بخشی از مقاله
چکیده
هدف: این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین نگرش های نا کارآمد و تحریف های شناختی با انعطاف پذیری شناختی با میانجی گری طرحواره های ناسازگار اولیه صورت پذیرفت. روش: طرح پژوهش حاضر توصیفی همبستگی بود . جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن بودند. در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی خوشهای استفاده شد و افراد نمونه شامل 250 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی میباشند.
ابزارهای این پژوهش عبارتند از پرسشنامه مقیاس نگرش ناکارآمد ، پرسشنامه انعطاف پذیری شناختی ، پرسشنامه تحریف واقعیت – اهواز و طرحوارههای ناسازگار اولیه یانگ. برای تجزیه تحلیل دادهها از روش تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شده است. یافتهها: یافتهها نشان داد که بین نگرش های نا کارآمد و تحریف شناختی با انعطاف پذیری شناختی با میانجی گری طرحواره های ناسازگار اولیه رابطه وجود دارد . نتیجه گیری: به نظر میرسد طرحوارههای ناسازگار اولیه عامل مهمی در نگرش های نا کارآمد و تحریف شناختی هستند.
مقدمه
یکی از مدل های روانشناختی که به تازگی در تبیین مشکلات خانواده مطرح شده است و به واسطه ی مبنای نظری و پشتوانه ی تجربی قوی آن مورد توجه قرار گرفته است، مدل شناختی1 می باشد. مطابق با این مدل، افکار غیر منطقی2و تحریف های شناختی3 عوامل مهم در ایجاد و تداوم رفتارهای پاتولوژیک هستند. به تازگی ادبیات پژوهشی در این حوزه اختصاصی تر شده است و معطوف به باورهای ناکارآمد4 در مورد رابطه شده است.
با توجه به رویکرد شناختی- رفتاری، افکاری که به عنوان باورهای غیر منطقی5 یا تحریف های شناختی 6 در نظر گرفته می شوند به عنوان عوامل مهمی برای ظهور و تداوم رفتارهای ناکارآمد و اختلالات روانی به حساب می آیندسازه تحریف شناختی، توسط آرون. تی. بک و آلبرت الیس معرفی شده است و به طور کلی به عنوان استدلال های غلطی تعریف می شوند که نقش مهمی را در بروز بسیاری از اختلالات روانی ایفا می کنند، به طوری که بیشتر مواقع ما فکر می کنیم که قربانی محیط پیرامونمان هستیم و حوادث بیرونی باعث ناراحتی، افسردگی و مشکلات بین فردی ما می شود، و راه حل رهایی از این روان رنجوری ها، حل و فصل و تغییر این وقایع است، ولی شناخت درمانگران، معتقدند نوع تعبیر و تفسیر غلط افراد از این اتفاقات بیرونی باعث هیجانات منفی آن ها می شود. این تعبیر و تفسیر غلط خودکار و تحت عنوان »تحریف ها یا خطاهای شناختی« به ذهن ما خطور می کنند.
- بک، . - 1976 از سال - 1980 - ادبیات پژوهشی در حوزه تحریف شناختی بر باورهای مربوط به روابط بین فردی متمرکز شده است - جونس9 و استنتون10، 1988، مولر11 و ون زیل 12، 1991 ، مولر و وندرمرو13، 1997، آدیس14 و برنارد15، 2002، استاکرت16 و بورسیش17، . - 2003 با توجه به اینکه انسان موجودی اجتماعی است و به روابط بین فردی نیاز دارد، بسیاری از دانشمندان یکی از شاخص های سلامتی را میزان برقراری و حفظ روابط و تشریک مساعی با دیگران ذکر می کنند.
افرادی که در این نوع روابط دچار مشکل هستند، اغلب دچار اضطراب های بیهودگی و انزوای روز افزون می شوند. به همین دلیل برای دور ماندن از رنج و تنهایی و کسب محبت مجبور به برقراری روابط انسانی مؤثر و مفید هستیم - شاملو، 1385، به نقل از احمدوند،. - 1382 تحریف شناختی بین فردی 18 به عنوان باورهای بسیار اغراق آمیز، سفت و سخت، غیر منطقی و مطلق در مورد ماهیت روابط، و رابطه افراد با دیگران تعریف شده است - الیس، . - 2003
با توجه به ابعاد مختلفی از شخصیت که طرحواره های ناسازگار اولیه بر آن تسلط دارند ، تحریف شناختی می تواند تحت تاثیر طرحواره ها قرار بگیرد. طراحواره های ناسازگار اولیه بر بسیاری از اختلالات و جنبه های شخصیت تأثیر می گذارند. طرحواره های اولیه بر عمیق ترین سطح شناخت، معمولاً بیرون از آگاهی عمل می کند و افراد را از لحاظ روانشناختی نسبت به افسردگی، اضطراب، روابط ناکارآمد، اعتیاد، آسیب کودکی، هراس اجتماعی، سوء مصرف مواد، اختلالات خوردن و اختلالات شخصیت آسیب پذیر می سازد.
