بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر تبیین رابطه بین اعتماد سازمانی با رضایت شغلی در بین کارکنان آموزش و پرورش می باشد.روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه مورد مطالعه این پژوهش شامل تمامی کارکنان آموزش و پرورش شهرستان مرودشت می باشد. با توجه به اینکه تعداد کل معلمان 250 نفر می باشد، حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیري در دسترس 152 نفر انتخاب شدند. ابزار اندازه گیري در این تحقیق شامل دو پرسشنامه اخلاق سازمانی ویکتور و کالن - - 1998 ، رضایت شغلی اسمیت و همکاران - - 1987 بوده است جهت تجزیه و تحلیل از روشهاي آمار توصیفی - میانگین و انحراف استاندارد - و در سطح آمار استنباطی از آزمون همبستگی و رگرسیون استفاده شده است که نتایج نشان داد : بین اعتماد سازمانی با رضایت شغلی رابطه مستقیم و معناداري وجود دارد. مولفه هاي اعتماد بین سازمانی و اعتماد سیستمی با رضایت شغلی رابطه مستقیم و معناداري وجود دارد.
کلید واژه ها : اعتماد سازمانی، رضایت شغلی
مقدمه
سازمانها به عنوان رکن اصلی اجتماعات کنونی نقش تعیین کنندهاي در برآوردن انتظارات جوامع دارند و نیروي انسانی با ارزشترین منبع براي سازمان ها به شمار می آید. از این رو به منظور افزایش بهره وري و کارآیی سازمان ها توجه به نیازهاي کارکنان و تامین سلامت روانی و جلب رضایت آنها، اهمیت ویژه اي مییابد. بی شک کارکنان راضی تر، اثر بخشی بیشتري دارند و بهتر میتوانند سازمان را در رسیدن به اهداف سازمان یاري رسانند. اعتماد1 سازمانی و اخلاق سازمانی2 به عنوان یک جزء مهم و بنیادي در پیکره یک سازمان و یکی از مهمترین پارامترهاي موفقیت سازمان محسوب می شوند .از جمله عواملی که در بقاي سازمان ها بسیار مؤثر است و همواره مد نظر مسئولان و مدیران سازمان ها میباشد، نیروي انسانی است.
مطالعه و بررسی تاریخچه توسعه و تحول جوامع صنعتی نشان میدهد که نیروي انسانی ماهر و پرورش یافته در فرایند تحول جامعه ي سنتی به جامعه ي صنعتی تأثیر انکار ناپذیري داشته است، به نحوي که نیروي انسانی را مهم ترین و اصلی ترین عامل توسعه جوامع و سازمان ها قلمداد نمودهاند. زمانی تصور میشد که ارضاي نیازهاي افراد از منابع و امکانات سازمان ها می کاهد. بر اساس این تصور براي اینکه به حداقل بازدهی برسیم باید حداقل نیازها ارضا شود، اما امروزه این نظریه به کلی منتفی شده است. هم اکنون کارشناسان مدیریت معتقدند چنانچه نیازهاي واقعی کارمندان به درستی درك و به آنها بها داده نشود و مدیران در صدد ارضاي آن ها برنیایند، بهرهوري در سازمان کاهش مییابد زیرا علاقهمندي و نگرش مثبت به شغل سبب تلاش و کوشش کاري بیشتر و در نتیجه باعث کاهش هزینهها میشود امرزوه بر این افراد بر این باور هستند که در یک سازمان اگر رضایت شغلی3 وجود داشته افراد نسبت به کار تعهد بالاتري دارند و بهره وري افزایش پیدا می کند.
امروزه محققان عوامل مختلفی را مشخص کردند که بر روي رضایت شغلی تاثیر می گذارد که این عوامل زیاد هست در این تحقیق به عامل اعتماد سازمانی پرداخته می شود. - الوانی، - 1370یکی از مبانی اصلی اقدامات مدیریتی در عصر حاضر ، ایجاد اعتماد میان کارکنان و مدیران بوده و یکی از گام هاي مهم حرکت به سوي شکل دهی این رفتار ، ایجاد اعتماد است . کرکر معتقد است که مراودات قانونمند میان کارکنان و مدیران باعث ایجاد رابطه مبتنی بر اعتماد میان آنها شده که به تبع آن ، انسجام ایجاد می شود که این امرتعاملات مثبت آتی را تضمین می کنداین عقیده که اعتماد در محیط هاي کاري به عنوان عامل اصلی بالقوه اي است که منجر به بهبود عملکرد سازمانی می شود و می تواند یکی از منابع مزیت رقابتی در بلند مدت باشد، نیز به سرعت مورد توجه قرارگرفته است.
