بخشی از مقاله

سايت گردشگری شهرستان بروجرد

مقدمه
سپاس خدايي را كه در قالب جهان آفرينش دفتر حسن و زيبايي بنمود و برگ‌هاي گوناگون آنرا در برابر ادراك و احساس آدميان بگشود تا پاك بينان از هر ورق آن صول اسرار خوانند و از دريافت هر سري مزه عشق چشند.

هرچه دانش آدمي به مسائل اطراف خود بيشتر باشد، عشق به زندگي و به ديگران بزرگتر است زيرا آن كه هيچ نمي‌داند به چيزي عشق نمي‌ورزد و آنكه از عهده هيچ كاري بر نمي‌آيد هيچ نمي‌فهمد، آنكه هيچ نمي‌فهمد، بي‌مقدار است، ولي آنكه مي‌فهمد، بي‌گمان عشق مي‌ورزد و خوبي‌ها را مي‌بيند.

بدون ترديد آنچه كه در رويارويي انسان با اطلاعات اهميت بسزايي دارد دسترسي سريع و آسان به دريايي از اطلاعات جامع و كامل است، كه براي اين مهم نياز به اخذ تدابيري مي‌باشد تا از عهدة اين عمل به نحو شايسته‌اي بر آيد و طبيعتاً هدف از انجام اين كار، برداشتن قدم‌هايي هرچند كوتاه در باب آشنايي با زيباترين ديدني‌هاي ايران مي‌باشد، كه اميدوارم توانسته باشم تا اندازه‌اي به آن جامه عمل بپوشانم.

در ضمن از زحمات و خستگي‌هاي استاد محترم جناب آقاي مهندس موسوي بي‌نهايت ممنون و سپاسگزارم و به شاگرديشان افتخار مي‌كنم. اميدوارم كه اين نمونه كار مورد قبول ايشان واقع شده باشد.

از مادرم و همچنين از تمامي كساني كه در امر انجام اين نمونه متقبل زحمت شدند بسيار متشكرم و از خداوند متعال براي تمامي اين عزيزان آرزوي موفقيت دارم.
سميرا محمدي

مختصري در مورد پيشينه تاريخي شهرستان بروجرد

شهرستان بروجرد در سي و سه درجه تاو پنجاه و سه درجه عرض جغرافيايي و چهل و هفت درجه و سي و شش درجه طول جغرافيايي قرار دارد . ارتفاع آن از سطح دريا 1657 متر ميباشد . اين شهر از شمال به شهرستان ملاير از جنوب به لرستان و بختياري از غرب به الشتر و چغلوندي و از شرق به سر بند اراك محدود ميشود .


برجرد در روزگار گذشته گاهي داخل لرستان گاهي جزء عراق عجم و زماني ولايتي جداگانه و مستقل به شمار مي آمده اين شهرستان داخل دشتي بنام سيلاخور قرار گرفته كه از شمال و جنوب به وسيله كوههاي بلند محصور از شرق و غرب داراي زمينهاي مسطح و حاصلخيزي است كه جهت كشاورزي بسيار مساعد ميباشد .
در مورد وجه تسميه شهر بروجرد كمتر كسي نظر قطعي داده است حال آنكه مولفان متاخر خصوصا فرهنگ نويسان تلاش كرده اند وجه تسميه بروجرد را بيابند . از جمله اين نويسندگان رضا قليخان هدايت مولف فرهنگ انجمن آراي ناصري اصل نام اين شهر را فيروز گرد دانسته و در توضيح آن نوشته است « شهريست از بناهاي خسرو پرويز اكنون به بروجرد شهرت دارد »
در كتاب گنج دانش نوشته محمد تقي خان متخلص به حكيم الملك بروجرد را به « منوچهر» نسبت ميدهد .


دكتر معين به نقل از فرهنگ اعلام مي نويسد « بروجرد ساخته شده ارداشك سيزدهم پادشاه اشكانيان است »
استاد دكتر سيد جعفر شهيدي كه از مشاهير اين ديار است در اين باره ميگويد : بروجرد تغيير يافته ويروگرد ميباشد . ويرو شاهزاده اشكاني دستور ساختن شهر مذكور را صادر نمود اين شاهزاده در گوراب «نهاوند » حكومت ميكرد .
علاوه بر اين شهر به نامهاي « بروگرد ولوجرد وروگرد باروگرد»نيز ناميده ميشود كه استاد سعيد نفيسي ميگويد : آباديهايي كه در آخر نام آنها پسوند «گرد» آمده است در دوره ساسانيان و حتي قبل از آن ساخته شده اند مانند خسروگرد فيروزگرد … و لذا بناي شهر بروجرد قبل از اسلام حتمي مي باشد شهر بروجرد مورد توجه بسياري از مورخين و سياحاني كه از اين شهر ديدن كرده اند قرار گرفته و معمولا در ذكر طبيعت زيبا به تعريف و تمجيد آن پرداخته اند از جمله اين متون و مكتب ميتوان به «مسالك الممالك » تاليف ابواسحاق ابراهيم بن محمد استخري «سوره الارض » تاليف ابن حوقل معجم البلدان تاليف ياقوت حموي (623 هجري – قمري ) « آثار البلاد و اخبار العباد »تاليف ذكريا بن محمود غزنوي ( 764 هجري –قمري ) « نزهت القلوب »تاليف حمد اله مستوفي و بسياري مقالات و كتب كه در اين مختصر نمي گنجد اشاره نمود .
سخن كوتاه در عصر فتحعلي شاه قاجار شاهزاده محمد تقي ميرزا احسام السلطنه حاكم خوزستان لرستان و بروجرد بوده و بروجرد را مركز حكومت خود قرار داد به دستور وي بازار شهر را مرمت كردند و بناي مسجد سلطاني (امام خميني ) را به اتمام رساندند .ابراهيم بيگ در سياحتنامه خود مينويسد : از چيتهاي بافت بروجرد در ولايت روسيه و تفليس و خانه هاي رجال كشور ديده ميشود .
مرحوم حسين حزين بروجردي در كتاب دورنمايي از شهر بروجرد آورده است « اين شهرستان از دوران پيش تا اواسط دولت قاجار داراي 1400 دستگاه پارچه بافي بوده و دهكده كارخانه در كنار رودخانه سيلاخور مربوط به كارگران چيت سازي بوده است » و همچنين آورده است « كريم خان زند از پارچه هاي بافت بروجرد براي خود پيراهن تهيه ميكرد .


علاوه بر صنايع معروف چيت بافي و ورشو سازي و هنرها و فنون تكميلي اين شهر كه از شهره خاصي برخوردار بوده است بلحاظ اقليم طبيعت زيبا و مركزيت شهري از ديرباز پرورش دهنده صنايع و هنرهايي بوده كه امروزه نيز صنايع و هنرهاي ديگري به آن وارد شده و برخي به علل مختلف به دست فراموشي سپرده شده اند .

شهر تاريخي بروجرد
بروجرد به عنوان يكي از شهرهاي باستاني و با سابقه كشور از ارزشهاي بسيار زيادي به لحاظ تاريخي – فرهنگي بهرمند مي باشد تاريخ دقيق پيدايش اين شهر كماكان از موضوعات مورد سئوال ولي آنچه قدر مسلم است براساس شواهد و مدارك مختلف زمان پيدايش آن به دوران پيش از اسلام بر مي گردد .


به لحاظ سيستم شهر سازي داراي شيوه ارگانيك (خود شكل گيرنده ) و از نظر كالبدي واجد خصوصيات معماري و شهرسازي ايراني –اسلامي مي باشد .
شهر در قالب كلي خود داراي ديوار و باروي يكپارچه و از نظر تقسيمات شهري داراي چهار محله اصلي شامل : دودانگه –صوفيان-يخچال و رازان وبروا بوده است كه هر كدام از محلات نيز داراي زير محلات جزئي تري در داخل پيكره خود مي باشد . علاوه بر بافت و پيكره شهري عناصر معماري متعددي در آن وجود داشته و دارند كه از آنجمله مي توان به مسجد جامع-مسجدامام-امامزاده جعفر-مدرسه حجتيه-دبيرستان امام-مسجد رنگينه-مسجد قلعه-مسجدسيد-مجموعه خانه هاي قديمي و … اشاره نمود كه در اين بين مسجد جامع از درجه اهميت و اعتبار خاصي برخوردار مي باشد .


