بخشی از مقاله
چکیده
هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه ی استرس با افسردگی پس از زایمان در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی شهر اهواز بود . نمونه پژوهش شامل 80 نفر از زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی بود که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش که عبارت بودند از پرسشنامه ی استرس - DASS - ، فیلیپس و افسردگی بک پاسخ دادند . طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. برای تحلیل دادهها از روشهای آماری ضریب همبستگی ساده پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شد . نتایج نشان داد که بین استرس با افسردگی پس از زایمان رابطه مثبت وجود دارد . همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که بین استرس با افسردگی پس ا ز زایمان زنان رابطه چندگانه وجود دارد .
مقدمه
بارداری یک دوره حاد در زندگی زنان است که در طی آن تغییرات هیجانی، جسمانی و اجتماعی زیادی رخ می دهد و زنان تلاش می کنند خود را بعد از زایمان با این تغییرات سازگار کنند - کاراکام و آنکل 1، 2007، به نقل از اخلاقی، . - 1391 شیوع افسردگی یکی از عوامل روانشناختی است که تحقیقات متعدد در سراسر دنیا به آن اشاره نموده اند که زنانی که زایمان می کنند به علت عوامل و مشکلات هیجانی، شناختی، اجتماعی و اقتصادی دچار افسردگی با درجات متعدد می شوند - آتیا و داونی 2، . - 2000 افسردگی از جمله تغییرات روان شناختی است که اثرات منفی بر زنان پس از زایمان می گذارد .
- عبداله زاده رافی، . - 1391 از سویی دیگر ارتباط ضعیف بین مادر و کودک، تکامل شناختی کودک را بطور زیان باری تحت تاثیر قرار می دهد و ممکن است به ناتوانی وی در انجام کار و اختلال های رفتاری منجر شود - مورای3،2001، به نقل از اخلاقی، . - 1391 افسردگی4 رایجترین اختلال روانی است که میزان آن در سال های اخیر افزایش یافته است. - نووال5، 2010، به نقل از عبداله زاده رافی ، . - 1391 تحقیقات نشان داده است، زنانی که در دوران بارداری استرس و نگرانی شدیدی دارند به احتمال زیاد در دوران بعد از زایمان دچار ا فسردگی می شوند. بنابراین بین افسردگی و استرس در دوران بعد از زایمان یک رابطه تعاملی وجود دارد - بذرافشان و محمودی راد، . - 1388 استرس، یکی از عمده ترین مشکلات جامعه بشری است و تعداد بیشماری از انسانها با آن دست به گریبان هستند.
به نظر می رسد استرس جزء ضروری و نتیجه اجتناب ناپذیر تعامل انسان با محیط است - کوهن6،1990، به نقل از کلارک7، . - 2010 اخلاقی - 1391 - در پژوهشی نشان داد که بین افسردگی و اضطراب با ترس در زنان رابطه مستقیم معناداری وجود ندارد . پورمحمدرضای تجریشی و میرزمانی بافقی 1388 - ، به نقل از عبداله زاده را فی، - 1391 محمودی راد و بذرافشان - 1388 - در پژوهشی نشان دادند که بین طول مدت بارداری و اضطراب پنهان رابطه معناداری وجود دارد و بین اضطراب و افسردگی زنان بعد از زایمان رابطه مثبت معناداری وجود دارد .
شمس - 1386 - در پژوهشی نشان داد، بانوانی که از افسردگی رنج می برند در دوران بعد از زایمان کسانی هستند که در حین بارداری استرس بیشتری را تحمل کرده اند و در مواجهه با مشکلات زندگی از شیوه کنار آمدن موثر استفاده نمی کنند . مردانی - 1386 - در پژوهشی نشان داد که استرس می تواند پیش بینی کننده افسردگی باشد . شمس - 1386 - در پژوه شی نشان داد که بین حمایت اجتماعی با استرس ادراک شده و اضطراب رابطه معکوس معناداری وجود دارد .
کوباس - 1994 - 8 در پژوهشی بیان نمود، مادرانی که پس از زایمان اقدام های مداخله ای نظیر حمایت اجتماعی و توجه دریافت می کنند در مقایسه با گروه کنترل به میزان کمتری دچار اضطراب و افسردگی شده اند . بنابراین با توجه به مطالب فوق در پژوهش حاضر این سوال مطرح است که آیا بین استرس و حمایت اجتماعی با افسردگی پس از زایمان زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهر اهواز رابطه دارد؟
حجم نمونه و روش نمونهگیری
حجم نمونه در این پژوهش شا مل 80 نفر از زنان مراجعه کننده به مرکز بهداشت غرب و مرکز بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند.
ابزار پژوهش
الف - پرسشنامه افسردگی بک 9 - Beak-13 -
یکی از معروفترین ابزارهای اندازه گیری افسردگی، پرسشنامه افسردگی بک می باشد . این پرسشنامه ابتدا در سال 1961 توسط بک و همکارانش تهیه شد. فرم تجدید نظر شده آن در سال 1971 منتشر شد و شامل 21 سوال بود. این پرسشنامه توسط گنجی - 1366 - ترجمه شد. فرم کوتاه 13 سوالی پرسشنامه بک به گونه ای طراحی شد است که نمره گذاری هر یک از سوالاتش از 0 تا 3 می باشد. رواندوست - 1381 - پایایی پرسشنامه را با روش های آلفای کرونباخ و تنصیف به ترتیب 0/80 و 0/79 گزارش نمود - ساعتچی، . - 1390 در پژوهش حاضر نیز ضریب پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ 0/84 بدست آمد.
ب - پرسشنامه استرس 10DASS
در این پژوهش از سوالات خرده مقیاس استرس DASS استفاده شد که شامل 7 سوال بود. این مقیاس توسط لاویبوند و لاویبوند11،1995 برای ارزیابی عاطفه منفی در افسردگی، اضطراب و استرس تهیه شدو توسط ساعتچی - 1370 - ترجمه شده است . کاربرد مهم این مقیاس اندازه گیری شدت نشانه های اصلی افسردگی، اضطراب و استرس است . - فتحی آشتیانی، .. - 1388 سامانی و جوکار - 1386 - پایایی پرسشنامه را با روش باز آزمایی برای خرده مقیاس استرس، 0/77 گزارش نمودند و ضریب پایایی را با روش آلفای کرونباخ 0/78 گزارش کردند. در پژوهش حاضر نیز ضریب پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ 0/89 بدست آمد.
