بخشی از مقاله
چکیده
صنعت گردشگري یکی از مهمترین بخشهایی است که همواره نقش سازندهایی را در القاء فرهنگ یک کشور ایفاء کرده است، این در حالی ست که وابستگی اقتصادي مشخصی در بسیاري از کشور ها به این مقوله مشاهده میشود. در کشور در حال توسعهاي چون ایران نیز توجه و برنامهریزي آگاهانه با هدف الگوگیري از کشورهاي پیشرو در این زمینه میتواند موثر واقع شود. گردشگري الکترونیکی یکی از مهمهاي یک دولت الکترونیکی است که با زایش و پیشرفت فنآوري اطلاعاتی جایگاه ویژهاي را در نقاط مختلف دنیا بدست آوردهاست.
این موضوع که اجتماع، اقتصاد، سیاست و فرهنگ را تحت الشعاع قرار دادهاست، فرصتها و چالشهاي عظیمی را نیز خلق کرده. در حال حاضر کلیه کشورها معمولا به صورت منطقهاي در حال تلاش براي ایجاد ساختاري هستند تا بتوانند از فرصت هاي بهوجود آمده، توسط انقلاب نوین گردشگري استفاده کنند. در این راستا کشور ما نیز نیازمند صرف زمان و هزینه کافی در جهت توسعه گردشگري الکترونیکی میباشد. مقاله حاضر شامل دو بخش میباشد، در بخش اول ، ابتدا با تعریف گردشگري الکترونیکی، میزان دگرگونی ایجاد شده در صنعت گردشگري توسط این چهره نوین تجاري- فرهنگی در چند کشور بررسی و ارزیابی میشود، در بخش دوم به بررسی چالشها و فرصتهاي موجود براي ایران در این زمینه خواهیم پرداخت.
مقدمه
گردشگري، امروزه به عنوان یکی از صنایع بسیار مهم در توسعه فرهنگ ها و ارتباطات ملل ، نقش ممتازي در استقرار صلح و آرامش در جهان ایفا کرده است. گردشگري در هزاره سوم را ارزندهترین صنعت پول ساز در جهان میدانند. با پیشرفت فنآوري اطلاعات ساختار این صنعت نیز همچون بقیه صنعتها دستخوش دگرگونی شده است. امروزه گردشگري و فنآوري اطلاعات هر دو از فعالیت هاي عمده و بسیار مهم در ایجاد درآمد و فرصت هاي شغلی در جهان بشمار میروند گردشگري خود به انواع گوناگونی تقسیم شده است و فنآوري اطلاعات نیز با فعالیت هاي گوناگونی در همآمیخته و به بیشتر جوانب زندگی انسان نفوذ کرده است، بهنحوي که فهرست بلندي از انواع گردشگري و واژگان مرکب متعددي از فنآوري اطلاعات با سایر واژهها در دسترس میباشد.
فنآوري اطلاعات از حدود دو دهه گذشته در بخش گردشگري کشورهاي توسعه یافته، به شکل فعال بکار گرفته شد و در طول این مدت، استفاده از آن، به شدت افزایش یافته است.[1] طبق آمار سازمان ملی جهانگردي در حال حاضر بیش از 620میلیارد دلار، گردش مالی سالیانه گردشگري در جهان است که متاسفانه سهم کشور ایران ، به یک دهم درصد هم نمی رسد. یکی از مهمترین دلایل کم بودن میزان رقم این آمار، عدم وجود ساختار ترکیبی مناسب دولت الکترونیک و مدل تجارت الکترونیک در تشکیل گردشگري الکترونیکی میباشد.
گردشگري الکترونیکی تا به حال در کشور ما از زوایایی مختلف مورد بحث و بررسی قرار نگرفته و موانع و مشکلات آن به صورت جدي و راه گشا شناسایی نشده است. این درحالیاست که صنعت گردشگري، این صادره غیرمرئی در تلاش است تا به مرور به صنعت اول دنیا تبدیل شود. بنابراین ضروریست تا برنامهریزي مشخصی در زمینه توسعه گردشگري الکترونیکی صورت پذیرد. در مقاله حاضر ابتدا با تعریف گردشگري الکترونیکی و ضرورت وجود آن در کشورها به بررسی جایگاه شاخصش در کشورهاي مختلف دنیا میپردازیم. سپس با عنوان فرصتها و چالشهاي فرارو در صنعت گردشگري الکترونیکی در ایران به ذکر راهکارهاي خاص در این زمینه خواهیم پرداخت.
آشنایی با گردشگري الکترونیکی
گردشگري الکترونیکی از یک نقطهنظر به معناي بکارگیري فنآوري نوین، براي ارائه سرویسهاي مورد نیاز گردشگران میباشد. با استفاده از فنآوري اطلاعات، ارائه خدمات مورد نیاز گردشگران سادهتر، با کیفیتی بالاتر و هزینهاي کمتر انجام میپذیرد. در واقع این نوع گردشگري ارائه الکترونیکی کلیه سرویسهایی است که در گذشته گردشگران به صورت سنتی از آنها استفاده میکردند. به واسطه این فنآوري، گردشگر با مراجعه به یک سایت معتبر گردشگري کلیه خدمات مورد نیاز براي سفر خویش را دریافت کرده و با کیفیت، سرعت و قیمت مناسب به خواستههاي خود دست مییابد. سرویسهایی که در گردشگري الکترونیک متداول میباشند عبارتند از: انجام کلیه تشریفات اخذ ویزا اخذ بلیت هواپیما، اتوبوس و قطار و ...
رزرو هتل اجاره وسایل نقلیه
خرید برنامههاي سفر و تورهاي مختلف مشاهده نقشه ماهوارهاي راههاي مکانهاي مورد نظر آگاهی یافتن شفاف و معتبر از مکانهاي تفریحی، دیدنی هر بخش بررسی وضعیت آب و هوایی مناطق مورد نظر و بسیاري سرویسهاي دیگر که روز به روز ایجاد میشوند.[4]
بررسی ارزشمندي گردشگري الکترونیکی
اغلب گردشگرها بیش از هر چیز به آب و هوا، فرهنگ یا طبیعت مقصد خود علاقمند هستند. بسیاري همیشه به مناطق دوردست به منظور خاص، مثلا براي، بومگردي، دیدن ساختمانهاي معروف، آثار هنري، موزهها، آموختن زبانهاي جدید و چشیدن غذاهاي متفاوت و یا به دلایل درمانی، همایشی، بازاري و ورزشی سفر کردهاند. با پیشرفت فنآوريهاي اطلاعاتی شرایط و در نتیجه بحثهاي تکنیکی و فنی به سوي پیچیدگی، تنوع و ظرافت بیشتري گرایش یافته است تا جاییکه دگرگونی ژرفی را بر صنعت گردشگري اعمال کرده است. لذا هماکنون همین گردشگر دیروزي با استفاده از فنآوري امروزي راحتر سفر میکند.
از آنجا که اطلاعات کلیه خدمات مورد نیاز گردشگر به صورت الکترونیکی و مجتمع به گردشگر ارائه میشوند همواره امکان مقایسه گزینههاي مختلف و انتخاب آیتم بهینه براي گردشگر با توجه به معیارها و انتظارات او میسر است، به عبارتی دیگر در عرصه گردشگري الکترونیکی هر گردشگري امکان مییابد که برنامهاي براي سفر خود انتخاب کند که بیشترین مطلوبیت را براي او داراست، این سرویس بدون حضور فنآوري اطلاعات مبتنی بر اینترنت امکانپذیر نبوده است و تنها از این طریق میسر است.
