بخشی از مقاله
چکیده
هدف از نگارش این مقاله بررسی لزوم ارتباط بین دانشگاه و صنعت بعنوان پیش شرط اقتصاد دانش بنیان و چگونگی شکل گیري این ارتباط می باشد؛ که به روش کتابخانه اي انجام گردیده است. نتایج پژوهش نشان داد مشکل اصلی در تعامل بین صنعت و دانشگاه، مشکلات ساختاري اقتصاد کشور است وتا زمانی که ساختار بخش صنعت، آموزش عالی و تبع آنها، اقتصاد کشور بهبود نیابد و خلا موجود بین تحقیق - دانشگاه - و تولید - صنعت - پر نشود، تحقیق به تولید تبدیل نمی شود.
مقدمه
ارتباط صنعت و دانشگاه فرآیندي است که در طول زمان شکل می گیرد و برگرفته از نیاز ها و ضرورت هاي ملی در دوره هاي تاریخی، جهت گیري و اهداف کاربردي مرتبط به آن می باشد. همچنین واضح است که خود اتکایی جامعه و توسعه اقتصادي و اجتماعی ایران در گرو توسعه صنعتی پژوهش محور است که از طریق تعامل بین دانشگاه و صنعت دست یافتنی است
با توجه به تغییرات سریع صنعت و تکنولوژي و محصولات، صنایع براي کسب مزیت رقابتی و افزایش بهره وري نیازمند همکاري دوسویه و نزدیک با دانشگاه ها می باشند
دانشگاه ها نیز براي شکوفایی و توسعه، نیازمند همکاري با صنعت می باشند
برقراري ارتباط مؤثر دانشگاه و صنعت، تعاملات و فعالیت ها ي مشترك میان این دو نهاد را بهبود بخشیده و کیفیت و تناسب دوره هاي آموزشی آکادمیک در دانشگاه با نیاز هاي صنعت و تبع آن قابلیت هاي علمی و عملی دانشجویان، افزایش یافته و بستر هاي نوآوري و پیشرفت در سازمانها و جامعه، ارتقاء می یابد؛ بنابراین اگر این ارتباط بر پایه روابط نادرست شکل گیرد، جامعه نخواهد تنوانست به خواسته هاي خود در جهت توسعه و پیشرفت دست پیدا کند
نگاهی به تاریحچه ارتباط صنعت و دانشگاه در ایران نشان می دهد که اولا شکل گیري این ارتباط در گذر زمان به طور اصولی پایه ریزي نشده و زیر بناي اساسی براي آن شکل نگرفته است. ثانیا محتوا و سمت و سوي این ارتباط به درستی مشخص نشده و هدفمند نبوده است. در حالی که تجربه کشور هایی که ارتباط دو سویه صنعت و دانشگاه در آنها قدرتمند است، نشان میدهد که این ارتباط از ابتدا به درستی پی ریزي شده و به صورت ساختارمند پیش رفته است
در کشور ما تا کنون اقدامات مختلفی در جهت افزایش همکاري هاي دانشگاه و صنعت انجام شده است اما علی رغم تلاش هاي انجام شده، نتایج حاصل به قدر کافی رضایت بخش نبوده است. در سال هاي اخیر الگوي جدیدي تحت عنوان کانون هاي هماهنگی دانش و صنعت، به منظور ایجاد و توسعه ارتباط دانشگاه و صنعت در سراسر کشور شکل گرفته اند.
اهمیت و ضرورت مسئله
جامعه ایران به عنوان جامعه اي در حال توسعه، نیازمند رشد و توسعه اي متوازن و هماهنگ است تا درسایه آن بتواند زندگی اي بهتر و توام با رفاه و آرامش بیشتر براي اعضاء خود فراهم آورد. به این منظور الزامی است تا نظام ها و نهاد هاي مختلف اجتماعی در راه نیل به این هدف از هماهنگی و ارتباطی پویا برخوردار باشند و با ارتباطات متقابل خود راه رسیدن به توسعه متوازن را هموار سازند. نهاد دانشگاه از نهاد هاي اصلی فرهنگی-علمی هر جامعه اي است که مسئولیت آموزش و پرورش جوانان هر جامعه را بر عهده دارد و باید تلاشی همه جانبه در راه ایجاد و رشد متخصصان علمی جامعه از خود نشان دهد.
