بخشی از مقاله
چکیده :
این پژ وهش با هدف مطالعه مدیریت کیفیت و بهره وری منابع انسانی با رویکرد اقتصاد مقاومتی در سازمان ها شکل گرفته است؛ روش مطالعه مروری و از نوع علمی ترویجی جهت ایجاد منابع و تولید محتوی جدید در خصو ص مدیریت کیفیت، بهره وری و اقتصاد مقاومتی و همچنین دادن آگاهی به بخش مدیران و کارکنان سازمان می باشد . نتایج پژوهش نشان می دهد که کیفیت به عنوان مهمترین عامل رضایتمندی مورد توجه است و همچنین بهره وری سازمان از مولفه هایی است که محققان معتقدند بدون آن سازمان نابود خواهد شد . سوال اصلی این است که مدیریت کیفیت و بهره وری چگونه می تواند در اقتصاد مقاومتی که همواره در بیانات مقام معظم رهبری - مدظله - مشهود و مورد تاکید ایشان می باشد است موثرواقع گردد؟ چه راه های برای تحقق این هدف مهم وجود دارد ؟ چالش های پیش روی اقتصاد مقاومتی چیست؟ یافته ها حاکی از آن است که بهره وری و مدیریت کیفیت میتوانند در اقتصاد مقاومتی مولفه های مهمی باشند . مدل مفهومی به وضوح این ارتباط را نشان می دهد .
مقدمه :
در بسیاری از کشورها سرمایهگذاری در نیروی انسانی و ارتقاء کیفیت آن، بیشترین نقش را در افزایش بهرهوری و تسریع رشد اقتصادی داشته و دارد. در این خصوص یکی از راههای بهبود بهرهوری، افزایش سرمایه انسانی از طریق ارتقا سطح آموزش نیروی کار میباشد.رشد بهره وری نقش اساسی در بهبود عملکرد هر سازمانی دارد. بهره وری متأثر از عوامل مختلفی می باشد که بهره وری نیروی کار، معیار و شاخص اصلی عملکرد هر سازمانی است. اعتقاد بر این است که بهره وری نیروی کار به میزان انگیزش کارکنان بستگی دارد. لذا برای دستیابی و بهبود بهره وری نیروی کار، مدیران و کارفرمایان می بایستی بر روی انگیزش وراههایی که می تواند باعث تقویت و بالابردن انگیزش نیروی انسانی شود، تمرکز کنند. مشکل اساسی که کارفرمایان و مدیران در این فرآیند با آن مواجه هستند عدم اطلاع از روشها و عواملی است که به ایجاد انگیزه کافی در کارکنان هر سازمانی کمک می کند.محاسبه شاخص های بهره وری راه را برای تعیین عوامل موثر بررشد بهره وری , یافتن نقاط قوت و ضعف , زمینه های بهبود, پیش بینی وضعیت آینده با مشاهده روندها و تصمیم گیری در زمینه میزان استفاده از منابع در بخشهای مختلف و سرانجام حصول به یک رشد اقتصادی مناسب را هموار می سازد . - گرایی نژاد و همکاران ، - 1392
انسان با انگیزه و توانمند و بهره ور را تضمین می کند . می تواند سایر منابع را به نحو احسن و مطلوب به کار گیرد و انواع بهره وری را محقق سازد و نهایتا سازمان را بهره ور کند و گرنه رکود و عقب ماندگی ارمغان نیروی انسانی منفعل و بی انگیزه می باشد. عوامل پاداش، فعالیتهای گروهی و کارتیمی، شرایط محیط کار، رضایت شغلی و شیوه و سبک مدیریت را می توان ازاصلی ترین عوامل انگیزش دانست . - دهنوی و همکاران ، - 1392 دهه 1970 میلادی با پیشرفت سریع فناوری های برتر در جهان، به ویژه در زمینه های ارتباطات و رایانه، الگوی رشد اقتصادی جهان به طور اساسی تغییر کرد و به دنبال آن، از دهه 1990 میلادی دانش به عنوان مهم ترین سرمایه جایگزین سرمایه های پولی و فیزیکی شد.در عصر حاضر، کارکنان مهم ترین عامل در کسب مزیت رقابتی و عمده ترین دارایی سرمایه ای هر سازمان قلمداد گشته و اقتصاد امروز به شدت نیازمند کارکنان شایسته و متعهد در فضای پر تلاطم کسب و کار می باشد.
