بخشی از مقاله
بیان مسأله:
تغذیه و سلامت بعنوان مهمترین عامل سلامتی، تأثیر بسزایی در روند تکامل انسان دارد، و بعلاوه در فرهنگ متعالی اسلام از ارزش والایی برخورداراست. از این رو نوع و کیفیت تغذیه بسیار مورد توجه اسلام بوده و احکام و دستورات ارزشمندی در قرآن و روایات به این موضوع اختصاص یافتهاند. این پژوهش درصدد است علاوه بر آشنایی با فرهنگ ناب اسلامی در موضوع تغذیه به نهادینه کردن آن در زندگی افراد و جامعه اسلامی بپردازد.
هدف: دین اسلام همواره بر بهداشت جسم و جان تأکید فراوان دارد، در ارتباط با تغذیه سالم که گامی بسیار مهم برای نیل به سلامت جسم و جان بشمار میآید، رهنمودها و تأکیدات متعددی در قرآن آمده است؛ و همین توجه قرآن به تغذیه سالم ما را برآنداشت تا با یک نگرش عمیقتر پیرامون آیات که مستقیم و غیرمستقیم به غذای انسان مرتبط است، بپردازیم.
روش بررسی: روش کار بر اساس مطالعهی کتابخانهای با استفاده از کتاب قرآن و احادیث معتبر معصومین علیهم السلام و مطالعه برخی تفاسیر قرآنی و الهام گیری از آموختههای بزرگان تمدن اسلامی در امر تغذیه سالم با ماهیت توصیفی تحلیلی می باشد.
یافتهها و نتیجهگیری: از منظر قرآن کریم، غذا و تغذیه از عوامل تأثیر گذار در شکلگیری و تکامل بعد تربیتی و معنوی انسان میباشند. از اینرو دستورات ارزشمندی در قرآن پیرامون این موضوع آمده و همچنان که در آموزه وحیانی، تغذیه سالم در بردارنده، شاخصهای جسمی، روانی، معنوی و اجتماعی است؛ ضروری است که رویکرد تغذیهای اسلام مورد توجه سیاستگذارانی جهانی تغذیه قرار گیرد تا سلامت واقعی حاصل شود.
مقدمه:
پروردگار سبحان، سرشت آدمی را بر پاکی و پاکیزگی بنا نهاد و به همین علت آدمی ذاتاً از آلودگی دوری میگزیند و به پاکی در همه امور، روی می آورد. در منطق اسلام، اگر چه روح و بدن دو موجود مستقل هستند ولی چنان با هم پیوستگی دارند که سلامت و بیماری هر یک در دیگری مؤثر است. هر چیزی که در قرآن بیان شده است، برای جهانیان هدایت و رحمت است. گنج های دانش در قرآن نهفته است. استواران در علم، کسانی هستند که خداوند آن ها را به حقایق و اسرار قرآن آشنا فرموده است و آنها رهبران کوی خیر و سعادت اند.
تکالیف آسمانی جز برای کسانی که عقلشان سالم است بیان نشده است و چون عقل سالم در بدن سالم یافت می شود، پس قرآن دستوراتی را نیز برای سلامتی جسم بیان داشته است. تغذیه مهمترین عامل سلامتی می باشد که تأثیر به سزایی در روند تکامل روح و جسم انسان دارد؛ بنابراین نوع و کیفیت تغذیه بسیار مورد توجه اسلام بوده و احکام و دستورات ارزشمندی در قرآن به آن موضوع پرداخته است
لذا در این مطالعه، برخی از آیات و روایات نقل شده پیرامون تغذیه بیان شده است. با اینکه در مکتب طب سنتی ایران، تغذیه یکی از شش اصلی است که تحت عنوان - سته ضروریه - بایسته های ششگانه قرار گرفته و اصول تغذیه، فیزیولوژی تغذیه، واژه شناسی، تقسیم بندی انواع غذاها، نقش هر غذا در سلامتی، و جایگاه هر غذا در علاج شناسی مورد بررسی و بحث قرار گرفته است، اما با بررسی هر آنچه که ذیل مبحث تغذیه گنجانده شده به این نکته میرسیم که نگاه فرامادی به مقوله غذا همچنان مغفول مانده است.
شاید وسعت این حوزه عملکردی و جنبه های مثبت و منفی آن بیش از همه درمکتب اسلام مورد توجه واقع شده و کلید واژه هایی همچون، حلال و حرام و یا تدبر و بصیرت در تغذیه،تقریباً منحصر به این مکتب است. شاید بتوان نقطه آغاز این دیدگاه را در جهان بینی الهی اسلام یافت. تفاوت جهان بینی ها در دانشمندان علوم مختلف، منجر به پدید آمدن تفاوت در علوم جوامع بشری میگردد. جهان بینی و تفکرات فلسفی رایج در هر جامعه ای، در علومی که توسط دانشمندان آن جامعه حاصل می شود، مؤثر است. نگاه به مبدأ، معاد، هدف آفرینش و زندگی انسان، جایگاه انسان در هستی و مسائلی از این دست را می توان لابلای دانشهایی که توسط آنها تولید می شود، یافت.
دین اسلام همواره بر بهداشت جسم و جان تأکید فراوان دارد، در ارتباط با تغذیه سالم که گامی بسیار مهم برای نیل به سلامت جسم و جان بشمار میآید، رهنمودها و تأکیدات متعددی در قرآن آمده است؛ و همین توجه قرآن به تغذیه سالم ما را برآن داشت تا با یک نگرش عمیق تر پیرامون آیات که مستقیم و غیرمستقیم به غذای انسان مرتبط است، بپردازیم.
هدف از این نوشتار تبیین جهت گیری بهداشت تغذیه در ارتباط با سلامت با رویکرد آموزههای قرآن و اسلام است. توجه به چنین آموزه هایی از وحی می تواند ما را بیش از پیش به حقایق قرآنی مرتبط با حوزه سلامت رهنمون سازد. امری که ما را در ارایه یک الگوی غذایی مناسب در راستای توجه به همه ابعاد سلامت کمک رساند. چرا که آموزه قرآنی مهمترین معیار برای سنجش و قضاوت دانش های ناشی از معرفت بشری است. در این پژوهش به تغذیه سالم از دیدگاه قرآن و آموزه های اسلامی پرداخته شده است.
مواد و روش ها:
روش کار بر اساس مطالعهی کتابخانهای با استفاده از کتاب قرآن و احادیث معتبر معصومین علیهم السلام و مطالعه برخی تفاسیر قرآنی و الهام گیری از آموختههای بزرگان تمدن اسلامی در امر تغذیه سالم با ماهیت توصیفی تحلیلی می باشد. در این راستا، ابتدا با مراجعه به منابع دست اول از قبیل کتب معجم قرآنی، تفاسیر قرآنی از قبیل المیزان، نمونه و نیز منابع حدیثی، اطلاعات لازم مبتنی بر سوالات تحقیق گردآوری شد.
