بخشی از مقاله
چکیده
تعلل ورزي نقش منفی اي در انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه تعلل ورزي تحصیلی با انگیزش ریاضی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی بود. از این رو 500 نفر از دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی بر اساس طبقه اي نسبی از منطقه سامن و جوکار از توابع شهرستان ملایر انتخاب شدند و مقیاس تعلل ورزي تحصیلی نسخه دانش آموز و زیر مقیاس انگیزش ریاضی را تکمیل نمودند. روش پژوهش همبستگی بود. براي تجزیه و تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون استفاده شد. بین تعلل ورزي - کل - ، تعلل ورزي در آماده کردن تکلیف و تعلل ورزي در آمادگی براي امتحان با انگیزش ریاضی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی رابطه منفی وجود دارد. توجه به تعلل ورزي و آموزش راهبردهاي کاهش آن نقش مهمی در افزایش انگیزش ریاضی دانشآموزان پایه پنجم ابتدایی دارد.
مقدمه
تعللورزي تحصیلی1 یکی از مشکلات دانشآموزان می باشد که به تمایل به اجتناب از فعالیت، محول نمودن کار به آینده و استفاده از عذرخواهی براي توجیه تأخیر در انجام فعالیت تحصیلی تعریف شده است - الیس و کنوس، 2002؛ نقل از شهنی ییلاق، . - 1385 استیل و همکاران - 2001 - نشان دادند که تعلل ورزي تحصیلی پیش بینی کننده عملکرد بوده و با خلق و شخصیت و عزت نفس رابطه معنی دار دارد.
از جمله متغیرهایی که میتواند با تعللورزي تحصیلی دانشآموزان رابطه داشته باشد، انگیزش تحصیلی از جمله انگیزش ریاضی است. انگیزش تحصیلی یکی از فاکتورهاي مهمی است که میتواند نقش مؤثري بر عملکرد تحصیلی دانش-آموزان داشته باشد. از دیدگاه آموزشی، انگیزش ساختاري چند وجهی است که با یادگیري و پیشرفت تحصیلی مرتبط است - امیدیان، 1385؛ نقل از محمدي، . - 1391 در حوزه آموزش، انگیزه یک پدیدهي سه بعدي است که در برگیرندهي باورهاي شخص دربارهي توانایی انجام فعالیت مورد نظر، دلایل یا اهداف فرد براي انجام آن فعالیت و واکنش عاطفی مرتبط با انجام آن فعالیت میباشد.
در پژوهشی با عنوان ارتباط تعلل ورزي تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان، نشان دادند که ارتباط معنی داري بین تعلل ورزي تحصیلی و پیشرفت تحصیلی وجود دارد. همچنین آنها نشان دادند که افراد داراي تعلل ورزي پایین از نظر پیشرفت تحصیلی بهتر از افرادي بودند که تعلل ورزي تحصیلی بالا داشتند. کلازن و کوزوکو - 2009 - در پژوهش خود با عنوان تعلل ورزي و انگیزش در نوجوانان ترك، نشان دادند که تقریباً 85 درصد دانشآموزان در انجام امور تحصیلی حدأقل یک ساعت تعللورزي دارند و دانشآموزان دختر سطوح بالاتري از خودکارآمدي و خودتنظیمی را گزارش نمودند. همچنین در این پژوهش نشان داده شد که خودکارآمدي تحصیلی قوي ترین پیشبینی کننده تعلل ورزي در دانشآموزان دختر بوده است و در میان کل دانشآموزان - دختر و پسر - خودکارآمدي و خودتنظیمی قوي ترین متغیرها براي پیشبینی تعللورزي تحصیلی بودند.
روش روش تحقیق: روش تحقیق این پژوهش از نوع همبستگی می باشد، زیرا در این پژوهش، هدف اصلی بررسی رابطه تعللورزي تحصیلی با انگیزش ریاضی دانش آموزان ابتدایی میباشد. شرکت کنندگان: جامعهي آماري این پژوهش را دانش آموزان دختر و پسر پایه پنجم ابتدایی مشغول به تحصیل در مدارس ابتدایی منطقه جوکار و سامن شهرستان ملایر تشکیل می دهد - . - N=1275 نمونه آماري این پژوهش بر اساس فرمول کرجسی و مورگان - خویی نژاد، - 1381 انتخاب شده است. بنابراین حجم نمونه 295 نفر بود اما به دلیل اینکه هر دو جنس دختر و پسر در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند، نمونه نهایی این پژوهشی را 500 دانشآموز تشکیل دادند که بر اساس روش طبقهاي نسبی از بین دانشآموزان منطقه جوکار 65 - درصد معادل 325 نفر - و سامن 35 - درصد معادل 175 نفر - به نسبت کل دانشآموزان هر منطقه انتخاب شدند.
ابزارهاي گردآوري داده ها: در این پژوهش ابزارهاي زیر مورد استفاده قرار گرفت:
الف- مقیاس ارزیابی تعلل ورزي نسخه دانشآموز - : - PASS این مقیاس توسط سولومون و راثبلوم - - 1984 در سه حوزه آماده کردن تکالیف، آمادگی براي امتحان و تهیه گزارش نیمسالی ساخته شده است و داراي 21 گویه است. پاسخ دهنده به هر گویه با استفاده از مقیاس 4 درجه اي لیکرت از »به ندرت« تاتقریباً» همیشه« پاسخ میدهد. در ایران به منظور تعیین پایایی مقیاس جوکار و دلاورپور - 1386 - مقدار شاخص KMO را برابر 0/88 بدست آوردن و مقدار عددي شاخص خی2 در آزمون کرویت موچلی برابر با 2158/384 بود که در سطح 0/0001 معنادار بود و نشانگر کفایت نمونه و متغیرهاي انتخاب شده براي انجام تحلیل عاملی بود. همچنین همبستگی کل گویهها با نمره کل مقیاس در سطح مطلوب معنی دار و ضریب آلفاي کرونباخ مقیاس برابر با 0/91 بود. در این پژوهش از دو زیر مقیاس اول یعنی آماده کردن تکالیف و آمادگی براي امتحان استفاده شده است.
ب- زیر مقیاس انگیزش ریاضی دانشآموزان ابتدایی: این زیر مقیاس از مقیاس انگیزش تحصیلی گاي و همکاران - - 2005 گرفته شده است و داراي 9 گویه می باشد. شیوه پاسخ دهی به گویه هاي این زیر مقیاس بر اساس مقیاس پنج درجه اي لیکرت از »نه همیشه«1= تا »بله همیشه«5= میباشد. در این پژوهش، بعد از ترجمه این زیرمقیاس براي بررسی روایی سازه آن از نظر چند مدرس روانشناسی در دانشگاه و مناسب دانستن آن براي ارزیابی انگیزش ریاضی استفاده شد و در نهایت جهت همسانی درونی گویههاي این زیر مقیاس ضریب آلفاي کرونباخ آن 0/74 بدست آمد. همچنین پایایی بازآزمایی این زیر مقیاس در دو اجرا آزمون با فاصلهي دو ماه معنیدار بدست آمد - r=0/473 ؛ . - p<0/001 براي اعتبار ملاکی آن نیز از زیر مقیاس خودکارآمدي پرسشنامهي انگیزش ریاضی فنگ و هانگ - 2010 - 3 استفاده شد و رابطهي این دو زیر مقیاس معنی دار بود - r=0/31 ؛ . - p<0/001
روند اجراي پژوهش: پس از مشخص شدن نمونه پژوهشگر با مراجعه به مدارس ابتدایی جوکار و ثسامن - از توابع شهرستان ملایر - پرسشنامه محقق ساخته ویژگیهاي جمعیت شناختی و مقیاسهاي تعلل ورزي تحصیلی و انگیزش ریاضی را در اختیار دانش آموزان پنجم ابتدایی قرار داد. سپس پژوهشگر با خواندن راهنماي پرسشنامه ها براي دانش آموزان و با اعلام رضایت هر دانش آموز از شرکت در پژوهش، آنان به مدت 20 تا 25 دقیقه به پرسشنامه هاي پژوهش پاسخ دادند. در نهایت داده هاي خام با نرم افزار SPSS-20 و بر اساس فرضیه ها و سؤالات پژوهش با آزمون آماري همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج
نتایج توصیفی نشان داد از نظر وضعیت سنی 1/0 درصد دانش آموزان 10 سال، 55/0 درصد 11 سال، 43/0 درصد 12 سال و 1/0 درصد 13 سال و بوده اندو از نظر جنسیتی 46/0 درصد دانشآموزان دختر و 54/0 درصد پسر بوده اند. جدول 1 میانگین و انحراف معیار تعلل ورزي و ابعاد آن و انگیزش تحصیلی دانش آموزان پایهپنجم ابتدایی را نشان می دهد. همچنین نتایج این جدول نشان می دهد که بین تعلل ورزي - کل - ، تعلل ورزي در آماده کردن تکلیف و تعلل ورزي در آمادگی براي امتحان با انگیزش ریاضی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی رابطه منفی و جود دارد.
بحث و نتیجه گیري نتایج این جدول نشان می دهد که بین تعلل ورزي - کل - ، تعلل ورزي در آماده کردن تکلیف و تعلل ورزي در آمادگی براي امتحان با انگیزش ریاضی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی رابطه منفی و جود دارد. یعنی با افزایش میزان تعلل ورزي و ابعاد آن میزان انگیزش ریاضی دانش آموزان ابتدایی کاهش یافته است و برعکس. این یافته با نتایج کلازن و کوزوکو - 2009 - همخوان است که نشان دادند بین تعلل ورزي و خودتنظیمی - یکی از ابعاد انگیزش تحصیلی - رابطه منفی بدست آوردند.