مسجد جامع
اين مسجد در خيابان جعفري در مركز قديمي ترين محله و هسته اوليه شكل گيري شهر (محله دودانگه ) و در كنار بافت قديم تجاري واقع شده است . اين بنا با سابقه بيش از هزارسال يكي از مساجد اوليه اسلامي در ايران است . بسياري از مردم بر اين باورند كه مسجد برروي آتشكده اي پيش از اسلام ساخته شده ولي بر اساس مطالعه بررسيهاي انجام شده شواهد و مداركي در اين زمينه يافت نشده است . قديمي ترين آثار يافت شده در آن مربوط به اواسط قرن چهارم هجري يعني دوره آل بويه مي باشد .البته نشانه هايي از وجود مسجد قديمي تر از نوع مساجد ستون دار اوليه يافت شده كه نياز به بررسي و مطالعه بيشتري دارد . قديمي ترين بخش بنا فضاي زير گنبد خانه كه مربوط به اواسط قرن 4 ه-ق است و شواهد آن در عمق 180 سانتي متري از كف فعلي يافت شده . در دوره بعد يعني زمان سلجوقيان بنا آباد و از اعتبار كافي برخوردار بوده و تزئيناتي به آن افزوده شده كه كتيبه آجري باقيمانده به خط كوفي در ديوار جنوبي گنبد و بالاي محراب گواه اين مطلب مي باشد . متن كتيبه فوق چنين است «بسم اله الهم اغفر امر هذه القبه الصدر الاجل مجد الدين جمال الاسلام عز الملك ابوالعز محمد بن طاهر بن سعيد اطااله بقائه » بعد از آن در دوره ايلخاني بنا ظاهرا به دلايل مختلف دچار ركود و ويراني مي شود . در دوره تيموري بنا دوباره تعمير و بازسازي و بخشهايي به آن افزوده شده است . همچنين در دوره صفوي زنديه و قاجاريه نيز تعميرات و الحاقي داشته است .

امام زاده جعفر
اين بناي مذهبي-تاريخي در انتهاي خيابان جعفري و در كنار يكي از قديمي ترين محلات شهر ساخته شده كه در ميان عامه مردم از احترام و اعتبار قابل توجهي برخوردار است
«شخص مدفون در اين محل را از نوادگان امام موسي كاظم (ع) ذكر كرده اند اما در كتاب جغرافياي بروجرد به نقل از منتقل الطالبين آمده «ابوالقاسم جعفر بن حسين بن علي بن حسن المكفوف ابن حسن الافطس ابن علي بن زين العابدين » كه جد ششم آن را حضرت سجاد (ع) امام چهارم شيعيان مي داند »


بناي امام زاده جعفر داراي سه دوره متفاوت تاريخي و معماري است كه متعلقات آن شامل سر در ورودي حياط ايوان رواق شبستان و فضاي گنبد خانه مي باشد . قديميترين بخش بنا فضاي گنبد خانه و مقبره است كه احتمالا بر روي بناي قديمي تر مربوط به دوره قبل ساخته شده و زمان ساخت آن قرون 7و 8 ه.ق يعني دوره ايلخاني مي باشد . اين قسمت كه در ابتدا به صورت منفرد بوده شامل يك ايوان ورودي با دو حجره كوچك در طرفين آن است . بخش گنبد خانه و مقبره به صورت هشت ضلعي است كه در تمامي اضلاع هشتگانه آن ورودي هايي وجود دارد كه به يك اتاق كوچك راه پيدا مي كند .بالاي درگاه هر كدام از درها نيز يك فضاي غلام گردش وجود دارد . شاخصه اصلي بنا گنبد آن است كه به صورت دو پوسته و از نوع رك پله پله (اورچين) شبيه به گنبد دانيال نبي در شوش مي باشد .


اين بنا در دوره صفويه الحاقات و تعميراتي داشته كه از جمله ورودي اصلي بنا و شبستاني كه در شرق و شمال قسمت گنبد خانه مي باشد مي توان اشاره نمود . بناي مذكور در اوايل دوره قاجار و در زمان محمد تقي خان رازاني حاكم وقت بروجرد نيز تعمير و الحاقاتي داشته كه يك كتيبه سنگي در كنار ايوان ورودي مقبره در اين رابطه نصب شده است . از جمله الحاقات اين دوره ساختن چهار ايوان صفه مانند كه (احتمالا نوعي محل براي استراحت زائرين بود )در طرفين ايوان ورودي بنا و جهات شمالي و جنوبي حياط مي باشد كه پوشش سقف و جنس ستونهاي آن چوبي است.لازم به ذكر است كه بنا داراي دو در منبت كاري بسيار نفيس منفور به تاريخهاي 937و1203ه.ق در قسمت گنبد خانه مي باشد .

دبيرستان امام (ره)

ارتباط بين ايران و كشورهاي اروپايي از سالهاي قبل از حكومت قاجار وجود داشته.اما از اواسط دوره قاجار اين ارتباطات افزايش چشمگيري يافت . با گسترش رفت و آمد بين ايران و فرنگ و تحصيل عده اي از ايرانيان در كشورهاي مختلف اروپايي زمينه جهت تاثير پذيري در بسياري از مسايل از اروپا فراهم شد از جمله مي توان به جنبه هاي مختلف معماري هنري علمي و آموزشي و تدريس علوم جديد در بسياري از مدارس ايران رواج يافت اين روند در دوره پهلوي و به علت تغير وتحولاتي كه در گرايش بيشتر به غرب و نياز به تدريس علوم جديد در ايران تشديد شد به طوري كه مدارس زيادي به شيوه غربي در ايران شكل گرفت .
از جمله بناهايي كه در اوايل دوره پهلوي كه با تلفيقي از معماري سنتي ايران و سبك و سياق اروپايي در شهر بروجرد ساخته شده بنايي است معروف به دبيرستان پهلوي (امام خميني فعلي ) كه با وسعتي در حدود 14000 متر مربع ساخته شده و به عنوان نمونه شاخصي از معماري دوره پهلوي در شهر محسوب مي شود .


اين بنا شامل يك ساختمان دو طبقه به عنوان فضاي آموزشي و كلاسهاي درس سالن آمفي تئاتر (اجتماعات) و فضاي وسيع حياط مي باشد .
ساختمان كلاسهاي آموزشي در دو طبقه و به صورت يك بناي مستطيل شكل مي باشد كه در سمت جنوب و در پشت كلاسهاي درس آن يك ايوان با 12 ستون آجري قرار دارد و در طرف ايوان دو ايوان پيشرفته ديگر به صورت نيم دايره و ستونهاي آجري ساخته شده است .
ورودي اصلي بنا در سمت غرب قرار گرفته . ساختمان در سمت شمال شرقي و شمال غربي داراي ورودي و خروجيهاي ديگري نيز مي باشد .

 


داخل ساختمان شامل يك راهروي اصلي كه ورودي كلاسها به اين راهرو باز مي شود و در جهت شمال كلاسها احداث گرديده است . سقف بنا در طبقه اول با تيرهاي چوبي و در طبقه دوم به صورت شيرواني و فلزي مي باشد كه زير قسمت شيرواني را به صورت سقف كاذب با استفاده از چوب كلاف كشي و ساخته اند .
سالن اجتماعات بنا در سمت شمال غربي ساختمان كلاسها و چسبيده به آن احداث شده اين قضا شامل يك ايوان ورودي تزئيني در سمت غرب و فضايي شيب دار جهت مشايعت نمايش و سن مي باشد.

