بخشی از مقاله
چکیده
حاشیه نسینی را در معنای عام ، شامل تمامی کسانی می دانند که در محدوده اقتصادی شهر ساکن بوده، ولی جذب اقتصاد شهری نشده اند. جاذبه ی شهر نشینی و رفاه شهری این افراد را از زادگاهشان به قطب های صنعتی و بازارهای کار می کشاند و اکثر مهاجرین روستایی هستند که به منظور گذران بهتر زندگی، راهی شهر شده اند. حاشیه نشینی و اسکان غیر رسمی، در چند دهه گذشته در تمامی شهر های جهان به ویزه شهر های جهان سوم مشاهده می گردد.
در مقاله حاضر مسائل حاشیه نشینی نظیر عوامل مختلف به وجود آورنده این پدیده، ویژگی ها و پیامدهای آن و همچنین راهکار های مدیرتی بررسی شده اند. بنابراین اهمیت مسائل حاشیه نشینی ، نه تنها از نظر ارزشهای اعتقادی و انسانی، بلکه به دلیل منافع اجتماعی و اقتصادی و توسعه ملی، بسیار ضروری است. در مقاله حاضر از روش توصیفی تحلیلی و همچنین از منابع کتابخانهای و اسنادی استفاده شده است.
مقدمه
انسانها به حکم طبیعت اجتماعی یا تصادفی-تاریخی وقراردادی-اجتماعی تاان جاکه تاریخ وباستان شناسی اجازه قضاوت میدهد.همواره به طور جمعی و گروهی زندگی کرده اند.درنتیجه روابط اجتماعی همواره جزئی از زندگی اجتماعی بوده و انسانها نیز ازآن غافل نبوده اند.روند تکامل زندگی انسان های اولیه با پیدایش کشاورزی و صنعت تا بهامروز این تکامل را نشان میدهد و در دوران نزدیک به ما مخصوصا پس از جنگ جهانی دوم علی الخصوص بعد از سالهای 1950 میلادی عوامل متعدد بهداشتی فناوری اقتصادی سیاسی و اجتماعی موجب تغییرات ساختاری مهمی در کشورهای جهان سوم گردیده است.
این امر خود به بالطبع این امر به خودی خود منجر به افزایش شدید جمعیت تبدیل روستاها به شهرها و مهاجرت روستاییان به شهرها و در نهایت گسترش شهر نشینی و رشد شتابان و بی سابقه شهرها شده است پدیده افسار و گسخته و نا بسامان رشد شهر نشینی در جهان سوم پیامدهای ناخاسته و منفی بسیاری به بر آورده که مساله مهم حاشیه نشینی شاید تهدید کننده ترین موردان باشد؟ همه شهرهای جهان خصوصا در کشورهای درحال توسعه با مشکلات ناشی از حاشیه نشینی و زاغه نشینی مواجه هستند انگلستان یکصد سال پیش در انگلستان به محلات نوعی زاغهای اشاره می کند و وجود آنها را ناشی از انقلاب صنعتی می داند و نقش مسوولان دوتی را در احداث مسکن - خانه سازی - و ارائه مقرراتی برای کنترل خانه سازی و ارائه قوانین مربوط به طرحی تصدیق می نماید.
این مناطق همان مناطق زاغی هستند که همه کشورها درصدد راهی از آنها هستند. سکونتگاه غیر قانون - SQUTTERعدوانی - از مدت زمان طولانی وجود داشته ولی با مفهوم متفاوت امروزه. در واقع این گونه سکونتگاه غیر قانونی نبوده اند.سکونتگاه غیرقانونی اصطلاحی است که به وسیله غربی ها بکار رفته است و اولین بار در نوشته های چالرز آبرام و جان تونر و به ویژه پس از کنفرانس مسکن وانکوور کانادا 1976 رایج گردید باعث میشود که روش های مقابله دشمنی جویانه نسبت به آنها به روش های حمایت از آنها تغییر کند.
