بخشی از مقاله
بیان مساله
زندگانی پر تنش امروز به گونه ای است که فرد مدام خود را با موقعیت های مختلف بین فردی و اجتماعی روبه رو می بیند. در چنین موقعیت هایی همیشه بیم آن می رود که خواسته ها و حقوق مشروع فردی تحت الشعاع قرار گیرد.به عبارت دیگر فرد ناگزیر باشد تحمیلاتی را بپذیرد. برخورد با این موقعیت ها می تواند سبب واکنش های متفاوتی گردد که در قالب دو نوع رفتار دیده می شود. رفتار پرخاشگرانه و رفتار جرأت ورزانه. جرأت ورزی و پرخاشگری از یکدیگر متمایزند.
پرخاشگر بودن به معنی دفاع از حقوق خود به شیوه ای خصمانه است که فرد سعی می کند نیازها و خواسته های خود را از طریق غالب شدن، توهین و تحقیر دیگران برآورده کند که در این میان برای حقوق و خواسته دیگراناهمّیّتی قائل نیست. جرأتورزی یکی از مهم ترین مهارتهای زندگی است که به افزایش اعتماد به نفس خودمان و جلب احترام دیگران منجر می شود - کرباسی، - 1389 پرخاشگری مربوط به یک سن و دوره خاص نیست، همانطور که در تحقیقات مختلف مشخص شده است، پرخاشگری و خشونت از سنین خردسالی وجود داشته و در طول زمان تداوم یافته و در نوجوانی و بزرگسالی ادامه می یابد. بیشترین بروز و ظهور پرخاشگری در سنین نوجوانی است.
مشکلات تحصیلی، سازگاری فردی و اجتماعی، رفتارهای هیجانی، مصرف سیگار و مواد مخدر، تضاد با والدین و اولیاء مدرسه، افزایش میزان مشاجره و پرخاشگری و اعمال و رفتار خلاف و انحرافی از مهمترین شاخص هائی هستند که به عنوان متغیر های همبسته با رفتار های خشونت آمیز نوجوانان مورد توجه قرار گرفته اند - لی- کارتر1،1995؛ نقل از بهرامی،. - 1384 جرأت ورزی به عنوان یک مهارت اجتماعی دارای دو وجه مثبت و منفی است. که هر دو وجه آن لازمه تعامل اجتماعی موفق بوده و منجر به بیان افکار و احساسات و نشان دادن پاسخ های مناسب در روابط بین فردی می شود. - امس و وازلاوک2،. - 2014
کودکانی که نمیتوانند خواسته هایشان را بیان کنند، مستعد افسردگی هستند. آنها وقتی احساس طرد شدن یا ناراحتی و عصبانیت کنند، به جای بیان حرفهایشان، کنارهگیری یا پرخاشگری می کنند. جرأت ورزی راهی مؤثر بین کنارهگیری و پرخاشگری است. نوجوانان پرخاشگرمعمولاً قدرت مهار رفتار خود را ندارند ورسوم و اخلاق جامعه ای را که در آن زندگی میکنند زیرپا میگذارند در اغلب موارد والدین و اولیای مدارس با آنها درگیری پیدا میکنند و حرکات آنها گاهی به قدری باعث آزار و اذیت اطرافیان می شود که به مشکلات تحصیلی و اخراج آنها از مدرسه می انجامد.
بنابراین باید در جهت کاهش پرخاشگری مطالعه و پژوهش انجام گیرد و عوامل آن به درستی شناسایی شود. یکی از این عوامل جرأت ورزی است. که می تواند باعث پیشگیری از پرخاشگری و پیامدهای ناشی از آن شود. بر این اساس در پژوهش حاضر سعی شده تا رابطه جرأت ورزی با پرخاشگری در دانشآموزان دوره دوم ابتدایی که از اهمیت زیادی برخوردار است بررسی گردد.
اهداف تحقیق
هدف کلی:
تعیین رابطه ی جرأت ورزی با پرخاشگری دانش آموزان دوره دوم ابتدایی
اهداف فرعی:
تعیین رابطه ی جرأت ورزی با پرخاشگری کلامی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی
تعیین رابطه ی جرأت ورزی با پرخاشگری بدنی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی
تعیین رابطه جرأت ورزی با خشم دانش آموزان دوره دوم ابتدایی
فرضیه های تحقیق فرضیه اصلی:
بین جرات ورزی و پرخاشگری دانش آموزان رابطه وجود دارد.
فرضیه های فرعی:
بین جرأت ورزی و پرخاشگری بدنی دانش آموزان رابطه وجوددارد.
بین جرأت ورزی و پرخاشگری کلامی دانش آموزان رابطه وجود دارد.
بین جرأت ورزی و خشم دانش آموزان رابطه وجود دارد.
تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها و سایر اصطلاحات
تعریف مفهومی جرأت ورزی: توانایی ابراز خود و احقاق حقوق خود بدون تجاوز به حقوق دیگران است. عمل به شیوه جرأت ورزی به شما اجازه می دهد تا اعتماد به نفس را در خود حس کنید و موجب برانگیختن حس احترام دوستان و آشنایان شوید - اکبری، . - 1385 ولپی مطرح کرد که جرأت ورزی پاسخی است که بستگی به موقعیت اجتماعی دارد و باید پیامدهای اجتماعی آن را نیز در نظر گرفت. ولپی عدم جرأت ورزی را به منزله یک نقص مهارتی خاص و یا بازداری رفتارهایی دانست که احتمالاً ناشی از تجارب یادگیری اجتماعی نادرست است و همچنین جرأت آموزی را به عنوان یکی از روشهای بازداری اضطراب معرفی کرد .
تعریف عملیاتی: در این پژوهش منظور از جرأت ورزی نمره ای است که فرد در هریک از زیرمقیاس های پرسشنامه 22 گویه ای جرأت ورزی گمبریل و ریچی کسب می کند.
پرخاشگریپَرخاشگَر:ی، در روانشناسی و دیگر علوم رفتاری و اجتماعی، به معنی رفتاری است که منجر به آزار و درد میشود. اتکینسون معتقد است که: »پرخاشگری رفتاری است که قصد آن، صدمه زدن جسمانی و زبانی به فرد دیگر و نابود کردن دارایی اوست - «
تعریف نظری: پرخاشگری، رفتار فیزیکی یا کلامی آشکاری است که هدف آن صدمه به شخص یا شیء یا سیستم می باشد که باعث اجتناب دیگران یا مقابله به مثل آنها می شود. در انسانها، پرخاشگری زمانی رخ می دهد که تعادل بین تکانه و کنترل درونی بر هم بخورد.
تعریف عملیاتی: نمره ای است که فرد در هریک از زیرمقیاس های پرسشنامه پرخاشگری باس3 و پری - 1992 - 4، کسب می کند.
خشم: وضعیتی روانیاست که درگستره ٔ آزردگی اندک تا غضب شدید میگنجد. معلول های فیزیکی خشم شامل، تندشدن ضربان قلب، افزایش فشار خون و میزان آدرنالین در خون است. - کرباسی،. - 1389
تعریف عملیاتی: نمره ای است که فرد در زیرمقیاس خشم از پرسشنامه پرخاشگری کسب می کند.