مسجد جامع
اين مسجد در خيابان جعفري در مركز قديمي ترين محله و هسته اوليه شكل گيري شهر در كنار بافت تجاري واقع شده است . اين بنا با سابقه بيش از 1000 سال يكي از مساجد شاخص اوليه اسلامي در ايران است كه در طول تاريخ هزار ساله خود تعمير و مرمت شده است . بنا در گذشته به صورت يك مجموعه شامل مسجد حمام آب انبار ساختمان غريب خانه (آبريزگاه ) ميدان و ساير متعلقات بوده كه امروزه بعضي از اين آثار از بين رفته اند . بسياري از مردم بر اين باورند كه مسجد بر روي آتشكده اي پيش از اسلام ساخته شده اما بر اساس مطالعه و بررسيهاي انجام شده تا كنون شواهد و مداركي در اين زمينه يافت نشده است و قديمي ترين آثار يافت شده در آن مربوط به اواسط قرن چهارم هجري يعني دوره آل بويه مي باشد البته نشانه هايي از وجود مسجدي قديمي تر از نوع مساجد اوليه ستوندار ( احتمالا قرن سوم هجري همانند مسجد جامع اصفهان ) يافت شده كه نياز به بررسي و مطالعه بيشتري دارد.
بناي مسجد جامع از نظر فرم از نوع مساجد تك ايواني است كه داراي دو در ورودي در جهات شرق و غرب است و بنا شامل يك حياط مركزي مستطيل ايوان فضاي گنبد خانه و شبستانهاي اطراف آن و يك شبستان وسيع زمستاني در طرف شمال حياط مركزي مي باشد . قديمي ترين بخش بنا

 

فضاي زير گنبد خانه است كه مربوط به اواسط قرن 4 هجريست و شواهد آن در عمق 180 سانتيمتري از كف فعلي مسجد به صورت سالم يافت شده . اين فضا احتمالا به صورت منفرد و در خارج از مسجد ستون دار اوليه ( مانند گنبد نظام الملك در مسجد جامع اصفهان ) ساخته شده است .
در دوره بعد يعني زمان سلجوقيان اين بنا آباد و از اعتبار كافي برخوردار بوده و تزئيناتي به آن افزوده شده كه كتيبه آجري باقيمانده به خط كوفي در ديوار جنوبي گنبد خانه و بالاي محراب گواه اين مطلب مي باشد متن كتيبه فوق چنين است « بسم الله الهم اغفر امر هذه القبه الصدر الا اجل مجد الدين جمال الاسلام عزالملك ابوالعز محمد بن طاهر بن سعيد اطا اله بقائه »بعد از آن يعني در زمان ايلخاني بنا داراي يك دوره ركود و فترت مي شود كه دليل آن شايد مربوط به حملات ويرانگر مغول و زمين لرزه اي است كه در سال 715 ه در منطقه به وقوع پيوسته و باعث ويراني حدود 70 درصد شهر و بخشهايي از مسجد مي شود . بنا در دوره بعد يعني زمان جانشينان تيمور دوباره احياء و بخشهايي به آن افزوده مي شود اين دوره شامل تعمير گنبد ريخته شده دوره قبل و احداث ايوان و شبستانهاي شرقي غربي و شمالي مي باشد . طبق كتيبه هاي سنگي موجود در قسمتهاي مختلف بنا در زمان صفويه در سالهاي 1022 –1023-1091 ه شده است . سرانجام در دوره هاي زنديه و قاجاريه نيز تعميرات و الحاقي از جمله اضافه نمودن دو مناره در طرفين ايوان كه تاريخ ساخت آن 1209 مي باشد اشاره نمود .


مسجدامام (ره)(سلطاني)
در مركز بافت تجاري قديم بروجرد مسجدي بزرگ با وسعتي متجاوز از شش هزار متر مربع احداث شده اين مسجد گويا با بر روي مسجدي قديمي تر (احتمالا جامع حديث ) ساخته شده كه به استناد كتيبه گچي موجود در ايوان غربي سال اتمام دو ايوان شرقي و غربي را شعبان سنه 1209 هجري قمري ذكر مينمايد متن كتيبه چنين است «عمل استاد اسكندر تبريزي اين دو طاق مقرنس بتوسط جناب مستطاب ميرزا معصوم اتمام پذيرفت سنه شعبان المعظم 1209 » اين تاريخ در چند جاي ديگر از جمله آزاره هايي سنگي ايوان شمالي نيز ديده مي شود اين بنا داراي سه ورودي در جهات شرق غرب و شمال مي باشد كه با توجه به احداث خيابانهاي جعفري و صفا در دو جهت غرب و شمال درشصت سال اخير بافت معماري اين دو جناح و شايد بخشي از متعلقات مسجد تخريب شده در صورتي كه قبل از احداث خيابانهاي مذكور بنا در مركز بافت تجاري و از سه طرف مرتبط به آن بوده كه از ويژگيهاي بارز اين بنا مي باشد .
مسجد امام از نظر فرم از نوع مساجد چهار ايواني و از نظر پلان شبيه به مسجد امام تهران و قزوين بوده با اين تفاوت كه ازآنها بزرگتر است . سه ورودي مذكور در پشت ايوانهاي شمالي شرقي و غربي واقع شده كه پس از عبور از يك هشتي به فضاي حياط راه مي يابند ايوان جنوبي و فضاي گنبد خانه مهم ترين بخش بنا است كه دو شبستان با ستونهاي سنگي ظريف در طرفين آن احداث شده است . در قسمت جنوب ايوان غربي شبستان زمستاني كه حدود 5/1 متر در كف حياط پائين تر است با پوشش طاق و تويزه احداث گرديده است. عمده تزئينات بنا كاشيهايي خشتي با نق

 

وش اسماء ائمه اطهار با خط كوفي بنايي (خطوط زاويه دار ) و كتيبه هاي گچي كه عموما از احاديث پيامبر اكرم (ص) مي باشد در سال 1293 هجري قمري تعميرات اساسي در بنا صورت پذيرفته و تزئيناتي به آن اضافه شده است از جمله يك در منبت كاري كه تاريخ 1293 روي آن منقوش است و بر روي ورودي شمالي مسجد نصب شده قابل مشاهده است . قدر مسلم اين كه ساخت مسجد در اوايل حكومت قاجار پايان يافته كه قدمت آن از مساجد امام تهران و قزوين بيشتر و شايد الگويي براي ساخت آنها بوده است .


تكيه مرحوم موثقي
سابقه ساختن فضاها و بناهايي در داخل محوطه باغها جهت تفريح و استراحت در ايران به سالهاي طولاني بازميگردد . اينگونه بناها كه از آنها به عنوان «كوشك» نام برده ميشود معمولا در داخل باغهاي مفرح و زيبا احداث مي شد به افراد مهم حكومتي يا اشخاصي كه داراي تمكن مالي و موقعيت اجتماعي بودند تعلق داشت . و به شيوهاي طراحي مي شدند كه از تمام جهات به فضاي بيرون اشراف داشته و محل مناسب و دلگشايي جهت استراحت باشد . به اينگونه تك بناهاي ساخته شده در محوطه باغها اصطلاحا در منطقه بروجرد تكيه گفته مي شود . امروزه بيش از 20 واحد از اين گونه بناها در سطح و خارج از شهر بروجرد وجود دارد كه از نمونه خانه هاي ويلايي گذشته محسوب مي شوند .
تكيه موثقي از جمله اين بناهاست كه در داخل باغي به همين نام قرار داشته و امروزه به صورت يك بناي منفرد در كنار خيابان مي باشد . اين بنا در گذشته داراي حياط و ديوار پيرامون آن بوده كه در حال حاضر آثاري از آن وجود ندارد.
بناي مذكور شامل سه طبقه ساختمان با مساحت 270 متر مربع در هر طبقه كه هر طبقه جهت كار و يا فصل خاصي مورد استفاده بوده است . طبقه اول با سقفي به فرم طاق سيزي به عنوان انبار و اسطبل حيوانات طبقه دوم با سقف كوتاه و به صورت كاملا درون گرا به عنوان نشيمنگاه زمستاني و طبقه سوم كه به عنوان استراحتگاه تابستاني محسوب مي شده شامل يك هشتي بسيار زيبا به عنوان ورودي و چند اتاق و ايوان مي باشد . راه ارتباطي طبقات و پشت بام از طريق راه پله و يك فضاي هشت ضلعي به نام كلاه فرنگي امكان پذير است . نماي بنا در خارج داراي آجر چيتي بسيار زيبا و ظريف و يازده طاقنماي نسبتا بزرگ در قسمت مربوط به طبقه اول مي باشد . قدمت بناي فوق مربوط به اوايل دوران قاجار و يا شايد قبل از آن باشد.

