بخشی از مقاله
چکیده:
با ابراز نگرانی رهبر انقلاب از وابستگی علوم انسانی به جهان غرب، ضرورت یافت به نقش دانشگاه فرهنگیان در احیای علوم انسانی بپردازیم.علوم انسانی به فرهنگ و رفتار افراد توجه دارد،دانشگاه فرهنگیان نیز به تربیت نیروی انسانی با معیار اسلامی می پردازد.برای تحقق اهداف سند تحول،معلم باید واجد فرهنگ ایرانی اسلامی باشد تا بتواند تربیت آینده سازان را بر عهده گیرد.در این راستا ارتقای کیفی رشته ی علوم انسانی مد نظر است نه ارتقای کمی.افزایش بصیرت دینی نیز از اهداف تحقق است.علوم انسانی بومی ویژگی های خاصی دارد که در این میان بومی سازی علوم انسانی یکی از اهدافش می باشد.
از آنجاییکه ما وارث دو میراث علمی مختلف هستیم،یک علوم انسانی جدید دو علوم انسانی با تاریخ بسیار کهن.اسلامی سازی علوم انسانی منوط به استفاده از آموزه های دینی است.کاربردی کردن علوم انسانی با نیازهای کشور از مهم ترین مشکلات جامعه ی علمی به شمار می رود.در مسیر بومی سازی موانع زیادی موجود می باشد،از جمله تقلید گرایی،تمایل به ترجمه ی کتب غربی،کمبود پژوهشگران آشنا به معرفت دینی.برای برون رفت از آن باید مشکلات را شناخت و در حل آن تلاش نمود.
واژگان کلیدی: دانشگاه فرهنگیان،علوم انسانی، بومی اسلامی، بصریت افزایی ، سند تحول بنیادین.
مقدمه:
در تحولات سیاسی جامعه ما پس از انقلاب اسلامی که در بطن و جوهره ی خود انقلابی فکری بود سودای تحولی اساسی در عرصه ی فرهنگ و اندیشه ی جامعه در ذهن رهبران فکری انقلاب شکل گرفت.تولید علوم انسانی اسلامی - روانشناسی،فلسفه،اقتصاد،علوم سیاسی،جامعه شناسی،حقوق،تاریخ ادبیات و ... که به جای علوم انسانی غربی باشد از اهمیتی مضاعف در فرآیند توسعه و تعالی حکومت دینی برخوردار و رمز رسیدن نظام جمهوری اسلامی به تمامی اهداف عالیه گردید. - اگر می خواهیم ازفقر رهایی یابیم،اگر می خواهیم عدالت در میان ما حکمفرما باشد،اگر می خواهیم آزادی و دموکراسی داشته باشیم منحصرا راهش علم است و آن هم علمی که از راه دین به صورت یک جهاد مقدس در آید. - »معلم شهید مرتضی مطهری«
روش تحقیق:
توجه به ماهیت نظری پژوهش و مطابق با روال معمول در مطالعات نظری،رویکرد این پژوهش تحلیلی و تفسیری است.در این روش پس ازجمع آوری اطلاعات مورد نیاز و مربوط - شامل مقاله ها و کتاب های مورد نظر - و بازخوانی آنها تلاش می شود با استفاده از قواعد تفسیر متن به عنوان روش مطالعه و نزدیک کردن معنای آن تلاش می شود با استفاده از قواعد تفسیر متن به عنوان روش مطالعه و نزدیک کردن معنای آن به فهم خوانندگان جامعه ایرانی،بینشی تازه از موضوع تحقیق ارائه شود.جامعه آماری این تحقیق مجموعه کتاب ها،مقاله ها،و دیگر منابع در دسترس می باشد.ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش،فیش هایی است که از طریق مطالعه متون فراهم آمده است. - حافظ نیا، - 1382
ضرورت و اهمیت تحقیق:
مقام معظم رهبری به عنوان ولی امر مسلمین مکررا با ابراز نگرانی از وابستگی علوم انسانی به جهان غرب و شاگرد باقی ماندن فرزندان امت اسلامی در این ساحت و تلاش ناکافی در جهت تولید علم بومی و اسلامی و اسلامی سازی علوم انسانی تاکید فرموده و ایشان از جمله اولین مطالبه کنندگان این تحول و پرچمدار موضوع اند و از آنجایی که تربیت معلم با عنوان سازمانی است که نقش مهمی در تربیت انسانی و اسلامی انسان ها دارد،لذا ضرورت دارد به نقش آن در احیای علوم انسانی بپردازیم.
