بخشی از مقاله
چکیده
امروزه دینداري از موضوعات مهم پژوهش در جامعه شناسی و مطالعات فرهنگی است، و بررسی آن به عنوان یک مسئله علمی و در حال گسترش حائز اهمیت است. رسانه یکی از عوامل اصلی این ضرورت اهمیت است، بنابراین نه تنها بین رسانه و دینداري ارتباط تنگاتنگی برقرار است بلکه رسانهها بنا به تحقیقات بسیار مقوم دینداري در دورههاي مختلف بودهاند به نحوي که پیوند این دو به زمانههاي بسیار دور برمیگردد. بر این اساس این پژوهش بر اساس کارکردهاي رسانه و رضایت-مندي مخاطبان از عملکرد رسانه و رابطه آن با دینداري مخاطبان در ابعاد اعتقادي و مناسکی به ارزیابی دانشجویان دانشگاه یاسوج پرداخته است. روش انجام تحقیق پیمایشی بوده و از روش نمونهگیري خوشهاي تصادفی براي دستیابی استفاده شده است. بر اساس نتایج تحقیق، بین متغیرهاي مستقل استفاده از رسانههاي جمعی و میزان دینداري رابطه مثبت وجود دارد و مقدار همبستگی بین رسانهها با هریک از ابعاد اعتقادي و مناسکی به ترتیب - - -/38 و - -/23 - بوده و همچنین بین جنس و میزان دینداري رابطه جود دارد و زنان دیندارتر از مردان میباشند.
واژگان کلیدي: دینداري، رسانه، جنسیت، تربیت
بیان مسأله
دین قویترین و محکم ترین ریسمان الهی است که انسان با تمسک به آن می تواند به هدف والاي خویش که همان مقام خلیفه است نائل گردد. دین به عنوان نظامی که از سوي خداوند در قالب کتاب ،سنت نازل گردیده است و هنجارهایی براي اندیشه، احساس و عمل دارد. انواع اعتقادات و سازمانهاي دین آنقدر فراوان است که محققان رسیدن به یک تعریف عموماً پذیرفته شده از دین را بسیار دشوار یافته اند.رابطه و وضعیت علم و دین از مباحث مهمی است که از دیرباز به اشکال گوناگون و در مقاطع مختلف تاریخی مورد توجه قرار گرفته و منشا اتفاقاتی در جهان مدرن و عالم ادیان بوده است؛ مانند توجه روز افزون به علوم طیعی و کم رنگ شدن نقش دین در نظام اجتماعی بعد از عصر روشنگري. همچنین توسعه علم مبتنی بر عدم قطعیت در جهان مدرن و به عنوان یکی از نمایندگان مدرنیته ،با حقایق قطعی مبتنی بر دین و یکسانی سبک زندگی در تعارض قرار گرفت و تغییراتی در اذهان افراد و نیز مختصات نهادهاي دینی ایجاد کرد. - سراج زاده،. - 9:1384
این رابطه زمینه ساز نزاع تاریخی شد که در درجه اول در مغرب زمین رخ داد و پس از آن به جهان اسلام و ادیان دیگر تسري پیدا کرد و متفکران اجتماعی تاثیر گذار قرن نوزدهم-آگوست کنت، دور کیم، ماکس وبر، کارل مارکس، فریزر، همگی پیش بینی کرده بودند که دین به تدریج اهمیت خود را از دست خواهد داد و با رشد علم تجربی و ظهور جامعه صنعتی افت آن چشمگیر تر خواهد شد. - موحد و حمیدي زاده،. - 3:1388 عده اي معتقداند انسان معاصر به عصر روشنگري و تبین هستی با ابزار علم و حس به مردم از اعتقادات متافیزیکی و باورهاي دینی فاصله گرفته و به نوعی"هستیشناسی بیرمق و درهم شکسته" روي آورد. - شایگان،. - 3:1384
پدیده دین گریزي از مشکلات جوامع انسانی است که همواره دغدغه هایی براي رهبران دینی دینداران و خانواده هاي متدین به وجود آورده و تهدید جدي براي نسل جوان محسوب می شود این پدیده نامیمون مشکل دیروز و امروز بشر نیست بلکه سابقه دیرینه دارد و همواره جوامع بشري با آن دست به گریبان بودند. دین گریزي در سده هاي اخیر به ویژه در قرن 20بخش عظیمی از شرق به غرب را فرا گرفت. - رجب بیت اللهی،1372،ص . - 122-181به سادگی نمی توان گفت نسل جوان ما دین گریز و احیاناً دین ستیز هستند جوانان نسبت به واقعیات موجود جامعه دیدگاه هاي متفاوتی دارند و چه بسا در بخشی از آنها دیدگاه ها و نارضایتی ها وارد باشد ولی ممکن است بر خی از جوانان با توجه به شرایط محیطی و خانوادگی از روند نارضایتی بیشتر برخوردار باشند و برخی از نارضایتی ها را ناشی از قوانین دینی بدانند و در نتیجه اشکالات خود را متوجه دین بدانند.
با پیدایش جوامع و توسعه جوامع مدرن دین دستخوش زوال جدي گردید. و بسیاري از محققان آن را به عنوان وضع نهایی تلقی کردندو و چنین می پنداشتند که دین به مقوله اعتقادات و رسوم سنتی مهجور تنزل می یابد. در این مورد نباید از تأثیرتهاجم فرهنگی و گسترش وسایل ارتباطی از جمله ماهواره ها و اینترنت به سادگی گذشت که بیشترین تأثیر عوامل فساد و نفوذ فرهنگ بیگانه در وهله اول بر ابعاد عملی دینداري مانند نمازو حضور در مساجد است و در مراحل بعدي اعتقاد به مبانی و اصول دین مانند توحید و معاد را تحت تأثیر قرار می دهد زیرا جنبه هاي عملی دین را ظاهري و در معرض دید عموم قرار می دهند اما جنبه هاي اعتقاد خصوصی تر و درون فرد است و عامل دیگر مسئله مشکلات معشیتی جوانان در دوران کنونی است که این مشکلات احتمالاً بیشترین تأثیر خود را ابتدا بر این موضوع که همه ي قوانین اسلام را نمی توان در دنیاي امروز اجرا کرد - بعد پیامدي ین داري - خواهد داشت با براین عقیده که شیطان واقعاً وجود دارد - بعد اعتقاد دین - . - محمد رضا آهنکوب نژاد، . - 1388:18 براین اساس این پژوهش در پی آن است که وضعیت باور ها و اعتقادات و میزان رفتارهاي دینی دانشجویان را در دانشگاه یاسوج بسنجد.
فرضیه هاي پژوهش
به نظر می رسد بین جنسیت و میزان دینداري رابطه وجود دارد
روش تحقیق