بخشی از مقاله
چکیده
گردشگری روستایی امروزه یکی از مردمی ترین اشکال گردشگری محسوب می شود که از دو جنبه قابل بحث است: نخست موجب فراغت و آسایش شهروندان شهرهای بزرگ و دیگری موجب توسعه اقتصادی و استغال می شود. پرداختن به بحث گردشگری روستایی از این جنبه قابل بحث است که مناطق روستایی کشورمان به لحاظ ساخت جغرافیایی خود از ابعاد اکولوژیکی ،فرهنگی و توسعه ای از منابع نسبتا غنی و متنوع گردشگری برخوردار هستند که می تواند نقش مهمی در جذب گردشگر داشته باشند. از این رو در اینجا سوال این است که پتانسیل ها و محدودیت های توسعه گردشگری روستایی کدامند؟و چه راهبردها و راهکارهایی جهت توسعه گردشگری که منجر به توسعه روستایی و توسعه ملی بشود ،وجود دارد؟ این پزوهش با توجه به هدف از نوع کاربردی و از نظر روش از نوع تحلیلی، توصیفی و پیمایشی استفاده است و جهت تجزیه و تحلیل داده ها و تعیین استراتژیهای توسعه گردشگری روستایی منطقه از تکنیکswot استفاده شده است و به ارائه راهبرد در جهت توسعه گردشگری و شناسایی فرصتها و تهدیدها در مناطق روستایی شهرستان های نقده و پیرانشهر پرداخته است.
واژه های کلیدی: توسعه ، گردشگری روستایی ، شهرستان نقده ، شهرستان پیرانشهر ، مدل swot
مقدمه
توسعه عبارت است از ارتقای مستمر کل جامعه و نظام اجتماعی به سوی زندگی بهتر و انسانی تر - تودارو، مایکل: - 136 : 1366 و توسعه پایدار نیز برنامه ریزی در جهت گسترش همین هدف به صورت مستمر و دایم در زمان حال توانمندی ها و قابلیت های یک محیط یا یک جامعه در راستای استفاده نسل های بعدی نیز دچار ضرر و زیان نشود. گردشگری به عنوان یکی از عظیمترین صنایع دنیا با بساری از بخش های اصلی اقتصاد جهانی ارتباط دارد - فنل: - 21 : 1385 گردشگری روستایی امروزه یکی از مردمی ترین اشکال گردشگری محسوب می شود . بر اساس گزارش سازمان در ایالات متحده امریکا در سال 1992 بیش از 70 درصد جمعیت از انواع تفریحات - oecd - همکاری و توسعه اقتصادی روستایی و محیط های کشاورزی برخوردار گردیده اند - شارپلی: - 5: 1380
گردشگری روستایی تنها فعالیتی است که می تواند در کنار فعالیت های کشاورزی ستی و صنایع روستایی که به سرعت در حال از بین رفتن هستند قرار گیردف لذا این صنعت تولیدی می تواند فرصت استثنایی برای احیای اقتصادی و تحرک نیروی انسانی و کار در مناطق روستایی و مناطق روبه افول ایجاد نموده ، باعث شود که روستاییان علاوه بر فعالیت های روزمره خود از منبع درآمد دیگری نیز بهره مند شوند. - قادری: - 16 : 1383 پس می توان انتظار داشت که این صنعت ،از یک سو به رشد اقتصادی و تنوع فعالیت های روستایی و از سوی دیگر با جذب مازاد نیروی انسانی، به ایجاد اشتغال و درامدزایی برای ساکنان روستاها کمک کند بدین ترتیب فرصتی برای تویعه همه جانبه قلمداد شود. - پاپلی: . - 301 : 1388
کشور ایران جزء ده کشور اول جهان از لحاظ جاذبه های گردشگری و جزء پنج کشور اول جهان از نظر تنوع گردشگری به شمار می رود. - موسایی: - 9: 1390 جاذبه ها، امکانات و قابلیت های توسعه گردشگری در نواحی روستایی کشور نیز بسیار متنوع و گسترده است ولی متاسفانه تاکنون این جاذبه ها چندان شناخته و معرفی نشده است. - رضوانی: . - 2: 1388شهرستان های پیرانشهر و نقده از این امر مستثنی نیستند و دارای توان های بالقوه و جاذبه های متعدد طبیعی هستند. صنعت گردشگری برای توسعه این شهرستانها می تواند بسیار راهگشا باشداما دست یابی به این مزایا و مطلوبیت ها زمانی امکان پذیر خواهدبود که برنامه ریزیها اصولی و بسترهای مناسب آن فراهم شده باشد .جهت برنامه ریزی برای توسعه گردشگری شهرستان های پیرانشهر و نقده نخستین گام شناخت توانمندیها و تنگناهاست . در این راستا پژوهش حاضر با هدف توسعه راهکارهای توسعه گردشگری روستایی این شهرستانها تدوین گردیده تا بکار گیری فرایند برنامه ریزی استراتژیک ،گامی مهم و اساسی برای توسعه گردشگری توسعه پایدار منطقه از آن برداشته شود.
پیشینه پژوهش
رشد روز افزون و پرشتاب گردشگری بسیاری از صاحب نظران را برآن داشته که قرن بیستم را قرن گردشگری بنامند. آنتونیو ساویناک، دبیر کل پیشین سازمان جهانگردی درسال 1998 اعلام کرد: گردشگری در پایان قرن بیستم به صنعت شماره یک جهان تبدیل خواهد ش - . - GEE.1994:16 در این راستا توسعه گردشگری در نواحی روستایی و جوامع محلی به دلیل جهانی شدن و پیش به سوی دهکده جهانی رفتن ، اهمیت روز افزونی یافته است. - قادری: - 47 : 1383 گردشگری روستایی منبعی، باارزش اشتغال زایی و ایجاد درآمد است. و وسیله مهمی برای توسعه اجتماعی و اقتصادی جوامع روستایی می باشد . - شارپلی: - 8 : 1380
بنابراین توسعه گردشگری روستایی در مکان های مختلف زمینه های اشتغال دایم ، فصلی،نیمه وقت را برای نیروی انسانی با تخصص و آموزش متوسط فراهم می سازد و از نرخ بیکاری می کاهد. - سلطانی : . - 109: 1374فاضل نیا و هدایتی - - 1389 در پژوهشی با روش پیمایشی و میدانی و تعیین نقاط ضعف، نقاط قوت ،فرصت ها و به ارائه استراتژی ها و راهبردهای توسعه گردشگری دریاچه زریوار SWOT تهدیدهای گردشگری و بهره گیری از مدل پرداخته اند . نتایج پژوهش انان نشان داده که آستانه آسیب پذیری این دریاچه یه خاطر گردشگری بودن بسیار بالاست و نیازمند بازنگری و ارائه ساست های مناسب و همچنین مدیریت واحد جهت رفع محدودیت ها و قابلیت ها و توانمندی های آن می باشد.
روش شناسی تحقیق
این پژوهش که به منظور راهکارهای توسعه گردشگری روستایی شهرستان نقده انجام گرفته به لحاظ هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت و روش از نوع تحقیقات کیفی واز لحاظ جمع آوری اطلاعات یک مطالعه اسنادی -میدانی است .جامعه آماری این پژوهش