بخشی از مقاله
چکیده
یکی از مباحث بسیار مهم و جدید از دهه 1990 به بعد در ادبیات توسعه مطرحشده، بحث اداره مطلوب و حکمروایی خوب شهری است با بهرهگیری از مفاهیم و اصول مشارکت، قانونمداری، شفافسازی، انعطافپذیری، وفاقمحوری، عدالت، کارآمدی و پاسخگویی، زمینه بازآفرینی پایدار بافتهای نابسامان را فراهم آورد. هدف از این پژوهش توجه به حکمروایی خوب، مطلوب و شایسته شهری در بهسازی و نوسازی و بازآفرینی پایدار بافتهای نابسامان شهری است. روش گردآوری دادهها مطالعات اسنادی و کتابخانه و مطالعات میدانی - مشاهده، مصاحبه، نظرسنجی و پرسشنامه - است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی میباشد.
جامعه آماری شامل کلیه سرپرستان خانوار در بافتهای نابسامان شهر کرمانشاه میباشد که با استفاده از نرمافزارهای SPSS و Ar IcG S انجامشده است. یافتههای پژوهش نشاندهنده پایین بودن شاخصهای حکمروایی خوب شهری در بازآفرینی بافت نابسامان بوده و بین شاخصهای حکمروایی خوب شهری با بازآفرینی پایدار بافتهای ناسامان شهر کرمانشاه ارتباط معنادار و مستقیم وجود داشته است.
نتایج پژوهش نشان میدهد که در بازآفرینی پایدار بافت فرسوده مرکزی شهر کرمانشاه، حکمروایی خوب شهری در نظر گرفته نشده است، درصورتی که از رویکردهای نوین مدیریت شهری در بهسازی و نوسازی و بازآفرینی پایدار بافتهای نابسامان حکمروایی خوب و مطلوب شهری میباشد. راه بازآفرینی پایدار بافتهای فرسوده شهری از حکمروایی خوب شهری مشارکت - دولت، بخش عمومی، بخش خصوصی و شهروندان - میگذرد.
.1 مقدمه
بافتهای فرسوده شهری متأسفانه سطح وسیعی از شهرهای کشور را پوشاندهاند و بر سیستم شهری وزندگی مردم اثرات نامطلوبی را بر جای گذاردهاند؛ اما با نگاهی عمیقتر مشخص خواهد شد که در این محدودهها سرمایههای انسانی، مالی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بسیاری نهفته است که نادیده گرفتهشدهاند. با حکمروایی خوب شهری بخش عظیمی از سرمایههای راکد احیا شده و باعث رونق شهرها میگردد . از آنجایی که امر ساماندهی بافتهای فرسوده شهری موضوعی پیچیده و چندوجهی و با ابعاد کالبدی و غیرکالبدی نظیر ابعاد اقتصادی، مالی، مدیریتی، اجتماعی و فرهنگی میباشد، رویکردهای گوناگونی در مواجهه با این موضوع ارائهشده است.
یکی از رویکردهای نوین این امر، رویکرد حکمروایی خوب شهری میباشد. بازآفرینی را میتوان فرآیند توسعه همهجانبه در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، محیطی و کالبدی تلقی کرد که به دنبال ارتقای کیفیت زندگی شهروندان ساکن در محلات و محدودههای هدف بهسازی و نوسازی است - رویداد جستار کیفیت در تجربههای بازآفرینی شهری،. - 1393 امروزه بازآفرینی پایدار بافت فرسوده یکی از اولویتهای سیاستگذاران، قانونگذاران و برنامهریزان و مجریان امر توسعه شهری است. واژه حکمروایی مدت زیادی نیست که به عنوان لازمه حرکت به سوی توسعه جوامع وارد متون تخصصیشده است.
این واژه در مفهومی گسترده، مجموعه وسیعی از روشهایی را شامل میشود که برای اداره امور مشترک مابین بخشهای دولتی، عمومی، خصوصی و جامعه مدنی به کار گرفته میشود. کمیته اسکان سازمان ملل متحد»1حکمرانی خوب شهری مجموعهای از افراد، نهادها، بخش عمومی و خصوصی است که امور شهر را برنامهریزی کرده و اداره مینماید.« درواقع فرایندی مستمر از تطبیق و همسوسازی منافع متضاد و متفاوت افراد و گروههاست. این فرایند شامل نهادهای رسمی و غیررسمی و نیز سرمایه اجتماعی شهروندان است. حکمرانی شهری پیوند ناگسستنی با رفاه شهروندان دارد. حکمروایی شیوه مدیریت و اداره امور جامعه و رابطه شهروندان و حکومتکنندگان است .
ESCAP, UNDP,ADB,2007 - مفهوم حکمروایی از اواخر دهه 1980 وارد مباحث مدیریتی و اداره امور محلی شد و باعث تغییر پارادایم به سمت حکمروایی خوب و توسعه پایدار گردیده است. آنچه امروزه در اداره امور شهر مورد توجه و تأکید قرار میگیرد و بهعنوان پارادایمی در مدیریت شهرها معرفی میشود؛ بهرهگیری از الگوی حکمرانی خوب شهری بوده که در آن دولت، شهروندان و نهادهای خصوصی در یک جریان افقی و فرابخشی به مشارکت میپردازند.