بخشی از مقاله
چکیده
هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه ی حمایت اجتماعی با افسردگی پس از زایمان در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی شهر اهواز بود. نمونه پژوهش شامل 80 نفر از زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی بود که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش که عبارت بودند از پرسشنامه ی حمایت اجتماعی فیلیپس و افسردگی بک پاسخ دادند . طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. برای تحلیل داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی ساده پیرسون و تحلیل رگرسیو ن چند متغیره استفاده شد . نتایج نشان داد که بین حمایت اجتماعی با افسردگی پس از زایمان رابطه منفی معنی داری وجود دارد . همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که بین حمایت اجتماعی با افسردگی پس از زایمان زنان رابطه چندگانه وجود دارد و حمایت اجتماعی بهترین پیش بینی کننده افسردگی می باشد.
کلید واژگان: حمایت اجتماعی، افسردگی پس از زایمان ، دانشجویان
مقدمه
بارداری یک دوره حاد در زندگی زنان است که در طی آن تغییرات هیجانی، جسمانی و اجتماعی زیادی رخ می دهد و زنان تلاش می کنند خود را بعد از زایمان با این تغییرات سازگار کنند - کاراکام و آنکل 1، 2007، به نقل از اخلاقی، . - 1391 شیوع افسردگی یکی از عوامل روانشناختی است که تحقیقات متعدد در سراسر دنیا به آن اشاره نموده اند که زنانی که زایمان می کنند به علت عوامل و مشکلات هیجانی، شناختی، اجتماعی و اقتصادی دچار افسردگی با درجات متعدد می شوند - آتیا و داونی2، . - 2000افسردگی از جمله تغییرات روان شناختی است که اثرات منفی بر زنان پس از زایمان می گذارد . - عبداله زاده رافی، . - 1391
از سویی دیگر ارتباط ضعیف بین مادر و کودک، تکامل شناختی کودک را بطور زیان باری تحت تاثیر قرار می دهد و ممکن است به ناتوانی وی در انجام کار و اختلال های رفتاری منجر شود - مورای3،2001، به نقل از اخلاقی ، . - 1391 افسردگی4 رایجترین اختلال روانی است که میزان آن در سال های اخیر افزایش یافته است . - نووال5، 2010، به نقل از عبداله زاده رافی ، . - 1391 تحقیقات نشان داده است، زنانی که در دوران بارداری استرس و نگرانی شدیدی دارند به احتمال زیاد در دوران بعد از زایمان دچار افسردگی می شوند . بنابراین بین افسردگی و استرس در دوران بعد ا ز زایمان یک رابطه تعاملی وجود دارد - بذرافشان و محمودی را د،. - 1388
از طرف دیگر، عوامل روانشناختی و اجتماعی موثر در زنان پس از زایمان موجبات ظهور مشکلاتی می شود. نگرانی از تنهایی و فقدان حمایت های اجتماعی از عواملی هستند که می توانند میزان افسردگی را در این ز نان تشدید کنند. - قودیسی6،2002، به نقل از اخلاقی، . - 1391 حمایت اجتماعی از عوامل تاثیر گذار بر میزان رضایتمندی افراد می باشد. وجود حمایت اجتماعی به اطمینان و خود شایستگی ها برای آزمودن تجارب جدید می افزاید . حمایت اجتماعی را از جمله راهکارهای تعدیل فشارهای روانی می دانند - عسگری و نکل زاده، . - 1389اختلال افسردگی یک بیماری مزمن و شایع است . افسردگی از نظر شیوع در زنان و مردان یکسان نیست بلکه اختلال افسردگی در زنان 2 برابر بیشتر از مردان است .
میزان شیوع افسردگی در مردها حدود 5 تا 12 درصد می باشد اما شیوع افسردگی در زن ها بین 10 تا 25 درصد می باشد - تایلر7، . - 2007 در پژوهشی نشان داد که بین افسردگی و اضطراب با ترس درزنان رابطه مستقیم معناداری وجود ندارد . پورمحمدرضای تجریشی و میرزمانی بافقی 1388 - ، به نقل از عبداله زاده رافی، - 1391 طی پژوهشی بر روی 150 زنان زایمان کرده، رابطه منفی معنی داری میان حمایت اجتماعی و افسردگی را نشان دادند .محمودی راد وبذرافشان - 1388 - در پژوهشی نشان دادند که بین طول مدت بارداری و اضطراب پنهان رابطه معناداری وجود دارد و بین اضطراب وافسردگی زنان بعد از زایمان رابطه مثبت معناداری وجود دارد .
