بخشی از مقاله
چکیده:
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه استرس شغلی با عملکرد شغلی در کارکنان بیمارستان گلستان اهواز بود . نمونه این پژوهش شامل 265 نفر از کارکنان بیمارستان گلستان اهواز بود ، که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند . ابزار مورد استفاده در این پژوهش ، پرسشنامه استرس شغلی الیوت و پرسشنامه عملکرد شغلی لیکرت بود که همگی از اعتبار و پایایی قابل قبولی برخوردار بودند استفاده شد . طرح تحقیق از نوع همبستگی بود . جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد . نتایج نشان داد که بین استرس شغلی با عملکرد شغلی در کارکنان بیمارستان گلستان اهواز رابطه معنی داری وجود دارد . در نتیجه با اطمینان %95 هرچه استرس شغلی در کارکنان بیمارستان گلستان اهواز بالاتر باشد ، افزایش عملکرد شغلی آنان را بهمراه خواهد داشت.
مقدمه:
عملکرد فرد در یک سازمان به نوع شخصیت او و نقش سازمانی که به عهده دارد و نیز به موفقیت و شرایط سازمانی بستگی دارد . این شرایط به عنوان محیط1، فرهنگ 2 ، احساس3 ، مهارتهای ارتباطی4 ، توانمند سازی5 ، عملکرد شغلی مورد مطالعه و توجه قرار گرفته است . این سازه ها به کیفیت درونی سازمانی ، همانطور که از حاصل ادراکات کارکنان از جنبه های عینی و محسوس سازمان است ، در پشتکار و تعهد و وجدان کاری فرد تاثیر مثبت داشته و از اهمیت خاصی برخوردارند.
احساس توانمندسازی هم چنین کارکنان را قادر می سازدکه احساس کنند می توانند در کارشان به صورت شایسته عمل کنند . به علاوه ، مداخله های توانمندی ، کارکنان را قادر می سازد که احساس کنند می توانند کارشان را به طور کامل انجام دهند . این تجربه توانمندی نیز به نوبه خود چنانچه کانگر و کانونگو - 1988 - 6 اظهار نمودند ، آغاز نمودن رفتارهای شغلی و استمرار تلاش برای انجام این رفتارها را افزایش می دهد . بر مبنای این تعریف ، این دو محقق الگویی از شرایط سازمانی ، راهبردهای مدیریتی و انواع اطلاعاتی که توانمندسازی و اثرات رفتاری آن ایجاد می کنند ، ارائه نمودند.
حیاتی ترین مسئله در هر سازمانی عملکرد شغلی آن است . اهمیت عملکرد شغلی ، پژوهشگران را به پژوهش هرچه بیشتر درباره آن واداشته است - شکرکن ، نیسی ، نعامی و مهرابی زاده هنرمند ، . - 1380 عملکرد را ارزش های کلی مورد انتظار سازمان از تکه های مجزای رفتاری تعریف می کنند که هر فرد در طول دوره ای مشخص از زمان انجام می دهد - ماتاویدلو7، . - 2003 بورمن 8 و ماتاویدلو - 1993 - بین عملکرد وظیفه ای و عملکرد زمینه ای تمایز قائل شدند . آن بخش از عملکرد که معمولا در شرح شغل رسمی وجود دارد عملکرد وظیفه ای آن بخش که به صورت رفاری به اثربخشی سازمان از طریق اثر بر زمینه های روان شناختی ، اجتماعی و سازمانی کار کمک می کند ، عملکرد زمینه ای نامیده می شود.
مارچانت 1998 - 9 - دو عامل توانایی و انگیزه را در عملکرد شغلی موثر می داند وی بیان می کند که جهت توانمند کردن افراد می بایست آن ها را آموزش داد و برای برانگیختن آنها باید از عوامل انگیزشی استفاده کرد در واقع دو عامل ، انگیزش و آموزش در عملکرد شغلی افراد از دید وی نقش تعیین کننده دارند. استرس واژه ای است در اصل به معنای فشار و نیرو در مهندسی گفته می شود که هر گاه فشار وارده از میزان مقاومت شی ء متلاشی می شود و از وضعیت موجودش در می آید . روانشناسان می گویند : روی هم جمع شدن رویدادهای زندگی که سازگاری فرد را با وضع موجودش برهم می زند موجب استرس می شود . با این حال ، استرس مفهومی بسیار گسترده تر از فشار فیزیکی یا مادی است و هر محرکی که در انسان ایجاد تنش کند و در او واکنشی برانگیزد .
عامل استرس زا شناخته می شود ، این عامل ممکن است یک رویداد ، وضعیت ، شرایط یا مشکل باشد . تنش ایجاد شده و پاسخ به این تنش روی هم رفته فرآیندی را بوجود می آورند که به آن" استرس1 "می گویند - احمدوند ، . - 1382 شغل افراد یکی از عمده ترین دلایل تنیدگی در زنان آنان است . در مشاغلی که در آنها ارتباط انسانی مطرح است تنیدگی بیشتری وجود دارد - بحری بینابان ، . - 1382 فشارهای روانی ناشی از شغل از جمله استرس هایی هستند که اگر بیش از حد باشند ، می توانند با ایجاد عوارض جسمانی ، روانی و رفتاری ، سلامت فرد را به مخاطره اندازند . از طرف دیگر وجود این فشارها ، با تهدید اهداف سازمانی ، می تواند موجب کاهش کیفیت عملکرد فرد گردد.
کوپر و کار رایت - 1996 - 2 نیز معتقدند که هر شغلی منابع محیطی بالقوه ای از استرس را دارا است ما یکی از انواع مهم استرس که امروزه پرداختن به آن به منظور تامین رفاه و سلامت جسمانی و روانی و افزایش بهره وری در سازمانهای مختلف ، مهم جلوه می کند ، استرس شغلی می باشد و آنها در این زمینه طبقه بندی ارائه داده اند ، که حاوی شش عامل درون شغلی ، عوامل نقش ، ارتباط در محیط کار ، رشد حرفه ای ، عوامل سازمانی و رویارویی بین کار و خانه می باشد.
عوامل به وجود آورنده استرس شغلی:
. حمایت نکردن مسوولان از کارکنان.
. ارزشیابی های ناعادلانه.
. عدم امنیت شغلی و عدم امکان ارتقاء و پیشرفت.
. وجود همکاران ناخوشایند.
. حجم زیاد کارها یا بیش از اندازه کم بودن کارها .
. ساعات کاری نامعلوم و مشکلات خانوادگی و عدم استراحت به موقع کارکنان.
. تقاضاهای زیاد ارباب رجوع.
. رقابت غیر معمول بین کارکنان و نادیده گرفتن خواسته های آنان.
. عدم رسیدگی به شکایات کارکنان.
. فشار بیش از حد ناشی از غیر واقعی بودن مهلت انجام کارها.
. نداشتن مهارت کافی در نحوه انجام کار.
. شرایط نامطلوب محیط کار.
. عدم حضور به موقع در محل کار.
همه این عوامل در نهایت منجر به کاهش بهره وری و افزایش ضایعات می شود و از طرف دیگر این افراد به علت ناتوانی در کنترل احساسات ، ناتوانی در تصمیم گیری صحیح و دیگر موارد ذکر شده استعداد فوق العاده در ایجاد حادثه برای خود و دیگران پیدا می کنند .