بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی معناداری تفاوت انگیزش تحصیلی در بین دانشجویان با ویژگیهای مختلف دموگرافیکی می باشد.جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه ارومیه را شامل می شود. نمونه آماری تعداد 233تن از دانشجویان همان دانشگاه هستند که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب گردیده اند. روش تحقیق از نوع علی -مقایسه ای است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای است که بخشی از آن برای جمع آوری اطلاعات دموگرافیکی دانشجویان طراحی شده و قسمت دیگر آن پرسشنامه استاندارد و بومی شده مقیاس انگیزش تحصیلی دانشجویان AMS - - می باشد.
روشهای تجزیه و تحلیل اطلاعات، شامل روشهای آمار توصیفی و استنباطی بویژه تحلیل واریانس ناپارامتریک برای دو نمونه مستقل، با استفاده از آزمون U من - ویتنی و تحلیل واریانس ناپارامتریک برای بیش از دو نمونه مستقل، با استفاده از آزمون کروسکال - والیس از طریق بکار گیری نرم افزار SPSS می باشند؛ نتایج یافته ها نشان می دهد تفاوت انگیزش تحصیلی دانشجویان و هر یک از مؤلفه های آن در بین گروههای مختلف دانشجویان ، از بین 90مورد گروه - مؤلفه تنها در 25مورد گروه - مؤلفه در سطح کمتر از 0.05 معنادار بوده و در بقیه 65مورد دیگر معنادار نبوده و در این موارد، گروههای مختلف دانشجویان از سطح انگیزش تحصیلی متفاوتی برخوردار نمی باشند؛ اگر چه این یافته از جهتی می تواند به معنای وجود عدالت آموزشی و برابری فرصت های دانشجویان مختلف تلقی شود؛ لکن همین موضوع از جهت دیگر خود می تواند به عنوان وجود یک مسئله اساسی در نظام آموزش عالی؛ یعنی عدم تناسب برنامه های ایجاد، حفظ و تقویت انگیزش تحصیلی دانشجویان با ویژگیهای دموگرافیکی آنان تفسیر شود؛ در هر حال بنظر می رسد بهتر باشد تا نتیجه قطعی در این موضوع مهم، با وجود تمام تحقیقاتی که تا کنون انجام گرفته است، همچنان باب پژوهش در این زمینه برای دیگر محققان کماکان مفتوح باقی بماند.
-1 مقدمه به نام خدا
امام صادق - علیه السلام - : هیچ بدنی در انجام آنچه نیت - انگیزه - بر آن قوی باشد؛ ناتوان نیست
مقدمه:
طبق نظر - فرد لوتانز1، 1995، ص، - 141، "انگیزش فرایندی است که با یک کمبود یا نیاز روانشناختی یا فیزیولوژیکی شروع می شود که رفتار را فعال می سازد یا به سمت هدف، تشویق یا سوق می دهد".
به نظر - استیفن پی رابینز 2، 1998، ص، - 168، "انگیزش تمایل به اعمال سطوح بالایی از تلاش در جهت اهداف سازمانی مشروط به توانایی تلاش برای ارضاء بعضی از نیازهای فرد می باشد".
- گری و استارک3، 1988، ص، - 104 انگیزش را "نتیجه فرایندهای درونی بیرونی فرد که اشتیاق و یا فشاری را به انجام یک اقدام معین بیدار می کند " تعریف کرده اند.
