بخشی از مقاله
چکیده :
این پایان نامه با هدف رابطه بین مولفه های هوش هیجانی با رضایت مندی زناشویی در بین معلمان بود جامعه آماری عبارت است از تمامی معلمان ابتدایی اداره آموزش و پرورش منطقه بندپی غربی - شهرستان بابل - که در سال تحصیلی 1392 1391 مشغول به تدریس بوده اند . با رجوع به اداره آموزش و پرورش بندپی غربی این اطلاعات اخذ شد : از تعداد کل 22 مدرسه منطقه بندپی غربی ، 170معلم مرد و زن مشغول به تدریس بوده اند ، 70 نیروی زن و100 نیروی مرد ،که از این تعداد120 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده ، و در این پژوهش شرکت داده شدند .. طرح پژوهشی از نوع توصیفی و همبستگی بین متغیرها می باشد.
ابزار پژوهش : در این پژوهش برای دستیابی به اطلاعات مورد نیاز در مورد هوش هیجانی از پرسش نامه هوش هیجانی بار اُن و برای اینکه بتوانیم در مورد رضایت زناشویی از داده های لازم بهره مند شویم ، مقیاس رضایت زناشویی اینریچ را به کار بستیم. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها در بخش امار توصیفی از میانگین انحراف استاندارد و در بخش امار استنباطی از آزمون همبستگی و رگرسیون چند گانه - مدل گام به گام - استفاده شده با توجه به معنادار شدن رابطه محاسبه شده با 0/99احتمال نتیجه گرفته می شود که فرضیه پژوهش مبنی بر اینکهبین بین مولفه های هوش هیجانی با رضایت مندی زناشویی در بین معلمان رابطه وجود دارد .تایید می شود .
مقدمه :
شواهد فراوانی گویای آن است که زوج ها در جامعه امروزی برای برقراری و حفظ روابط صمیمی و درک احساسات از جانب همسرشان به مشکلات فراگیر و متعددی دچارند . بدیهی است که کمبود های موجود در کفایت های عاطفی و هیجانی در همسر در کنار عوامل متعدد دیگر - از قبیل عوامل اقتصادی ، فرهنگی ، اجتماعی و .... - اثرات نامطلوبی بر زندگی مشترک آنها می گذارد که می توان به کمبود هایی در توانایی خودآگاهی ، خویشتن داری ، همدلی و توانایی تسکین دادن یکدیگر اشاره نمود . - بار اون - . در حقیقت این معضل سبب پریشانی روابط زناشویی آنها شده ، احساس رضایت و خشنودی از زندگی زناشویی را در آنان کاهش می دهد و به طور منطقی هر چه نارضایتی از زندگی مشترک بیشتر باشد ، احتمال ناسازگاری و جدایی افزایش می یابد - گلمن ، - 1995 که این یکی از دلایل مراجعه فراوان درمانجویان به مراکز مشاوره و بهداشت روانی می باشد.
اینکه هیجان های ما تا چه حد با توانایی فکر کردن و برنامه ریزی کردن ، انجام تمرین های بسیار برای رسیدن به هدفی دور ، حل مشکلات و امثال آن همسو شوند، یا آنها را بهبود بخشند ، مشخص می کند که توانایی ما برای استفاده از توانایی های ذهنی ذاتی خود چقدر است و به این ترتیب نحوه عملکرد ما را در زندگی تعیین می کند . احساس اشتیاق و لذت یا حتی سطح بهینه اضطراب ، به میزانی که ما را در انجام کارهایمان برانگیزد ، به سوی پیشرفت و تعالی هدایتمان کند ،به همین دلیل است که می گوییم هوش هیجانی استعدادی برتر است ، قابلیتی است که بر سایر توانایی های ما تاثیری عمیق ، تسهیل کننده یا بازدارنده بر جا می گذارد.
مایر و سالوی و کاروسو - 2003 - در پژوهش خود نشان دادند که هوش هیجانی می تواند به عنوان مجموعه ای از توانایی ها عمل نماید. هوش هیجانی امید به پیش بینی کیفیت رفتار های دیگران ، همچون : همدلی ، سبک های والدینی و فعالیت های زندگی را نشان می دهد. علت اینکه روان شناسان علاقمند به هوش هیجانی هستند این است که کاربرد آن را در زندگی روزانه افراد بدانند و بدانند چگونه روابط بین فردی را تحت تاثیر قرار می دهد . هوش هیجانی می تواند در زمینه کسب و کار ، در مدیریت ماهرانه ، در رهبری شغلی ، در یافتن راه حل به منظور کاهش استرس ها با استفاده از خودآگاهی هیجان ها، در سازگاری با چالش های زندگی و کاهش اختلافات روانی و... تأثیر بسزایی داشته باشد.
سالوی و مایر ،. - 1997 اگرافراد از هوش هیجانی بالایی برخوردار باشند ، می توانند با مشکلات و چالش های زندگی بهتر سازگار شوند و به گونه ای موثر به کنترل هیجانات بپردازند و موجبات بهبود و افزایش سلامت روانی خود را فراهم آورند. هوش هیجانی پایین می تواند یک عامل بالقوه تهدید کننده سلامت روانی باشد - نوری ، . - 1383 از سوی دیگر ، پژوهش های متعددی نقش رضایت مندی زناشویی را بر کارایی شخصی ، اجتماعی و فرزند پروری زوج ها به اثبات رسانیده است.
