بخشی از مقاله
چکیده
هدف از انجام این پژوهش ، بررسی رابطه مدیریت بحران با تصمیم گیری مدیران مقطع متوسطه اول ناحیه دو آموزش و پرورش شهر شیراز بوده تا از این طریق میزان اثر گذاری آموزه های مدیریت بحران و همچنین رابطه آن با تصمیم گیری را مورد توجه قرارداده و در نهایت منجر به بهبود کار مدیران در شرایط دشوار اجتماعی گردد. روش این پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی می باشد و جامعه آماری تمامی78 نفر مدیر مقطع متوسطه ناحیه2 آموزش و پرورش شیراز می باشد که از این بین 65 نفر به صورت تصادفی با استفاده از جدول مورگان به عنوان نمونه انتخاب شده اند. ابزار پژوهش حاضر پرسش نامه محقق ساخته و شامل دو قسمت است.قسمت اول اطلاعات عمومی مدیران ، شامل جنسیت،وضعیت تاهل، مدرک تحصیلی و سابقه خدمت می باشد. و در قسمت دوم 33سئوال اختصاصی است . همچنین یافته هاحاکی از آن است که بین رابطه مدیریت بحران با تصمیم گیری رابطه معنی داری وجود دارد و همچنین بین پیشگیری از وقوع بحران و تصمیم گیری ، همچنین با بکارگیری مدیران با تجربه و دارای مدرک تحصیلی مرتبط با مدیریت برای شناسایی بحران های مختلف و استفاده از تجربه های مدیران در بهبود شرایط و تصمیم گیری نهایی می توان نهایت بهره را برد.
کلمات کلیدی:مدیریت بحران، تصمیم گیری
-1مقدمه
پیچیدگی فزاینده جوامع مختلف و گسترش ارتباط و وابستگی چند جانبه ، زمینه مساعدی برای رشد کمی و کیفی فرصتها و تهدیدات محیط، فراهم ساخته است. چنانچه از یک سو رشد وتوسعه تکنولوژی انسان را در جدال با رخدادهای طبیعی قدرتمند ساخته و از سویی دیگر پیچیدگی و ارتباط تنگاتنگ سبب بروز معضلات همه جانبه در رخدادهای ظاهری شده استبحرانها معمولاً خبر نمیکنند و یکی از ویژگیهای عمده آنها همین غیرمترقبه بودن آنهاست که تصمیمگیرندگان را مواجه با هیجان و اضطراب و سردرگمی میکند. لیکن در شرایط عادی امکانات بسیار زیادی در اختیار مسئولان امور است که بهطور سیستماتیک آماده برخورد با وضعیتهای احتمالی بحرانی گردند. بهاین ترتیب شانس موفقیت در مهارکردن یا بهرهبرداری از وضعیت پیشآمده بیشتر میگردد. کوشش برای دستیابی به قواعد عملی و آزمون فرضیههایی از این نوع میتواند بهآمادگی بیشتربینجامد. - 7 -
اگر در گذشته بخشی از سازمانها، مسئولیت رویارویی با بحران را بهعهده داشتند. اکنون کل سازمانها آنرا مهم دانسته و پیچیدگی و پیشرفت این برنامهها سبب شده، دولتها، نهادهای فرهنگی ، مالی ، شرکتهای خدماتی و... به شناخت روشهای برخورد با تغییرات ناگهانی و پیش بینی نشده رو آورده و مدیریتبحران واقعاً بخشی از تمام برنامههای استراتژیک سازمانها گردد. بزرگترین اشتباه میتواند تصور مصونبودن سازمان از بحران توسط مدیران آن باشد. مدیران و متصدیان امر آموزش و پرورش بهدلیل انتخاب استراتژیها و سیاستهای مختلف و عواقب آن، در مقابل اقشار مختلف مردم جوابگو و مسئول هستند. مدیرانی که توجه خود را به برنامهریزیهای علمی و مدیریت سازماندهی شده معطوف کردهاند ممکن است در مقابله با یک بحران بازدارنده بهطرز تاسف باری شکست بخورند . لذا لازم است با بهره گیری از آموزه های مدیریت بحران سعی در بهبود شرایط فعلی نموده و در صورت نیاز در زمان بحران بتوانند با استفاده از این آموزه ها تصمیم مناسب را اتخاذ نمایند. - 6 -
بدیهی بودن بحران های آموزشی ،با توجه به تغیرات سریع تکنولوژی ،آموزشی ، ناشی از تغیرات همه جانبه و ضایعات آن و عدم هماهنگی تکنولوژی با برنامه های آموزشی، مدیران موسسات آموزشی را ملزم به مجهز بودن به دانش مدیریت بحران میکند به این معنی که تا حد امکان بتواند انواع بحران های که سازمان را تهدید می کند شناسایی و از بروز آنها پیشگیری و در صورت وقوع به بهترین شکل آن را کنترل کنند تا کمترین آسیب متوجه سازمان و جامعه آنان شود. - - 3هدف از این پژوهش تبیین تاثیر تصمیم گیری مدیران با مدیریت بحران و همچنین تبیین رابطه تصمیم گیری مدیران با پیشگیری از بحران در مدارس وتبیین رابطه تصمیم گیری مدیران با کنترل بحران در مدارس می باشد.
