بخشی از مقاله
چکیده
هدف از انجام این پژوهش بررسی محتوای درسی دوره ی ابتدایی در خصوص میزان آموزش حفاظت از محیط زیست به کودکان و میزان اثربخشی مطالب آموزشی زیست محیطی در این کتب می باشد. این پژوهش کاربردی و روش پژوهش روش تحلیل محتوا که یک روش کمی است ، می باشد.در این پژوهش تحلیل محتوای کتب درسی در رابطه با موضوع بسیار پر اهمیت محیط زیست صورت گرفته است.
که نتایج زیر به دست آمده است ؛ میانگین محتوای درسی آموزش حفاظت از محیط زیست در کتب دوره ی ابتدایی به شرح زیر می باشد: دوره ی اول ابتدایی : % 1/84 ،دوره ی دوم ابتدایی : % 1/71 ،دوره ی سوم ابتدایی : % 2/44 ،دوره ی چهارم ابتدایی : % 0/95 ،دوره ی پنجم ابتدایی : % 1/94 ،دوره ی ششم ابتدایی : % 0/71 و با مقایسه ی دوره های اول تا ششم مقطع آموزشی ابتدایی ، مشخص می شود که بیشترین میزان اهمیت به آموزش حفاظت از محیط زیست ، مربوط به پایه ی سوم ابتدایی با % 2/44 و کمترین اهمیت به این مسئله ، مربوط به پایه ی ششم ابتدایی با % 0/71 می باشد. نتایج نشان می دهد محتوای مناسب در کتب درسی دوره ی ابتدایی موجود می باشد . و برای اثربخشی لازم می بایست از رویکرد های تعاملی دانش آموزان و اولیا در تدریس ارزش و اهمیت محیط زیست بهره برد .
مقدمه
امروزه محیط زیست در معرض تهدیداتی از جمله تنزل کیفیت حوضه های آبخیز ، کاهش عملکرد تنوع زیستی ، پیدایش انواع آلودگی ها و تغییرات شدید اقلیمی می باشد. از آنجا که بسیاری از این تغییرات و بروز مشکلات محیط زیستی منتج از فعالیت های انسانی ، ناشی از عدم آگاهی و شناخت انسان از محیط زیست می باشد ، ارتقای فرهنگ عمومی و آموزش محیط زیست می تواند یکی از اقدامات اساسی در رفع این معضلات بشمار رود.
بهترین پایگاه های دفاع از محیط زیست در فکر انسان ساخته می شود. آموزش محیط زیست بخش بنیادین این پایگاه های دفاعی است ، زیرا در مبارزه برای نجات سیاره ی زمین می تواند بسیار مؤثر باشد. هدف این آموزش آن است که سطح دانش و آگاهی همه ی مردم ، از همان اوایل کودکی ، درباره ی نظام های فیزیکی و زیست شناسی حمایت کننده از زندگی بر روی زمین ارتقا یابد. زمینی که انسان بدان وابسته است و اقداماتش اثرهای منفی یا مثبت بر آن دارد.
می توان ریشه های آموزش محیط زیست را مدیون نظرات فیلسوفانی نظیر ژان ژاک روسو در اوایل قرن هجدهم دانست که احساس می کرد آموزش باید در محیط طبیعی متمرکز گردد و بعدها لوییس آگاسیز طبیعی دان سویسی قرن نوزدهم دانش آموزان را تشویق می کرد » طبیعت را مطالعه کنند نه کتاب را « آموزش محیط زیست می تواند در مراحل بسیار اولیه و از دوران کودکی آغاز شود. در این مرحله کودکان از طریق پدر ، مادر ، نزدیک ترین اعضای خانواده ، جامعه و محله با طبیعت و محیط های انسان ساخت آشنا می شوند. - قائمی ، 1392 ، ص - 2
پس از این مرحله ، آموزش محیط زیست در مدارس آغاز می شود. مطالب لازم و کافی باید در کتب آموزشی مدارس گنجانده شود تا دانش آموزان با یادگیری این مطالب به اهمیت حفاظت از محیط زیست پی ببرند. علاوه بر مطالب مناسب که باید در کتب آموزشی قرار داشته باشد ، شیوه های مناسب آموزشی هم دارای اهمیت فراوان هستند که معلمان باید این شیوه ها و روش های مناسب را در کلاس درس به کار گیرند.
