بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر تبیین رابطه هوش معنوی با کیفیت زندگی کاری معلمان زن آموزش و پرورش دوره متوسطه ناحیه سه شیراز بوده است.روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری این تحقیق شامل معلمان زن آموزش و پرورش دوره متوسطه که بالغ بر 326نفر است، طبق جدول مورگان حجم نمونه برابر با 176 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. در این تحقیق از دو پرسشنامه هوش معنوی عبداله زاده وهمکاران - - 1387 و کیفیت زندگی کاری قاسم زاده - - 1384استفاده شده است. .به منظور استخراج و تحلیل اطلاعات از روش آماری ضریب همبستگی و رگرسیون همزمان و گام به گام استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که بین ابعاد هوش معنوی با کیفیت زندگی کاری رابطه وجود دارد. ابعاد هوش معنوی قادر به پیش بینی کیفیت زندگی کاری می باشند..
کلمات کلیدی:کیفیت زندگی کاری، هوش معنوی ، معلمان،سازمان
مقدمه
در دنیای امروزی، سازمان ها جهت موفقیت به استفاده موثر از منابع انسانی نیاز دارند. تحول در سازمانها به توانمندیهای منابع انسانی بستگی دارد، فلسفهای که در سازمانها که شأن ومنزلت کارکنان را افزایش خواهد داد و زمینه دستیابی به اهداف را فراهم میکند، مفهوم کیفیت زندگی کاری است.هر چه خواست ها و نیازهای متفاوت افراد از سوی سازمان بیشتر برآورده شوند احتمال بیشتری وجود دارد که کارکنان به کار دلبسته شوند، از کارشان، سرپرستشان وهمکارانشان خشنود تر باشند، به فشار عصبی کمتری گرفتار شوند، کمتر دچار حادثه یا غیبت از محل کار گردند و از سلامت جسم و روان بیشتری برخوردار شوند. این اقدامات طیف وسیعی از وظایف و مسئولیت های مدیریت منابع انسانی از قبیل مشارکت کارکنان در تصمیم گیری، توسعه و غنای شغلی، امنیت محیط کار، پرداخت مناسب و آموزش و ارتقای کارکنان را شامل می شود، مجموعه این اقدامات »کیفیت زندگی کاری« خوانده می شود.
در مدیریت معاصر مفهوم کیفیت زندگی کاری به موضوع اجتماعی عمده ای در سراسر دنیا مبدل شده است - لوتانز، - 2002، در حالیکه در دهههای گذشته فقط بر زندگی کاری تاکید داشتند ولی اکنون در جستجوی نظام جدیدی برای کمک به کارکنان هستند تا بتوانند بین زندگی کاری و زندگی شخصی خود تعادل برقرار کنند - آکد، - 2006 کیفیت زندگی کاری در سازمان تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار میگیرد که از جمله این عوامل میتوان به هوش معنوی اشاره کرد - اردلان و سرچهانی، . - 1393هوش معنوی مجموعه ای از توانایی ها برای بهره گیری از منابع دینی و معنوی است. هوش معنوی سازههای هوش و معنویت را در یک سازه ترکیب نموده است.
