناختی اخلاقی هیجانی بین فردی و .... را شامل می شود و فرد را در جهت هماهنگی با پدیده های اطراف ودستیابی به یکپارچگی درونی و بیرونی یاری می سازد، به چهارچوب بندی وتفسیر مجدد تجارب خود بپردازد و شناخت و معرفت خویش را عمق بخشد - غباری بناب و همکاران . - 1387 هوش معنوی شامل روش های مختلفی است که می تواند زندگی ذاتی و روح را با زندگی بیرونی هماهنگ کند و منجر به شادی میشود - ویگن2 ، 2003 ، به نقل از بابانظری ،. - 2012 معنویت قدرتی را ایجاد می کند که بر موقعیت های فیزیکی، احساسات، افکار و ارتباطات تأثیر می گذارد. افراد با تجربه معنوی و اعتقادات مذهبی می توانند با استرس و مشکلات روحی خود مقابله کنند و روش های مقابله در آنها قوی تر شوند؛ در واقع، معنویت یک اثر محافظتی دارد و علیه استرس است و منجر به بدست آوردن سلامت جسمی و روحی، هدف و معنای زندگی، امیدواری، خوش بینی و بهبود وضعیت روحی فرد می شود. فعالیت های انجام شده توسط کسانی که به دنبال معنویت هستند مانند کمک به دیگران و محبت، می تواند آنها را به شادی سوق دهد - شاو3 ، 2008،به نقل از بابانظری ،. - 2012 از طرفی افراد رشد یافته در جستجوی معنا برای زندگی خود هستند بدون حل موفقیت آمیز چنین جستجویی زندگی به طور غیر قابل تحملی درد ناک شده فرد دچار افسردگی عمیق می شود - یونگ4 ،. - 1933 نگرش معنوی به افراد کمک می کند تا در ورای مشکلات خویش به ساختن معنا بپردازد نسبت به آینده امید وار شده و خوش بینانه به آن فکر کنند در چنین شرایطی فرد در برخورد با مشکلات ارزیابی معنوی از موفقیت داشته وچنین تلاش به منظور معنا برای هر واقعه سبب می شود که تنش اولیه فرد کاهش یابد - رسولی و یغمایی ،. - 1389 میتوان گفت که فرد باهوش معنوی بالا با ناملایمات فشار های روانی و فقدان های گریز ناپذیر که در چرخه زندگی رخ میدهد معنا می دهد و به آنها نه به عنوان بلا و مصیبت بلکه به عنوان چالش هایی برای رشد انسان مینگرد بنا براین رخدادها او را غمگین و ناامید نمی سازد و این فرد قادر است خلق مثبت خود را حفظ کند و یا خیلی زودتراز دیگران آن را باز یابد - زهرو ومارشال . - 20005
