بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش ، شناسایی عوامل بروز خلاقیت معلمان تربیت بدنی بود. نمونه آماری را 160 نفر از معلمان تربیت بدنی تشکیل داده اند که به صورت تصادفی ساده با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شده اند . متغیرهای پیش بین در این پژوهش ؛مدرک تحصیلی ،سن وسابقه تدریس و متغیر ملاک یا معیار خلاقیت است . ابزار اندازه گیری 2 نوع پرسشنامه اطلاعات عمومی - محقق ساخته - و خلاقیت - رندسیپ - بود. میانگین سن معلمان تربیت بدنی 34.65 سال بود. میانگین سابقه خدمت معلمان تربیت بدنی 14 سال بود که %48 از آن ها زیر 15 سال و %52 آنها بالای 15 سال سابقه خدمت داشتند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون ،رابطه معکوس و معنی داری - p= .0..0 و - r= -.00.0 را بین سابقه خدمت و خلاقیت نشان می دهد .
% 6/7 اعضاء دارای مدرک فوق لیسانس و دکتری ،76/6درصد کارشناسی و %20 فوق دیپلم بودند. آزمون LSD و نتایج تحلیل واریانس نشان میدهد که تفاوت مشاهده شده بین میانگین ها p<./..1 - و - F= 22.15 از لحاظ آماری معنی دار میباشد. میانگین خلاقیت در کل نمو نه تحت بررسی 001.7 و انحراف استاندارد 0..77بود. در مجموع یافته های تحقیق نشان می دهد که محیط آموزش و پرورش برای رشد و پرورش خلاقیت مساعد نمی باشد که این امر ضرورت ارایه راهکارهایی مانند فراهم کردن تسهیلات تحقیقاتی آموزش و پرورش برای مدیران و معلمان و پذیرش هزینه های تحقیقات به عنوان سرمایه گذاری، برقراری ارتباط مناسب با آنها، سعی در ایجاد محیط کاری که همراه با افزایش حمایت از ایده های خلاق باشد،استفاده ازالگوهای متفاوت تعامل با معلمان درمواقع مورد نیاز، برقراری روش های آموزش مهارت های حل خلاقانه مسائل،افزایش هرچه بیشترجو تفاهم و همکاری متقابل با مدیریت مبتنی بر روش های رابطه مداری توأم با رعایت هر چه بیشتر جنبه های انسانی رادرجهت توسعه وارتقاء خلاقیت معلمان تربیت بدنی ایجاب می کند.
مقدمه
همه جوامع، آموزش و پرورش را نهاد خلاقیت و نوع آوری می دانند - بنتلی ،. - 2002 نیاز به افراد خلاق و نو آور در آموزش و پرورش ودیگر مراکز علمی، آموزشی ،اهمیتی دو چندان دارد ، چرا که این مراکز نقش بسیار مهمی را از لحاظ تعلیم و تربیت نیروی انسانی متعهد و متخصص برای کلیه سازمان ها و ادارات به عهده دارند. وظیفه آموزش و پرورش خلاق ، تولید دانش و ارتقای کیفیت آن است - مکین تایر، . - 2004 با این رویکرد جدید می توان پیش بینی کردکه دردهه های آینده آموزش و پرورش ، برترین جایگاه را برای پژوهش ،خلاقیت و نوع آوری خواهد داشت - پیر خائقی،. - 1383بنا بر ا ین طبیعی است که تصور کنیم چنین آموزش و پرورشی باید با آموزشهای سنتی تفاوت هایی داشته باشد.
حقیقت این است که در دهه های پایانی قرن بیستم،در کشورهای صنعتی و حتی کشورهای در حال رشد به دلیل نیاز وسیع مردم ، مکانهای آموزشی و دانشگاهی به صورت انبوه ایجاد شدند ،اما این تولد موجب شد تا نقش تولید علم در آموزش و پرورش و دانشگاه به توزیع علم تغییر یابد و همین موضوع امکان ابداع و نو آوری را از محیط های آموزشی و دانشگاهی سلب کرد - پیرخائفی، - 1383 موفقیت سازمانهای امروزی به نسبت زیاد متکی بر خلاقیت ، نوآوری ،کشف و اختراع می باشد - مارتینز و بلانچ . - 2003 بررسی ها نشان می دهد که در کشور مابه جذب افراد خلاق و حمایت از تحقیقات، کمترین توجه شده است .به عبارتی آموزش و پرورش ما محلی برای جذب افراد خلاق یا پرورش آنها نبوده است.
