بخشی از مقاله
چکیده
اهمیت درآمد توریسم برای اقتصادهای فعلی در سطح جهان، تحلیل تقاضای گردشگری و برآورد و عوامل و همبسته های آن از اهمیت وافر برخوردار است. لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه سبک زندگی و خودکارآمدی گردشگران شهر اردبیل بود . روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه گردشگرانی بود که در مرداد 1394 به منظور سیاحت به شهر اربیل آمده بودند. و از بین آنها تعداد 100 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سبک های زندگی و پرسشنامه خودکارآمدی استفاده شد. داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج نشان داد که بین سبک زندگی و خودکارآمدی گردشگران اردبیل رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد - . - P=0/01 نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره نیز نشان داد که مؤلفه های توجه به محیط زیست و حمایت از سلامتی به طور معناداری خودکارآمدی گردشگران را پیش بینی می کنند. مقدار مجذور - 0/17 - R نشان داد که 0/17 درصد از کل واریانس خودکارآمدی توسط مؤلفه های سبک زندگی تبیین می شود.
نسبتF هم نشانگر معنی دار بودن این درصد واریانس قابل تبیین بود - F=3/323؛ - sig= 0/001 به این معنی که رابطه خودکارآمدی یک ترکیب خطی مبتنی بر کمترین مجذورات از متغیرهای پیشبیناحتمالاً نمی تواند تصادفی پیش آمده باشد. نتایج ضرایب رگرسیون نیز نشان می دهد که از بین متغیرهای پیشبین t حاصل از نمره ثابت - t=12/48 - در سطح 0/01 معنی دار بود. و خوکارآمدی را پیش بینی می کنند.
مقدمه
با وجود اهمیت بی بدیل صنعت گردشگری در توسعه و شکوفایی اقتصادی، سیاست گذاری های مناسبی در خصوص ارتقاء آن در کشورمان صورت نپذیرفته و عمده تلاش های مربوط به توسعه صنعت گردشگری در دهه های اخیر، معطوف به رهیافت های تشویقی و تبلیغاتی و یا به عبارتی تقاضا محور بوده اند. در این راستا بیشتر هدف گذاریها و وضع دستورالعملهای اجرایی معطوف به خصوصی سازی واحد های اقامتی، تبلیغات جهانگردی، آموزش نیروی انسانی، سیاست های تشویقی ساخت تأسیسات ایرانگردی و جهانگردی، تخفیف های مالیاتی و ... بوده که بیشتر جذب تقاضا را مدنظر قرار داده است، در حالی که چالش های پیش روی این صنعت، نه تنها استحکام و تداوم بیشتر سیاست های جانب تقاضا را طلب می کند، بلکه سیاست گذاری ابعاد عرضه و سازماندهی ساختار فعالیت بنگاه ها را می طلبد.
گردشگری در جهان کنونی، صنعتی پاک و سومین پدیده اقتصادی پویا، پر رونق و رو به توسعه است که پس از صنایع نفت و خودروسازی گوی سبقت را از دیگر صنایع جهانی ربوده اند - غفاری، 1388 - ، به گونه ای که بر اساس برآورد سازمان جهانی جهانگردی، ارزش وجوه حاصل از جهانگردی و مسافرت در دهه آتی با سرعتی افزونتر از تجارت جهانی به سطحی بالاتر از اقلام صادراتی در دیگر بخش ها ی اقتصادی خواهد رسید - هزارجریبی. - 2010 گردشگری غیر از مزایای اقتصادی و اشتغال زایی، تأثیرات اجتماعی و فرهنگی بسیاری دارد. با توسعه گردشگری می توان باعث سطح رفاه زندگی اجتماعات بومی شود، اما جذب توریست نیازمند مکانیزم های مختلفی است، یکی از آنها جلب اعتماد گردشگران می باشد - جریبی و نجفی،. - 1389
کشورهایی که توانسته اند در صنعت گردشگری کارنامه موفقی از خود به جا بگذارند، علاوه بر معرفی کشور خود به گردشگران درآمد سرشاری از این صنعت نصیب شان می شود.سال 2009 در جهان، یک هزار و 241 میلیارد دلار سرمای هگذاری در بخش توریسم انجام شد که این رقم معادل9/0 2درصد از کل سرمایه گذاری جهان است. درصد از 2 /757 میلیارد دلار خواهد رسید که این رقم تا سال 2020 به 9/04 کل سرمایه گذاری در جهان را تشکیل می دهد - محمدی،کریمی، نجارزاده،. - 1389
جامعه ایرانی به لحاظ فرهنگی همواره متنوع بوده است، لیکن در دهه های اخیر این تنوع پیچیدگی های مضاعفی یافته است. از جمله متغیرهای اجتماعی مناسب برای فهم پیچیدگی های معاصر ایران و صنعت گردشگری مفهوم سبک زندگی است. این مفهوم به طور خاص در بررسی فرهنگی ابزار تحلیلی مفیدی فراهم میآورد - محمدی، خلیفه و فرهادی،. - 1393 سبک زندگی متأثر از ذائقه، و ذائقه پیامد منش و منش نیز محصول جایگاه فرد در ساختارهای عینی اجتماعی است.
