بخشی از مقاله
چکیده:
بی شک قضیه فلسطین به عنوان تراژدی مساله جهان امروز شناخته شده است و موضوع فلسطین هم اکنون به عنوان یکی از مباحث مهم محافل بین المللی و سازمانهای دولتی به شمار میآید.این قضیه تنها متعلق به ملت فلسطین نیست، بلکه مساله ایی است که با امت اسلامی و کل جهان اسلام در ارتباط است.زنان نیز به عنوان بخشی از جامعه تحت تاثیر تحوالات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی آن بوده، وبا تمام توان خود در آن تحولات ایقای نقش کردند.
در قضیه ی فلسطین شعر زنان به عنوان سندی تاریخی در بررسی نقش آنان به عنوان یک فلسطینی در استمرار حرکت مقاومت و دفاع از حیثیت ملی مهم بوده.لذا در این بژوهش با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی نقش زنان شاعر فلسطینی در جریان مقاومت برداخته شد. ومضامینی چون وطن دوستی، دعوت به مبارزه، سرزنش حکام و محکوم کردن بیمانامه بالفور و مبارزه طلبی در شعر آن نشان داد که زن فلسطینی توانسته در جنبش مقاومت نقش مهمی را ایفا کند.
مقدمه:
ادبیات مقاومت، بسته به ویژگیهای تاریخی، اجتماعی، سیاسی هر دوره و در هر برهه از زمان، مطابق با شرایط و احوال همان زمان و در قالبهای گوناگون در شعر و نثر بزرگان ادبیات جلوه گر شده و حتی گاه در قالب ادبیات عرفانی و صوفیانه نمود یافته است
در واقع فرهنگ ایثار و مقاومت، به عنوان بخشی از فرهنگ جوامع اسلامی، نسل به نسل انتقال یافته ، و در این میان، نقش شاعران وادیبان در معرفی و ترویج فرهنگ مقاومت، جایگاه ویژه ای داردند. و از بین آنان شاعران زن به عنوان مبلغ و ترویج کننده فرهنگ مقاومت درنشر وگسترش ایثار و مقاومت در جامعه، تأثیر خاصی و ویژه ای دارند. بنابراین،شعر ایشان سرشار از جلوه های مقاومت و وطن دوستی است.که ایثار و مقاومت را به مثابه یک فرهنگ برای حفظ هویت وارزش های ملی ، درجامعه گسترش و تقویت نمود.
زنان فلسطینی همواره و دوشا دوش مردان نقش به سزایی در مبارزه و مقاومت در برابر اشغالگران ایفاکرده است . ودر تحمل رنج ها و حمایت و بشتیبانی از انقلابیون ومبارزان و حضور در جبهه های مقاومت،توانسته اثر ثمر بخشی در استمرار و نیرو بخشی به نهضت مقاومت و دفاع از هویت ملی فلسطین، از خود بر جای بگذارد.
پس آنچه در این بژوهش مهم است، دریافتن روح نقش زنان شاعر فلسطینی در گسترش فرهنگ بایداری و سنجش میزان حضور این روح، از طریق تحلیل نمونه های شعری ایشان است.
سواالت پژوهش
- مؤلفه های مشترک میان شاعران در زمینه محتوی شامل چه عناصری از ادبیات مقاومت میشود؟
- برخورد زنان شاعرفلسطینی با قضیه ی فلسظین به چه صورت بوده؟
روش بژوهش
در این بژوهش سعی برآن شده که از طریق تحلیل نمونه های شعری از زنان شاعر فلسطینی با روش توصیفی – تحلیلی به بررسی عناصر ادبیات مقاومت نمود یافته در شعر ایشان برداخته شود.
ضرورت و اهمیّت پژوهش -پی بردن به دغدغه های روشنفکران کشور فلسطین و آشنایی با مهم ترین تحوّلات اجتماعی،فرهنگی، تاریخی و.... این کشور در آینە شعر زنان شاعرفلسطینی.
تحلیل نمونه های شعری:
اندیشه تعهد و التزام در دوران معاصر در نتیجه برخورد ادیب با مشکالت جامعه و درک عمیق آن است. میتوان آن را معادل نقد زندگی یا تفسیری زندگی دانست. این اندیشه باعث میشود که از قدرت و استعداد هنری اش در برخورد با مسائل جامعه کمک بگیرد و مردم را نسبت به آن هوشیار کند. - عزالدین اسماعیل، - 874: 8911 ، شعر زنان فلسطینی تمام قضایای وطنی را دربرمی گیرد، وتمام مبارزات و مقاومت های مبارزان را بازگو می کند و از طریق شعر و زبان ادبی به عوامل سیاسی و فرهنگی فلسطین برداخته اند و از جریان مقاومت حمایت کردن و سستی و بی تفاوتی نسبت به قضیه فلسطین را محکوم کردند. لذا با تحلیل و بررسی نمونه های شعری آنان به مولفه های زیر دست یافتیم:
وطن دوستی
وطن دوستی در شعر مقاومت از گسترده ترین مضامین شعری است. در جنگ ومقاومت در برابر دشمنان و متجاوزان ،وطن همیشه به عنوان هویت یک انساناهمیّت داشته است و از عوامل تحریض و تحریک برای خیزش در برابر متجاوزان و دفاع به حساب میآمده و به همین دلیل، وطن دوستی در شعر شاعران مقاومت بسامد زیادی دارد.وطن،» از موضوعات مهمّ اشعار جنگ است که تقریباً تمامی شاعران در قالب های گوناگون به آن پرداخته اند. عشق به میهن، توصیف شکوهمند و با عظمت وطن، سوگ-سروده هایی که درباره شهرهای اشغالی و ویران جنگ سروده شده است، دلتنگی برای شهرها و بالاخره دعوت به مبارزه و ایستادگی در مقابل فتنه های دشمن و سرافرازی وطن،از مضمونهایمهمّ این دسته از اشعاراست«فیّاض - منش، - 118: 1381 صباح القلازین به عنوان زنی شاعر که وطن وسرزمین خود را در چنگ اشغالگران صهیونیستی می بیند این چنین از وطن خود می نویسد:
تعریفی که این شاعر فلسطینی از وطن خود یعنی فلسطین ارائه می دهد تعریفی توام با امنیت است و در واقع وطن برای شاعر مکانی است که میتواند دوستان را گرد هم آورد بی آنکه کسی بتواند جمعشان را از هم بباشد.