خانه قديمي مرحوم افتخار الاسلام نبوي طباطبائي


از آنجايي كه در بخشهاي مسكوني بافت قديم شهر بروجرد خانه هاي قديمي و با ارزش معماري و فرهنگي قابل توجهي وجود دارد كه يكي از بخشهاي نسبتا سالم آن مجموعه خانه هاي مربوط به سادات طباطبايي در محله صوفيان است و شامل چندين خانه قديمي حمام مسجد و مقبره بزرگان سادات طباطبايي مي باشد از جمله ويژگيهاي مهم اين بناها مي توان به وجود حيا

طهاي نسبتا وسيع با باغچه هاي پرگل و درختان تنومند اندروني و بيروني تالارها و پس تالارها پستوخانه ها يخچالهاي تعبيه شده در كف حياط و بعضا حوضخانه و حمام شخصي اشاره كرد . وجود هنرهاي تزئيني مختلف مانند كاشي كار نقاشي آجركاري نجاري و منبت كاري گره چيني و حجاري نيز از خصوصيات قابل توجه و مهم اين بناها مي باشد .
خانه مرحوم حاج افتخار الاسلام نبوي طباطبايي با وسعتي حدود 1550 متر مربع از جمله اين بناها است كه در كوچه آقا از محله صوفيان احداث گرديده است .اين خانه در گذشته شامل اندروني و بيروني بوده كه قسمت بيروني آن سالها پيش تخريب و نوسازي شده است . در حال حاضر عمارت مذكور شامل يك سر در ورودي زيباي كاشيكاري همراه با هشتي ورودي حياط با طاقنماهاي زيباي دايره اي با تزئينات كاشي و آجر قسمت اندروني و بهار خواب حياط خلوت و حمام بنا كه ورودي آن به لحاظ فرم و تزئينات قرينه هشتي ورودي مي باشد و قسمت اصلي بنا كه در واقع اندروني آن محسوب مي شود در شمال حياط قرار گرفته و به صورت دو طبقه احداث گرديده است . طبقه اول ( همكف ) كمي از سطح حياط پائين تر واقع شده و مشتعمل بر چند اتاق است كه پوشش سقف آنها به شيوه طاق ضربي اجرا گرديده است . طبقه دوم از طريق دو پله كان كه نماي فوقاني آنها بوسيله كاشي كاري مزين گرديده قابل دسترسي مي باشد . اين بخش نيز شامل دو اتاق قرينه در طرفين و يك تالار هفت دري با پنجره هاي اورسي و دو پس تالار است كه سقف آنها با قاب بنديهاي چوبي پوشيده و مزين گرديده است .
قسمت شرقي حياط نيز شامل چند اتاق و حمام عمارت است كه از سه بخش تشكيل و مشتعمل بر يك حمام سرد با چهار طاق چشمه (رخت كن )در چهار طرف كه با كاشي ها ساده فيروزه اي تزئين شده قسمت مياندر و حمام گرم بنا كه شامل چند طاق چشمه و خزينه حمام مي باشد .
سراي حافظي
سابقه ايجاد بازار در ايران به سالهاي طولاني و قبل از اسلام ميرسد . و دوره اسلامي گسترش شهرها و افزايش ارتباطات و تبادلات اقتصادي موجب شكل گيري و توسعه فضاهاي بازرگاني موسوم به بازار شد . بازارها كه محور اصلي اقتصادي هر شهر بودند نقش مهمي در وضعيت معيشتي مردم بازي مي كردند و معمولا در مسير شهر ساخته مي شدند . هر بازار معمولا شامل يك يا چند راسته اصلي و راسته هاي فرعي بوده و در هر راسته كالا و خدمات خاصي را عرضه مي كردند . فضاي سراها و كاروانسراهادر پشت دكانهاي بازار اصلي بودند و كار خدمات رساني به بازار اصلي را انجام مي دادند.معمولا داراي حياط و به صورت دو طبقه ساخته مي شدند .بازار بروجرد از گذشته داراي يك راسته اصلي سر پوشيده به همراه چهار سوق و راسته هاي فرعي و كارانسراها و سراهاي تجاري بوده كه متاسفانه در طول سالهاي اخير به خصوص در زمان جنگ تحميلي به علت اصابت بمب به بازار اصلي فضاي معماري سنتي بازار به طور كلي از ميان رفته و به جزء تعداد معدودي سرا و راسته هاي فرعي كه شكل سنتي خود را حفظ كرده اند بقيه به صورت نوساز در آمده اند .


سراي حافظي در كنار راسته اصلي بازار قديم بروجرد واقع شده است . داراي سه در ورودي در شرق غرب و جنوب مي باشد كه به صورت دو طبقه ساخته شده و داراي حياط مركزي انبار و محل بارانداز مي باشد .دكانهاي طبقه اول همه به صورت طاق تويزه و يا طاق آهنگ هستند و فضاهاي طبقه دوم كه از طريق چند راه پله دالانهاي ورودي امكان پذير است يا تيرهاي چوبي و به صورت سقف مسطح و يك ايوان با ستونهاي چوبي ساخته شده اند . قدمت سراي فوق مربوط حدود اواسط دوره قاجار مي باشد .

مساجداميرالمومنين-رنگينه و قلعه


بافت معماري و شهر سازي بروجرد به دليل شرايط اجتماعي خاص آن در گذشته به نحوي است كه از هسته هاي معماري كوچك مشتمل بر مسجد حمام آب انبار يخچال و… تشكيل كه از پيوستن چند هسته گذر و از چند گذر و از چند گذر محله تشكيل ميشود و كلا چهار محله از ادوار گذشته در اين شهر وجود داشته كه عبارتند از :محله دودانگه (احتمالا از امتيازات شهري را دارا بوده و به همين علت دودانگه ناميده شده)صوفيان يخچال و بروا ورازان كه هر كدام بطور خود كفا براي خود بازار و بازارچه و قبرستان و ديگر نيازهاي شهر را داشته اند اين محله ها طي سالهاي گذشته بالاخص با پيشرفت تكنيك و دگرگون شدن شرايط زندگي تحت تاثير عوامل داخلي و خارجي گسترش يافته و به دليل تغير معيارهاي زندگي امروز نسبت به قرون قبل احداث خيابانهاي عريض و طويل بافت هاي معماري قبلي از بين رفته و گسستگي زيادي در بافت شهري ايجاد شده كه نهايتا موجب از بين رفتن خط و مرزهاي قبلي بين محلات گرديده و از هسته هاي فوق الذكر امروز تعداد معدودي باقي است كه در اكثر آنها بجز مساجد بقيه اجزاء معماري از بين رفته است از اهم اين بنا ها مي توان مساجد اميرالمومنين قلعه و رنگينه را ذكر نمود كه به دليل مورد توجه قرار داشتن مردم اين بخش از بافت هاي قديمي حفظ و به دليل تعميرات متوالي به مقدار زياد شكل يافته اند كه چنانچه مورد مطالعه و شناسايي و نهايتا كاوشهاي باستانشناسي قرار گيرند به احتمال قريب يه يقين مشخص خواهد شد كه بناهاي فعلي برروي بناهاي قديمي تر ساخته شده اند .
لذا با عنايت به مطالب فوق ضمن تهيه پاره اي مدارك از بناهاي مذكور به نظر رسيد ارسال آنها جهت ضبط در آرشيو سازمان فوق الذكر كه در اين شهرستان بسيار زياد است مي توان به مساجد اميرالمومنين مسجد رنگينه و مسجد قلعه اشاره نمود . بديهي است در صورت امكان عكس و نقشه و ديگر مدارك مورد نياز نيز از مساجد و بناهاي ديگر نيز تهيه خواهد شد .

خانه حاج آقا كمال طباطبايي
بافت معماري و شهر سازي قديم داراي ويژگيهايي است كه مطابق با شرايط اقليمي اجتماعي مذهبي خاص هر منطقه و شهر شكل گرفته است . از جمله بخشهاي هر شهر بافت مسكوني آن است كه با شرايط خاص هر منطقه به وجود آمده است . بخشهاي مسكوني شهر بروجرد داراي خانه هاي قديمي با ارزش است كه نمونه هاي بارز و زيبايي معماري خانه هاي مسكوني گذشته محسوب مي شود . اين خانه هاي قديمي در قسمتهاي مختلف بافت قديم شهر پراكنده است . يكي از بخشهاي نسبتا سالم مجموعه خانه هاي مربوط به سادات طباطبايي از محله صوفيان است كه شامل چندين خانه قديمي قبور و مقبره بزرگان سادات طباطبايي مي باشد .
خانه موسوم به حاج آقا كمال طباطبايي به وسيله مرحوم حاج ميرزا ابوتراب يكي از نوادگان حضرت آيت الله سيد محمد طباطبايي (جد بزرگ سادات طباطبايي بروجردي)
براي فرزند مرحوم حاج آقا اسحق نبوي طباطبايي (حاج آقا كمال ) از شخص زرگري خريداري شد.
بنا شامل سه طبقه ساختمان حياط اندروني و داراي حياط ورودي حياط است كه تمامي طبقات به صورت قرينه مي باشد هر طبقه شامل يك تالار بزرگ پنج دري در وسط و در اتاق در پشت اين تالار به عنوان پس تالار است . دو اتاق ديگر در طرفين تالار به همراه فضاي راه پله و زير پله وجود دارد كه اصطلاحا به اين دو اتاق در طبقه سوم شاه نشين گفته مي شود تزئينات بنا شامل نقاشيهاي زيبايي در سقف و قسمتهاي مختلف در دوم و تزئينات كاشي در نماي ورودي بنا و طاقهاي حياط مي باشد.

