بخشی از مقاله
چکیده:
زبان یکی از بزرگترین دستاوردهای بشر و نشانگر فرهنگ و شخصیت یک جامعه است. زبان نقشهای متعددی را ایفا میکند. پرورش یابد و رضایت عاطفی درآنها ایجاد شود. دانستن زبان، افراد یک جامعه را قادر میسازد، با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و آشنایی با زبان خارجی، ایجاد ارتباط، جوامع دیگر را امکانپذیر میسازد. اگر زبان نباشد فرهنگ نیز تا حدود زیادی معنا و مفهوم خود را از دست میدهد. اهمیت نهادهای زبانی، بیشتر از وسیله ای برای گفتگو است. اگر شخصی با الگوهای زبانی، واژگان دستور یک زبان کاملاً آشنا باشد، اما شناختی از آداب و رسوم، عادتها و ویژگیهای اجتماعی که زبان در آن به کار میرود، نداشته باشد، برقراری ارتباط هرچند غیر ممکن نیست، اما به دشواری صورت می گیرد و اغلب به تعبیر نادرست و سوء تفاهم در موقعیتهای گوناگون میانجامد، زیرا ممکن است نحوه بیان یا رفتار و یا حتی یک اصطلاح ساده در یک جامعه معنای ویژهای داشته باشد و در جامعهای دیگر مفهومی متفاوت و یا حتی متضاد را دربرگیرد. پس زبان تنها، مجموعه قواعد دستوری و واژگانی نیست، بلکه محدوده آن فراتر از واژه، جمله و پاراگراف است. اگر بخواهیم زبان را مطالعه کنیم به اجبار باید روابط اجتماعی، نحوه گفتار و رفتار را هم مورد مطالعه قراردهیم. در این مقاله سعی شده است تا از طریق خواندن دانش اموزانی که می خواهند زبان فارسی را یاد بگیرند، با مسائل فرهنگی حین خواندن متون با زبان و نقش آن اشنا شوند.
واژه های کلیدی: خواندن ،متون فرهنگی،سطح متوسط،دانش اموز غیر فارسی زبان
مقدمه:
همواره از خواندن به عنوان یکی از مهمترین فعالیتهای زبانی نام بردهاند، زیرا مهارتی است که به سهولت قابل اجراست و از این طریق نه تنها می توان اطلاعات کسب کرد بلکه میتوان زبان را نیز یادگرفت. بهخصوص آنکه بسیاری از زبانآموزان زبان را بهاین منظور میآموزند که بتوانند متون تخصصی خود را بخوانند وبفهمند وبه تدریج زبان رانیز یاد بگیرند. با یادگیری خواندن درهای ورودی به دنیای اطلاعات ویافتههای بشری باز شده و زبانآموز به شناخت بیشتر از محیط طبیعی واجتماعی فرد نایل میشود. خواندن خود از دو مرحله کشف رمز یعنی شناسایی حروف وحصول معنا تشکیل می شود، یعنی در این مرحله زبانآموز با دیدن لغات و عبارات، علائم نوشتاری را به علامتهای صوتی تبدیل کرده معنی و مفهوم آنها را که روح و قلب مهارت خواندن است برداشت می کند - عصاره . - 12 :1382
رابطه فرهنگ وطبیعت:
مفهوم فرهنگ و طبیعت که جدای از یکدیگر و حتی گاهی مغایر هم تعبیر میشوند، از نظر جغرافیدانان مردود شمرده میشود زیرا این دو پدیده نه تنها جدا از یکدیگر نیستند، بلکه در رابطه با هم عملکرد دارند. به نظر جغرافیدانان، بشر براین باور بوده است که، فرهنگ سمبلی از ارزشهای معنوی است؛ و محیط در مقابل تلاش او تغییر پذیر است و بایستی بر مشکلاتی که طبیعت برای او ایجاد مینماید غلبه کند به هرحال طبیعت و فرهنگ مکمل یکدیگرند و هویت فرهنگی افراد تحت تأثیر محیط پیرامون آنها شکل می گیرد وخیلی از اوقات آثار و آفریدههای دست ساز بشر سبب دلپذیرشدن محیط میشود و از اینطریق طبیعت تحت تأثیرفرهنگ قرار میگیرد، به عبارت دیگر هرچند محیط طبیعی هنوز هم قدرتمند است، اما تسلط وحاکمیت با محیط فرهنگی است - رضوانی . - 99 :1379
یکی از راه های دستیابی به فرهنگ صحیح نیز آشنا شدن مردم جهان با میراث فرهنگی و تاریخی یکدیگر و از طریق آن، دستیافتن به تفاهم بین المللی است، صنعت توریسم، از جمله ابزاری است که میتواند زمینه این آشنایی را فراهم آورد. بنابراین آنچه که تحت عنوان میراث فرهنگی به شمار می آید متعلق به یک جامعه نیست، بلکه به همه جوامع بشری تعلق دارد، حق دیدن آثار تاریخی و میراث فرهنگی ازجنبههای مثبت صنعت توریسم است. دیدن آثار وپدیده ها نیز نتایج مثبتی دارد و آن اینکه موجب تبادل اطلاعات فرهنگی بین جوامع مختلف میگردد و رنسانس انسان و رنسانس منطقهای را که از پیامدهای مثبت توریسم است بوجود می آورد.