مردانی - 1386 - در پژوهشی نشان داد که استرس می تواند پیش بینی کننده افسردگی باشد . شمس - 1386 - در پژوهشی نشان داد که بین حمایت اجتماعی با استرس ادراک شده و اضطراب رابطه معکوس معناداری وجود دارد.کوباس - 1994 - 8 در پژوهشی بیان نمود، مادرانی که پس از زایمان اقدام های مداخله ای نظیر حمایت اجتماعی و توجه دریافت می کنند در مقایسه با گروه کنترل به میزان کمتری دچار اضطراب و افسردگی شده اند . ارق، هانکس، راپورت و سولیمن2011 - 9، به نقل از اخلاقی ، - 1391 در مطالعه ای نشان داد مراقبینی که حمایت اجتماعی پایین دریافت کردند، ناکارآمدی های شناختی آنها به طرز معکوسی با رضایت از زندگی ارتباط داشت و بین رضایت از زندگی مراقبین و حمایت اجتماعی آنها را بطه مثبت معنی داری وجود داشت .
هاتچینسون، سیمون، باین، ویات و تیکر 2010 - 1، به نقل از عبداله زاده رافی، - 1391 طی تحقیقی ، به این نتیجه رسیدند که رضایت اززندگی به طور معنی داری به وسیله حم ایت اجتماعی پیش بینی می شود ، اکانوا و نومنرر - 2010 - 2 در مطالعه ای مشخص کردند، کهافسردگی پس از زایمان با میزان استرس، اضطراب آنان در دوران بارداری ارتباط مستقیم دارد . .بنابراین با توجه به مطالب فوق در پژوهشحاضر این سوال مطرح است که آیا بین حمایت اجتماعی با افسردگی پس از زایمان زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهر اهوازرابطه دارد؟
فرضیه های پژوهش
-1 بین حمایت اجتماعی و افسردگی پس از زایمان زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی رابطه منفی وجود دارد.
-3 بین حمایت اجتماعی با افسردگی پس از زایمان زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی رابطه چندگانه وجود دارد.
هدف پژوهش
پژوهش حاضر با هدف اصلی بررسی رابطه بین حمایت اجتماعی با افسردگی پس از زایمان زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهر اهواز صورت خواهد پذیرفت.حجم نمونه و روش نمونهگیری حجم نمونه در این پژوهش شامل 80 نفر از زنان مراجعه کننده به مرکز بهداشت غرب و مرکز بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند.
ابزار پژوهش
الف - پرسشنامه افسردگی بک 3 - Beak-13 -
یکی از معروفترین ابزارهای اندازه گیری افسردگی، پرسشنامه افسردگی بک می باشد . این پرسشنامه ابتدا در سال 1961 توسط بک و همکارانش تهیه شد. فرم تجدید نظر شده آن در سال 1971 منتشر شد و شامل 21 سوال بود. این پرسشنامه توسط گنجی - 1366 - ترجمه شد. فرم کوتاه 13 سوالی پرسشنامه بک به گونه ای طراحی شد است که نمره گذاری هر یک از سوالاتش از 0 تا 3 می باشد . حداقل و حداکتر نمره بدست آمده از این پرسشنامه به ترتیب 0 و 62 می باشد - ساعتچی، . - 1390 بک - 1988 - روایی پرسشنامه را با همبسته کردن آن با پرسشنامه های درجه بندی روانپزشکی ه امیلتون، 0/73 و با فرم بلند پرسشنامه 0/76 در سطح 0/001 بدست آوردند و ضریب پایایی پرسشنامه را با روش دو نیمه کردن و اسپیرمن- براون 0/81 گزارش نمودند - ساعتچی، . - 1390
بک باردیگردرسال - 1996 - ضریب پایایی بازآزمایی آزمون درفاصله یک هفتهایرا 0/93 به دست آوردند. همچنین روایی پرسشنامه رانیز از طریق همبستگیبا پرسشنامه 21 سوالیافسرگیبک و مقیاس خودسنجی زونگ،مقیاس افسردگیMMPI،مقیاس صفات عاطفی چندگانه افسردگی و90؛SCL،بیش از 0/60 در سطح 0/001 بدست آوردند. که نشان از روایی بالای پرسشنامه دارد . همچنین گسلر - 1990 - ضریب پایایی پرسشنامه را با روش آلفای کرونباخ 0/85 و با روش دو نی مه کردن 0/87 گزارش نمود - ساعتچی، . - 1390 ازبین اینپ ژوهشهامی توان به پژوهش تشکری