پل چالانچولان


پلها و آب بندها از بناهايي هستند كه ادوار گذشته در مسير جاده هاي كارواني راهها و روي رودخانه ها بنا شده اند به همين خاطر مهمترين پلها در مسير راههاي كارواني مهم و جاده هايي بوده كه طغيان آب رودخانه ها غير قابل كنترل بوده است .
پل چالانچولان در دشت حاصلخيز و گسترده سيلاخور در مسير جاده قديمي بروجرد به خوزستان و اصفهان بر روي رودخانه سزار احداث گرديده است اين پل در زمان صفوي

و بر روي شالوده پلي از زمان ساساني ساخته شده طول پل مذكور متر كه داراي 6 طاق چشمه آجري است كه پايه هاي آن تا ارتفاع يك متري از سنگ احداث گرديده .
موج شكنهاي پل با توجه به مسير آب در سمت شمال غربي شل قرار گرفته و در دو طرف باند عبور پل نيز دو ديواره آجري به ارتفاع 90 سانتي متر جهت امنيت و ممانعت از سقوط عابرين از روي پل ايجاد گرديده .

پل قلعه حاتم
پلها از جمله بناهاي هستند كه در ادوار مختلف تاريخي و به منظورهاي متعددي در مسيرهاي مهم جهت رفع نياز انسان ساخته شده اند. بيشتر كاربرد پلها جهت عبور و مرور بوده كه در صورت نياز به گونه اي طراحي و ساخته مي شوند كه كاربريهاي ديگري نيز داشته باشند. پل قلعه حاتم بروجرد در شمال غربي شهر بروجرد و در جنوب غربي روستاي قلعه حاتم به منظور عبور جريان آن از روي پل و انتقال بخشي از آب رودخانه گلرود(ونايي) به بروجرد ساخته شده است.
اين پل كه از نوع پلهاي چوبي است در اوايل دوره پلوي (1313) بر روي رودخانه باغ شده (يكي از شاخه هاي سزار) احداث گرديده است.
طول پل 261 متر و عرض آن 5/2 متر است كه داراي 14 طاق چشمه آجريست عرض دهنه طاق چشمه ها در محل عبور جريان آب بيشتر و به طرفين كمتر مي شود. طاق چشمه هاي پل با استفاده از آجر و ساير قسمتها اعم از پايه ، بين طاقها و سطح گذر با سنگهاي آهكي به صورت سنگ چين ساخته شده است.


مقدمه اي بر HTML
در اين درس با ويژگيهاي فايلهاي HTML يا اچتمل و نحوه ايجاد يک فايل ساده و نمايش آن در صفحه مرورگرتان آشنا خواهيد شد.
يک فايل HTML چيست؟
• HTML را "اچ تي ام ال" و يا اچتمل بخوانيد.
• HTML برگرفته از حروف اول Hyper Text Markup Language ميباشد.
• يک فايل HTML فايلي از نوع text ميباشد که متشکل از markup tag ها ميباشد.
• مرورگر يا Browser از روي markup tag ها مي فهمد که چگونه بايد صفحه را نمايش بدهد.
• يک فايل HTML بايد داراي انشعاب htm و يا html باشد.
• يک فايل HTML فايلي از نوع text ميباشد که با هر اديتور ساده اي قابل ايجاد است.
• وظيفه اصلي تگ هاي اچتمل ( markup tags ) بيان چگونگي نمايش اطلاعات ميباشد.
________________________________________
ميخواهيد که يک فايل اچتمل بسازيد؟


اگر از ويندوز مايکروسافت استفاده ميکنيد، Notepad را باز کرده (Mac کارها از SimplaeText استفاده کنند. ) و متن زير را در آن تايپ کنيد:


<html>
<head>


<title>Title of page</title>
</head>
<body>
This is my first html page. <b>This text is bold</b>
</body>
</html>
سپس فايل را با نام مثلا test.html در درايو c:\ ذخيره کنيد.
براي ديدن فايل اچتمل بالا در مرورگر يا Brower تان ( معمولا اينترنت اکسپلورر و يا نتسکيپ نويگيتور ) کافي است که از روي منوي File/Open file فايل بالا را از روي محل ذخيره شده بخوانيد. ( به آدرس فايل در قسمت Address توجه کنيد، مثلا c:\test.html)
يکي از مهمترين وظايف مرورگرها نمايش صفحات اچتمل ميباشد، چه اين صفحات روي کامپيوتر شما ذخيره شده باشند و يا اينکه از اينترنت خوانده شوند. با کليک روي اين لينک فايلي شبيه فايل ذخيره شده توسط شما از روي وب سرور توسط مرورگرتان خوانده شده و سپس نمايش داده خواهد شد!!! ( به آدرس فايل در قسمت Address توجه کنيد، مثلا http://www.khaterat.com/html/dars/test.html )
________________________________________
توضيح مثال بالا
اولين تگ مثال بالا تگ <html> ميباشد. از روي اين تگ، مرورگر نوع متن يعني اچتمل بودنش را يافته و از روي <html/> انتهاي متن اچتمل را ميبابد.
متن بين تگ <head> و تگ <head/> اطلاعات شناسنامه اي يا "Header information" متن اچتمل بوده و نمايش داده نخواهند شد. در اين مثال با کمک تگهاي <title> و <title/> تيتر و يا Title صفحه که در اين مثال عبارت "Title of page" ميباشد در بالاي مرورگر نمايش داده خواهد شد.
متن بين تگ <body> و انتهاي آن يعني تگ <body/> تنها اطلاعاتي است که توسط مرورگرنمايش داده خواهند شد.
متن بين تگ <b> و انتهاي آن يعني تگ <b/> بصورت Bold و يا توپر نمايش داده خواهند شد.


________________________________________

انشعاب فايل htm يا html ؟


اغلب مرورگرها هر دو نوع انشعاب را به خوبي ميشناسند ولي ترجيحا به هنگام ذخيره فايلهاي اچتمل از html استفاده کنيد.( استفاده از انشعابهاي سه حرفي مانند htm مربوط به قديم و سيستم عاملهائي چون DOS بودند.)
________________________________________
نکته اي در مورد اديتورهاي اچتمل ( HTML Editors )
با وجوديکه با استفاده از اديتورهاي اختصاصي اچتمل مانند FrontPage و يا Claris Home Page امکان نوشتن و طراحي صفحات اچتمل بصورت WYSIWYG يا "What You See Is What You Get" وجود دارد اما توصيه ميشود که از اديتورهاي معمولي متن براي تهيه صفحات خود استفاده کرده، عملکرد تگها را شناخته و هيچگاه بدون اينکه بدانيد کاربرد يک تگ چيست آنرا بکار نبريد.
________________________________________
بيشترين سوالات پرسيده شده ( FAQ ) :
فايلم را درست کردم ولي هنوز نميتوانم آنرا در صفحه مرورگرم ببينم، مشکل کجاست؟
مطمئن شويد که فايل را با انشعاب درست (htm يا html ) ذخيره کرده ايد. در ضمن مطمئن شويد که همان فايل را Open کرده ايد.( نام و مسير فايل را در قسمت Address مرورگرتان چک کنيد.)
هر بار پس از تغيير و اديت مثالها نسخه اوليه را در صفحه مرورگرم ميبينم و تغييرات داده شده مشاهده نميشود، مشکل کجاست؟
به خاطر بالا بردن سرعت، هميشه مرورگرها از نسخه هاي موجود در Cache يا حافظه موقت خود براي خواندن صفحات استفاده ميکنند.براي وادار کردن مرورگر به خواندن اصل صفحه کافي است که در مرورگرتان Refresh/Reload کنيد. در اينترنت اکسپلورر کليد F5 يا View/Refresh و در نت اسکيپ Ctrl+R يا View/Reload اينکار را انجام خواهند داد.
آيا ميتوانم از هر دو مرورگر Internet Explorer و Netscape Navigator استفاده کنم؟
بله، فقط اگر از استاندارد يونيکد براي فارسي نويسي استفاده ميکنيد، براي ديدن درست صفحات فارسي بايد از نسخه 5 Internet Explorer و به بالا و در مورد Netscape Navigator از نسخه 6.2 و به بالا استفاده کنيد.
کجا ميتوانم آخرين نسخه از مرورگرهاي Internet Explorer و Netscape Navigator را داونلود کنم؟
Internet Explorer اينجاست و Netscape Navigator اينجا.
منظور از وب چيست؟
 وب شبکه اي است متشکل از تمامي کامپيوترهاي دنيا، شبکه اي از شبکه ها.
 اينترنت، وب، WWW ، web يا World Wide Web همگي يک چيزند.
 تمامي کامپيوترهاي وب ميتوانند با هم ارتباط داشته باشند.
 کامپيوترهاي موجود در وب با کمک استاندارد ارتباطي يا پروتوکل HTTP با هم ارتباط برقرار ميکنند .
نحوه کارکرد وب چگونه است؟