در این شرایط منابع انسانی سازمان نیازمند توجهی خاص و مدیریتی راهبردی میباشد. افزایش کارآیی و بهره وری هدف عمده هر سازمانی است که تحقق آن منوط به کارآیی و بهره وری نیروی آن سازمان است. افزایش کارآیی و بهره وری کارکنان علاوه بر دانش و مهارت در گرو بینش و انگیزش آنها است که می تواند به رضایتمندی ارباب رجوع و مشتریان نیز منجر شود. کلیه صاحبنظران، انگیزش را فرایندی پیچیده و دارای ماهیت چند بعدی دانسته اند و در کنار گروهی که بر روشهای انگیزش مادی مانند تسهیم بهره وری و تسهیم منافع تاکید دارند بسیاری از محققان بر انگیزش غیر مادی و حتی صحت، قدرت و پایداری بیشتر آن در مقایسه با انگیزش مادی اذعان دارند. - حیدری و همکاران ، - 1392 برای شناخت بسترها و زمینههای تحقق اقتصاد مقاومتی، ابتدا باید به آسیبشناسی اقتصاد کشور و آسیب شناسی اقتصاد استان و موانع و نیازمندیهای تحقق اقتصاد مقاومتی پرداخت. اولین نیاز این است که مرکزیت و محوریتی برای فعالیت در عرصهی اقتصاد مقاومتی داشته باشیم. فعالان این عرصه باید بتوانند اطلاعات و دستاوردهای خود را در جایی به اشتراک بگذارند. فرماندهی هوشمند و متمرکزی برای هدایت فعالیتهای این حوزه و شناسایی و آموزش نیروهای مستعد و مناسب برای فعالیت علمی و عملیاتی در این عرصه لازم است. افراد دغدغهمند و مراکز تحقیقاتی و اجرایی که به این موضوع ورود کردهاند، میباید در شبکهای فعال و مؤثر، از فعالیتهای مهم و مسائل جدید مطلع شوند و سامانهای پویا و هوشمند برای این مسأله وجود داشته باشد. نیاز دوم آن است که فعالیت در عرصهی اقتصاد مقاومتی نیاز به رصد و دیده بانی فضای اقتصادی داخلی و بینالمللی و نیز گردآوری آمارهای دقیق و روزآمد دارد. بدون این دو، فعالیت برای تحقق اقتصاد مقاومتی امکان ندارد. - کارشناسان و همکاران ، - 1392
سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی به عنوان یک روش مهم در جهت تغییر مسیر حرکت اقتصادی کشور توسط مقام معظم رهبری ابلاغ گردید.وضعیت اقتصادی ما با اهداف و آرمانهای قانون اساسی قابل تطبیق نیست و از دهه های گذشته تحت عوامل مختلف قانونی ، فرهنگی ،نظام برنامه ریزی و غیره دچار آسیب می باشد از سوی دیگر اعمال تحریم های یک جانبه ،محدویت های مالی و تجاری در سه دهه گذشته بویژه در چند سال اخیر همواره یکی از ابزارهای غیر قانونی نظام سلطه جهت وارد آوردن فشار به نظام اسلامی و مردم بوده است.با بررسی 24 بند سیاستهای اقتصاد مقاومتی لزوم به هم پیوستگی این بندها و رابطه آنها با حوزه های تخصصی حقوق عمومی در راستای تحقق عدالت اجتماعی و اقتصادی ،ایجاد رفاه و پویایی اقتصاد مبتنی بر تولید و اشتغال به خوبی روشن می شود . یکی از الزامات اجرایی اقتصاد مقاومتی توجه به فرهنگ ولزوم رفتارسازی در مردم و مدیران به عنوان مقدمه ای برای تصویب و اجرای قوانین مناسب و تحقق عدالت می باشد . قوانین اسلام ظرفیت ایدئولوژکی و اجرایی خوبی برای تحقق اقتصادمقاومتی دارد. به لحاظ قانونی ، عدم ثبات قوانین و ناکارآمدی آنها و اجرای سلیقه ای قوانین در اثر تغییر دولتها که به تغییر نظام تدبیر تبدیل می شود و همچنین وابستگی به نفت و رانت حاصل از آن از موانع مهم تحقق اقتصاد مقاومتی از منظر حقوق عمومی باشد.لذا توجه مبنایی به فرهنگ و اصول اسلامی در رابطه با مقوله اقتصاد و اقتصاد مقاومتی و استفاده از تجربیات موفق دنیا و بومی سازی آنها در کنار عزم ملی و همدلی بین مسئولین و مردم باید ایجاد گردد . - موسی زاده و همکاران ، - 1393 در این پژوهش به ارائه یک مدل مفهومی در مورد مدیریت کیفیت و بهره وری در کارکنان با رویکرد اقتصاد مقاومتی پرداخته شده است .
اقتصاد مقاومتی و مدیریت کیفیت در بهره وری
در بیانات مقام معظم رهبری - مدظله - در سال اقدام و عمل در اقتصاد مقاومتی، بهره وری و صرفه جویی می تواند در چرخه اقتصادی کمک قابل توجهی داشته باشد . البته اگر سرمایه ساختار نیروی انسانی امکان تبادل کالا، صادرات و