بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر"بررسی رابطه ذهنیت فلسفی مدیران مدارس با خلاقیت معلمان ورزش شهرستان مرودشت بوده است". روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه مورد مطالعه این پژوهش شامل تمامی معلمان ورزش شهرستان مرودشت می باشد که تعداد آن ها در سال 1394برابر با 100 نفر اعلام گردید و از این تعداد، 51 نفر معلم مرد و52 نفر معلم زن می باشد . نمونه آماری به صورت کل شمار، برابر با جامعه آماری در نظر گرفته شد.
ابزار اندازه گیری در این تحقیق شامل سه پرسشنامه خلاقیت تورنس - - 1380و ذهنیت فلسفی سیف هاشمی - 1374 - بوده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی - میانگین و انحراف استاندارد - و در سطح آمار استنباطی از آزمون همبستگی و رگرسیون چند متغیره به روش همزمان استفاده شده است. نتایج حاکی از آن بود که بین ذهنیت فلسفی مدیران مدارس با خلاقیت معلمان رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. متغیر ذهنیت فلسفی مدیران می تواند خلاقیت معلمان را پیشبینی نماید.
مقدمه
در سازمان های آموزشی به ویژه مدارس، نقش مدیران و معلمان از اهمیت و حساسیت زیادی برخوردار است . زیرا کار آنان در ارتباط مستقیم با انسان هاست و کار با انسان همیشه پیچیدگی های خاص خود را خواهد داشت. برای اینکه جریان آموزش و پرورش، هدف و جهت مطلوبی داشته باشد، لازم است مدیران در ارتباط با حوزه کاری خود، از یک چشم انداز وسیعی برخوردار باشند تا بتوانند گذشته و حال را با آینده، پیوند دهند. که به نظر می رسد مدیران آموزشی برای دستیابی به این چشم انداز، علاوه بر تجربه، تخصص و تعهد، نیازمند مهارت و خصوصیت دیگری با عنوان ذهنیت فلسفی است، تا از این طریق بتواند به درک امور و پیچیدگی های سازمان نائل آید و در ارتباط با آن بتواند تصمیمات منطقی برحسب موقعیت و نوع مشکل پیش آمده، اتخاذ نماید - حسن زارعی،1373 ص. - 64 خلاقیت ونوآوری امری است که وجود آندائماً در سازمان احساس میشود.
بنابراین، باید نهادینه شود وجزء کار و فرهنگ سازمان گردد. هرگاه مدیران سطوح عالی و سیاستگذاران سازمان، خود به خلاقیت و نوآوری به عنوان فعالیتهای ضروری وحیاتی باور نداشته باشند، هیچ فعالیتی دراین زمینه دوام نخواهد یافت. ایجاد هستههای پژوهشی و نوآوری در سازمان می تواند کار خلاقیت و نوآوری را تسهیل و تسریع کند. ایجاد باورهای مشترک برای نوآوری و اینکه بهعنوان یک هنجارمشترک درسازمان به خلاقیت نگریسته شود نیاز به آموزش دارد.
تافلر1مهمترین فعالیت و راه رویارویی با تحولات عظیم و زندگی آینده را برای پذیرش تغییر، آموزش می داند . آموزش مؤثر و پرمایه به افراد کمک میکند تا آنها بتوانند به رشد و توانایی کافی در شغل خود دست یابند و با کارآیی بیشتری کار کنند. مدیران باید بدانند که یکی از هدفهای مهم در آموزش در محیط پرتلاطم و متغیر کنونی، آموختن شیوه های خلاقیت و نوآوری است - حسن زارعی،1373 ص. - 64 خلاقیت و تولید افکار و اندیشههای جدید توسط مدیران و معلمان سازمانی دارای اهمیت ویژهای است و این مهم در سازمان از جایگاه والایی برخوردار است.
امروزه سازمانهایی موفق هستند و میتوانند در دنیای پر رقابت ادامه حیات بدهندکه، دائماً افکار و اندیشههای جدید را در سازمان کاربردی کنند و این امر به دست مدیران و کارکنان خلاق امکان پذیراست. نه تنها در سازمانها، بلکه درنظام هایآموزشی نیز تأکید عمده بر پرورش خلاقیت معلمان است. بنابراین، خلاقیت برای بقای هر جامعه و هر سازمانی لازم است و برای ایجاد و تداوم آن در افراد سازمان بایستی عادت به تفکر را در مدیران و معلمان ایجاد کرد.
با توجه به مباحث مطرح شده، می توان بیان کرد که خلاق بودن مدیران و میزان ذهنیت فلسفی آنان از عوامل تأثیرگذار در آموزش و پرورش است، زیرا این دو عامل مدیر را قادر میسازداولاً: در برخورد با مسائل و مشکلات سازمان از خود محوری، یک جانبهنگری و جمود فکری مصون بماند و فرد را قادر به شناخت صحیح و اصولی سازمان نماید. ثانًی به مدیران توانایی را میدهد که با ارائه راهکارهای تازه و جدید بتواند بر مسائل آموزشی سنتگرای غلط وتندروی جدید فائق آید وجهت آموزش را در مسیر صحیح خود هدایت نماید - بیدختی ،. - 1385
بنابر این می توان بیان کرد که یکی از عوامل و متغیرهایی که ممکن است در خلاقیت معلمان نقش داشته باشد ذهنیت فلسفی مدیران می باشد. ذهنیت فلسفی را برای نخستین بار فیلیپ جی اسمیت مطرح نمود. وی ضمن بررسی و مطالعه ویژگی های افرادی که دارای تفکر فلسفی بودند، سه بعد مرتبط به هم را در طرز تفکر آنان مشخص نمود که عبارتند از: جامعیت، ژرف اندیشی و قابلیت انعطاف پذیری، انسان مجهز به نیروی تفکر و ذهنیت فلسفی قادر است به شیوه مناسب تری به تصمیم گیری و حل مسأله بپردازد. ولی تصمیم گیری منطقی، درست و حل موثر و صحیح مسأله، نیازمند برخورداری تفکر انسان از یک سری توانمندی هاست، که شامل جامعیت، ژرف اندیشی و انعطاف پذیری است که جزء ابعاد ذهنیت فلسفی به حساب می آیند.
در واقع ذهنیت فلسفی به تفکرات ما وسعت بخشیده و در زندگی فردی و اجتماعی به ما یاری می رساند - حسن زارعی،1373 ص. - 64 پیشرفت روز افزون ابعاد مختلف جامعه بشری، درگرو خلق اندیشه های نو و تحول در نظام آموزش و پرورش است. درجهان معاصر علم و تکنولوژی بطور سریع پیشرفت نموده است و روابط سازمانی در این تحول عظیم نقش کلیدی و تعیین کننده ای دارد. از آنجا که امروزه تعلیم و تربیت به عنوان اساسی ترین عامل رشد و توسعه فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اهمیت بسزایی پیدا کرده است، مسئولیت مدیران آموزشی بیشتر شده است.