ges و يا صفحات وب قرار دارند.
 اين فايلها يا صفحات روي Web Server يا کامپيوترهاي سرويس دهنده وب ذخيره شده اند.
 براي ديدن صفحات وب از نرم افزاري به نام مرورگر و يا Web Browser استفاده ميشود.
 دو مرورگر Internet Explorer و Netscape Navigator جزو معروفترين مرورگرها حساب ميشوند.
 مرورگر Internet Explorer متعلق به شرکت مايکروسافت و مرورگر Netscape Navigator متعلق به شرکت نت اسکيپ ميباشد.
________________________________________

مرورگرها چگونه به خواندن صفحات وب ميپردازند؟
 يک مرورگر با کمک يک Request درخواستي براي خواندن يک صفحه از وب سرور ميکند.
 اين Request يا درخواست بر اساس استاندارد ارتباطي يا پروتوکل HTTP بوده و شامل آدرس صفحه مورد نظر ميباشد.
 آدرس يک صفحه وب چيزي شبيه http://www.khaterat.com/faq.html است. بخش //:http نوع پروتوکل و يا استاندارد ارتباطي را تعيين ميکند، www.khaterat.com نام دومين يا Domain است و faq.html نام صفحه اي است که بايد خوانده شود.
________________________________________
مرورگرها چگونه صفحات وب را نمايش ميدهند؟
 چگونگي نمايش يک صفحه وب بصورت مستتر در آن وجود دارد.
 مرورگرها از روي دستورالعملهاي داخل صفحات وب و با کمک تگ ها به نمايش صفحات ميپردازند.
 وظيفه اصلي تگ هاي اچتمل ( HTML tags ) بيان چگونگي نمايش اطلاعات ميباشد.
 يک تگ اچتمل چيزي شبيه <p> اين تگ پاراگراف است! </p> است.


________________________________________
چه کساني استاندارد هاي وب را تعيين ميکند؟
 تعيين استاندارد هاي وب ربطي به شرکتهاي مايکروسافت و يا نت اسکيپ ندارد.
 World Wide Web Consortium يا W3C متولي تعيين استانداردهاي وب است.
 HTML, CSS and XML از مهمترين استانداردهاي تصويب شده وب ميباشند.
 آخرين استاندارد HTML استاندارد XHTML 1.0 ميباشد .

يک فايل اچتمل متني از نوع text است که از عناصر يا element ها تشکيل ميشود و براي ايجاد عناصر از تگ ها يا tags استفاده ميشود. در اين فصل با عناصر و تگ ها اچتمل آشنا خواهيد شد.
تگ هاي اچتمل (HTML Tags)
• با کمک تگ هاي اچتمل عناصر و يا Elements ساخته ميشوند.
• در زبان اچتمل حدود 80 عنصر تعريف شده است.
• تگ هاي اچتمل بوسيله دو نويسه (char) > و < ساخته ميشوند.
• تگ هاي اچتمل معمولا بصورت زوج ظاهر ميشوند، مانند <b>test</b>
• تگ اول در يک زوج تگ مثلا <b> تگ شروع و تگ دوم مثلا <b/> تگ پاياني نام دارد.
• متن بين تگ اول و تگ دوم در يک زوج تگ محتواي عنصر يا element content ناميده ميشود، مثلا "test"
• تگ هاي اچتمل را ميتوانيد بوسيله حروف لاتين کوچک (lower case) و يا بزرگ (upper case) بنويسيد و case sensitive نيستند. براي مثال دو تگ <b> و <B> معادل هم هستند ولي شديدا توصيه ميشود که به خاطر سازگاري با XHTML از حروف کوچک استفاده شود.
________________________________________
عناصر اچتمل (HTML Elements)
مثال بخش مقدمه را در نظر بگيريد:
<html>
<head>
<title>Title of page</title>
</head>
<body>
This is my first html page. <b>This text is bold</b>
</body>
</html>
*** نمونه اي از يک عنصر اچتمل:
<b>This text is bold</b>
عنصر اچتمل بالا با تگ <b> شروع شده و با تگ <b/> پايان مي يابد. محتواي اين عنصر عبارت "This text is bold" است. لازم به ذکر است که کاربرد تگ <b> نمايش توپر يا bold متون است.
*** مثال دوم يک عنصر اچتمل (معلوم الحال) :


<body>


This is my first homepage. <b>This text is bold</b>
</body>
عنصر اچتمل بالا با تگ <body> شروع شده و با تگ <body/> پايان مي يابد. همانطور که ميبينيد گاهي يک عنصر حاوي يک يا چند تگ ديگر ميباشد.وظيفه تگ <body> تعيين بدنه اصلي يا body يک متن اچتمل است.لازم به يادآوري است که تنها اطلاعات بخش <body> يک فايل اچتمل در صفحه مرورگر نمايش داده خواهد شد.
________________________________________
شناسه هاي يک تگ (Tag Attributes)
تگ ها ميتوانند حاوي اطلاعات اضافي ديگر باشند، به اين اطلاعات شناسه يا Attribute ميگويند و وظيفه آنها بيان ديگر اطلاعات يک عنصر يا Element ميباشد. مثلا در مورد تگ <body> شناسه اي به نام bgcolor وجود دارد که رنگ زمينه متن (background) را تعيين ميکند براي نمونه اگر ميخواهيد که رنگ زمينه صفحه اچتملتان سياه باشد کافي است که به شکل زير عمل کنيد :
<body bgcolor="black">
در مثال زير تگ <body> داراي چهار شناسه مختلف با نامهاي width، height ، align و border و مقادير center، 60، 100 و 0 ميباشد.
<table border=0 width=100 height=60 align=center >
......
</table>
شناسه ها به صورت کلي "مقدار=نام" يا "name=value" نوشته ميشوند و هميشه به تگ شروع يک عنصر يا Element اضافه ميشوند و نهايتا اگر در يک عنصر يا Element شناسه ها قيد نشوند از مقادير قراردادي يا default آنها استفاده خواهد شد مثلا در تگ body اگر شناسه bgcolor نوشته نشود از رنگ سفيد براي زمينه صفحه استفاده خواهد شد.
مقدار يک شناسه را ميتوانيد داخل نويسه هاي " و يا ' بنويسيد و اختيار دست شما است فقط در مواردي که مقدار يک شناسه شامل نويسه " هم ميشود بايد از نويسه ' استفاده شود.

