بخشی از مقاله
چکیده
باروری پدیده ای است اجتماعی وعمومی و دارای اهمیت بسیار و با وجود ضرورت قطعی آن ، در جوامع مختلف میزان باروری متغیرمی باشد، میزان باروری به طورطبیعی به یک سری عوامل بستگی دارد ولی این عوامل در جامعه ماتحت تاثیرتغییرات وتحولات وشرایط اجتماعی واقتصادی و تغییروتحول در ارزش و هنجارها کم کم افزایش پیداکرده است .
این مطالعه به صورت اسنادی انجام شده و ضمن بررسی وضعیت باروری استان های منتخب براساس نتایج سرشماری 1390 تاثیرعوامل دموگرافیک و برخی از عوامل اجتماعی و اقتصادی بروضع زناشویی در سه استان گیلان ، کردستان و سیستان و بلوچستان مورد بررسی قرارگرفته است.
این مطالعه نشان می دهد که بین سن ازدواج ،محل سکونت ، وضع فعالیت ، وضع شغلی و سطح تحصیلات زنان با میزان باروری رابطه وجود دارد.
مقدمه
باروری در جمعیت شناسی مفهوم مهمی قلمداد میشود . اهمیت باروری برای جمعیت شناسان تا آنجاست که آن را جز وقایع چهارگانه حیاتی بر می شمرند و از آنجا که در افزایش یا کاهش جمعیت به طور مستقیم تأثیرگذار است به عنوان مهمترین عامل حرکت زمانی جمعیت شناخته می شود.
در ایران نیز باروری به عنوان یکی از وقایع چهار گانه حیاتی مورد توجه ویژه بوده است . سیاست های کنترل جمعیت در ایران به طور علنی از سال 1346 اجرا شد. سیاستهای مذکور از سال 1357 به دلیل وقوقع انقلاب اسلامی و تغییرات بنیادی در ساخت های دولتی و اجرایی متوقف شد. در نتیجه ، در این دوره شرایط سیاسی و اجتماعی موجود به رشد بالای جمعیت منجر شد که بازتان آن زنگ خطر رشد جمعیت توسط کارشناسان وصاحب نظران جمعیتی بود که به احیای سیاستهای رسمی کنترل جمعیت از سال 1367 منجر گردید.
باروری به عنوان یکی از مولفه های اصلی رشد جمعیت در ایران طی سالهای 1335 تا 1375 نوسانات چشمگیری داشته است.
در اینجا سعی می شود تا جایی که امکان دارد با استفاده از نتایج سرشماری سیمای وضعیت باروری کل در استانهای گیلان، کردست ان و سیستان وبلوچستان در سال 90 ترسیم و تأثیر عوامل دموگرافیک و بعضی از عوا مل اجتماعی و اقتصادی بر وضع باروری مورد بررسی قرار گیرد.
بیان مسئله مسئله جمعیت و رشد شتابان آن خصوصاً در کشورهای درحال توسعه و تحولات و دگرگونیهای باروری در نیم قرن اخیر موجب گردیده که محققان و پژوهشگران علوم اجتماعی و علوم انسانی محور مطالعات و بررسی های خود را روی شناخت عوامل تاثرگذار اجتماعی، فرهنگی، جمعیتی و ... بر باروری معطوف داشته و دیدگاههائی را ارائه نمایند.
با نگاه تخصصی به مسأله جمعیت بایستی در کنار رقم مطلق جمعیت لااقل به دو جنبه مهم دیگر نیز توجه داشت:
یکی روند رشد جمعیت است یعنی با چه میزان رشدی و با چه شتابی در حال افزایش است و دیگری ساختمان جمعیت و این که توزیع سنی جمعیت چگونه است؟
چیزی که در مورد ایران مسئله تلقی می شود روند رشد جمعیت است. باروری به عنوان یکی از مؤلفههای اصلی رشد جمعیت در ایران طی سالهای 1335 تاکنون نوسانات چشمگیری داشته است. مطالعات اخیر، تحولات باروری در ایران را به دوره های متفاوتی تقسیم کرده است .
در سال 1340 بالا بودن میزان موالید - حدود 45 در هزار - ، مرگ و میر 19 - در هزار - و رشد طبیعی 2/6 - درصدی - مورد داشت . براساس نتایج سرشماری 1345 از برآورد 2/6 درصدی رشد جمعیت فراتر رفت و به به م رز 3/1 درصد رسید. چنین شرایطی خبر از پیامدهای آتی ناشی از رشد جمعیت می داد.