تعریف علوم انسانی:
منظور از علوم انسانی، مجموعه علوم وفنون مربوط به مطالعه و شناخت جامع انسان در ابعاد مختلف است.درتعریفی دیگر می توان گفت : علوم انسانی به دستهای از علوم اطلاق میشود که به مسایلی چون جامعه، فرهنگ، زبان، رفتار و کنش انسان، و روان و اندیشه ی افراد توجه دارد.
نقش دانشگاه فرهنگیان در تولید علوم انسانی:
در راستای احیای علوم انسانی دانشگاه فرهنگیان وظیفه دارد نیروی انسانی تربیت کند که دین اسلام را حق دانسته و از دانشهای پایه وسازگار با نظام معیار اسلامی برخوردار باشند و با درک مفاهیم اجتماعی و سیاسی و احترام به قانون و اندیشهورزی در آنها، شایستگی رویارویی مسئولانه و خردمندانه با تحولات اجتماعی و سیاسی را کسب نمایند و با درک مفاهیم اقتصادی درچارچوب نظام معیار اسلامی از طریق کار و تلاش و روحیهی انقلابی و جهادی، کارآفرینی در هر مرحله، توانایی تأمین زندگی خود و اداره خانواده را داشته باشند و با درک مفاهیم بهداشت فردی و اجتماعی و مسائل زیست بوم طبیعی و شهری بر اساس اصول برگرفته از نظام معیار اسلامی، پاسخ میدهند.
بن مایه اساسنامه دانشگاه فرهنگیان به عنوان نخستین اساسنامه دانشگاهی بر مبنای نقد مقام معظم رهبری درخصوص تحمیل ساختار غربگرایانه دانشگاهها تدوین شد و تلاش شد تا بر مبنای رویکرد اسلامی و ایرانی با توجه به اقتضائات بومی در این دانشگاه بنا نهاده شود.دانشگاه فرهنگیان، دانشگاه ترویج و تعمیق فرهنگ اسلام است و با دانشگاه هایی که بر مبنای فرهنگ غرب تأسیس شدهاند، تفاوت دارد. برای دستیابی به تحول بنیادین در آموزش و پرورش راهی جز این دیده نشد که دانشگاهی جدید برای تأمین فرهنگیان مورد نیاز مطابق با اهداف حیات طیبه با بهرهگیری از سه دهه تجارب ارزشمند مراکز تربیت معلمی که بر مبنای تفکر شهیدان رجایی و باهنر با کارنامه مقبول راهاندازی شده بود، بهره برد.
احیای علوم انسانی در دانشگاه فرهنگیان با توجه به سندتحول بنیادین :
دانشگاه فرهنگیان از سازمان مرکزی تا دانشکده ها باید بهگونه ای با نیاز سند تحول بنیادین و آموزش و پرورش گره بخورد تا بتواند با تأمین و تربیت، بهداشت و بهروز سازی معلمان ایفای نقش کند، لذا ضرورت دارد تا مراکز تربیت معلم چشمانداز خود را مطابق با این اهداف هماهنگ و منشأ رفع نگرانی های موجود همه دلسوزان در منزلت و شأن معلمان شود.برای تحقق اهداف سند تحول بنیادین باید رویکرد دانشگاه مطابق با تعریفی باشد که از معلم در سند تحول ارائه شده است و طبق تعریف سند تحول، معلم باید واجد و برخوردار از فرهنگ ایرانی اسلامی باشد تا بتواند تربیت آینده سازان این مملکت و
