بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضربا هدف بررسی وتحلیل سازه الگوی مصرف و مولفه های آن درمحتوای کتاب های درسی مطالعات اجتماعی دوره ی ابتدایی می باشد.وسوال اصلی این پژوهش این است که محتوای کتابهای درسی مطالعات اجتماعی تا چه میزان به سازه الگو مصرف ومولفه های آن توجه کرده است؟ روش تحقیق از نوع تحلیل محتواست وجامعه آماری این پژوهش مطالعات اجتماعی دوره ی ابتدائی می باشد. یافته ها ونتایج تحقیق نشان میدهد که از بین کتابهای مطالعات اجتماعی دوره ابتدائی، بیشترین توجه به این مولفه در مطالعات سوم وکمترین توجه به این مولفه در مطالعات چهارم مشهود است.
×اهداف پژوهش
هدف کلی: پژوهش حاضر در صدد بررسی میزان توجه کتابهای درسی مطالعات اجتماعی پایه های سوم، چهارم، پنجم و ششم ابتدائی به مولفه الگوی مصرف است.
هدف جزئی:
-1بررسی میزان توجه کتابهای مطالعات اجتماعی سوم، چهارم، پنجم و ششم ابتدائی به مولفه اصل قناعت.
-2بررسی میزان توجه کتابهای مطالعات اجتماعی سوم، چهارم، پنجم و ششم ابتدائی به مولفه اصل پرهیز از × اسراف وتبذیر.
-3بررسی میزان توجه کتابهای مطالعات اجتماعی سوم، چهارم، پنجم و ششم ابتدائی به مولفه اصل تمتع و انتفاع از مواهب الهی.
تئوری وپیشینه تحقیق
تحقیقی نقش رسانه های جمعی در آگاهی بخشی مردم نسبت به مصرف برق در مشترکان برق بوعلی، توسط خانم مرجان استاد میرزا× انجام شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بیشترین جمعیت آماری تا حدودی نقش رسانه ها را در رفتار مصرفی مؤثر می دانند و توصیه های آموزشی را در رابطه با صرفه جویی در کاهش مصرف برق مؤثر می دانند. تعداد قریب به اتفاق پاسخگویان، تأثیر رسانه ها را روی کودکان مؤثر می دانند. همچنین تعداد زیادی از پاسخگویان زمان پخش برنامه ها را ناکافی می دانند. - استاد میرزا،. - 1380-1381 در پژوهش انجام گرفته در آمریکا در سال 2007 برای بررسی رابطهی میان پایگاه اجتماعی و مصرف فرهنگی، یکی از نتایج حاصل از این پیمایش از این قرار بود که مصرف کنندههای کالاهای فرهنگی در داخل شمار کوچکی از الگوهای قابل تشخیص دستهبندی میشوند.
- آلدرسون، ژونیسبه، هکوک، . - 2007 همچنین پژوهشگران توانستهاند از حیث متولوژیک شیوههای مصرف را با اتکاء تئوریک به یکی از نظریههای سنخ شناسانه بهعنوان نظریهی"همه چیزخوار- تکچیزخوار" با تحلیلهای آماری تبیین کنند. - همان - این امر نیز عامل تقویتکنندهی الگویی و مدلواره بودن شیوههای مصرف بوده است.× شیوههای مصرف کالاهای فرهنگی در یک پژوهش دیگر در انگلستان در سال 2006 با الگوسازی متدولوژیک توسط پژوهشگران در رابطه با پایگاه اجتماعی، درآمد و طبقه اجتماعی مورد بررسی و آزمون قرار گرفت و رابطهی معنادار متغیرهای فوق با شیوههای مصرف مدلواره شده اثبات گردید. - وینگ چان، گلدروپ، . - 2006 در پژوهش دیگری که در ژاپن در سال 2006 در مورد شیوههای تعدیل میزان مصرف در سال 1995 انجام گرفت، نتایج نشان دادند که تعدیلهای ارادی در میزان مصرف، الگویی و مدلواره بودهاند. - نانسایی، اینابا، کاگاوا، موریگوچی، . - 2007 به نظر می رسدبا توجه به بررسی ادبیات تحقیق در بخش های مبانی نظری وتحقیقات انجام گرفته مولفه های پژوهش حاضر شامل موارد زیر می باشد.
الف - ×اصل تمتع و انتفاع از مواهب الهی.
ب - ×اصل قناعت.
ج - ×اصل پرهیز از اسراف و تبذیر.
مواد و روشها
روش تحقیق تحلیل محتوا است به عقیده برلسون تحلیل محتوا نوعی تکنیک پژوهش است که برای توصیف عینی منظم و تا آن جا که ممکن است کمی محتوا، با هدف نهایی تفسیر داده ها به کار می رود. ویژگی های منظم بودن، عینی بودن و مقداری بودن در تعریفی که هولیستی از فن تحلیل محتوی می دهد قابل رویت است. تحلیل محتوا به هر نوع فنی اطلاق می شود که در راه استنتاج منظم و عینی ویژگی های خاص یک متن به کار می آید. - ساروخانی،1378 ،ص - 280 واحد تحلیل صفحات کتاب میباشد که پس از جست وجو در منابع اصلی - - مطالعات اجتماعی سوم، چهارم، پنجم و ششم - - مولفه های مورد نظر در3مورد اصل تمتع و انتفاع از مواهب الهی، اصل قناعت و اصل پرهیز از اسراف و تبذیر انتخاب شده وهر مقوله را به صورت جداگانه برطبق پرداختن به متن، تصاویر و تمرینات درمحتوای کتابهای فوق مورد تحلیل وبررسی قرار گرفته شده است.
