بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب دین و زندگی - 1 - دوره متوسطه از نظر انعکاس مفاهیم تربیت جنسی از دیدگاه اسلام است. جامعه آماری این پژوهش شامل محتوای آموزشی کتاب دین و زندگی - - 1 دوره متوسطه که از طرف آموزش و پرورش در سال 93-94 در حال تدریس می باشد تشکیل میدهد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جمعآوری اطلاعات از نوع تحلیل محتوا است.
ابزار مورد استفاده این مطالعه را چک لیست تشکیل میدهد که روایی محتوایی این ابزار نیز توسط متخصصان این امر تأیید و پایایی مرکب آن برابر با ./80 است و برای تجزیه و تحلیل دادهها ، از آمار توصیفی - فراوانی و درصد فراوانی - بهره گرفته شد.
نتایج نشان داد که مؤلفه روش های تربیت جنسی 75 مورد و حجاب صفر مورد آمده است. بلوغ - - 6، اخلاق جنی - - 5 و شیوه های کنترل - - 6 مورد استکه نشانگر توجّه کم به مولفه های تربیت جنسی به ویژه حجاب می باشد. لذا با توجه به پیامدهای تحلیل محتوا پیشنهاد میگردد که تربیت جنسی و مؤلفههای آن در کتاب دین و زندگی - - 1 دوره متوسطه بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
مقدمه
در دین مبین اسلام یکی از مهمترین اهداف تربیت، پرورش ابعاد وجودی و شخصیتی انسان از طریق مشاهده، تجربه، تفکر و تعلیم است. دامنه تربیت وسیع است و شامل تحولات و شکوفایی در تمام ابعاد وجودی انسان از جمله بعد روحی، عاطفی، عقلی، جسمی و جنسی است. از آنجا که تربیت جنسی پایه بسیاری از شرافتها و انحرافات انسان است و سعادت و شقاوت انسان به آن بستگی دارد از اهمیت ویژهای برخوردار است
تربیت جنسی فراهم آوردن زمینهی رشد غریزهی جنسی به گونهای که ضمن استفاده لازم از این غریزه از انحرافات و لغزشهای جنسی نیز پیشگیری شود
اسلام تربیت جنسی را بعنوان یکی از مسائل مهم زندگی بهشدت مورد اهتمام قرار داده است آنچه از نظر اسلام اهمیت بیشتری دارد توسعه و تربیت انسانهای مؤمن است لذا اگر روابط جنسی میان اعضای جامعه ناسالم باشد بهصورت مستقیم و غیر مستقیم به فرایند تربیت مؤمنان آسیب میرساند
کششهای جنسی گاه فرد را چنان در چنگال خود میفشارد که زندگی عادی او را تحتالشعاع قرار داده و در طی کردن مسیر کمال اختلال ایجاد میکند اگر شرط موفقیت در درمان هر اختلال را شناخت دقیق علت آن بدانیم پس برای پیشگیری از بروز یا درمان اختلالات ناشی از روشهای غلط در کنترل و یا به کار گیری غریزه جنسی باید چیستی، چرایی و چگونگی استفاده صحیح از این غریزه جنسی را بدانیم تا نه تنها به شناختی واقع بینانه و دقیق دست یابیم و افراطها در استفاده و تفریطها در منع از توجه به این غریزه خدادادی موجب تباهی نشود بلکه نگاه صحیح به غریزه جنسی عاملی در جهت پیشرفت و ارتقاء سطح جامعه در همه زمینهها میباشد. چنانکه از کلام معصومان بر میآید هر آنکسی که با مسائل جنسی خود برخوردی ناصواب داشته باشد از مسائل عبادی هم باز میماند
در یک کار نظاممند در ارتباط با مسائل جنسی باید به روشن کردن مبانی، اصول و روشهای تربیتی آن پرداخت تا اولیاء و مربیان با آشنایی با آنها به تربیت درست خود و فرزندان بپردازند، همچنین ارضای غریزه جنسی در هر جامعه و مکتبی دارای چارچوب و اصولی است که رعایت آن لازم است. افرادی که مراعات این چارچوب و اصول را میکنند دارای رفتار بهنجار جنسی میباشند و آنان که این امور را رعایت نکنند دارای رفتار بهنجار جنسی نخواهند بود
امینی و همکاران - - 1390 نتیجه گرفتند که تربیت جنسی به دلیل ابهامات نظری و مشکلات اجرایی، همواره به عنوان یک برنامه درسی مغفول مطرح است.
