بخشی از مقاله
چکیده
هدف تحقیق حاضر، تعیین مؤلفه های آموزش الکترونیکی پویا بوده است. روش تحقیق، توصیفی- پیمایشی بوده است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه دبیران مدارس هوشمند شهر اصفهان بوده است. شیوه نمونه گیری، هدفمند بوده که تعداد 100 نفر از دبیرانی که دارای تجربه تدریس در مدارس هوشمند بودند برای تحقیق انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته مؤلفه های آموزش الکترونیکی پویا مشتمل بر31 گویه در ابعاد پنجگانه - اهداف، شیوه،محتوا، فعالیت ها و ارزشیابی - بوده است. روایی پرسشنامه بر اساس نظرات اساتید و متخصصان به لحاظ محتوا تأمین شده و ضریب اعتبار پرسشنامه به روش آلفای کرونباخ معادل - - =0/94 بدست آمده است.
تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی - میانگین و انحراف معیار - و آمار استنباطی - آزمونهای t دو گروه مستقل و تحلیل واریانس - صورت گرفته است. بطور کلی نتایج تحقیق نشان داد، بیشترین میانگین نمره نظرات در خصوص مؤلفه های آموزش الکترونیکی پویا در بُعد اهداف آموزشی،مربوط به گویه رشد دهندگی با /56،3در بُعد شیوه های آموزشی مربوط به گویه چند قابلیتی با /40،4در بُعد محتوای آموزشی مربوط به گویه چندرسانه بودن محتوای ارائه شده با /10،4در بُعد فعالیت های آموزشی مربوط به گویه تأکید بر یادگیری اکتشافی با /56،4و در بُعد ارزشیابی آموزشی مربوط به گویه ارزشیابی میزان پاسخگویی به سؤالات درسی در شبکه با 4/38 بوده است.نیز نتایج نشان داد، بطور کلی بین نظرات پاسخگویان بر حسب ویژگی های دموگرافی جنسیت،
رشته تحصیلی و مدرک تحصیلی در خصوص مؤلفه های پنجگانه یاد شده، تفاوت معناداری وجود ندارد.
مقدمه
مطالعات نشان داده است، آموزش الکترونیکی پویا، مبتنی بر خدمات تحت وب است. خدمات تحت وب، آموزش از دور الکترونیکی را حمایت می کند و مشتمل بر مدیریت ارائه و محتوای یادگیری، مدیریت درس، مدیریت کاربر، همکاری و ارتباط و از این قبیل است. آموزش پویا از طریق بهبود و توسعه فرایندها و ارتقای سطح کیفیت آنها میسر است
مهارت آموزی و نشاط افزایی مؤلفه های نظام آموزشی پویا هستند.آموزش تعاملی پویا، نوعی آموزش فعال است که تعامل دو جانبه و لحظه به لحظه بین شاگرد و معلم برقرار می سازد. هر متغیر جدیدی که توسط شاگردان یا معلم مطرح می شود، موجب عکس العمل و پویایی روابط تعاملی بین آنها می گردد.
در این تعامل های پویا و لحظه به لحظه، توزیع فعالیت بین اعضای گروه می تواند موجب افزایش برون داد گروهی و فعالیت اجتماعی شود. الگوی اجتماعی یکی از نگرش های آموزش پویاست. طبق نظریه الیوت در این الگو مدیریت کلاس در جهت مشارکت و همکاری بین فراگیران عمل می کند و یادگیری تنها از طریق همیاری، تعامل و مشارکت در فعالیت های گروهی انجام پذیر است
جویس و همکاران معتقدند که فعالیت های مشارکتی ذاتاً کیفیت زندگی ما را افزایش می دهند، شادی، احساس لذت و درستی را برایمان به ارمغان می آورند و انزوا و تعارض های اجتماعی غیر مولد را کاهش می دهند. به علاوه، رفتار مشارکتی هم از نظر اجتماعی و هم از نظر عقلانی برانگیزنده است، به همین دلیل تکالیفی که مستلزم تعامل اجتماعی هستند،می توانند یادگیری مطالب درسی را افزایش دهند
فتسکو و مککلور - 2005 - 2 نیز معتقدند که تعامل با دیگران و اشیاء موجود در محیط اطراف به ساخت دانش توسط فراگیران کمک می کند. مسئله اصلی تحقیق حاضر عبارت است از اینکه مؤلفه های آموزش الکترونیکی پویا کدامند؟
پیشینه تحقیق
پویا سازی آموزش الکترونیکی متضمن بهره گیری از امکانات نرم افزاری بوده که در مرحله عمل یادگیری را تسهیل می بخشد. با پویا سازی آموزش الکترونیکی، فراگیران در فرایندهای یادگیری فعال تر و درگیرتر شده و فرایندهای یادگیری برای آنها جذاب تر می شود
بنا به نظر شریعتمداری - - 1377، آموزش و پرورش باید فراگیران را در مراتب بالای رشد قرار دهد تا به کمال برسند. بدین روش وجه پویایی و بالندگی آموزش و پرورش آشکار می شود.
