بخشی از مقاله
چکیده
مقدمه: رسانههاي نوین با تحولاتی که در جنبههاي مختلف از بعد فناوري ، تجهیزات و حجم روش دارند، به عنوان حاملان و منتقل کنندگان پیام میتوانند در ساخت فرهنگ عمومی و ارزشهاي مطلوب یا نا مطلوب، باورها و افکار عمومی مؤثر باشند. آنها بدون در نظر گرفتن مرزهاي جغرافیایی، عقیدتی و ارزشی، امکان حضور در همه نقاط جغرافیایی را پیدا کردهاند لذا نمیتوان تاثیر آنها را بر باورها و فرهنگ انسانها نادیده گرفت با توجه به اینکه تکنولوژي ماهواره، از سویی، به دلیل عمومیت و فراگیري آن در سطح جامعه، عدم سنخیت بعضی از برنامههاي آن با ارزشهاي فرهنگی، ارائه برنامه در مجموعه نهاد خانواده، بدون در نظر گرفتن شرایط سنی و جنسی افراد، هویت فرهنگی و ارزش هاي ما را مورد تهدید قرار می دهد.
هدف: لذا در این تحقیق به بررسی رابطه بین استفاده از ماهواره و امید به زندگی فردي پرداخته شد. نوع روش تحقیق با توجه به جامعه آماري و موضوع تحقیق توصیفی- همبستگی میباشد. نمونه آماري تحقیق حاضر با استفاده از روش نمونه گیري ساده تصادفی با توجه به جدول مورگان تعداد 100دانشجو انتخاب شدند و آزمونهاي پرسشنامه میزان استفاده از ماهواره و پرسشنامه امید به زندگی بر روي آنها اجرا شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که بین سه مولفه - میزان استفاده از برنامههاي ماهوارهاي، برنامههاي شاد و موزیکال ونوع برنامه - و امید به زندگی فردي رابطه معناداري وجود دارد. بنابراین فرضیههاي پژوهش تایید میشوند. نتیجه گیري: با توجه به جوان بودن جمعیت کشور، علاوه بر تاثیر شبکههاي ماهوارهاي بر نحوه نگرش نسبت به امید به آینده، در مسایل سیاسی، اخلاقی و رفتاري جوانان نیز شاهد تغییر در الگوهاي فرهنگی نیز هستیم نکته قابل توجه در زمینه تغییر دیدگاه جوانان نسبت به آینده جامعه خود در جامعه بشدت درحال تضعیف و فردگرایی و توجه به خود، در حال رشد است.
مقدمه
رسانههاي نوین با تحولاتی که در جنبه هاي مختلف از بعد فناوري، تجهیزات و حجم روش دارند، به عنوان حاملان و منتقل کنندگان پیام میتوانند در ساخت فرهنگ عمومی و ارزشهاي مطلوب یا نا مطلوب، باورها و افکار عمومی مؤثر باشند . آن ها بدون در نظر گرفتن مرزهاي جغرافیایی، عقیدتی و ارزشی، امکان حضور در همه نقاط جغرافیایی را پیدا کردهاند لذا نمیتوان تأثیر آنها را برباورها و فرهنگ انسانها نادیده گرفت با توجه به اینکه تکنولوژي ماهواره، از سویی، به دلیل عمومیت و فراگیري آن در سطح جامعه، عدم سنخیت بعضی از برنامه هاي آن با ارزش هاي فرهنگی، ارائه برنامه در مجموعه نهاد خانواده، بدون در نظر گرفتن شرایط سنی و جنسی افراد، هویت فرهنگی و ارزش هاي ما را مورد تهدید قرار می دهد، و از سوي دیگر، به عنوان یک منبع اطلاع رسانی جهانی، استفاده از آن اجتناب ناپذیر، محدود کردن آن ناممکن و استفاده از آن در سطوح علمی و دانشگاهی یک ضرورت است و نیز مباحث تأثیر روانی ماهواره در افراد مورد استفاده و نیز در این گذرگاه تأثیري که ماهواره بر مبحث امید در زندگی میتواند داشته باشد مانند نکات کوري میباشد که در جامعه ما زیاد بررسی و فکر نشده است لذا تحقیق حاضر با توجه به ارائه پیشنهاداتی علمی در این زمینه میتواند ضرورت و اهمیت داشته باشد.
