بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه هوش فرهنگی، هوش هیجانی و خودکارامدی شغلی با میزان کارآفرینی سازمانی معلمان آموزش و پرورش شهرستان سرپل ذهاب بود . روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه جامعه آماری کلیه معلمان آموزش و پرورش شهرستان سرپل ذهاب در سال تحصیلی -96 1395 می باشند که تعداد آنها حدود 1400نفر بودند.نمونه آماری 300 نفر از معلمان آموزش و پرورش شهرستان سرپل ذهاب مذکور بر اساس نمونه گیری تصادفی و از طریق فرمول کوکران انتخاب شدند.
ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه هوش فرهنگی آنگ وهمکارانش - - 2007، آزمون هوش هیجانی برادبری و گریوز - 1999 - ، خودکارامدی شغلی اترخت - 2002 - و رفتار کارآفرینانه در سازمان مقیمی - - 1390می باشد.یافتهها با استفاده ار روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه نشان داد که بین هوش فرهنگی با میزان کارآفرینی سازمانی معلمان رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد p=0/032 - و . - r =0/41 بین هوش هیجانی با میزان کارآفرینی سازمانی معلمان رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد p=0/032 - و . - r =0/36 بین خودکارآمدی شغلی با میزان کارآفرینی سازمانی معلمان رابطه مثبت و معنی داری مشاهده می شود =p0/0001 - و . - r = 0/63 متغیرهای خودکارامدی شغلی هوش فرهنگی و هوش هیجانی به ترتیب پیش بینی کننده کارآفرینی سازمانی معلمان می باشند.
مقدمه
پیش بینی و توضیح اثربخشی تعاملات بین فرهنگی، یک سابقه وپیشینه ی قوی دررشته ها و شاخه های مختلف از جمله در ارتباطات بین فرهنگی، روان شناسی بین فرهنگی ومدیریت بین الملل دارد. مطالعات زیادی به این تاییدیه اشاره کرده اند که بعضی افراد شاید ویژگیهایی داشته باشند که به آنها اجازه می دهد درمأموریتهای برون مرزی یا خیلی کلی تر درتعاملات میان فرهنگی کاراتر و مؤثرتر باشند. مفهوم هوش فرهنگی که درادبیات تجارت بین المللی ارائه شده است، یک طرح وایده می باشد که زمانش فرا رسیده است. مفاهیمی که این ایده رامنعکس می کنند عادات فکری جهانی - ذهنیت جهانی - یا شایستگی بین فرهنگی، برای مدتهای طولانی وجود داشته اند. - توماس1،. - 2005
هوش فرهنگی به ساختاری برای بیان این سؤال مشترک دربین تعداد زیادی ازمدیران منابع انسانی بین المللی، ایجاد شده است : چرا بعضی افراد که گاهی اوقات به نظر می رسد فاقد مهارتهای اجتماعی درفرهنگ خودشان هستند، به آسانی وبا سرعت وبه صورتی کامل با فرهنگهای جدید منطبق می شوند، درصورتیکه دیگر افراد، حتی آنهایی که مهارتهای بین فردی بالایی درداخل فرهنگهای خودشان دارند، اینگونه نیستند؟درپاسخ به نیازِ درک تفاوتهای فردی درتطبیق پذیری فرهنگی،ارلی - 2003 - 2، هوش فرهنگی را به عنوان یک ویزگی وخصیصه فردی ونویدبخش ارائه کردند.