ایجاد محیطی که داراي اعتماد سازمانی است، تأثیرات مثبت زیادي براي سازمان ها دارد؛ برعکس،هزینه هاي بی اعتمادي به علت عدم تمایل کارکنان به همکاري و مشارکت، خطر پذیري به خاطر رفتارهاي نامناسب، کیفیت پایین کار و نیاز به کنترل، می تواند سنگین باشد تقویت اعتماد و رضایت شغلی، عملکرد و کارایی سازمان ها را ارتقا بخشیده و بقاي بلندمدت آن ها را تضمین می کند. مسائل اخلاقی در محیط کار به مثابه بخش مهمی از کیفیت زندگی کاري مطرح است. هر نظام اخلاقی وسیله اي است که براي رساندن انسان ها به یک هدف یا مجموعه اي از اهداف زندگی پیشنهاد شده است. هر نظام اخلاقی، افعال، روابط، حالات و با اشخاص خاصی را خوب یا بد، درست یا نادرست، فضیلت آمیز یا رذیلت آمیز تلقی میکند و ادعا می کند که هر کس بدین تلقیها التزام عملی داشته باشد، به آن هدف یا اهداف نائل خواهد شد.
از این رو، مطالعه هر نظام اخلاقی، ما را به اهدافی که آن نظام وسیله نیل به آنها را پیشنهاد می کند، رهنمون میشود. به عبارت دیگر، یک نظام اخلاقی میتواند هدف یا اهدافی را که شخص براي زندگی خود در نظر گرفته است، تصویب، تصحیح و اصلاح نماید. ظامهرن اخلاقی ریا، اگر نه تصریحا ً، لااقل تلویحاً و به نحوي ضمنی و التزامی، از سویی، مانع از آن میشود که هدف ریا، کل زندگی قلمداد شوند و از سوي دیگر، بر آن است که کل زندگی در استحکام هدف یا اهدافی خاص واقع شوند - ملکیان، - 1385وجود شرایط اعتماد در سازمان، افراد را در کنار هم نگه می دارد و آن ها را قادر می سازد که به همدیگر اعتماد کنند و به صورت باز عمل کنند. افرادي که به همکاران خود اعتماد دارند و احساس همبستگی عمیق با آن ها دارند، نسبت به همکارانشان و کار آن ها ملاحظه و اهمیت بیشتري قائل هستند و به آنها کمک می کنند تا وظایف خود را بهتر انجام دهند.
علاوه بر این، اعتماد سازمانی باعث می شود در بین کارکنان احساس عدالت، توجه و حمایت سازمان از آن ها ایجاد شود و کارکنان مطمئن باشند که سازمان در تعامل به آن ها فرصت طلبانه عمل نمی کند؛ هم چنین در این شرایط، کارکنان باور دارند که سازمان از آن ها مراقبت می کند و نسبت به مسائل آن ها حساس است. چنین کارکنانی علاقه زیادي به مشارکت و قبول مسئولیت در زندگی سازمانی دارند. این کارکنان با کمک مشتاقانه به دیگران، به ویژه آنان که مشکلاتی مرتبط با کاردارند، سبب می شوند عملکرد کلی سازمان بهبود یابداحتمالاً. این کارکنان در صورت لزوم قادرند بیش از حد مرسوم کار کنند، داراي وجدان کاري زیاد هستند، کمتر از شرایط سخت کاري شکایت میکنند و مبادرت به انجام اقداماتی می نمایند که تصویر سازمان را در اجتماع بهبود بخشند. علت چنین فعالیت هایی این است که چنین کارکنانی به سازمان، همکاران و مدیران خود اعتماد دارند، سازمان را پشتیبان خود دانسته و در واقع خود را از سازمان جدا نمی دانند. - شیرازي ، - 1391
ساندرا 2001 - 1 - در تحقیقی به بررسی رابطه بین ارزشهاي کاري مشترك و اعتماد بین شخصی در میان افراد منتخب محیط هاي کاري پداخته و به این نتیجه رسیده است که وجود اعتماد در محیط کار باعث تعهد افراد به کار می شود.کاللاوي 2006 - 2 - پژوهشی با عنوان رابطه ي بین اعتماد سازمانی و رضایت شغلی انجام داده و به این نتیجه رسیده است که فقدان یا کمبود اعتماد در میان اعضاي سازمان می تواند ارتباط سازمان ،مدیریت دانش، عملکرد و تعهد سازمانی و مشارکت اعضا را از بین می برد. وجود رابطه معنا داري بین اعتماد سازمانی و رضایت شغلی در سازمان خصوصی برقرار است .توکلی 1379 - - ،در پژوهشی با عنوان اعتماد در سازمان با نگرشی اسلامی به این نتیجه رسیده است که تحقق اهداف سازمان مستلزم همکاري اعضاي ان با یکدیگر است و یکی از مهمترین راه هاي تسهیل این است که همکاري اعتماد متقابل کارکنان به