امید، یکی از ویژگی هاي زندگی است که ما را به جستجوي فرداي بهتر وا میدارد. امید یعنی موفقیت و آینده بهتر و دلیلی براي زیستن. وقتی امید داشته باشیم، شادي و سرور در زندگی حضور خواهد داشت. دنیز - 2000 - معتقد است که حتی در جوامع مادي، دستیابی به اشیاي مادي فقط به میزان متوسطی به احساس شادي در زندگی مربوط است. دنیز توصیه میکند همانگونه که شاخص هاي ملی براي تولید تمرکز دارند کشورها باید چگونگی تداوم و شدت احساس خوشنودي و شادي افراد را در موقعیت هاي مختلف زندگی اندازه گیري کنند. اگر شاخص هاي ملی سلامتی نیز در دسترس باشد میتواند عواملی را که شادي را تحت تأثیر قرار میدهد، مورد قضاوت قرار گیرد - اکرمی. - 1387
تحقیقات نشان داده است که سایر شرایط مثل زندگی خانوادگی ارضا کننده، دوستان همدل و زمان کافی براي انجام علایق مختلف با شادمانی مربوط است. در نظریه دلیلی براي اینکه دو دسته از پاداش هاي مادي و عاطفی و اجتماعی با هم وجود داشته باشند، وجود ندارد. با این حال در عمل بسیار مشکل است که الزامات متعارض آنها را آشتی دهیم. یک منبع بسیار با ارزشی است و باید زمان لازم را به انتخاب هاي مشکل پیش روي ما را در نهایت محتواي کیفی زندگی ما را تعیین میکند اختصاص دهیم. فرانک و همکاران - - 1992 اظهار داشتند که سلامتی عاطفی داراي دو بعد لذت و برانگیختگی است.
سطح لذت میتواند با خواب رفتگی یا تهییج بالا همراه باشد. بههمین دلیل صورت برانگیختگی میتواند با احساس که دامنه تغییر آن از سرشار تا لذت است همراه شود. به طور کلی سلامت عاطفی افراد را میتوان بر حسب نسبت زمانی صرف کرد. نگریستن به طرف روشن قضایا و اشیا امید و شادکامی را تحت تأثیر قرار داده و ناشی از متغیرهاي شخصیتی نظیر سبک فکري مثبت از جمله خوشبینی است. بسیاري از افراد خطاهاي حسی مثبت دارند و فکر میکنند اوضاع بهتر از آن چیزي است که واقعاً هست. یک دسته از فرآیندهاي شناختی وجود دارند که همه آنها قضاوت راجع به شادکامی با رضایت را متأثر میسازند و به شیوههاي پیچیده کار میکنند. این یافتهها حاکی از آن است که شادکامی مورد قضاوت به شیوه مستقیم یا ساده موقعیت واقعی فرد را منکعس نمیکند.
بیان مسئله
درعصر اطلاعات وهزاره سوم علی رغم رشد تکنولوژي و صنعتی شدن امور یکی از مشخصههاي بارز و عینی در رفتار عموم مردم جامعه مخصوصاً جوانان، ضعیف بودن امید و امیدواري به زندگی و آینده میباشد.لذا از جمله موضوعات اساسی و مهم که یادآوري آن به افراد مخصوصاً جوانان بسیار ضرورت دارد، موضوع »امید و امیدوار بودن به زندگی،حیات،فرداي روشن و...« میباشد.افراد به دلیل شرایط خاص زندگی و جریان تکوین شخصیت خود،ممکن است نسبت به رفع مشکلاتی که با آن روبرو میشوند،عاجز و درمانده شوند. در این صورت با توجه به مسئله امید و امیدواري در زندگی فردي و اجتماعی آن ها میتوان بسیاري از مشکلات را رفع نموده و زندگی سخت و نابسامان را تبدیل به زندگی خوش و قابل تحمل نمود.امید از جمله مفاهیمی است که در فرهنگ اسلامی بدان توجه ویژه اي شده است. قرآن کریم به منظور تشویق و ترغیب انسان به کارهاى شایسته، بهره فراوانی از امید برده است.
