بخشی از مقاله
چکیده
براساس توصیه هاي سازمان هاي بین المللی براي انجام سرشماري هاي مختلف در مقاطع زمانی نزدیک به هم طراحی سوالات چارچوبی به منظور استفاده در سرشماري بعدي تاکید شده است. با توجه به اجراي سرشماري عمومی کشاورزي در سال 1393، به منظور ساخت اطلاعات چارچوبی از خانوارهاي داراي بهرهبرداري کشاورزي، در سرشماري عمومی نفوس و مسکن 1390، سوال 44 تحت عنوان »خانوار داراي کدام یک از فعالیت هاي کشاورزي است « در پرسشنامه خانوارهاي معمولی ساکن طراحی شد. بر اساس نتایج حاصل از سرشماري عمومی نفوس و مسکن 1390، 3/65 میلیون خانوار بهره بردار کشاورزي در کل کشور شناسایی شد.
این در حالی است که بر اساس نتایج حاصل از سرشماري عمومی کشاورزي1382، تعداد بهره بردار کشاورزي 4/25 میلیون بهره بردار است.این مقاله ضمن مقایسه اطلاعات خانوارهاي داراي فعالیت کشاورزي منتج شده از سرشماري عمومی نفوس و مسکن 1390 و سرشماري عمومی کشاورزي 1382 و تجزیه و تحلیل آن، به ذکر نکات فنی که در هنگام استفاده از این نتایج باید مورد توجه قرار گیرد، می پردازد.
واژگان کلیدي. »خانوار«؛ »خانوار بهره بردار کشاورزي«؛ »سرشماري عمومی نفوس و مسکن«؛ »سرشماري عمومی کشاورزي«؛ »بهره برداري کشاورزي«
-1 مقدمه
هدف اصلی از اجراي سرشماري نفوس شمارش افراد و دستیابی به خصوصیات جمعیتی کشور است. از طرف دیگر با توجه به متنوع بودن فعالیت هاي بخش کشاورزي، جمع آوري اطلاعات در این بخش نیازمند آشنایی با تعاریف و مفاهیم خاص این بخش است. با در نظر گرفتن تمام جوانب فوق، سوال بهره برداري کشاورزي خانوار با هدف استفاده از نتایج در سرشماري عمومی کشاورزي و دستیابی به خصوصیات جمعیتی خانوارهاي بهره بردار، به صورتی طراحی شد که داراي حداقل بار آموزشی باشد. بررسی محتویات سوال خانوار داراي فعالیت کشاورزي در سرشماري نفوس و مسکن 1390 نشان دهنده انطباق تعریف خانوار داراي فعالیت کشاورزي با تعاریف و مفاهیم استفاده شده در سرشماري کشاورزي است.
طبق تعریف، خانواري در سرشماري داراي فعالیت کشاورزي محسوب می شود که در روز سرشماري در هر نقطه اي از کشور داراي » حداقل 400 متر مربع زمین زراعی «، »حداقل200 متر مربع باغ «، » حداقل 2 راس دام سبک شامل گوسفند و بره و بز و بزغاله «، » حداقل 10 قطعه ماکیان «، » حداقل1 راس دام سنگین شامل گاو و گوساله، گاومیش و بچه گاومیش و شتر و بچه شتر « یا » پرورش زنبور عسل، کرم ابریشم یا تولید گلخانه اي به هر وسعت « باشد.تنها اختلاف موجود در تعاریف و مفاهیم این دو سرشماري در مورد انتساب بهره برداري ها به نقاط جغرافیایی است که در سرشماري عمومی نفوس و مسکن 1390 به محل سکونت خانوار و در سرشماري عمومی کشاورزي 1382 به محل وقوع بهره برداري در کوچکترین واحد جغرافیایی » شهر یا آبادي « منتسب شده است.