متخصصانی که باید بار اصلی توسعه و پیشرفت ایران امروز را بر دوش کشند. از طرف دیگر هر جامعه اي نیازمند تولید و باز تولید کالاها، تجهیزات و وسایل مختلفی است و تجربه جهانی ثابت کرده است که هر کشوري اگر بخواهد به رفاه و امنیت دسترسی پیدا کند باید از پیشینه و پشتوانه بالاي تولیدي برخوردار باشد و این پشتوانه تولیدي نیازمند صنایعی کارآمد و پیشرفته است، صنایعی که باعث باروري اقتصاد آن جامعه خواهند شد.
در این میان آنچه عقل و منطق بر آن حکم می کند و تجربه کشور هاي پیشرفته صنعتی نیز مؤید آن است حاکی از لزوم و ضرورت ارتباطی مستمر و محکم میان این دو نهاد اجتماعی در هر جامعه اي است. به نظر می رسد ما در صورتی می توانیم به سوي توسعه و پیشرفت صنعتی گام برداریم که از ارتباط متقابل این دو نهاد غافل نباشیم، صنایع کشور در صورتی به رشد و توسعه واقعی دست خواهند یافت که از طرح هاي تخصصی و مبتکرانه دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاه ها و صاحبان اندیشه به طور جدي استفاده کنند و از دانشگاه ها نیز وقتی در راه توسعه و پویایی قرار می گیرند که دانش و تخصص خود را در تولیدات صنعتی صنایع متجلی سازند و در راه تحقیق و پژوهش براي پاسخگویی به نیاز هاي صنایع و نیاز هاي جامعه گام هایی جدي بر دارند، اساسا دانشگاه ها جایگاه تولید علم و دانش اند و این علم باید در جایی به مصرف رسد و یکی از ضروري ترین و مهم ترین مکان هایی که نیازمند مصرف این علم و دانش اند صنایع می باشند.
مروري بر مبانی نظري تحقیق
الف. ارتباط دانشگاه و صنعت درجهان
امروزه همه ساختار ها از جمله ساختار علم و فناوري و صنعت، بیشتر از هر زمان دیگر نیازمند ژرف نگري، واقع بینی، جامعیت و بلند نظري است و دست اندر کاران صنعت باید بپذیرند که در کنار دانشگاه قادر به هضم و جذب صحیح فناوري خواهند بود و دانشگاهیان باور کنند که نیازمند همکاري نزدیک با صنایع می باشند - شفیعی،. - 1384 در این ارتباط، دانشگاه و صنعت تلاش می کنند تا برخی از فعالیت هاي علمی خود را به طور مشترك و هماهنگ انجام دهند. به هر حال همکاري هاي دو جانبه این دو نهاد، فعالیت هایی را در بر می گیرد که هر یک از آنها به تنهایی قادر به انجام دادن آنها نیستند
در آستانه هزاره سوم، دانشگاه به عنوان مهم ترین رکن نظام آموزشی کشور می تواند در ایجاد توسعه علمی نقش مهم و حیاتی را ایفا نماید. عملکرد منظم و مسئولانه دانشگاه علاوه بر کمک به توسعه صنعتی کشور، امنیت عمومی جامعه را نیز فراهم می نماید. در شرایطی که دانشگاه ها بیش تر وقت خود را صرف فعالیت هاي علمی و صرفا تئوري می نمایند و صنایع مشغول فعالیت هاي عملی و تولیدي می باشند
دانش تولید شده در دانشگاه میتواند یک مزیت رقابتی براي صنعت محسوب گردد
برون در تحقیق خود در انگلستان نشان داد که موفقیت هاي اقتصادي آن کشور تا حد زیادي وابسه به تحقیقات علمی و دانشگاهی است
دانشگاه نیز می تواند از منابع مالی و تجهیزات صنایع بهره ببرد و دانشجویان می توانند با گذارندن دوره کار آموزي خود در صنایع با محیط صنعت آشنا شده و با چالش ها ي روزانه موجود روبرو گردند
یکی دیگر از عوامل پیوند دهنده میان دانشگاه ها و صنایع اهتمام به تحقیق و توسعه و انتقال تکنولوژي روز دنیاست. انتقال فناوري و تحقیق و توسعه یکی از مهم ترین فاکتور هاي متحرکه اقتصاد جهانی امروز است