سیاندر - - 1989 نشان داد که امیدواري به دو مفهوم مهم »تعیین جهت گیري هدفمند و موفق « و» برنامه ریزي موفقیت آمیز «که دسترسی به اهداف را ممکن سازد، پوشش می دهد . وهمچنین نتایج نشان داد که معناي زندگی در کنار سایر عوامل مانند توانایی مقابله، بهداشت روانی و توانش فردي، تعیین کننده ي مهم امیدواري به عنوان نوعی پیش بینی آینده ي بهتر به حساب می آید.علت بسیاري از اختلال هاي روانی، احساس پوچی و بی هدفی است. اهداف انسان در زندگی سطح توانایی هاي او را به آزمون کشیده و ذهنش را به آینده متصل می سازند .
فرانکل - - 1363 معتقد بود که انسان معناي زندگی خود را شکل می دهد. معناجویی، مهمترین انگیزه ي انسان است که او را از دیگر موجودات متمایز می سازد. معناي زندگی می تواند با تزریق مسؤولیت به زندگی، توان مقابله با مشکلات زندگی را افزایش دهد. نتایج تحقیقات متعددي - ولز، - 1994 نشان داد که امیدواري سهم مهمی در بهبودي بیماري هاي مختلف روانی دارد. ماسکارو و فلدمن - - 2005 با انجام یک تحقیق روي دانشجویان دانشگاه نشان دادند که معناي وجودي نقش بسیار مهمی در افزایش امیدواري دارد.
علاوه براین، آن ها در این تحقیق نشان دادند که معناي وجودي در پیش گیري از بروز نشانه هاي افسردگی، نقش مهمی ایفا می کند.بیشتر پژوهشهاي انجام شده در کشورهاي توسعه یافته به منظور افزایش امید به زندگی بر پیشگیري عوامل خطري که باعث مرگ و میر در افراد مسن میشود،تمرکز دارد.بهداشت دوران سالمندي،ارتقاي کیفیت و کمیت طول عمر در سالمندان و... موضوعاتی است که در این گونه کشورها بررسی میشود.در کشور ما نیز به پیروي از ارتقاي سطح بهداشت عمومی،خطر بیماریهاي واگیردار و انواع عفونتها رو به کاهش است و براي تغییر الگوي مرگ و میر در افراد مسن توجه به بیماریهاي غیر واگیر مثل بیماریهاي قلبی -عروقی،سرطان و بیماریهاي مزمن ریه معطوف شده است.
بنابراین سبک زندگی به عنوان عامل مؤثر بر این بیماریها لازم است مورد توجه پژوهشگران قرار گیرد.روند آشکار افزایش طول عمر در قرن اخیر توجه بسیاري از پژوهشگران را به علل افزایش امید به زندگی در قرن بیستم و بیست و یکم و عوامل مؤثر در مرگ و میر بشر معطوف کرده است. با حذف بیماریهاي واگیردار به عنوان یکی از علل مرگ،توجه دانشمندان به جنبههاي دیگري از سلامتی که امروزه بیشتر مطرح میباشد جلب شده است. شناسایی این عوامل، با توجه به الگوهاي مرگ و میر، سبک زندگی و عادات بهداشتی در هر جامعهاي متفاوت است.براي انجام اقدامات بهداشتی تأثیرگذار، شناسایی این عوامل،چگونگی تأثیرگذاري این عوامل بر امید به زندگی و تأثیرپذیري آنها امري ضروري و حیاتی به نظر می رسد.