هوش فرهنگی مفاهیم مختلفی دارد که می تواند به عنوان تکمیل کننده ی یکدیگر دیده شوند. فان اوورمن - 2002 - 3، هوش فرهنگی را به عنوان یک"هوش درمحیط "یا توانایی عملکرد مؤثردریک محیط متفاوت، که مفروضات، ارزش ها وسنت های تربیتی یک نفر، به طورکامل با آنهایی که فرد باید باآنها کارکند، مشترک نیست، تعریف کردند. هوش فرهنگی، قابلیت وتوانایی یک نفر برای عملکرد مؤثر درموقعیتهایی است که ازنظر فرهنگی متفاوت می باشد. هوش فرهنگی بینش هایی را درباره ی توانایی وقابلیت های افراد برای ازعهده ی موقعیتهای چند فرهنگی برآمدن، درگیر شدن درتعاملات بین فرهنگی وعملکرد درگروه های کاری متفاوت ازنظر فرهنگی، فراهم می کند. - حقیقی، - 1390
هوش هیجانی شامل توانایی ما در جهت خود آگاهی هیجانی و اجتماعی می شود و مهارتهای لازم در این حوزه را اندازه می گیرد. همچنین شامل مهارت های ما در شناخت احساسات خود و دیگران و مهارتهای کافی در ایجاد روابط سالم با دیگران و حس مسئولیت پذیری در مقابل وظایف می باشد. هوش عمومی و هوش هیجانی توانایی های متفاوتی نیستند بلکه بهتر است چنین بیان نمود که از یکدیگر متفاوت هستند. همه ما ترکیبی از هوش و هیجان داریم.
در واقع بین هوش عمومی و برخی از جنبه های هوش هیجانی همبستگی پایینی وجود دارد و باید گفت این دو قلمرو اساسا مستقل اند. بر اساس مطالعات گلمن در بهترین شرایط همبستگی اندکی - %57 - بین هوش عمومی و برخی از ابعاد هوش هیجانی وجود دارد. وقتی افراد با هوش عمومی بالا در زندگی تقلا می کنند افرادی با هوش متوسط به طور شگفت انگیزی پیشرفت می کنند شاید بتوان آن را به هوش هیجانی بالا نسبت داد. - متقی زاده، . - 1389
به طور خلاصه باید گفت که تفاوت بین معلومات کتابی و مهارت در زندگی روزمره در ارتباط افراد در واقع همان تفاوت بین هوش عقلانی و هوش هیجانی است بدین معنی که درست است که ما برای پیشرفت در تحصیل ناچار به استفاده از معلومات کتابی هستیم ولی آنچه می تواند این راه را برای پیشرفت هموار سازد استفاده درست از هوش هیجانی است در واقع در سالهای اخیر این تحقیقات شدت فراوانی یافته است به گونه ای که مطالعات وسیعی انجام شده تا نشان دهد که ضریب هوشی بالا به تنهایی نمی تواند لازمه موفقیت باشد. گلمن - 1995 - 4 می گوید:» بسیاری از مدیران، معلمان و دانش آموزان به آن چیزی که می دانند بهتر است، عمل نمی کنند و به این علت در کارهای خود دچار شکست می شوند.«
وی همچنین اضافه می کند برای کودکان قوی کردن هوش هیجانی کار ساده ای است حتی بزرگسالان نیز می توانند هوش هیجانی خود را بپرورانند. به عنوان یک بزگسال شکوفا کردن توانایی های هیجانی مشکل است اما در سنی و در مرحله ای از زندگی می توان هوش هیجانی فرد را پرورش داد. طبیعتا بهتر آن است که هر چه زودتر شروع کنیم. بار آن در پی یافتن این سؤال که چرا برخی از افراد نسبت به برخی دیگر از افراد در ابعاد زندگی موفق تر اند به تحقیقات بسیاری دست زده است. و او دریافت که تنها کلید موفقیت و تنها عامل پیش بینی کننده موفقیت آنها هوش کلی یا هوش عقلانی نیست. بلکه باید در جستجوی دیگری بود که در این میان نقش هوش هیجانی از همه نمایان تر است. - آقایار،. - 1388
باورهای خودکارآمدی بر الگوهای تفکر، احساس، عملکرد و برانگیختگی هیجانی فرد تأثیر می گذارد و به صورت میانجی شناختی مهمی در رفتار انسان نقش ایفا می کند. به عبارت دیگر؛ باورهای افراد درباره ی توانایی هایشان و نتیجه ی تلاش هایشان بر این که آن ها چطور رفتار کنند تأثیر می گذارد. بدیهی است که تفکر، احساسات و رفتار انسان در موقعیت هایی که به توانایی خود احساس اطمینان می کند متفاوت از رفتار وی در موقعیت هایی است که در آن احساس عدم امنیت و یا فقدان صلاحیت می کند. نکته ی مهم این است که باورهای خودکارآمدی به مهارت های افراد مربوط نمی شوند، بلکه به آنچه شخص باور دارد و تحت شرایط خاصی می تواند انجام دهد مربوط می شود.