سئوالات تحقیق نیز به شرح زیر بوده است:
-1 تا چه میزان تصمیم گیری مدیران در مدیریت بحران تاثیر دارد؟
-2 آیا بین تصمیم گیری مدیران و پیشگیری از وقوع بحران رابطه وجود دارد؟
-3 آیا بین تصمیم گیری مدیران و کنترل بحران رابطه وجود دارد؟
-2پیشینه تحقیق
یزدانی پناه در مقاله ای با عنوان "مدیریت بحران "اشاره به این موضوع دارد که امروزه کل سازمانها باید با مقوله مدیریت بحران آشنایی داشته و روشهای برخورد با تغیرات ناگهانی و پیش بینی نشد روی آورند. و مدیریت بحران واقعا بخشی از برنامه ای استراتژیک سازمانها گردد و بزرگترین اشتباه می تواند تصور مصون بودن سازمان از بحران توسط مدیران آن باشد.داشتن یک برنامه سنجیده توانایی ایجاد خواهد کرد تا مسئولان با روشی صحیح به سرعت دست به کار شوند زیرا کلیه موارد عمومی،سازماندهی، تقسیم کارها،تخصیص منابع،...تعیین شده و کلیه این موارد می تواند از مکانیسم های کنترل بحران حذف شده و به سرعت برنامه تغیرات متناسب با شرایط خاص آغاز گردد و به همین دلیل پیش بینی ، بررسی و ارزیابی بحران و خطرات آن قبل از وقوع از ضروریات مدیریت بحران است. - - 7
رضوانی با مقاله ای با عنوان "تلفیق مدیریت بحران در راهبردهای سازمان "به چگونگی توسعه موازی مدیریت بحران و مدیریت راهبردی می پردازد و اشاره می کند به شباهتهای این دو حوزه و ارتباط نزدیک بین آنها و همچنین بررسی می کند که قابلیتهای تدافعی -پیشگیرانه مدیریت بحران در گرایش تهاجمی مدیریت راهبردی تلفیق می شود و یک رویکرد جامع برای مدیریت راهبردی سازمانها ارائه می شود. - - 4گودرزی "طراحی مدل مفهومی آینده نگری مدیریت بحران با رویکرد فرهنگی " اشاره به آن دارد که بلایای طبیعی توجه مردم رابه خود معطوف کرده در حالی که این حوادث بخشی از وقایع دردناک عصر حاضرند اما آنچه در صحنه فرهنگی جهان به عنوان بحران فرهنگی می گذرد به مراتب پیچیده ، خطرناک و نا محسوس و بلند مدت است. از سوی دیگر آینده نگری و پیش بینی از جمله مهمترین ابزار شناسایی و کنترل بحران ها از جمله بحران فرهنگی است این مقاله با تاکید بر بستر آینده نگری الهی به طراحی مدل مدیریت بحران با دو ویژگی آینده محوری و رویکرد فرهنگی می پردازد. - - 6
فقیهی در مقاله خود با عنوان"مدیریت بحران: آموزه های از تجارب دیگران" ضمن اشاره به بلایای طبیعی و اینکه این مسئله به هیچ وجه دور از انتظار نیست و با اشاره به تجارب گذشته نشان می دهد تلفات و خسارات ناشی از این بحرانها چه ضربه های به زیر ساخت های اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی کشور داشته و طی بررسی رویکردهای سنتی و نو به مدیریت بحران به عنوان الگوی متداول مقابله با بحران در بخش 2 مقاله به تجارب سایر کشورها و گام های موثر آنها می پردازد. - - 5رسولی و همکاران "بررسی تاثیرات اجتماعی مدیریت بحران بر تصمیم گیری مدیران منطقه 8 دانشگاه آزاد اسلامی" هدف از انجام این تحقیق را بررسی تاثیرات اجتماعی مدیریت بحران بر تصمیم گیری مدیران این دانشگاه دانسته تا از این طریق بتواند راه کارهایی مناسب در اختیار مدیران این سازمان قرار دهد که منجر به بهبودی کار آنها و در نهایت ، بهبود تصمیم گیریها در شرایط دشوار اجتماعی گردد. - - 3
وتن در مقاله ای با عنوان" ارتباط دادن مدیریت بحران و شایستگی رهبری: نقش توسعه منابع انسانی"اشاره به این مطلب دارد که تمرکز بر ارتباطات و روابط عمومی به عنوان یک استراتژی تعاملی است با این حال بسیاری از غفلت های رهبری در رابطه با بحران سازمانی ممکن است از عدم آموزش و برروی کار آمدن مدیران بی تجربه باشد. در این مقاله از طریق استفاده از طراحی تحقیق کیفی و تجزیه و تحلیل شرکت ها در بحران ، شایستگی رهبری آنها در هر فاز از پروژه بررسی می شود . و همچنین به پیوند نقش مهم توسعه منابع انسانی در افزایش قابلیت های سازمانی از طریق فعالیتهای مدیریت بحران می پردازد. - - 10
لیدسکوج "زمان، دانش، و ریسک: تصمیم گیری در دوران پس از طوفان حوادث" عنوان میدارد معمولا تصمیم گیری در زمان محدود و بدون آگاهی کامل از عواقب ناشی از گزینه های در دسترس اتخاذ می شود. در این مقاله نقش زمان ودانش در مدیریت سوانح و بحران بررسی گردیده و به طور تجربی اقدامات به موقع و خطر تصمیمات مدیریتی در پاسخ به عواقب ناشی از طوفان در کشور سوئد بررسی گردیده و آنالیز اطلاعات جمع آوری شده نشان می دهد که آشنایی فعالان در مورد درک زمان در دسترس و داشتن آشنایی با محیط و شرایط و نحوه مدیریت عملیات چه اثری بر کنترل بحران دارد. - - 11لئود در مقاله خود با نام "مدیریت موثر اطلاعات و تضمین برای یک سازمان مدرن در طول یک بحران" عنوان میدارد در طول یک بحران سازمان مواجه با رویدادهای غیر قابل پیش بینی است . مدیریت موثر اطلاعات می تواند به این سازمانها کمک کند که آنها اطلاعات صحیح از موقعیت دارند. و این کمک می کند برای تصمیم گیری بهتر و سریع تر در حال بحران. - - 8