در حالی که معنویت جستجویی برای یافتن عناصر مقدس، معنایابی، هوشیاری بالا، تعالی است. هوش معنوی شامل توانایی برای استفاده از چنین موضوعاتی است که می تواند کارکرد و سازگاری فرد را پیش بینی کند و منجر به تولیدات و نتایج ارزشمندی گردد - رجایی و همکاران، . - 1387 رشد معنوی می تواند پایه و مبنای زندگی بهتر و هماهنگ تر برای همه باشد، که این پژوهش نیز در راستای توجه به این اثرات هوش معنوی به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که آیا هوش معنوی هم بر کیفیت زندگی کاری معلمان تأثیر دارد؟علاوه بر هوش معنوی، تحقیقات بر ارتباط کیفیت زندگی کاری با کیفیت زندگی خانوادگی نیز تاکید کرده اند - جنابادی، . - 1392
بنابراین روش زندگی مردم و ارزشهای اجتماعی و طرز برخورد و جذابیت افراد نیز میتواند بر زندگی کاری کارکنان زن نیز اثرگذار باشد اهمیت پژوهش حاضر از این جهت است که مدیران و مسؤلان مدارس و روساهای آموزشی را به توجه بیشتر به محیط اطراف سازمان و پرورش روحیات معنوی در کارکنان زن تشویق میکند. با توجه به اینکه پژوهشهای صورت گرفته در زمینه سازمان کمتر به نقش محیط اطراف سازمان و شیوههای زندگی کردن و معنویت در بهبود فعالیتهای کارکنان و ایجاد کیفیت زندگی کاری کمتر توجه کردهاند، در راستای توجه به مطالب بیان شده، این پژوهش قصد دارد به این بپردازد که آیا بین هوش معنوی با کیفیت زندگی کاری معلمان زن رابطه معناداری وجود دارد؟
سواتی و همکارا ن - - 2014به پژوهشی تحت عنوان:کیفیت زندگی کار و تعادل در زندگی - یکی زندگی می کند برای کار و یکی کار می کند برای زندگی - کارکنان زن پرداخته است. نتایج نشان می دهد:برای تعیین کمیت اثر کیفیت زندگی کاری کارکنان در زنان، و همچنین مسائل مربوط به تعادل کار و زندگی به مدیریت سازمان ها توصیه می شود به اجرای یک استراتژی کیفیت زندگی
کاری در درون سازمان برای سرعت بخشیدن، و بهبود در تعادل در زندگی و کار بپردازند. کیفیت زندگی کاری و تعادل زندگی کار به عنوان دو نهاد مستقل دیده نمی شودبلکه هر دو بر یکدیگر بستگی دارد.کیان سام هونگ - 2010 - 2، در پژوهشی به بررسی رابطه میان کیفیت زندگی کاری، طرز کار و همچنین استرس و رضایت کاری افراد پرداخته است.
این مطالعه همچنین تفاوت میان کیفیت زندگی کاری و طرز انجام دادن کارها و استرس و رضایت افراد در قبال کارشان بر اساس متغیرهای آماری و روابط میان آنها مورد بررسی قرار داد. این مطالعه در میان 110 معلم دائمی در مدارس راهنمایی در کوچینگ شهر ساراواک در مالزی انجام شده است. نتایج این مطالعه نشان داد که افراد مورد بررسی سطح متوسط از کیفیت زندگی کاری را داشتند و در میان کیفیت زندگی کاری، طرز کار و میزان استرس و رضایت کاری افراد یک رابطه نسبی و در سطح متوسط وجود داشت. اما از نظر متغیرهای آماری هیچ گونه تفاوتی میان کیفیت زندگی کاری افراد وجود نداشت.
اردلان و همکاران - 1393 - پژوهشی با عنوان رابطه هوش معنوی با کیفیت زندگی کاری و بلوغ معلمان ابتدایی ناحیه 2 انجام دادند. نتایج نشان داد، میزان هوش معنوی و بلوغ معلمان ابتدایی شهر شیراز از سطح متوسط بالاتر است و کیفیت زندگی کاری آنان نیز در سطح متوسط به بالا می باشد. هم چنین یافته ها نشان داد بین هوش معنوی و مولفه های آن - زندگی معنوی با اتکا به هسته درونی و درک و ارتباط با سرچشمه هستی - با کیفیت زندگی کاری و ابعاد آن و بلوغ معلمان و ابعاد آن رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. هم چنین هوش معنوی و مولفه های آن - زندگی معنوی با اتکا به هسته درونی و درک و ارتباط با سرچشمه هستی - پیش بینی کننده معنادار کیفیت زندگی کاری و بلوغ معلمان می باشند.
بابا نظری - 1390 - پژوهشی تحت عنوان هوش معنوی، کیفیت زندگی و شادکامی پرستاران زن در بیمارستانهای شیراز بودند که از میان آنها 131 نفر به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون رابطه معنادار بین تمام ابعاد هوش معنوی باخرده مقیاس های کیفیت زندگی و شادکامی نشان داد نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز نشان داد به ترتیب ایجاد احساس اجتماعی بودن، احساس آگاهی و احساس ابهام و رمز آلودگی نمرات متغیر کیفیت زندگی و ابعاد احساس آگاهی و احساس ارزش نمرات متغیر شادکامی را پیش بینی می کنند.
اهداف پژوهش
هدف کلی تبیین رابطه بین هوش معنوی با کیفیت زندگی کاری معلمان اهداف جزئی
-1 تبیین رابطه بین ابعاد هوش معنوی با کیفیت زندگی کاری معلمان
-2 پیش بینی کیفیت زندگی کاری معلمان از طریق ابعاد هوش معنوی