این مساله کمک می کند تا توضیح دهد که چراگاهی رفتار افراد با توانایی های واقعی شان در تناقض است. چرا رفتار افراد حتی هنگامی که از نظر دانش و مهارت در سطح یکسانی قرار دارند، ممکن است متفاوت باشد - پروین5، . - 2004 کارآفرینی سازمانی نیز فرآیندی است که کارآفرین تحت حمایت یک سازمان، فعالیتهای کارآفرینانه خود را به ثمر میرساند به عبارتی دیگر فرآیندی است که در آن کارآفرین میکوشد تا فعالیت کارآفرینانهای را در سازمانی که معمولاًسنتی و بوروکراتیک است به ثمر برساند. دراین فرآیندمتغیرهای ویژگیهای فردی وشخصیتی - متغیرهای مستقل - وعوامل محیطی - متغیرکنترلی - بعنوان ورودی های سیستم محسوب می شوند. - خردمند، . - 1389
به عبارت دیگر، کارکنانی که درون سازمانهای بزرگ، پیچیده وتثبیت شده روحیه کارآفرینی داشته باشند، کارآفرینان درون سازمانی نامیده میشوند. آنها با ایجاد نوآوری به عنوان منبع اصلی تحول وعامل تغییردرسازمانهای اداری مطرح هستند. کارآفرینان درون سازمانی، علاوه برایجادتغییروتحول درسازمانها، درجایی موثرهستندکه افرادی نیاز به تغییرو اغلب تغییر نوآورانه رادر درون سازمان تعریف وتعیین کرده اند. کارآفرینان درون سازمانی محیطی را فراهم میکنند که تغییردرآن بتواندموفقیت آمیزباشدوازاجرای تغییرسرسختانه حمایت میکنند.
نکتهای که دراینجا باید به آن اشاره کرد این است که درحالیکه کارآفرینان مستقل سازمانی رابرای بهرهبرداری ازیک ایده جدیدتاسیس میکنند، کارآفرینان درون سازمانی فضای جدیدی رادرسازمانی که در آن کار میکند، برای تقویت، رشدوتوسعه آن ایدهها فراهم می کنند. درعمل، این کاراو به معنی تمایل به ریسک پذیری وتغییردرسازمان است. براین اساس مهمترین، کمیاب ترین واستراتژیک ترین سرمایه یک جامعه وسازمان، کارآفرینان ومدیران کارآفرین آن جامعه وسازمان هستند - ذبیحی و مقدسی، . - 1385
مطالعات انجام شده در کشور ما نیز حاکی از آن است که کارآفرینی سازمانی به طور واضح و شفافی در کارکنان ایرانی در مراکز دولتی وجود داشته وهم چون سایه بانی بزرگ بر بدنه جامعه کارمندی ایران سایه انداخته است. میزان قابل توجه کارآفرینی سازمانی در کنار تبعات مثبت آن برای معلمان، دانش آموزان آنها و مدارس بر شناخت عوامل کلیدی مؤثر بر آن به منظور برنامه ریزی برای پیشگیری و یا به حداقل رساندن تبعات مربوط در نهایت مداخله مستقیم برای افزایش آنها در جامعه آموزشی ایران تأکید دارد.
روش پژوهش
پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه جامعه آماری کلیه معلمان آموزش و پرورش شهرستان سرپل ذهاب در سال تحصیلی -96 1395 می باشند که تعداد آنها حدود1400نفر بودند. نمونه آماری 300 نفر از معلمان آموزش و پرورش شهرستان سرپل ذهاب مذکور بر اساس نمونه گیری تصادفی و از طریق فرمول کوکران انتخاب شدند.
ابزارسنجش
در این پژوهش از چهار پرسشنامه استانداره شده استفاده شده است - 1پرسشنامه هوش فرهنگی: این پرسشنامه شامل 20 سوال می باشدو ازطیف پنج گزینه ای لیکرت - خیلی کم،کم،تاحدی،زیاد،خیلی زیاد - استفاده شده است.