با توجه به موارد مورد اشاره و بیان نقش امید در زندگی در تحقیق حاضر با توجه به اینکه عصر حاضر با تکامل علوم تکنولوژیک، تأثیر مستقیمی در زندگی انسان گذاشته و مواردي مانند ماهواره و تأثیر آن در زندگی و حتی میزان امید به آیند در قشرهاي مختلف مردم از جمله جوانان را در مباحث عمده کشور دارد حال با توجه به نقش امید در زندگی این سوال مطرح میشود که آیا میزان استفاده از برنامههاي ماهوارهاي میتواند در افزایش یا کاهش امید به زندگی دانشجویان تأثیري داشته باشد یا نه ؟
فرضیهها
-1 بین ساعات زیاد استفاده از برنامههاي ماهواره اي و امید به زندگی رابطه وجود دارد.
-2 بین توجه به برنامههاي شاد و موزیکال و امید به زندگی رابطه وجود دارد.
-3 بین توجه به برنامههاي شاد و موزیکال و امید به زندگی رابطه وجود ندارد.
-4 بین نوع برنامههاي تماشا شده و امید به زندگی رابطه وجود دارد.
مبانی نظري و پیشینه تحقیق
انسان موجودي اجتماعی است و جوامع انسانی براساس روابط و کنشهاي متقابل انسانها پایه گذاري شدهاند. انسان براي زندگی در جامعه نیاز به ارتباط با موجودات انسانی دیگر دارد. در جوامع توسعه یافته یا در حال توسعه شاهد گسترش ارتباطات هستیم و با توجه به فواصل زمانی و مکانی و اینکه توسعه ارتباطات این فواصل را هم درنوردیده و به افراد، گروهها و سازمانهاي مختلف امکان برقراري روابط متقابل را میدهد، لزوم وجود اعتماد بیش از پیش احساس میشود. اعتماد یکی از جنبههاي مهم روابط انسانی و زمینه ساز همکاري میان اعضاي جامعه است.
اعتماد سیاسی تمایل افراد به تعادل و همکاري با گروهها را افزایش داده و شبکه روابط بین گروهها را در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی شکل میدهد. منون - 1995-Menon - معتقد است با وجود این که صنعت چاپ و رادیو بیش از 50 سال رشد کرده است ولی تکنولوژي ماهواره اي تنها ده سال است که در جریان توسعه است. این تکنولوژي جدید خیلی سریع تر از انواع دیگر تکنولوژیها در حال توسعه است.
او معتقد است که در دهه پیش اگر رابطه رسانه و تکنولوژي جدید مورد بحث قرار گیرد بحث از ویدئو، مایکرویو و انتقال کابلی و ماهواره می شود، ولی صحبتی از CD-ROM رسانه چند وجهی تکنولوژي دیجیتالی که عناصر اصلی تکنولوژي ارتباطی میباشند نمی شد. در این قسمت از تحقیق با توجه به افزایش استفاده از ماهواره به بررسی تأثیر آن بر میزان امید در افراد مورد استفاده از ماهواره و نقش و تأثیر ماهواره در میزان امید فردي و اجتماعی میپردازیم. - به نقل از صادقی - 1390
امید به زندگی : بررسی علمی امید به زندگی در انسان قدمتی کوتاه دارد و دوران ابتدایی خود را میگذراند. اسنایدر براي اولین بار، نظریهي امید را مطرح کرد و آن را متشکل از قدرت اراده، قدرت راهیابی، داشتن هدف و تشخیص موانع دانست. گروپمن امید را احساس وجد و نشاط در نظر میگیرد كه هنگامی تجربه میشود که فرد آیندهي بهتري را فراسوي چشمان خود انتظار داشته باشد. امید، عبور از موانع مهم و پرتگاههاي عمیق را در طی مسیر تسهیل میکند.