همه تئوری های انگیزش از یک نگاه به سه دسته کلی طبقه بندی می شوند:
1 - تئوری های مبتنی بر نیازهای انسان - تئوری های مازلو4 هرزبرگ5 و مک کللند. - 6
2 - تئوری های مبتنی بر ماهیت انسان - تئوری های مک گریگور7، اروبک8 و آرگریس. - 9
3 - تئوریهای مبتنی بر انتظار انسان
انگیزش عبارت است از تمام عوامل روانی - آگاهانه و ناآگاهانه -
آماده کننده ی انسان به منظور تحقق بخشیدن به بعضی از اعمال، گرایشها و اهداف
انگیزه یکی از مهمترین عواملی است که پیشرفت فرد را تأمین میکند و البته درجات مختلفی دارد و بر دو نوع می باشد؛ الف - انگیزه های درونی مانند امید و آرزوها و هدف انسان برای پیشرفت، ب - انگیزه های بیرونی مانند کتب و برخی اساتید که دانشجو را به دنبال خود می کشانند و جذب کار می کنند
یکی از مشکلات شایع نظامهای آموزشی در بسیاری ازکشورهای جهان، از کشورهای پیشرفته تا عقب مانده کاهش انگیزه تحصیلی است که زیانهای علمی، فرهنگی واقتصادی زیادی را متوجه دولت ها و خانواده ها می کند
وضعیت استعمال سیگار، مصرف الکل، درگیری فیزیکی، رفتار پرخطر جنسی، تماشای فیلم غیر اخلاقی و وضعیت استفاده از کمربند ایمنی، با ا نگیزش تحصیلی دانشجویان، همبستگی معناداری دارند. همچنین بین وضعیت میزان ساعات مطالعه و وضعیت انگیزش تحصیلی همبستگی معناداری وجود دارد.
- 1 شایستگی علمی و عملی مربی - با مضامین فرعی سواد علمی، نحوه انتقال دانش، مهارت عملی مربی - ، - 2 رفتار مربی - با مضامین فرعی حمایت، تشویق، ارتباط مربی با دانشجو، اقتدار و گفت و گوهای غیر رسمی - ، - 3 نگرش مربی به پرستاری، براساس تجربیات مشارکت کنندگان، در فرآیند آموزش بالینی، از ویژگی های مهم مربی در انگیزش دانشجویان هستند .
الف -بین تمام متغیرهای مورد مطالعه و نمره کل انگیزش مدیریتی، در مقیاس MSCS-H13 هیچ رابطه معنیداری یافت یافت نشده است
ب - بین تعدادی از متغیرهای مورد مطالعه، مثل سطوح و طبقه مدیریتی، اندازه شرکت، نوع مالکیت، پیشرفت شغلی و سهیم بودن در سود و نمره مدیران در برخی زیر مقیاسهای MSCS-H، رابطه معنیداری دیده شده است
رابرت - 2002 - 14 در پژوهشی به این نتیجه دست یافت که بین کیفیت زندگی کاری و انگیزش کارکنان همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد
واقعیت درمانی گروهی بر افزایش انگیزش تحصیلی تاثیر معناداری نداشته اما به طور معناداری موجب کاهش اهمال کاری تحصیلی گشته است
بین میزان انگیزش تحصیلی دختران و پسران و نیز بین انگیزش تحصیلی دانشجویان دانشکده های مختلف تفاوت معناداری مشاهده نشد. دانشجویان دانشکده ریاضی نسبت به دانشکده های دیگر از خودکارآمدی کامپیوتری بیشتری برخوردار بودند، همچنین پسران نسبت به دختران دارای خودکارآمدی کامپیوتری بیشتری بودند. رضایت دانشجویان دانشکده های علوم انسانی بیشتر از دانشجویان دانشکده های علوم تجربی و ریاضی بود. رابطه معناداری بین سه متغیر مشاهده نشد. همچنین نتیجه رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که نمی توان رضایت از برنامه های درسی دوره ها را بر حسب میزان انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی کامپیوتری آنها پیش بینی کرد
معلوم شد که: - 1 بین نمره ارزشیابی عملکرد مدیران مقطع متوسطه با میزان انگیزش شغلی ایشان در سطح - a=0/05 - رابطهای معنادار مشاهده نگردید. - 2 بین رابطه مشاهده نمره ارزشیابی عملکرد و میزان انگیزش شغلی مدیران یاد شده بر حسب جنسیت، مدرک تحصیلی، رشته تحصیلی، سابقه کاری و ناحیه محل اشتغال با توجه به z مشاهده شده اختلاف معنی داری مشاهده نشد.