میراث فرهنگی: دراشکال مختلف که زاینده استعداد وذوق هنری است بروز می نماید و شامل آثار و ابنیه تاریخی، علوم فرهنگی، انسانی، اجتماعی، اسناد و مدارک علمی است؛ و نوشتههای مکتوب و کتاب های قدیمی، خطوط و تصاویر منحصر به فرد، اشیاء عتیقه و صنایع دستی و موارد مشابه دیگر با ارزشهای کلی و جهانی که امروزه یادآور نبوغ و خلاقیت پیشینیان است در انحصار فرد یا گروه خاصی نیست.کمبود متون آموزشی مناسب و علمی برای زبانآموزان زبان فارسی بسیار مشهوداست. یکی از مهمترین و ضروریترین بخش آموزش، تهیه متون آموزشی است. حال اگر این متون برپایه فرهنگ گویشوران زبان فارسی باشد علاوه بر آموزش نکات فرهنگی، کمکی به فراگیری زبان فارسی نیز خواهد نمود. لذا باتوجه به توضیحات فوق دراین تحقیق سعی شدهاست تا متنهای متنوعی درباره میراث فرهنگی کشورمان ایران تهیه و در اختیار کلیه گردشگران و ایرانشناسان علاقه مند به یادگیری زبان فارسی قرارگیرد و بتواند به عنوان ابزاری سودمند درجهت آموزش زبانفارسی به غیرفارسیزبانان مورد استفاده واقع شود.
سؤالهای اصلی تحقیق:
1.آیا متون تهیه شده مناسب سطح متوسط فراگیران زبان فارسی است ؟
2.آیا توصیف مکانهای دیدنی و توریستی در ایران درقالب متنهای خواندنی علاوه بر آموزش نکات فرهنگی به فراگیری زبان فارسی نیز کمکی می نماید ؟
3. آیا آموزش نکتههای فرهنگی همزمان با پرورش مهارت های زبانی ضرورت دارد ؟
فرضیهها:
الف: متون تهیه شده مناسب سطح متوسط فراگیران زبان فارسی است.
ب : توصیف مکانهای دیدنی وتوریستی درایران در قالب متنهای خواندنی به فراگیری زبان فارسی کمک میکند.تهیه متون فرهنگی خواندن برای سطح متوسط فارسیآموزانغیرفارسیزبان 281 /
ج: آموزش نکتههای فرهنگی همزمان با پرورش مهارتهای زبانی ضرورت دارد.
ضرورت تحقیق:
یکی از این ابزار، برای زبان فارسی در جهان امروز می تواند ادبیات و هنر باشد. داستانهای بدیع، نمایشنامههای جذاب، فیلمهای خوب تصنیف های زیبا - دارای موسیقی خوشایند وخواننده خوش صدا - اگرچنین ابزاری را عرضه کنیم، در همه جا کسانی خواهند بود که بخواهند این اثر را به زبان فارسی بخوانند، ببینند، بشنوند و دراین راه زبان فارسی را فراگیرند. ابزارهای دیگر ما برای عرضه کردن جاذبه های گردشگری ایران است. براساس نتایج بررسیها ایران از نظر دارا بودن تعداد و پیشینه آثار تاریخی در زمره ده کشور اول دنیا است، اما متأسفانه به دلیل نبود برنامه مناسب از نظر جذب گردشگری ودرآمدهای حاصل از آن در رده هفتاد وپنجم قراردارد - روزنامه شرق، شماره :162 . - 16
با توجه به اهمیت فرهنگ در زندگی فردی و اجتماعی انسان، به ویژه در دوران جهانی شدن و اهمیت گفتگوی تمدنها وفرهنگها، آشنا نمودن زبانآموزان غیرفارسی زبان با فرهنگ ایرانی درکنار زبان فارسی، از اهمیت و ارزش بهسزایی برخورداراست. با در نظر گرفتن این مطالب آماده کردن متون خواندن برای زبانآموزان سطح متوسط که به تازگی پا در عرصه خواندن گذاشتهاند بسیار ضروری به نظر میرسد. دراین زمینه کارهایی به طور عام صورت گرفته است که دربخش مرور پیشینه به آنان اشاره خواهد شد اما برای سطح متوسط زبانآموزان با توجه به معرفی مکانهای تاریخی وگردشگری ایران و آشنایی زبانآموزان با فرهنگ و رسوم ایرانیان کار خاصی صورت نگرفته است.
هدفهای تحقیق:
مؤثرترین ابزار برای حفظ سرمایههای زبانی، وجود تنوع زبانی وافزایش دامنه تدریس و یادگیری زبانهاست که میباید در سیاستها وقوانین دولتی گنجانده شوند. دولتها باید درصدد حمایت از زبانها درجوامع گستردهتر باشند، ترویج وتدریس زبانها باید در آموزشهای دولتی جایگاهی مشخص داشته باشد که این جایگاه می تواند در سطح مدارس ابتدایی، دبیرستان یا در سطح بزرگسالان باشد، در هر صورت باید آموزش زبانها از تقدم برخوردارشود. به هر صورت با توجه به توضیحات فوق واهمیت زبان فارسی به عنوان یکی از کهنترین زبانهای مورد استفاده که دارای ویژگی های منحصر به فرد نیز می باشد پرداختن به آن یکی از ضروریات به نظر میرسد. هدف از انجام این تحقیق فراهم کردن ابزار بسیار ضروری جهت آموزش زبان فارسی می باشد. با این وجود اهداف این تحقیق در زیر به صورت جزئیتر بیان میشود.
اهداف کلی
- 1 آشنایی با فرهنگ وتمدن ایرانی واشاعه آن شامل: میراث فرهنگی، آثار باستانی، دیدنیها، شناخت تاریخ و جغرافیای ایران بزرگان و مشاهیر علم و هنر و ادب، آداب و رسوم و
- 2 تطبیق فرهنگ خود با فرهنگ اصیل ایرانی ودرک مشابهتها واختلافها برای زندگی بهتر
هدف های آموزشی
1.آشنایی بسیار مختصر با ساختار زبان فارسی معیار گونه نوشتاری
2.آشنایی با نمونههایی از نظم ونثر فارسی .