به دلیل اهمیت رضایت زناشویی از یکسو و اکتسابی بودن هوش هیجانی از سوی دیگر این سوال ها مطرح می شود که آیا می توان با پروراندن هوش هیجانی در همسران ، احتمال تشریک مساعی ایشان را در زندگی زناشویی شان افزایش داد ؟ آیا همسرانی که از هوش هیجانی پایینی برخوردارند ، احساس رضایتمندی و خشنودی کمتری از زندگی زناشویی خود دارند ؟ آیا افرادی که سطح کیفیت زندگی شان پایین است ، به مراتب ناخشنودی بیشتری در زندگی مشترک احساس می کنند ؟سوال اصلی پژوهش این است که آیا میان هوش هیجانی و رضایت زناشویی رابطه وجود دارد ؟و باز آیا بین کیفیت زندگی و رضایت از زندگی زناشویی نیز رابطه وجود دارد ؟
روش تحقیق :
جامعه پژوهش :
در این پژوهش جامعه آماری عبارت است از تمامی معلمان ابتدایی اداره آموزش و پرورش منطقه بندپی غربی - شهرستان بابل - که در سال تحصیلی 1392 1391 مشغول به تدریس بوده اند .
نمونه آماری پژوهش :
با رجوع به اداره آموزش و پرورش بندپی غربی این اطلاعات اخذ شد : از تعداد کل 22 مدرسه منطقه بندپی غربی ، 170معلم مرد و زن مشغول به تدریس بوده اند ، 70 نیروی زن و100 نیروی مرد ،که از این تعداد120 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده ، و در این پژوهش شرکت داده شدند .
روش نمونه گیری :
در این پژوهش از روش نمونه گیری خوشه ای استفاده شد. در نمونه گیری خوشه ای ، واحد اندازه گیری فرد نیست بلکه گروهی از افراد هستند ، و زمانی به کار می رود که انتخاب گروهی از افراد امکان پذیرتر و آسانتر از انتخاب افراد در یک جامعه تعریف شده باشد. - دلاور ، . - 1383 از تعداد کل مدارس ، 19 مدرسه به صورت تصادفی ساده انتخاب شد و معلمین آن در پژوهش قرار داده شدند.
ابزار پژوهش :
در این پژوهش برای دستیابی به اطلاعات مورد نیاز در مورد هوش هیجانی از پرسش نامه هوش هیجانی بار اُن و برای دستیابی به اطلاعات مورد نیاز در مورد کیفیت زندگی از پرسش نامه - SF -36 - استفاده شده است و نیز برای اینکه بتوانیم در مورد رضایت زناشویی از داده های لازم بهره مند شویم ، مقیاس رضایت زناشویی اینریچ را به کار بستیم.
معرفی آزمون هوش هیجانی بار اُن :
آزمون هوش هیجانی بار اون در سال 1980 با طرح این سوال که " چرا بعضی مردم نسبت به بعضی دیگر در زندگی موفق ترند ، آغاز گردید . در این سال مولف ، مفهوم ،تعریف و اندازه ای از هوش غیر شناختی - بار اون ، - 1988 ارائه نمود . استراتژی وی - جهت ساخت آزمون - شامل چهار مرحله اصلی است :
روایی و اعتبار پرسش نامه هوش هیجانی بار اُن :
در مرحله آخر نتایج نشان داد بین میانگین نمره هر یک از مقیاس ها و میانگین نمره کل آزمون رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد یعنی تمام مقیاس ها با متغیر هوش هیجانی دارای ارتباط مستقیم است و پایایی آزمون از طریق آلفای کرونباخ برای کل آزمون %93 گزارش گردید .که بنابراین برای مقاصد مختلف قابلیت کاربرد داشته و مورد پذیرش است . از طرفی میزان پایایی مناسب در روش های دیگر سنجش پایایی %80 گزارش شده که پایایی این آزمون به روش زوج فرد %88 اعلام گردید. و با توجه به نتایج به دست آمده بالاترین میانگین نمره - 25/3 - مربوط به مقیاس " مسئولیت پذیری " و پایین ترین میانگین نمره - 16/7 - مربوط به مقیاس "کنترل تکانش " می باشد و میانگین نمره برای کل آزمون 313/6 محاسبه گردید. ضریب آلفای کرونباخ برای هوش هیجانی در پژوهش حاضر 0/94 بدست آمد .
روایی و اعتبار پرسش نامه رضایت زناشویی اینریچ :
پرسش نامه زوجی اینریچ توسط دیوید السون و امی السون در سال 2000 روی 25501 زوج متاهل اجرا شد ضریب آلفای پرسش نامه برای خرده مقیاس های رضایت زناشویی ، ارتباط ، حل تعارض و تحریف آرمانی به ترتیب از این قرار است 0/86 ،0/80، 0/84 ،0/83 واعتبار باز آزمایی پرسش نامه برای هر خرده آزمون به ترتیب 0/86 ،0/81 ، 0/90 ،0/92 بوده است و ضریب آلفای پرسش نامه در پژوهش آسوده - 1389 - با تعداد نمونه 365 زوج ، به ترتیب برابر با 0/68 ، 0/78، 0/62 و 0/77 به دست آمد .نمره های میانگین برای مقیاس ها به ترتیب زیر است : نمره میانگین مقیاس رضایت زناشویی 32/2 ،مقیاس ارتباطات 31/6 ،مقیاس حل تعارض 30/2 ، مقیاس تحریف آرمانی 15/5 می باشد.