تگ ها ( tags ) اجزا تشکيل دهنده عناصر يا elements هاي اچتمل هستند و در اين فصل با عناصر و تگ هاي پايه و مهم:
<hr> , <br> , <h1> .... <h6> , <!-- comment --> , <p>
آشنا خواهيد شد . يکي از بهترين روش هاي يادگيري تگ هاي اچتمل ديدن مثالها و تغيير آنها ميباشد و با کمک اديتور اختصاصي ما و با استفاده از امکانات فارسي نويسي آن به صورت آنلاين ميتوانيد به مطالعه و يادگيري مثالها پرداخته، کدهاي اچتمل را تغيير داده و با کليک روي دکمه "نمايش نتايج" به مشاهده نتايج بپردازيد.
________________________________________
مثالها :
مثالي ساده از يک صفحه اچتمل
در اين مثال بسيار ساده جمله "!Hellow World" در صفحه مرور گر نمايش داده ميشود و در واقع محتوا و متن عنصر body تماما نمايش داده خواهد شد.
پاراگرافهاي ساده:
چگونگي نمايش متون با کمک تگ <p> و بصورت پاراگرافي


نمايش متون فارسي:
چگونگي نمايش متون فارسي. براي جزئيات بيشتر به فصل فارسي نويسي مراجعه کنيد.
مثالهاي بيشتر:
________________________________________
سر تيترها (Headings)
سر تيترها با کمک تگ هاي <h1> تا <h6> تعيين ميشوند. <h1> معرف بزرگترين سر تيتر و <h6> معرف کوچکترين سر تيتر است. مرورگر به هنگام نمايش يک سر تيتر بصورت اتوماتيک يک سطر خالي قبل و بعد از هر سر تيتر اضافه خواهد کرد.
<h1>This is a heading</h1>
<h2>This is a heading</h2>
<h3>This is a heading</h3>
<h4>This is a heading</h4>
<h5>This is a heading</h5>
<h6>This is a heading</h6>
مثال بالا در صفحه مرورگر بدين شکل نمايش داده خواهد شد.
________________________________________
پاراگرافها (Paragraphs)
پاراگرافها با کمک تگ <p> معرفي ميشوند.مرورگر به هنگام نمايش يک پاراگراف بصورت اتوماتيک يک سطر خالي قبل و بعد از آن اضافه خواهد کرد.
<p>This is a paragraph</p>
<p>This is another paragraph</p>
مثال بالا در صفحه مرورگر بدين شکل نمايش داده خواهد شد.
________________________________________
سطر جديد (Line Breaks)
براي رفتن سر سطر جديد از تگ <br> استفاده ميشود.در اينحالت يک پاراگراف جديد ايجاد نميشود. تگ <br> از نوع تگ هاي خالي بوده و داراي تگ انتهائي (مثلا <br/> ) نميباشد.

<p>This <br> is a para<br>graph with line breaks</p>
مثال بالا در صفحه مرورگر بدين شکل نمايش داده خواهد شد.
________________________________________
کامنت ها در اچتمل (Comments)
براي نوشتن شرح و توضيحات در مورد کدهاي اچتمل بايد از تگ خاصي استفاده کنيد. براي اينکار بايد متن و شرحتان را درون علائم <-- و --!> قرار دهيد. مرور تگ هاي comment را در نظر نگرفته و محتوي آنها را نمايش نخواهد داد و فقط شرح و توضيحات براي برنامه نويس و ديگر افرادي که احتمالا در آينده با کد اچتمل کار خواهند کرد مفيد خواهد بود. (به محل نويسه "!" توجه کنيد! فقط يکي و آنهم در ابتدا)
<!-- This is a comment -->
مثالي در مورد comments و نحوه استفاده از آن


________________________________________
چند نکته کاربردي:
توجه داشته باشيد که بدليل وجود مرورگرهاي متفاوت (اکسپلورر، نت اسکيپ، ..) و به دليل تفاوت دقت نمايش صفحه نمايش کامپيوترها، صفحات اچتمل با اندکي تفاوت در حالتهاي مختلف نمايش داده ميشوند و هميشه سعي کنيد که صفحاتتان را نه تنها با اکسپلورر که معروفترين مرورگر است بلکه با نت اسکيپ و حتي مرورگرهاي کامپيوترهاي مکينتاش چک کرده و همچنين در دقت هاي نمايش 800x600 و 1024X768 آن را امتحان کنيد.
از نظر فاصله و سطر بندي، متني که در صفحه اديتورتان تايپ ميکنيد با چيزي که مرورگر نمايش خواهد داد متفاوت خواهد بود.هميشه به ياد داشته باشيد که فاصله هاي اضافي (space) و خطهاي خالي متن در صفحه اديتور توسط مرورگر در نظر گرفته نشده و نمايش داده نخواهد شد.
براي نمايش بيش از يک فاصله خالي بايد از نويسها يا ترکيب کاراکتري خاصي (None Breaking Space) استفاده کنيد. در بخش ( Entities ) نهادها به اين مطلب بيشتر پرداخته خواهد شد.
فاصله هاي اضافي بين کلمات در يک متن اچتمل توسط مرورگرها ديده نخواهد شد و در نمايش هميشه تبديل به يک فاصله (space) خواهد شد. در ضمن يک خط خالي در متن اديتور بصورت يک فاصله يا space نمايش داده خواهد شد.
براي ايجاد يک سطر جديد هيچگاه از يک تگ <p> خالي استفاده نکنيد و به جاي آن از تگ <br> استفاده کنيد..
مرورگرها به هنگام نمايش بعضي عناصر بصورت اتوماتيک يک سطر خالي قبل و بعد از آن عنصر نمايش خواهند داد. براي نمونه اين گروه از عنصرها ميتوان از پاراگراف (<p>) و سرتيترها (<h..>) نام برد.
تگ <hr> يا Horizontal Roler سبب نمايش يک خط افقي خواهد شد و در واقع بخش هاي مختلف مطالب اين صفحات با کمک اين تگ از هم جدا شده اند.
________________________________________
مثالهاي بيشتر:
باز هم مثال پاراگرافها
اين مثال بعضي از مقادير قراردادي عناصر پاراگراف را شرح ميدهد.
ترازبندي پاراگراف ها
اين مثال نحوه تراز بندي يک پاراگراف را با کمک شناسه يا attribute اي به نام align نشان ميدهد. در اين حالت پاراگراف در وسط ناحيه نمايش داده خواهد شد.
( "align="center )
رفتن سر سطر جديد
اين مثال نحوه استفاده از تگ <br> را در يک متن اچتمل نشان ميدهد.
سر تيترها
اين مثال نحوه استفاده از تگهاي <h1> .... <h6> را در يک متن اچتمل نشان ميدهد.
ترازبندي سر تيترها
اين مثال نحوه تراز بندي يک سر تيتر را با کمک شناسه يا attribute اي به نام align نشان ميدهد. در اين حالت سر تيتر در وسط ناحيه نمايش داده خواهد شد.
( "align="center )
نمايش خطوط افقي
اين مثال نحوه نمايش خطوط افقي با استفاده از تگ <br> ميباشد.


استفاده از comment
اين مثال نحوه استفاده از comment در کدهاي اچتمل را نمايش ميدهد.
تعيين رنگ زمينه صفحه
اين مثال نحوه تعيين رنگ زمينه صفحه را با کمک يکي از شناسه هاي (attribute ) عنصر body با نام bgcolor نشان ميدهد. (Background Color)
( "bgcolor ="blue )
________________________________________


تگهاي اصلي
در جدول زير عناصر معرفي شده در اين فصل به همراه لينکهاي مربوطه جهت مطالعه بيشتر آورده شده است. توجه داشته باشيد که براي هر عنصر فهرستي از شناسه ها يا Attributes موجود است و همچنين به شناسه هاي کنارگذاشته شده (Deprecated) در نسخه هاي آينده اچتمل توجه داشته باشيد و سعي کنيد که از آنها استفاده نکنيد.

:
Start Tag Purpose کاربرد

<html>
Defines a html document نشان شروع متن اچتمل

<body>
Defines the document's body تعيين بدنه و قسمت اصلي صفحه اچتمل

<h1>-<h6>
Defines heading 1 to heading 6 تعريف سر تيترهاي h1 تا h6

<p>
Defines a paragraph تعريف پاراگراف

<br>
Inserts a single line break رفتن سر خط جديد

<hr>
Defines a horizontal rule نمايش خط افقي

<!-->
Defines a comment in the HTML source code نوشتن شرح و comment


<html>

 

<head>
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-1252">
<meta http-equiv="Content-Language" content="en-us">
<title>&#1576;&#1585;&#1608;&#1580;&#1585;&#1583; &#1583;&#1585; &#1740;&#1705; &#1606;&#1711;&#1575;&#1607;</title>
<meta name="Microsoft Theme" content="ripple 1011, default">
</head>