- قهرمان تبریزی . - 1384 معلمان تربیت بدنی از یک سو با آموزش تعداد کثیری ازدانش آموزان دختر و پسر با نیازهای متفاوت جسمی وروانی واستفاده صحیح وجهت دار از استعدادها و توانائیهای آنها و از سوی دیگر با تغییرات وپیشرفت سریع در حوزه علوم ورزشی روبرو هستند . هماهنگی با این تغییرات نیازمند خلق اندیشه های نو و ایجاد محیطی بر پایه خلاقیت می باشد.تحقیقات صورت گرفته در داخل کشور ،شواهدی را بر وجود سطح پایینی از خلاقیت در برخی از سازمان های کشور ارائه می کند - سید عامری 1382، قهرمان تبریزی . - 1384 با توجه به این که موضوع خلاقیت مورد بحث و علاقه مدیران سازمان ها می باشد، درک بیشتر ارتباطات میان عوامل تاثیر گذار بر عملکرد خلاق در محیط کاری وهمچنین شناسایی نقش مدیر در این راستا ، نیازی فراگیر میباشد - بنجامین،. - 2006 در جامعه ما علی رغم داشتن نیروهای مستعد، توانائیهای خلاق هرز می رود - انتظاری،. - 1377 علت اصلی این امر، نامشخص بودن جایگاه خلاقیت و فقدان بستر رشد آن است. این در حالی است که در جامعه رو به رشد و توسعه ما نیز توجه به این مساله نقش حیاتی دارد،
زیرا برای نائل شدن به پیشرفت های اجتماعی ، اقتصادی، فرهنگی و آموزشی، به افراد مستعد و خلاق نیازمند هستیم - حسینی،. - 1381 با توجه به موارد فوق، و همچنین اهمیت تربیت بدنی در پویایی و ایجاد انگیزه، نشاط، روحیه خلاق و دانش پژوه در دانش آموزان از طریق فعالیت های جسمانی که خود مستلزم خلاقیت معلمان می باشد ضرورت دارد میزان خلاقیت معلمان تربیت بدنی بررسی شود تا اگر خلاقیت موجود در حد دلخواه و مطلوب نباشد به دنبال عوامل مرتبط با آن از جمله مدرک تحصیلی ، سن و جنسیت رفت. در صورت وجود رابطه معنی دار بین این متغییرها و خلاقیت ،میتوان راهکار مناسبی را جهت بر انگیختن و ارتقاء خلاقیت در آموزش و پرورش ارائه داد.
روش تحقیق
تحقیق حاضر از نوع توصیفی می باشد. جامعه آماری مورد نظر در این تحقیق ، تمامی مدیران - کارشناس مسئول - و معلمان تربیت بدنی آموزش و پرورش استان فارس به تعداد 2078 نفر هستند. نمونه آماری را 160 نفر از معلمان تربیت بدنی که به صورت تصادفی ساده با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شده اند تشکیل داده است . متغیرهای پیش بین در این پژوهش ؛مدرک تحصیلی ،سن وسابقه تدریس و متغیر ملاک یا معیار خلاقیت است .
ابزار اندازه گیری 2 نوع پرسشنامه اطلاعات عمومی - محقق ساخته - و خلاقیت - رندسیپ - بود. برای محاسبه پایایی درونی آنها از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که ضریب پایایی درونی برای پرسشنامه خلاقیت %75 به دست آمد. همبستگی میان امتیازهای پرسشنامه ها محاسبه و ضریب باز آزمایی آنها برای پرسشنامه خلاقیت %94 به دست آمد. چون هدف این تحقیق تعیین همبستگی و پیش بینی متغیرهاست بنابراین از روش های آماری محاسبه همبستگی پیرسون و اسپرمن همبستگی چند گانه و آنالیز واریانس - ANOVA - و از آلفای کرونباخ نیز برای برآورد پایایی درونی ابزار تحقیق استفاده شده است.
یافته ها
میانگین سن معلمان تربیت بدنی 34/65 سال و دامنه سنی آن ها بین 30 تا 40 سال بود. میانگین سابقه خدمت معلمان تربیت بدنی 14 سال بود که %48 از آن ها زیر 15 سال و %52 آنها بالای 15 سال سابقه خدمت داشتند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون ،رابطه معکوس و معنی داری - p= .0..0 و - r= -.00.0 را بین سابقه خدمت و خلاقیت نشان می دهد . 6/7 اعضاء دارای مدرک فوق لیسانس و دکتری ،%76/66 کارشناسی و %20 فوق دیپلم بودند. آزمون LSD این اختلاف را بین میانگین هر سه گروه فوق دیپلم، کارشناسی و کارشناسی ارشد و بالاتر نشان می دهد. جدول شماره - - 0
نتایج در مورد میزان خلاقیت معلمان نشان داد که 31/64 درصد معلمان ، میزان خلاقیت شان در حد پایین، 56/9 درصد، میزان خلاقیت متوسط و 10/75 درصد میزان خلاقیت شان در حد بالا بود. و در محاسبه میانگین خلاقیت تمام معلمان می توان گفت که متوسط میزان خلاقیت کل معلمان تحت مطالعه 118/69 می باشد که در طبقه بندی گروههای خلاقیت در گروه متوسط قرار می گیرد - جدول شماره . - 2
