بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف شناسایی نقش فرهنگ سازمانی در ایجاد فرسودگی در بین معلمان شهرستانشاهین دژ انجام شده است. این بررسی به روش توصیفی همبستگی صورت گرفته است که جامعه آماری شامل تمامی معلمان شهرستان شاهین دژ می باشد که تعداد آن آن 1100 نفر است. که تعداد نمونه براساس فرمول کوکران 285 نفر انتخاب تعیین گردید.
ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامه فرهنگ سازمانی هافستد و پرسشنامه فرسودگی شغلی مزلاچ و جکسون بوده است. برای تحلیل دادهها از ضریب همبستگی و رگرسیون استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان میدهد که بین فرهنگ سازمانی و فرسودگی شغلی رابطه منفی و معنی دار وجود دارد.
همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد ابعاد فاصله قدرت، فردگرایی و مردسالاری قادر به پیش بینی فرسودگی شغلی هستند و بعد ابهام گریزی توانایی پیش بینی معنی داری برای فرسودگی شغلی را ندارد. فرهنگ سازمانی و توجه به مولفههای آن، کنترل کننده رفتارهای کارکنان در سازمان میباشد، توجه به ارتقاء فرهنگ سازمانی، کاهش فرسودگی شغلی در کارکنان سازمانها و صنایع را به دنبال دارد.
مقدمه:
فرهنگ سازمانی موضوعی است که به تازگی در دانش مدیریت و در قلمرو رفتار سازمانی راه یافته است. به دنبال نظریات و تحقیقات جدید در مدیریت، فرهنگ سازمانی دارای اهمیت روزافزونی شده و یکی از مباحث اصلی و کانونی مدیریت را تشکیل داده است. جمعیتشناسان، جامعهشناسان و اخیراً روانشناسان و حتی اقتصاددانان توجه خاصی به این مبحث نو و مهم مبذول داشته و در شناسایی نقش و اهمیت آن نظریهها و تحقیقات زیادی را بهوجود آورده و در حل مسائل و مشکلات مدیریت به کار گرفتهاند. با بررسی که توسط گروهی از اندیشمندان علم مدیریت به عمل آمده فرهنگ سازمانی بهعنوان یکی از مؤثرترین عوامل پیشرفت و توسعه کشورها شناخته شده است. بهطوریکه بسیاری از پژوهشگران معتقدند که موفقیت کشور ژاپن در صنعت و مدیریت یکی از علل مهم توجه آنها به فرهنگ سازمانی است
با مطالعه فرهنگ سازمانی می توان به علل کامیابی و یا شکست سازمان پی برد و از سوی دیگر چون فرهنگ سازمانی اثر مهمی بر روی رفتار افراد سازمان دارد و نیز به علت این که بخش پیچیده ای از ارزش ها را شامل می شود و این ارزش ها بر نحوه نگرش و نهایتاً رفتار افراد در محیط کاری مؤثر خواهد بود. می تواند عامل، مهمی در کنترل سازمانی به شمار آید
جایگاه فرهنگ سازمانی در سازمان ها و محیط های کاری می تواند تعیین کننده اثر بخشی و عملکرد مثبت در بهداشت روانی، و فرسودگی شغلی نیروی انسانی شاغل - معلمان - باشد و به دنبال آن محصول تولیدی که در این پژوهش تربیت نیروی انسانی - دانش آموزان - و فرزندان شایسته مورد نیاز کشور هستند به خوبی آماده سازی و تحویل جامعه داده می شوند. بنابراین هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش فرهنگ سازمانی در جلوگیری از ایجاد فرسودگی شغلی معلمان می باشد.
فرهنگ سازمانی
فرهنگ سازمانی الگویی از اندیشه ها و باورهای مشترک است که به اعضای یک نهاد معنی و مفهوم می بخشد وبرای آنها درسازمان دستورهایی فراهم می کند - مشبکی، . - 1377 بنابراین می توان آن را یک عامل سازمانی دانست. ادگار شاین، فرهنگ سازمانی را الگوی فرض های بنیادینی می داند که گروهی خاص آن را با آموختن راه مقابله با مسایل انطباق بیرونی و انسجام درونی، اختراع، کشف کرده و یا پدید آورده اند
ادگار شاین - - 1985 نیز فرهنگ سازمانی را اینگونه تعریف میکند:
یک الگویی از مفروضات بنیادی است که اعضای گروه برای حل مسائل مربوط به تطابق با محیط خارجی و تکامل داخلی آن را یاد میگیرند و چنان خوب عمل میکند که معتبر شناخته شده، سپس بهصورت یک روش صحیح برای درک، اندیشه و احساس کردن در رابطه با حل مسائل سازمان به اعضای جدید آموخته میشود . اگر شما فرهنگ را هدایت نکنید فرهنگ شما را هدایت می کند و ممکن است حتی متوجه نشوید.
