بخشی از مقاله
چکیده
هدف از انجام تحقیق حاضر، تعیین رابطه سبکهای دلبستگی و سبکهای فرزندپروری ادراک شده با اختلال شخصیت مرزی در دانشجویان دانشگاههای شهر سنندج بود. طرح تحقیق حاضر از نوع همبستگی بود که از جامعه مذکور تعداد 230 نفر با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چند مرحله-ای انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از سه پرسشنامه سبکهای دلبستگی کولینز و رید - 1990 - ، سبکهای فرزندپروری ادراک شده بامریند - 1991 - و پرسشنامه اختلال شخصیت مرزی لیشنرینگ - 1991 - استفاده شد.
تحلیل دادهها با روش تحلیل کوواریانس چند متغیری - مانکووا - و تحلیل کواریانس یک راهه انجام شد، نتایج نشان داد که سبک دلبستگی ناایمن دوسوگرا و سبک فرزندپروری ادراک شده سهلگیرانه با اختلال شخصیت مرزی رابطه مثبت و همچنین، سبک دلبستگی ایمن و سبک فرزندپروری دمکراتیک و مقتدرانه با اختلال شخصیت مرزی رابطه منفی معنیداری دارند. در مجموع هر دو متغیر پیش قادرند در حدود 0/32 از واریانس اختلال شخصیت مرزی را تبیین کنند.
مقدمه
اختلال شخصیت مرزی الگوی فراگیر بی ثباتی در روابط بین فردی، خودانگاره، عواطف، تکانشگری، رفتار خودکشی، احساس مزمن پوچی و اندیشه پردازی پارانویاییگذرا و مرتبط با تنیدگی است که در اوایل بزرگسالی آغاز شده و در زمینه های گوناگون خود را نشان میدهد . - 1 - اصلیترین معیار تشخیصی اختلال شخصیت مرضی بیثباتی عاطفی است که منجر به خشم نامناسب، احساسات مزمن پوچی و سرعت بالای نوسانات خلقی میشود . - 2 - این اختلال با شیوع 1/3 درصد یکی از شایعترین اختلالات شخصیت است که در دهههای اخیر توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب کرده است - 3 - و در زن-ها دو بار شایعتر از مردهاست . - 4 - علت این اختلال به درستی مشخص نشده، اما نتایج تحقیقات نشان میدهد بین سبک دلبستگی و اختلال شخصیت مرزی رابطه وجود دارد.
سبک دلبستگی یکی از مهمترین عوامل در تعاملات بین فردی است که در دوران کودکی فرد شکل می گیرد و با توجه به محیطی که در آن تحول یافته است، در سنین بعدی ادامه می یابد . - 5 - بالبی، اینسورث، واترز و وال - 1978 - سه سبک دلبستگی ایمن، اجتنابی و دوسوگرا را در کودکی توصیف کردهاند که در بزرگسالی نیز مورد تأیید قرار گرفته است . - 6 - افراد با دلبستگی ایمن، سطح بالاتری از اعتماد و رضایت و سطح پایینتری از تعارضات دارند، در حالی که افراد با دلبستگی دوسوگرا با عدم تعادل در احساسات و تعارضات بیشتر و افراد با دلبستگی اجتنابی با رضایت و صمیمیت کمتر و تعارضات بیشتر مشخص میشوند . - 7 -
برنان و شیور نظریه دلبستگی را به عنوان ریشه اختلالات شخصیت شناختهاند و بین اختلالات شخصیت و سبکهای دلبستگی همپوشی زیادی را گزارش کرده اند . - 8 - بعضی از یافتههای تجربی، رابطه اختلال شخصیت مرزی را با سبک های دلبستگی ناایمن گزارش شده در پیوندهای کودکی با والدین تایید کرده اند - 9و10و11و. - 12 مطالعه نیکل و همکاران در سال 2002 نشان داد که بین سبک دلبستگی ناایمن دوسوگرا و سازمان نایافته و اختلال شخصیت مرزی در آزمودنیهای غیربالینی رابطه مثبت وجود دارد.
- 13 - آرنسون و همکاران در سال 2006 مطالعهای روی آزمودنیها انجام دادند، نتایج نشان داد که بین اختلال شخصیت مرزی و سبک دلبستگی ناایمن دوسوگرا رابطه معنیداری وجود دارد . - 14 - با اینکه مطالعه نیکل و همکاران در سال 2002 و میر و همکاران در سال 2001 رابطه سبک دلبستگی ناایمن اجتنابی را با ویژگیهای اختلال شخصیت مرزی معنیدار گزارش ندادند 15 - و - 16 اما مطالعه اولینقز- بون تکوی و همکاران در سال 2003 رابطه سبک دلبستگی ناایمن دوسوگرا و اجتنابی را با اختلال شخصیت مرزی مثبت و معنی دار ارزیابی کردند - . - 17
از دیگر ویژگیهای روانشناختی که با صفات مرزی رابطه دارد سبکهای فرزندپروری ادراک شده میباشد. بامریند معتقد بود که شیوههای فرزندپروری از دو بعد تشکیل شده است: درخواست کنندگی والدین - کنترل - و پاسخ دهی والدین - گرمی یا پذیرش - . او از ترکیب این دو عنصر سه شیوهی فرزندپروری ذکر کرده است که عبارتند از شیوه فرزندپروری مقتدر - درخواست کنندگی بالا و پاسخ دهندگی بالا - ، شیوه فرزندپروری مستبد - درخواست کنندگی بالا و پاسخ دهندگی پایین - و شیوه فرزندپروری آزادگذار - درخواست کنندگی پایین و پاسخ دهندگی بالا - . در سال 1983 بامریند شیوه چهارمی به نام شیوه فرزندپروری بیتوجه یا مسامحه کار - درخواست کنندگی پایین و پاسخ دهندگی پایین - را اضافه کرد . - 18 - بنابر نظر بسیاری از روانشناسان، منشاء بسیاری از اختلالات شخصیتی و مشکلات روانی در پرورش اولیه کودک در خانواده است .