جایگاه فرد در ساختار اجتماعی که مشخص کننده میزان بهره مندی وی از انواع سرمایه است، منش وی را شکل می دهد و منش نیز مولد دو نوع نظام است: یکی نظامی از رویه های ادراک و ارزیابی، یعنی همان ذائقه و دیگری نظامی از رویه های ایجادکننده اعمال قابل طبقه بندی که تعامل این دو نظام سبک زندگی را ایجاد می کند. اما این یک طرف رابطه است؛ زیرا سبک زندگی و فرآیندهای مصرفی به منزله تجلی آن، هم نظامی از اعمال طبقه بندی شده است و هم نظامی از اعمال طبقه بندی کننده. از این رو است که فرآیندهای مصرفی خود به منزله متغیری مستقل در ایجاد سلسله مراتب اجتماعی مطرح ا ند. سبک زندگی، جایگاه مهمی در فرایند جامعه نو جهانی دارد.
در این که سبک زندگی چیست و اگر فردی بخواهد سبک زندگی خود را شکل بدهد بر اساس چه مدلی باید عمل نماید به صورت اجمال می توان بیان کرد که سبک زندگی به آن بخش از رفتارهای انسان بر می گردد که قابل مدیریت است - محمدی، خلیفه و فرهادی،. - 1393 سبک زندگی روش الگومند مصرف، درک و ارزشگذاری محصولات فرهنگ مادی نیز می باشد که استقرار معیارهای هویتی را در چارچوب زمان و مکان ممکن می سازد. سبک زندگیاساساً به معانی نمادین محصولات توجه دارد؛ یعنی آنچه در ورای هویت آشکار این محصولات نهفته است، سبک زندگی اصطلاحی است که در فرهنگ سنتی چندان کاربردی ندارد، چون ملازم با نوعی انتخاب از میان تعداد کثیری از امکانهای موجود است .
این رویکرد راهی است که به درک مدرن بودن سبکهای زندگی و تقابل آنها با شکل بندیهای پیشین می انجامد و این معانی نمادین اموری توافقی هستند که پیوسته در حال از نو ابداع شدن هستند - گیدنز، . - 1382 برای تأیید نمادین بودن محتوای سبک زندگی دلیل هم می توان آورد، صنعتی شدن موجب پیچیدگی و تمایزیافتگی حد و حصر جهان کالاها و صنعت هایی مانند گردشگری شده است، که نه تنها تعداد اشیای موجود به غایت فزونی یافته است، بلکه چگونگی دسترسی به آنها، عرضه، نمایش و معرفی آنها همگی تبدیل به خدماتی شده اند که خود شکلی از کالا به حساب می آیند.
سبکهای زندگیعمدتاً در قالب چیزهای ملموسی هستند که آنها را به اموری نمادین بدل می کنند؛ نمادهایی که انعطاف پذیرند - چاووشیان، 1381، به نقل از اسماعیلی،. - 1390 سبک زندگی بخش مشهود فرهنگ است که در سلسله مراتبی آرایش می یابد که به طیف کاملی از تمایز و تفاوتها، تا حد توان ذهن بشر، میدان می دهند - چاووشیان،1382به نقل از اسماعیلی - 1390 متغیر مورد بررسی دیگر این مطالعه مفهوم خودکارآمدی بود، که توسط آلفرد بندورا شکل گرفته است و یکی از جنبه های نظریه ی شناختی- اجتماعی اوست عنوان شناختی- اجتماعی، عنوان مناسبی است که هم به خاستگاه اجتماعی رفتار و هم به بعد شناختی رفتار توجه دارد - بندورا، 1986 از کدیور، . - 2006 بندورا، خودکارآمدی را به عنوان یک مفهوم مرکزی ارایه داده که به ادراک توانایی ها برای انجام دادن عملی که مطابق میل است، اشاره می کند. در این دیدگاه، رفتار تحت تاثیر نیروهای اجتماعی است ولی نحوه ی برخورد و چگونگی تاثیرگذاری بر نیروهای اجتماعی در اختیار فرد است.
بنابراین، همان قدر که شرایط محیطی، انسان را شکل می دهد، انسان نیز موقعیت ها را انتخاب می کند، بر دیگران تاثیر می گذارد و از دیگران تاثیر می پذیرد - کدیور، . - 2006 افرادی که در یک زمینه دارای باور خودکارآمدی بالا هستند اهداف چالش انگیزتری را که مستلزم تلاش بیشتری است انتخاب می کنند، استقامت و پشتکار بیشتری در انجام تکالیف دارند و واکنش منفی کمتر نسبت به شکست نشان می دهند - شوارتزر و لوتس سینسکا، - 2007 تحقیقات زیادی نشان داده اند که باورهای خودکارآمدی شغلی نقش کلیدی و مهمی در توسعه ی حرفه ای افراد بازی می کنند.
به عبارت دیگر، باورهای خودکارآمدی شغلی تاثیر زیادی بر انتخاب شغل افراد دارند - اوگون یمی و مابکوجه،. - 2007 منظور از باورهای خودکارآمدی شغلی ارزیابی شناختی افراد در زمینه ی توانایی خود برای انجام تکالیف یک شغل می باشد - بوزمان،. - 2001 باتوجه به اینکه قرن بیست و یکم، سده بهره گیری از فرصت های تجاری ارزشمند در بخش های خدماتی به ویژه گردشگری است و باتوجه به اهمیت درآمد توریسم برای اقتصادهای فعلی در سطح جهان، تحلیل تقاضای گردشگری و برآورد تابع تقاضای آن از اهمیت وافر برخوردار است.