علی نقی فقیهی - - 1387 آموزش جنسی یکی از موضوع های مهم در حوزه تربیت است و در چگونگی شکل گیری شخصیت انسان نقش مهمی داشته، بر افکار، عواطف و رفتارهای انسان تاثیرگذار است نتیجه این تحقیق حاکی از آن است که به رغم اهمیت این مسئله، به ویژه در کشور ما برنامه های آموزشی مدون و مناسبی در این زمینه وجود ندارد و اغلب نوجوانان آگاهی ها و اطلاعات جنسی را از منابع نامناسب و با روش های نادرست کسب کرده و اطلاعات کافی در باره این مسئله ندارند.
در کشورهای غربی نیز با وجود آموزش های جنسی متنوع، به نظر می رسد که هنوز بسیاری از نوجوانان فاقد آگاهی های لازم در این زمینه هستند. محمدی - 1385 - بیان می کند دین اسلام بر اساس ویژگیهای اساسی انسان، مبانی مشخصی در زمینه مسائل جنسی انسان مطرح نموده است.
فرمهینی فراهانی - 1380 - با طرح سوالاتی درباره گنجاندن مفاهیم تربیت جنسی در کتب درسی به سه گروه دانشآموزان، معلمان و والدین به این نتایج دست یافت که اکثر پاسخ دهندگان با گنجانده شدن این مسائل در کتب درسی موافقند.
لاجوریکا - 2003 - در مطالعه اش به این نتیجه رسید که والدین از آموزش جنسی در مدارس حمایت کرده اند و به نظر آنها محتوای آموزش جنسی باید در مورد بیولوژی، جنبه های جامعه شناختی بروز غریزه جنسی و روشهای جلوگیری از بارداری باشد.
از نظر سارا و جانسون - 2003 - آموزش جنسی در مقطع دبیرستان میسوری صورت می گیرد و در مقطع ابتدایی خیلی کم به آن پرداخته می شود. نتایج تحقیق امیو - 2000 - حاکی از آن است که هیچ آموزش جنسی سازمان یافته ای در مدارس نیجریه وجود ندارد.
امروز بیش از هر زمان دیگری ضروری است که درباره تربیت جنسی و شیوهای اصلاح روابط جنسی از دیدگاه اسلام تحقیقات و پژوهشهایی صورت گیرد و از طریق نظامهای آموزشیمخصوصاً کتابهای مرتبط مثل دین وزندگی در دوره متوسطه گنجانده شود و به دلیل سرخورده شدن انسانها از دست پخت فکری و فلسفی برخی تئوریسینها و مکاتب بشری دست یازیدن به تعالیم حیاتبخش اسلام و معرفی اسلام به عنوان یک دین تحول آفرین احساس میشود و وظیفه اصلی در این مساله بر عهده دستگاه تعلیم و تربیت است که جوانان را بطور حکیمانهای راهنمایی و هدایت میکند آمار نشان میدهد که 90 درصد ناهنجاریهای زناشویی از ضعف دانش جنسی است
به نظر می رسد مفاهیم تربیت جنسی آنطور که باید و شاید در کتابهای درسی دوره متوسطهمخصوصاً در کتابهای دین و زندگی این دوره گنجانده نشده است. لذا تحقیق حاضر در پی آنست تا میزان انعکاس مفاهیم تربیت جنسی - بلوغ، اخلاق جنسی، حجاب، روش های تربیت جنسی و شیوه های کنترل وتعدیل - از منظر اسلام را در کتاب دین و زندگی - - 1 دوره متوسطه مورد بررسی قرار دهد.
روش نوع و طرح پژوهش: روش تحقیق توصیفی و به صورت تحلیل محتوای کمی می باشد وبرای جمع آوری اطلاعات واستخراج مطالب مربوط به مولفه های تربیت جنسی از دیدگاه اسلام کتاب درسی دین و زندگی - - 1 دوره متوسطه ازجدول تحلیل محتوا به روش کمی استفاده شده است.
جامعهی آماری، نمونه و روش نمونهگیری: جامعه آماری پژوهش حاضر، کتاب دین و زندگی - - 1 دوره متوسطه چاپ شده برای سال تحصیلی 93-94می باشد. کلّ کتاب به عنوان نمونه انتخاب شده است.
ابزار پژوهش:
برای گردآوری اطلاعات از چک لیست بهره گرفته شده است.
روش تجزیه و تحلیل و دادهها: برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از روش های آمار توصیفی - فراوانی، درصدفراوانی، جداول ونمودار - استفاده شده است.
نتایج
جدول .1 تحلیل محتوای کتاب دین و زندگی - 1 - دوره متوسطه بر اساس انعکاس تربیت جنسی
