بخشی از مقاله
چکیده:
یکی از مسائلی که امروزه بسیار مهم و موثر است انتخاب جانشین توانمند در سیستمها می باشد جانشینهایی که هم توانمند بوده و هم بهره ور تر از مدیران قبلی در سیستم مدیریت نمایند .لذا جهت نیل به این هدف والا می بایست در قدم اول نسبت به اهداف اصلی سیستم آشنایی داشت و انها را مشخص نمود و در قدم دوم با توجه به این اهداف و معیارها نسبت به الویت بندی معیارهی فرعی یعنی همان توانمندیهای لازم جهت مدیران جانشین اقدام نمود .در این تحقیق سعی شده است با توجه به شرایط سیستم و نظر نخبگان آن نسبت به الویت بندی معیارهای انتخاب مدیران جانشین اقدام نموده و در راستای تقویت آنها درسیستم پیشنهادات لازم را ارائه نماییم تا با توجه به تلفیق تکنیک سلسله مراتب فازی و نظر نخبگان بتوان راهکاری را برای الویت بندی معیارهای مورد نیاز در پرورش مدیران جایگزین در سیستم انجام داد .
-1 مقدمه:
سازمان ها و ادارات یکی از ارکان اصلی در جامعه انسانی هستند و مدیریت و رهبری در سازمان از مهمترین شاخصهای ادامه حیات، پویایی ، بالندگی و یا نابودی آنها می باشد.پیشرفت های گوناگون و متنوع در علم فناوری ، مدیریت سازمان ها را از حالت سنتی خارج نموده و با تغییر و تحول سازمانی، مدیریت پویا جایگزین مدی ریت سنتی شده است.امروزه سازمانها علاوه بر وظایف سنتی و ماهوی خود که همانا تحقق اهداف سازمانی و غایی سازمان می باشد میبایست پاسخگوی خواستها و انتقادات جامعه بیرونی و درونی سازمان خویش باشد.
همگام با پیشرفتهای روز و علم مدیریت پویا ،سازمانها می باید تحولاتی آگاهانه و نوآوری های مفید را به مرحله اجرا بگذارند.شدت و تاثیر کارایی تغییر و تحولات سازمانی به اندازه ایی است که نیاز به روش های جدید و تکامل یافته برای مقابله و هماهنگی و تطبیق با آنرا ایجاد می نماید.مدیران پویا و کارآمد امروزه میبایست علاوه بر وظایفی مانند برنامه ریزی ، سازماندهی و نظارت باید اثربخشی و بکارگیری علم تغییر و تحول سازمانی را نیز سرلوحه امور خود قرار دهند.
امروزه در سطح گسترده و عمومی ، سازمانها با تغییر و تحول مواجه اند در حالی که برخی از آنان برای سازگاری و همسازی با اینگونه تغییر و تحولات آماده نمی باشند.بنابراین مدیریت سازمانها علاوه بر اینکه باید در برابر محیط متغیر، سازگار و انعطاف پذیر باشند بلکه باید توانایی تشخیص مشکلات و بکارگیری برنامه های تغییر و تحول سازمانی را دارا باشند.زیرا سازمانها ایستا نیستند و به طور مداوم و مستمر با عوامل خارجی و درونی در کشمکش می باشند. تغییر بینش مخاطبین قوانین جدید و تغییرات فناوری عواملی برای انطباق و سازگار سازمان با تغییرات محیطی است.. اما آن رهبری است که افراد را ترغیب می کند و موجب تغییرات ضروری در نگرش و رفتار درکار می شود. - منصورسنچولی .1389 ص . - 1
-2 روش تحقیق
با توجه به عوامل کلیدی مورد نظردر یک سیستم معیارهای مختلف جهت نیل به سوی جانشین پروری در یک سیستم توسط افرادخبره مشخص و در ادامه گزینه های پیشنهادی نیز جهت دست یابی حداکثرمقدارمعیارهای مدنطرتعیین می گردد. سپس با استفاده از تکنیک " تحلیل سلسله مراتبی فازی"، اوزان این شاخصها تعیین خواهد شد .
-3 معیارهای اصلی :
با توجه به بررسی های صورت گرفته معیارهای مطرح شده در ذیل جهت نیل به اهداف مورد نظر در سیستم مشخص گردید:توانایی ،استعداد،ریسک پذیری،انگیزه مدیریت و تخصص
-4 شناسایی گزینه ها:
با توجه به امکانات موجود در سیستم گزینه های مورد نظر جهت جانشین پروری در یک سازمان با در نظرگرفتن معیارهای مدنظرمشخص گردید: توانایی تیم سازی ،تفکر نوآورانه ،توانایی سازگاری با موقعیت زمانی و مکانی،آرمانگرایی هدفمند و رفتار سازمانی
-5 فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی:
فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی1، یکی از معروفترین فنون تصمیم-گیری چند شاخصه است که توسط ساعتی2 معرفی شده است. هنگامی که در تصمیمگیری، با چند گزینه و شاخص روبرو هستیم، این روش میتواند مفید باشد . - Saaty T.L., Vergas L.G. - 2006 - - گرچه افراد خبره از شایستگیها و تواناییهای ذهنی خود برای انجام مقایسات استفاده مینمایند، اما باید به این نکته توجه داشت که فرایند تحلیل سلسله مراتبی سنتی، امکان انعکاس کامل سبک تفکر انسانی را ندارد.
به عبارت بهتر، استفاده از مجموعههای فازی، سازگاری بیشتری با توضیحات زبانی و بعضاً مبهم انسانی دارد و بنابراین بهتر است با استفاده از مجموعههای فازی - بهکارگیری اعداد فازی - به پیشبینی بلندمدت و تصمیمگیری در دنیای واقعی پرداخت . - Hong- Xing Li - 1995 - - در 1983، دو محقق هلندی به نامهای لارهورن و پدریک، روشی را برای فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی پیشنهاد نمودند که بر اساس روش حداقل مجذورات لگاریتمی بود. پیچیدگی مراحل این روش باعث شد این روش چندان مورد استفاده قرار نگیرد. در 1996، روش دیگری با عنوان "روش تحلیل توسعهای" توسط چانگ ارائه شد - . Bimal - Nepal , Om P. Yadav, Alper Murat - 2010 - اعداد مورد استفاده در این روش، اعداد مثلثی فازی هستند. مقیاسهای فازی مورد استفاده در روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی در شکل - 1 - نشان داده شدهاند.