بخشی از مقاله
چکیده در اقتصادِ دانش بنیان، بویژه در صنایع جدید که رشد سریعی دارند، علم تاثیری مهم تر و مستقیم تری بر نوآوری دارد. عواملی مانندِ جهانی سازی، به همراه عوامل دیگر به عنوان جزیی از روندِ کلی به سوی توسعهی سریع بازار دانش، رابطهی صنعت و دانشگاه را دچار تغییرات اساسی کرده است. دانشگاه نهادی است که درراس هرم نهادهای علمی جامعه قرار دارد. عملکرد صحیح دانشگاه از یک سو، توسعه و پیشرفت رابرای جامعه به ارمغان می آورد و از سوی دیگر، توسعه جامعه به عنوان بازخورد مثبت، دانشگاه را به مکان رفیع تر ومسئول تری انتقال می دهد. در بخش دانشگاهی کشور بهره گیری ازنتایج تحقیقات و تجاری سازی آن ها از اولویت های مهم محسوب می گردد، چرا که منافع ملی ایجاب می کند از صرف منابع مهم و قابل توجهی که در قالب نیروهای متخصص، اعتبارات و فرصت زمانی جهت انجام تحقیقات در این بخش صورت می گیرد، حداکثر بهره برداری به عمل آید و جامعه از نتایج حاصل ازاین تحقیقات در بخش های مختلف اجتماعی و اقتصادی بهره مند گردد . از طرفی نیز در حال حاضر در بیشتر کشورها تمرکز سیاست گذاری
ها به سمتِ نقش رابطه ی صنعت و دانشگاه در تقویتِ کارآفرینی در صنایع جدید و سریع الرشد معطوف شده است از این رو دانشگاه ها به عنوان مهم ترین بازیگر در اقتصاد دانش بنیان به حساب می آیند و تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی و نوآوری های مرتبط با تحقیق و توسعه، به عنوان مهمترین عوامل ثبات اقتصادی کشورها در نظر گرفته می شوند. بنابراین، یکی از وجوه و منظرهای کلیدی دانشگاه نسل سوم - کارآفرین - ، توسعه مهارت های شغلی، حرفه ای و شایستگی ها و توانمندسازی دانشجویان و استادان همسو با فرایند توسعه ملی و حل مسائل جامعه به روش علمی است.
مبانی نظری و بیان مسئله
شرکت های دانش بنیان نقش کلیدی در ایجاد توسعه اقتصاد دانش محور دارند. در این شرکت ها ، رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال ، متناسب با ظرفیت نوآوری تحقق می یابد. یکی از مشکلات موجود در جامعه علمی و صنعتی امروز، عدم تجانس و همخوانی امکانات ، تکنولوژی ها و منابع به کار گرفته شده در هر بخش با نیازهای آن بخش است. در راستای اجرای قانون حمایت از شرکت ها و موسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات ، برنامه ها و اقدامات متنوعی از سوی دبیرخانه - - کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت ها و موسسات دانش بینان و نظارت بر اجرا - - پیگیری شده است . با عنایت به اقدامات صورت گرفته تا اسفندماه سال 1395 برای ارزیابی و شناسایی شرکت های دانش بنیان ، تعداد 2975 شرکت دانش بنیان مورد تایید قرار گرفته است . آماری موجود نشان می دهد در شرکت های دانش بنیان مورد تایید ، برای حدود 86000 نفر اشتغال ایجاد شده و میزان فروش این شرکت ها - اعم از شرکت های دانش بنیان نوپا، تولیدی و صنعتی دارای فعالیت دانش بنیان - در سال مالی گذشته بیش از 17000 میلیارد تومان بوده است . آمار مربوطه به وضعیت شرکت ها در مراحل مختلف ؛ در مرحله ایجاد نام کاربری اولیه تعداد شرکت 15687 ، در مرحله تکمیل مستندات و ثبت نام نهایی 8256 شرکت ، در مرحله شرکت های تایید نشده 3883 شرکت ، وضعیت شرکت های تایید شده 2975 شرکت ، و در مرحله ارزیابی 1398 شرکت گزارش شده است . آمار مربوطه به شرکت های دانش بنیان در استان خوزستان نشان می دهد که تعداد 69 شرکت دانش بنیان در استان خوزستان تائید صلاحیت شده که 47 شرکت درپارک علم و فناوری و مرکز رشد دانشگاه شهید چمران و 22 شرکت دانش بنیان تولیدی و صنعتی در شهرک های صنعتی استان یا دفاتر کاری خود مستقر هستند . خوزستان از نظر تعداد شرکت های دانش بنیان رتبه هشتم را در کشور دارد.