کشور به سالهای 1330 بر می گردد که از همان حدود رشد شتابان یافته و ادامه دارد. حاشیه نشینی در همه شهرهای کوچک و بزرگ دیده می شود اما در شهرهای کوچک به چشم نمی آید در شهرهای بزرگ به خصوص در کلان شهرها به عنوان یک مخاطره انسانی به حساب می آید که شاخص های اصلی این قسمت از شهرجرم و جنایت باندهای مافیای قاچاق موادمخدر و اعتیاد و بیکاری... می باشد در مقاله حاظر که درمورد حاشیه نشینی و اصطلاح آن در مناطق مختلف جهان ارائه گردیده است پس از آن مفهوم انواع حاشیه نشینی و ویژگی های حاشیه نشینان و روند توسعه آن در شهرهای جهان و عوامل به وجودآورنده آن و پیامدها و اقدامات جهانی و راهکارهای مدیریتی ارائه گردانیده اند. در پایان به نتیجه گیری بدست آمده ارائه شده هدف از گردآوری این مقاله این بوده که حاشیه نشینی و حاشیه نشینان چگونه و چرا در شهرها به وجود آمده اند.
روش تحقیق با توجه به اینکه به کلیه وسایل و مراحل جمع آوری سیستمات یک اطلاعات و نحوه تجزیه وتحلیل منطقی آن را برای نیل به یک هدف معین را روش تحقیق می گویند. در مقاله حاضر بر روش تحقیق توصیفی تحلیلی استفاده شده است در تحقیقات توصیفی محقق به دنبال چگونه بودن موضوع است ولی میخواهد بداند که پدیده متغیر شئ و یا مطلب چگونه است.به عبارتی دیگر این تحقیق وضع موجود را بررسی می کند و به توصیف و تحلیل منظم و نظام مند وضع فعلی می پردازد. ویژگی های صفات آنها مطالعه در صورت لزوم ارتباط بین متغیرها را بررسی می نماید. مبانی نظری مناطق زاغه نشین الونک نشین کپرنشین درمفهوم کلی - حاشیه نشینی - یا سکونتگاه های غیر رسمی سکونتگاه های غیرقانونی سکونتگاه های افراد کم درآمد سکونتگاه های خودرو سکونتگاه خای غیرمجاز سکونتگاه های برنامه ریزی نشده سکونتگاه های نا بهنجار یا نابسامان اصطلاحاتی هستند برای حاشیه نشینی به کارمیروند.
اصطلاح حاشیه نشینی درکشورهای جهان مختلف عبارتند از:درکامبوج ساهاخومSahakhum ونئاکریکرورونگ - قشرفقیرجامعه - در هندوستان گالیچاوستی - سکونتگاه های کثیف - در ژاپن هوهوسنگ کیو - تصرف غیرقانونی - در پاکستان کاتچی - تمام نشده.غیراداری و... - در کره موهوگاچونگ چاک جی در مالزی و اندونزی کامپونگ لیار - سکونتگاه غیرقانونی - در افریقای جنوبی - shackمحل زندگی سیاه پوستان - واوم خوکو - قفس مرغان یا مرغداران - واوم جون دلو یعنی افرادتی خانه مان در سریلانکاپالپاس و در تایلند چومجن در ویتنام اچوب وخونااچوت در بنگلادش سوکوم باشی - ساکنان غیرمجاز - سوم کوم باشی باستی سکونتگاه های افراد بی خانمان در نپال چاپرو - مسکن باکیفیت نامطلوب - فیلیپین ازبرنگ برنگ درونزولارنچس در شیلی کالامپاس-کامپامنتوس در برزیل فالاوس و درپرو بریاداس در ارژانتین ویلامیارس و در مکزیک کلونیاس لتاریاس در برمه کونیتس در ترکیه جکندم نام دارد.
زاغه و حلب ابادها تاسف بارترین شکل توسعه درهم وتی قواره شهرهاست. این مساکن اکثرا در قسمت دروازه شهرساخته میشوند و گاهی تا بطن جغرافیایی شهر نیز جوش میخورند. دوگانگی در نظام اقتصاد سرمایه داری به افراد کم درامد امکان سکونت در محلات مطبوع و پررفاه شهر را نمی دهد و انان به کناره شهره انجایی که بهای زمین ناچیز است می راند. چنین رانشی طبقه فقیر و گرسنه شهری را از بازار کار اشتغال درو میکند و ز با پرداخت تعرفه حمل و نقل بیشتر نمی تواند روزانه جا به جا شده و در جریان کاریابی قرار بگیرند.