مطالعات رنا ام پالوف و کیث پرات - - 2003 نشان داد، برای پویا سازی نظام آموزش مجازی باید ظرفیت ها و قابلیت های آن را بهبود بخشید. بنا به مطالعات حافظی نژاد - بی تا - ، برای فعال سازی فراگیران در آموزش آنلاین باید از موک بهره جست.
موک3 نوعی دوره آنلاین با هدف دسترسی آزاد از طریق وب و مشارکت در مقیاس بزرگ می باشد. دوره موک بطور معمول شبیه دوره دانشگاه می باشد ولی معمولا گواهینامه معتبری برای گذاراندن دوره برای فراگیران صادر نمی شود البته با بررسی یادگیری میتوان گواهینامه ای هم صادر کرد. به اذعان کارشناسانی که در زمینه شبکه اجتماعی فعالیت می کنند، موک اتصال شبکه های اجتماعی را کامل می کند. موک های ایجاد شده باعث تعامل فعال چند صد تا چند هزار دانش آموز می شود که با توجه به اهداف، دانش قبلی و مهارت های یادگیری و منافع مشترک مشارکت آنها سازماندهی شده است.
موک به طور کلی هیچ هزینه ای ندارد و هیچ پیش شرطی را هم نمی خواهد فقط کافی است دسترسی به اینترنت وجود داشته باشد. به طورکلی موک ها دو ویژگی مشترک دارند:.1دسترسی آزاد: شرکت کنندگان در این دوره ها نیاز به ثبت نام در مدرسه یا موسسه یا دانشگاه ندارند و نیازی به پرداخت پول هم ندارند..2مقیاس پذیری: در دوره های سنتی یک درس برای تعداد محدودی از دانش آموز و معلم تعریف می شود ولی گستردگی موک میتواند تعداد نامحدودی از شرکت کنندگان را پشتیبانی کند. دو نوع موک بسیار مورد توجه هستند:.
1ایکس موک: این نوع موک ها بر روی اندازه پذیری یا مقیاس پذیری دوره های آموزشی تاکید دارند. لاًک برداشت های کمی از بزرگ بودن، بازبودن، آنلاین بودن و دروه ی آموزشی دارند و
.2 سی موک: این نوع موک ها بر روی روابط اجتماعی و ارتباطات انسانی تاکید دارند. چند نمونه از دوره های معروف موک در دنیا عبارتند از:
کورسرا:یک شرکت فناوری آموزشی انتفاعی که توسط کسانی چون دافنی کالر از دانشگاه استنفورد تاسیس شده است و در مانتین ویو، کالیفرنیا واقع است،
ای دی ایکس: یک پلتفرم باز و غیرانتفاعی است که توسط دانشگاه هاروارد و انستیتوی تکنولوژی ماساچوست امآیتی راهاندازی شده است. این سرویس، دورههای آموزشی آنلاین و رایگانی که توسط دانشگاهها و موسسههای آموزشی مختلف ارائه میشود را در اختیار علاقه مندان قرار میدهد.در دسترس بودن دورههای آموزشی برای تمامی سنین و اهالی تمامی کشورها از اهدافی است که ای دی ایکس قصد دارد به آنها دست پیدا کند؛ ای دی ایکس این شعار را سرلوحه کارش قرار داده است:آینده تحصیلات آنلاین؛ برای همه، همهجا و در همه وقت،
یوداسیتی: یک نهاد آموزشی است که جهت همگانی کردن آموزش تأسیس شده است. یوداسیتی با سرمایهی شخصی 300 هزار دلاری سباستین ترو بنا نهاده شد. از مه 2012، یوداسیتی دارای شش دورهی آموزشی فعال میباشد .