اما برحسب تفاوت ماهیت در حوزه تحقیق و تولید دانش بین علوم انسانی 1 و علوم طبیعی واضح است که ابداع فناوری ، اولید محصول و دانش فنی به صورت کالا یا محصولی ملموس2 آن طور که در علوم طبیعی وجود دارد در علوم انسانی وجود ندراد . به همین سبب بازار دانش 3 این علوم همپای سایر علوم 1 . humanities . 2 اگرچه علوم انسانی بیشتر با امور ذهنی ، معنوی و روحی بشری در ارتباط می باشد و به طبع جهت تحقیقات نیز معطوف به این سمت می باشد اما در این علوم نیز گاهی می توان نتایج تحقیقات را به صورت محصول به بازار عرضه کرد که از جمله می توان به انواع فناوری های آموزشی ، فرهنگ ها و دایره المعارف ها که نتیجه فعالیت های پژوهشی می باشند ، اشاره کرد. چندان گسترش پیدا نکرده است و اساساً بازار فناوری های اجتماعی و انسانی واژگان غریبی به نظر می آیند - محمودپور ، رحیمیان ، عباس پور و دلاور ، . - 1391
این مسئله را می توان تا حدودی ناشی از عدم شناخت و تفاوت قائل نشدن بین علم و فناوری در علوم انسانی دانست. در سال های اخیر رابطه میان علم و تکنولوژی چنان نزدیک و درهم تنیده شده که تفکیک قلمرو هریک به صورت عملی بسیار دشوار و شاید در مواردی حتی ناممکن شده است - پایا ، . - 1386 هدف از علم سناخت واقعیت است ، در حالی که هدف از تکنولوژی رفع نیازهای عملی است - پایا ، . - 1387 همین مسئله باعث شده است که به تحقیقات علوم انسانی بیشتر به عنوان تحقیقات بنیادین علم که هدف آن گسترش معرفت درباره نوع بشر است ، نگاه شود و تجاری سازی تحقیقات آن علی رغم اهمیت و جایگاه علوم انسانی در رشد و پیشرفت جوامع بشری مورد غفلت قرار بگیرد . این مسئله زمانی دردناک تر می شود که مقوله تجاری سازی ، سازمان ، مدیریت و بازاریابی آن موضوعی در حیطه قلمرو علوم انسانی باشد . حتی علمی و کاربردی کردن علوم انسانی و دست یافتن به قوانین مستحکم ، همچون سایر علوم که همواره به عنوان نقطه ضعف این علوم به خصوص از جانب پوزوتیوست ها 1 مطرح شده ، تا حد زیادی به کاربرد نتایج این علوم در موقعیت های واقعی زندگی بستگی دارد و همین امر باعث تقویت بنیان های علمی این علوم و توجیه کاربردی کردن و تجاری سازی تحقیقات آن می شود - پایا ، . - 1385
در حالیکه اهمیت و جایگاه علوم انسانی بر رشد و توسعه جوامع بر هیچ کسی پوشیده نیست . همین امر باعث ایجاد مراکز تخصصی تحقیق در این علوم در کنار فعالیت های تحقیقی دانشگاه ها در علوم انسانی شده است و بودجه ای هنگفتی نیز صرف تحقیق در این حوزه از دانش بشر می شود. گرچه قلمرو و هدف این علوم شناخت ، مدیریت ، رفتار آدمی ، ویژگی و خصایص او در موقعیت های گوناگون زندگی جمعی و فردی است و به منظور تحقق این هدف و در طول چند دهه گذشته ، همزمان با رشد و توسعه علوم گوناگون بشری که در نتیجه پیچیدگی جوامع بوده است ، شاخه ها و رشته های گوناگونی از علوم انسانی به وجود آمده است . از جمله می توان به علم حقوق ، روانشناسی ، جامعه شناسی ، اقتصاد ، مدیریت و .... اشاره کرد هدف هریک از این رشته ها شناخت خصایص و رفتار آدمی در حوزه به خصوصی بوده است. نتایج تحقیقات آنها به کشف ، توصیف و تبیین رفتار آدمی در شرایط گوناگون می پردازند - پایا، . - 1387 عامل اصلی و کلیدی تمامی جوامع و فعالیت های آن انسان می باشد ، این انسان است که در صنعت تولید می کند ، در سازمان فعالیت می کند ، در بازار خرید می کند و ... هدف اصلی تحقیقات علوم انسانی نیز همین امر است که قابلیت تبدیل شدن به فناوری های قابل انتقال ، انتشار ، و خرید و فروش را دراد و می توان تحقیقات علوم انسانی را بر همین مبنا به سمت تجاری سازی سوق داد تا هم دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی از درآمد آن منتفع شوند و هم از طریق ارزش افزوده ای که ایحاد می کنند جامعه از آن بهره مند شود و در مسیر رشد و