بنابراین میتوان نتیجه گیری کرد که نمره ارزشیابی عملکرد مدیران مذکور بر روی انگیزش شغلی ایشان تاثیری نداشته و بالعکس کسانی که دارای انگیزش شغلی بالا هستند نمره ارزشیابی عملکرد بالایی کسب نکردهاند که خود تجدید نظر در عوامل ارزشیابی، شیوهها و ارزشیابیکنندگان را میطلبد و از سوی دیگر میتوان نتیجه گیری کرد که عوامل تاثیر گذار بر عملکرد و انگیزش بسیار متنوع و پیچیده است
اغلب مولفه های خودکارآمدی پژوهشی - خودکارآمدی مفهوم پردازی، خودکارآمدی روش و اجرا، خودکارآمدی مهارت و تبحر، خودکارآمدی گزارش نویسی، خودکارآمدی آماری و تحلیلی، خودکارآمدی در پژوهش کیفی و اخلاق - ، انگیزش پژوهشی - انگیزش درونی، انگیزش بیرونی و بی انگیزگی - ، عوامل موثر بر خودکارآمدی - تجارب پیشین، تشویق دیگران، تجارب جانشین، اضطراب و نگرش - دو به دو با هم همبستگی دارند.
بین سطوح مدیریتی مدیران مورد مطالعه از نظر میانگین نمره انگیزش مدیریتی تفاوت معناداری وجود ندارد اما بین مدیران زن و مرد از لحاظ نمره مذکور تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین بررسی رابطه بین نمره کل انگیزش مدیریتی و ابعاد آن با نمره ارزیابی عملکرد نشان داد که بین ارزیابی عملکرد با نمره کل مقیاس انگیزش مدیریتی و زیرمقیاسهای آن به جز دو زیرمقیاس شخصیتهای مقتدر و تحمیل خواستهها رابطه رگرسیونی معناداری وجود ندارد
تفاوت معنی داری بین میانگین نمرات دو جنس در اغلب انگیزه های تحصیلی و نیز یکی از عادات مطالعه به نفع دختران وجود دارد.
نفس تحصیل برای زنان مهم است و نه پادا شهای حاصل از آن به بیان دیگر انگیز ه های زنان برای تحصیل بیشتر ناشی از ارز شهایی فرا مادی است تا مادی
علاقه به تحصیل در دختران به طور معناداری از پسران
بیشتر است، میل و انتخاب شخصی در آنها برای ورود به دانشگاه بیشتر است، با تفاوت معناداری بیش از پسران تمایل به ادا مه ی تحصیلات خود دارند و نیز از انگیزه ی بالاتری برای کسب مدارج عالی تحصیلی برخوردارند
نگاه مردان به آموزش عالی بیش از نگاه زنان جنبه ی اقتصادی و ابزاری دارد و آنها بیشتر نگران آینده ی شغلی و آماده سازی خود برای فعالیتهای اقتصادی هستند
انگیزش درونی و هر دو خرده مقیاس آن - فهم و تجربه تحریک - و نیز تنظیم همانندسازی شده از انگیزش بیرونی برای تحصیل برتری با دختران و در تنظیم بیرونی و بی انگیزگی برتری با پسران است و در تنظیم تزریقی نیز تفاوت معنی دار مشاهده نشد. در بین دختران انگیزش درونی رابطه ی قو یتری با عملکرد تحصیلی دارد. حال آنکه در بین پسران رابطه ی انگیزش بیرونی با پیشرفت تحصیلی شدیدتر است ،بدین معنا که انگیزه ی تحصیلی برای دختران بیشتر درونی و معطوف به پادا شهای ذاتی تحصیل و برای پسران بیشتر بیرونی و معطوف به پادا شهای حاصل از آن است
اهداف تحقیق:
با توجه به مطالب فوق و نتایج تحقیات انجام شده و خلاء موجود در بین آنها، از جمله اهداف عمده این پژوهش بررسی پاسخ هر یک از سؤالات اساسی زیر می باشد.
- 1 وضعیت انگیزش تحصیلی دانشجویان وهریک از مؤلفه های مربوط به آن در بین دانشجویان دانشگاه ارومیه چگونه است ؟
-2 سطح انگیزش تحصیلی و مؤلفه های مربوط به آن در بین دانشجویان با ویژگیهای دموگرافیکی مختلف تا چه اندازه متفاوت است؟
با توجه به آنچه که در این مختصر جهت نمونه به چند مورد از انبوهی از تحقیقات مربوط به انگیزش اشاره ای شد؛ خود بخوبی نشان از اهمیت آنها دارد