<body dir="rtl">

<table border=0 cellpadding="0" cellspacing="0" width=100%>
<tr>
<td width=150 colspan="2" align=center>
<img border=0 src=images/toplogo.JPG width=176 height=85></td>
<td align=center>
<!--webbot bot="Navigation" s-type="banner" s-rendering="graphics" s-orientation b-include-home b-include-up u-page="index.htm" s-target -->
</td>
</tr>
</table>
<table border=0 cellpadding="0" cellspacing="0" width=100%>
<tr>
<td style="border-bottom-style: solid; border-bottom-width: 1" align=right>
&nbsp;</td>
</tr>
</table>
<table border=0 cellpadding="0" cellspacing="0" width=100%>
<tr>
<td valign="top" width=75 style="border-left-style:none; border-left-width:medium; border-right-style:solid; border-right-width:1; border-top-style:none; border-top-width:medium; border-bottom-style:none; border-bottom-width:medium">
<!--webbot bot="Navigation" s-orientation="vertical" s-rendering="graphics" s-type="children" b-include-home="TRUE" b-include-up="FALSE" -->
<p>&nbsp;</p>
</td>
<td valign="top" width=5 style="border-right-style:none; border-right-width:medium; border-top-style:none; border-top-width:medium; border-bottom-style:none; border-bottom-width:medium">
</td>
<td valign="top" width=100% height=100% style="border-right-style:none; border-right-width:medium; border-top-style:none; border-top-width:medium; border-bottom-style:none; border-bottom-width:medium">


<br>
<span lang="fa"><font size="2" face="Tahoma">&#1705;&#1588;&#1608;&#1585; &#1593;&#1586;&#1740;&#1586; &#1605;&#1575;&#1548; &#1575;&#1740;&#1585;&#1575;&#1606;&#1548; &#1740;&#1705;&#1740; &#1575;&#1586;
&#1586;&#1740;&#1576;&#1575;&#1578;&#1585;&#1740;&#1606; &#1608; &#1662;&#1585;&#1578;&#1606;&#1608;&#1593; &#1578;&#1585;&#1740;&#1606; &#1705;&#1588;&#1608;&#1585; &#1607;&#1575; &#1575;&#1586; &#1604;&#1581;&#1575;&#1592; &#1580;&#1594;&#1585;&#1575;&#1601;&#1740;&#1575;&#1740;&#1740; &#1608; &#1601;&#1585;&#1607;&#1606;&#1711;&#1740;&#1587;&#1578;. &#1593;&#1604;&#1575;&#1608;&#1607; &#1576;&#1585; &#1570;&#1606;
&#1587;&#1575;&#1576;&#1602;&#1607; &#1583;&#1585;&#1582;&#1588;&#1575;&#1606; &#1578;&#1575;&#1585;&#1740;&#1582;&#1740; &#1575;&#1740;&#1585;&#1575;&#1606; &#1575;&#1740;&#1606; &#1705;&#1588;&#1608;&#1585; &#1585;&#1575; &#1575;&#1586; &#1607;&#1605;&#1607; &#1705;&#1588;&#1608;&#1585;&#1607;&#1575;&#1740; &#1575;&#1591;&#1585;&#1575;&#1601; &#1605;&#1587;&#1578;&#1579;&#1606;&#1740;
&#1605;&#1740;&#1587;&#1575;&#1586;&#1583;. &#1583;&#1585; &#1575;&#1740;&#1606; &#1605;&#1740;&#1575;&#1606; &#1575;&#1587;&#1578;&#1575;&#1606; &#1604;&#1585;&#1587;&#1578;&#1575;&#1606; &#1608;&#1588;&#1607;&#1585;&#1587;&#1578;&#1575;&#1606; &#1576;&#1585;&#1608;&#1580;&#1585;&#1583; &#1740;&#1705;&#1740; &#1575;&#1586; &#1594;&#1606;&#1740; &#1578;&#1585;&#1740;&#1606;
&#1601;&#1585;&#1607;&#1606;&#1711;&#1607;&#1575;&#1740; &#1575;&#1740;&#1585;&#1575;&#1606; &#1585;&#1575; &#1583;&#1575;&#1585;&#1575;&#1587;&#1578;. <br>
&#1575;&#1740;&#1606; &#1587;&#1575;&#1740;&#1578; &#1576;&#1575; &#1607;&#1583;&#1601; &#1605;&#1593;&#1585;&#1601;&#1740; &#1576;&#1582;&#1588;&#1740; &#1575;&#1586;&nbsp; &#1588;&#1607;&#1585;&#1587;&#1578;&#1575;&#1606;

&#1576;&#1585;&#1608;&#1580;&#1585;&#1583; &#1591;&#1585;&#1575;&#1581;&#1740; &#1608; &#1662;&#1740;&#1575;&#1583;&#1607; &#1587;&#1575;&#1586;&#1740;
&#1588;&#1583;&#1607; &#1575;&#1587;&#1578;. &#1583;&#1585; &#1575;&#1740;&#1606; &#1587;&#1575;&#1740;&#1578; &#1578;&#1604;&#1575;&#1588; &#1588;&#1583;&#1607; &#1575;&#1587;&#1578; &#1705;&#1607; &#1575;&#1591;&#1604;&#1575;&#1593;&#1575;&#1578;

&#1605;&#1601;&#1740;&#1583; &#1588;&#1607;&#1585;&#1740; &#1576;&#1593;&#1604;&#1575;&#1608;&#1607; &#1575;&#1591;&#1604;&#1575;&#1593;&#1575;&#1578;
&#1578;&#1575;&#1585;&#1740;&#1582;&#1740; &#1608; &#1601;&#1585;&#1607;&#1606;&#1711;&#1740; &#1605;&#1601;&#1740;&#1583; &#1608; &#1605;&#1582;&#1578;&#1589;&#1585; &#1580;&#1605;&#1593; &#1570;&#1608;&#1585;&#1740; &#1588;&#1583;&#1607; &#1578;&#1575; &#1605;&#1585;&#1580;&#1593;&#1740; &#1576;&#1575;&#1588;&#1583; &#1576;&#1585;&#1575;&#1740; &#1593;&#1604;&#1575;&#1602;&#1605;&#1606;&#1583;&#1575;&#1606;
&#1576;&#1607; &#1575;&#1740;&#1606; &#1588;&#1607;&#1585;&#1587;&#1578;&#1575;&#1606;. </font></span>
<p><span lang="fa"><font face="Tahoma" size="2"><a href="jeo.htm">
&#1580;&#1594;&#1585;&#1575;&#1601;&#1740;&#1575;&#1740; &#1576;&#1585;&#1608;&#1580;&#1585;&#1583; </a></font></span><font face="Tahoma" size="2"><br>
<span lang="fa">&#1583;&#1585; &#1575;&#1740;&#1606; &#1576;&#1582;&#1588; &#1575;&#1591;&#1604;&#1575;&#1593;&#1575;&#1578;&#1740; &#1605;&#1585;&#1576;&#1608;&#1591; &#1576;&#1607; &#1605;&#1608;&#1602;&#1593;&#1740;&#1578; &#1580;&#1594;&#1585;&#1575;&#1601;&#1740;&#1575;&#1740;&#1740; &#1588;&#1607;&#1585;&#1587;&#1578;&#1575;&#1606;
&#1576;&#1585;&#1608;&#1580;&#1585;&#1583;

&#1582;&#1608;&#1575;&#1607;&#1740;&#1583; &#1740;&#1575;&#1601;&#1578;.</span></font></p>
<p><font face="Tahoma" size="2"><span lang="fa"><a href="history.htm">
&#1578;&#1575;&#1585;&#1740;&#1582;&#1670;&#1607; &#1576;&#1585;&#1608;&#1580;&#1585;&#1583; </a></span><br>
<span lang

="fa">&#1578;&#1575;&#1585;&#1740;&#1582;&#1670;&#1607; &#1705;&#1608;&#1578;&#1575;&#1607;&#1740; &#1583;&#1585;&#1576;&#1575;&#1585;&#1607; &#1662;&#1740;&#1583;&#1575;&#1740;&#1588; &#1608; &#1608;&#1580;&#1607; &#1578;&#1587;&#1605;&#1740;&#1607; &#1608; &#1575;&#1578;&#1601;&#1575;&#1602;&#1575;&#1578;&#1740; &#1705;&#1607;
&#1583;&#1585; &#1591;&#1608;&#1604; &#1602;&#1585;&#1606;&#1607;&#1575; &#1576;&#1585; &#1575;&#1740;&#1606; &#1588;&#1607;&#1585; &#1711;&#1584;&#1588;&#1578;&#1607; &#1575;&#1587;&#1578;.</span></font></p>
<p><font face="Tahoma" size="2"><span lang="fa"><a href="famus.htm">
&#1605;&#1588;&#1575;&#1607;&#1740;&#1585; &#1576;&#1585;&#1608;&#1580;&#1585;&#1583; </a></span><br>
<sp

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید