بخشی از مقاله
چکیده
دستهیابی به تمامی یا بیشتر هدفههاي از پیش تعیین شده و یا در مقابل، شکست در انجام صحیح وظایف از سوي هر حکومتی آ بههویژه حکومت دینی آه، به عوامل متعددي از جمله چگونگی و کیفیت رابطههاي که زمامداران حکومتهها با اقشار مختلف جامعه برقرار میهکنند، بستگی داردگهاز اینهرو با بررسی و تعمق در برخی نامهههايهمجموعه نفیس و ماناي نهجهالبلاغه با استفاده از روش مطالعه اسنادي، مشخص شد که حضرت امام علی هعلیههالسلاما هبههمنظور جریان یافتن مداوم و دوسویه اطلاعات، دستورالعملهها، عقاید، انتظارت، نیازها وگگگهبین زمامداران، نهادها و دستگاههاي حکومتی با عموم مردم هشهرونداناهو یا گروههاي اجتماعی؛ اصولی را مانندثهگآ توجه و احترام یکسان به عموم مردم؛ چآ مشخص کردن گروههاي اجتماعی که مردم به آنها تعلق دارند و فراهمهسازي امکان تعامل بین زمامداران با اقشار مختلف جامعه؛ نآه فراهم کردن فرصتههایی براي برقراري ارتباط مستقیم، مباحثه و گفتگوي عموم مردم با زمامداران؛ عآ فراهم کردن کانالههایی براي دسترسی گروههاي اجتماعی ضعیفهتر به مراکز قدرت و همچنین انتقال نیازهاي آنان به زمامداران، بدون آنهکه این طبقه از مردم در بیان تقاضاها و انتظارات خود پیشهقدم باشند؛ خآه فراهمهسازي فرصت و امکان ارائه خبر و گزارش توسط عموم مردم به زمامداران و آگاه شدن جامعه از پیامدهاي ناشی از این اقدام؛ و هلاآ هبرطرف کردن شک و تردید عموم مردم و یا گروههاي اجتماعی نسبت به زمامداران را، عنوانِبهه بایستهههایی که زمامداران هر حکومتی آ بههویژه حکومت دینی آ، به هنگام سیاستهگذاري و برنامههریزي هاي خود براي برقراري رابطه مستمر و موثر با اقشار مختلف جامعه باید مورد توجه قرار دهند را مورد تأکید قرار دادهاندگههمچنین توجه هر حکومتی به بایستهههاي مذکور در عمل، پیامدهاي افزایشی و کاهشی سازنده و مفیدي را دروهله اول براي حکومت و زمامدارانش؛ و در وهله بعدي براي عموم مردم در پی خواهد داشت که از آنها میتوانه به مواردِثهافزایش مشروعیت، مقبولیت، پاسخگویی و کارآمدي حکومت در نزد اقشار مختلف جامعه پیامد افزایشی اهو یا به کاهش میزان بیهتفاوتی اقشار مختلف جامعه در امور حکومت هپیامد کاهشیا؛ اشاره کرد.
واژهرهاي کلیدي:امام علی هعلیههالسلاما، نهجهالبلاغه، زمامداران، مردم هشهروندانا، رابطه
مقدمه
حکومتهها هرچند از نظر سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادي مقتدر باشند، با مجموعههاي از آسیبهها مواجههاند که میهتواند آنها را تضعیف کند و یا حتی به اضمحلال بکشاندگهدر این میان، یکی از مهمهترین خطرها براي هر حکومت و جامعههاي آ بههویژه حکومت و جامعه دینی آه، آسیبههاي وارد آمده از سوي زمامداران است که ناآگاهی آنان از وظایف یا ناتوانی در انجام شایسته و بایسته وظایف و یا انحراف آنان، میهتواند بزرگهترین ضربههها را به پیکره هر حکومت و جامعههاي وارد کند هلذا در سیره نظري و عملی امام علی هعلیههالسلاما؛ نقش، وظایف و ویژگیههاي زمامداران، از مهمهترین مسئلهههاي حکومت دینی بههشمار میهرود هبصیري، طمنگ،گآفلسفه پذیرش مسئولیت در حکومت دینی، تلاش براي استحکام پایهههاي آن، اجراي دقیق قوانین، برقراري امنیت، تأمین رفاه و آسایش عموم مردم، برطرف کردن مشکلات و گرفتاريهها، جبران ضعفهها و کمبودها، خشنود کردن عموم مردم، دلهگرم نمودن آنان نسبت به حکومت، تلاش براي شکوفایی و پیشرفت همه جانبه جامعه، دفاع از ارزشههاي مادي و معنوي جامعه وگگگهاست هطاهري و حیدريههایی،از سوي دیگر بههدلیل اینهکه، ارتباطگ شالوده ضروري هره گونه کنش متقابل اجتماعی است.
هگیدنز، نننگ، ص لاننا؛ و با آن ابعاد گوناگون حیات جمعی قوام میهیابد هساروخانی، نننگ، ص عناگهبنابراین هیچ حکومتی، نمیهتواند بدون ارتباط با عموم مردم هشهرونداناهو یا گروههاي اجتماعی بههطور کلی؛ و با اجزاي سازمانی خود در سطوح گوناگون، ایفاي وظیفه و عمل کند و از این جهت یکی از کارکردهايچ اساسی ارتباط، فراهم آوردن مجراهایی است که جریان مداوم اطلاعات و دستورالعملهها، عقاید و مشارکت فعالانه را از حکومت به مردم و بالعکس؛ و نیز میان ادارات مختلف حکومتی تامین کندنههلی، لاخنگ، ص مچاگههه لذا در این نوشتار، سعی شده است با تعمق در برخی نامهههايهمجموعه نفیس و ماناي نهجهالبلاغه مولاي متقیان حضرت امام علی هعلیههالسلاماهکه روزگار از کهنه کردن آن ناتوان است و گذشت زمان و ظهور افکار و اندیشهههاي نوتر و روشنتر،ه مرتباًه بر ارزش آن افزوده استگهپاسخههایی در حد وسع نگارنده براي این سئوال ارائه شود کهثه»اگر با استفاده از زبان و ادبیات علوم ارتباطات هاجتماعی، بههخواهیم مروري بر محتواي برخی از نامهههاي نهجهالبلاغه داشته باشیم.