یکی دیگر از برنامه های نرم افزای پرزی9 است که قوی تر و بهتر از برنامه پاورپوینت قابلیت کاربرد دارد. پرزی برداشتی است مجازی و البته هوشمندانه؛ از تابلوی کلاس - تختهسیاه یا سفید - - حافظی نژاد، بی تا - . بهره گیری از نرم افزارهای آموزشی متنوع و کاربرتر موجب می شود تا فراگیران مشارکت بیشتری در جریان یادگیری داشته باشند
مطالعات ژنگ فانگ10 و همکاران - - 2003 خدمات مبتنی بر وب موجب پویایی یادگیری الکترونیکی می شود. مطالعات کایس - 2001 - 1، و جورگولی 2 و همکاران - - 2008، نشان داد که نظام مدیریت یادگیری در پویایی آموزش الکترونیکی مؤثر است. مطالعات کوپولا و نیلی - 2004 - 3نشان داد، دسترسی آزاد به دروس به پویاسازی برنامه های درسی الکترونیکی کمک می نماید.
سؤالات تحقیق
.1مؤلفه های آموزش الکترونیکی پویا دربُعد اهداف آموزشی کدامند؟
2.مؤلفه های آموزش الکترونیکی پویا در بُعد شیوه های آموزشی کدامند؟
3.مؤلفه های آموزش الکترونیکی پویا در بُعد محتوای آموزشی کدامند؟
4.مؤلفه های آموزش الکترونیکی پویا در بُعد فعالیت های آموزشی کدامند؟
.5مؤلفه های آموزش الکترونیکیپویا در بُعد ارزشیابی آموزشی کدامند؟
.6بین نظرات پاسخگویان در خصوص مؤلفه های آموزش الکترونیکی پویا بر حسب جنسیت مختلف،تفاوت معناداری وجود دارد.
7. بین نظرات پاسخگویان در خصوص مؤلفه های آموزش الکترونیکی پویا بر حسب رشته تحصیلی مختلف،تفاوت معناداری وجود دارد.
8. بین نظرات پاسخگویان در خصوص مؤلفه های آموزش الکترونیکی پویا بر حسب مدرک تحصیلی مختلف،تفاوت معناداری وجود دارد.
روش تحقیق
روش تحقیق، توصیفی- پیمایشی بوده است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه دبیران مدارس هوشمند شهر اصفهان بوده است. شیوه نمونه گیری، هدفمند بوده که تعداد100 نفر از دبیرانی که دارای تجربه تدریس در مدارس هوشمند بودند، برای تحقیق انتخاب شدند.از نمونه انتخاب شده، 45 درصد زن و 55 درصد مرد بوده اند. 47 درصد دارای رشته علوم انسانی و53 درصد دارای رشته های غیر علوم انسانی بوده اند.
ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته مؤلفه های آموزش الکترونیکی پویا مشتمل بر31 گویه در ابعاد پنجگانه - اهداف، شیوه،محتوا، فعالیت ها و ارزشیابی - بوده است.روایی پرسشنامه بر اساس نظرات اساتید و متخصصان به لحاظ محتوا تأمین شده و ضریب اعتبار پرسشنامه به روش آلفای کرونباخ معادل - - =0/94 بدست آمده است. مقیاس پرسشنامه مزبور مبتنی بر طیف پنج درجه ای لیکرت - خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم - بوده است. پرسشنامه یاد شده بر اساس مطالعه ادبیات و پیشینه تحقیق تهیه و تدوین شده است. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی - میانگین و انحراف معیار - و آمار استنباطی - آزمونهای t دو گروه مستقل و تحلیل واریانس - صورت گرفته است.
یافته های تحقیق
سؤال اول: مؤلفه های آموزش الکترونیکی پویا در بُعد اهداف آموزشی کدامند؟
جدول.1مؤلفه های آموزش الکترونیکی پویا در بُعد اهداف آموزشی
