بخشی از مقاله
چکیده:
هدف از این تحقیق تحلیل محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی و شناخت نقاط ضعف و قوت این کتاب است در ابتدا این تحلیل چند تعریف از تحلیل محتوا و سپس تاریخچه و اهداف،امتیازات و محدودیت های تحلیل محتوا را مورد بررسی قرار می دهیم و بعد از ان به روش پرداخته ام که از روش ویلیام رومی مدد جستم و طبق این روش اول مراحل تحلیل و محتوا را گفته ام و سپس دست به نمونه گیری زدم که از تمام کتاب استفاده کردم به دلیل حجم کم کتاب و سپس به تعریف مقوله ها پرداخته ام که شامل مقوله های فعال ،غیر فعال و خنثی می باشد و سپس متن کتاب، تصاویر و پرسش های کتاب را مورد بررسی قرار دادم که ضریب درگیری در متن کتاب 0/41 و در تصاویر 1/3 و در پرسش 5/2 می باشد و در ادامه هم پیشنهادات خود را ارائه داده ام و در پایان منابع تحلیل خود را مشخص کرده ام .
مقدمه:
تحلیل محتوا روش تحقیق مفیدی است که در ان اقلام یا موارد مهم محتوای پیام همه ی رسانه های همگانی، شناسایی و شمارش و با اقلام و موارد دیگر مقایسه می شوند، سرانجام با سایر امار و ارقام مشابه گرداوری شده و از کل جامعه مقایسه می گردند . از تحلیل محتوا چندین تعریف ارائه شده که به چند نمونه اشاره میکنیم:
ولیزر و وینر : ان را هر رویه نظام مندی که به منظور بررسی محتوای اطلاعات ضبط شده طراحی شده باشد تعریف می کنند . کریپندورف : ان را به عنوان یک فن پژوهشی برای ربط دادن داده ها به مضمون ، به گونه ای معتبر و تکرار پذیر تعریف می کند . تعریف کرلینگر بسیار متعارف است تحلیل محتوا، روش برای مطالعه و تحلیل ارتباطات به شیوه ای نظام مند ، عینی و کمی با هدف انذازه گیری متغیر هاست .
باردن میگوید: تحلیل محتوا عبارت است از مجموعه ی فنون تحلیل ارتباط، که برای توصیف محتوای پیام و روش های منظم عینی بکار می رود . اسابرگر، تحلیل محتوا را یک روش پژوهشی معرفی می کند ، که بر اساس اندازه گیری مقدار چیزی در یک نمونه ی تصادفی از یکی از اشکال ارتباطی طراحی شده است .
تاریخچه:
تاریخچه ی تحلیل محتوا به جنگ جهانی دوم بر می گردد . در ان زمان واحد های اطلاعاتی متفقین ، تعداد و انواع اهنگ های پاپ را که از ایستگاه های رادیویی اروپا پخش می شد ،کنترل می کردند . به جز این کاربرد های خاص نظامی ،شیوه های مشابهی از تحلیل محتوا را در نیمه اول قرن بیستم می توان یافت ،که برای کنترل روند های اجتماعی و اقتصادی بکار گرفته می شدند . پس از دهه ی 1940 تحلیل محتوا از نظر روش شناختی ،تکامل یافت . محققان اکادمیک برای بررسی طیف وسیعی از مسایل مربوط به رسانه ها از ان استفاده کردند .
احتمالا اولین مورد مستند تحلیل کمی مطالب مکتوب تحلیل محتوایی است که در قرن هجدهم در سوئد انجام گرفته است . در المان لوبل طرحی برای تحلیل "ساختار درونی محتوا" بر حسب کارکردهای اجتماعی عملکرد روزنامه ها منتشر می کند . در المان در سال 1910 ماکس وبر طرحی برای تحلیل محتوای گسترده مطبوعات پیشنهاد می کند. در استانه ی قرن بیستم ، مکتب های روزنامه نگاری نوپا به لزوم معیار های اخلاقی و لزوم مطالعه تجربی روزنامه ها کشیده شده اند که بعدا تحلیل کمی روزنامه نام گرفت . پس از ان دومین مرحله ی رشد فکری تحلیل محتوا ، به کارهای پژوهشی برلسون و لازارسفلد - 1948 - و سپس برلسون در کتابی تحلیل محتوا در مطالعه ی ارتباطات صورت گرفت.
اهداف: ویمر و دومینیک 1994 پنج هدف اصلی برای تحلیل محتوا قایل شده اند: – 1 توصیف الگوها یا روند ها در نقش رسانه ها -2 ازمون فرضیه ها درباره سیاست ها یا اهداف تولید کنندگان رسانه ایی -3 مقایسه ی محتوای رسانه ها با جهان واقعیت
-4 ارزشیابی میزان حضور گروه های خاصی از جامعه -5 انجام استنتاج هایی درباره اثار رسانه ها
امتیازات: اسابرگر این امتیازات را برای تحلیل محتوا بر می شمارد: -1 پیدا کردن مطلب برای ان نسبتا اسان است -2 نامحسوس است - بنابراین مردم را متاثر نمی کند -
-3 داده های بدست امده از ان را می توان کمی کرد -4هم با وقایع جاری سرو کار دارد و هم با وقایع گذشته
محدودیت ها: با وجود همه ی امتیازاتی که تحلیل محتوا دارد محدودیت هایی نیز دارد که عبارتند از: -1پیدا کردن یک واحد اندازه گیری اسان نیست -2 به تنهایی نمی تواند مبنای اظهارنظر درباره ی تاثیر محتوا بر مخاطبان باشد
-3یافته های یک تحلیل محتوا به چارچوب مقوله ها و تعاریف بکار رفته در تحلیل محدود می شود -4 فقدان برخی پیام هایی که به موضوع تحقیق ربط دارند -5تحلیل محتوا غالبا وقت گیر است