بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیت با سازگاری شغلی در کارکنان سازمان منابع طبیعی صورت پذیرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمام کارکنان منابع طبیعی شهر اصفهان در سال 1395 به تعداد 200 نفر بود. روش ای ن پژوهش، توصیفی- همبستگی بود. بدین منظور تعداد 140 از کارکنان منابع طبیعی شهر اصفهان به شیوه نمونه گیری غیراحتمالی در دسترس انتخاب شدند.
ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه سازگاری شغلی دیویس و لافکوایست و پرسشنامه 5 عامل بزرگ شخصیت نئو بود. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها به تناسب از روشهای تحلیل توصیفی - میانگین و انحراف معیار - و آمار استنباطی - روش تحلیل آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه - با نرم افزار آماری SPSS21 استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بعد برون گرایی با سازگاری شغلی - - 0/31، بعد انعطاف پذیری با سازگاری شغلی - - 0/31، بعد دلپذیر بودن با سازگاری شغلی - - 0/52 و بعد وظیفه شناسی با سازگاری شغلی - - 0/48 دارای رابطه معنادار مثبت است - . - p<0/001
مقدمه
توجه به حرفه و شغل و انتخاب شغلی در زندگی آدمی سابقه ای بس طولانی دارد. اشتغال برای ادامه زندگی و بقایای پایداری جامعه ضروری است. حیات هر فردی به وسیله کار کردن تامین می شود و میزان خودکفایی هر کشور به میزان و نوع عملکرد شاغلین آن بستگی دارد. مطالعه و بررسی تاریخچه توسعه و تحول جوامع صنعتی و پیشرفته نشان می دهد که نیروی انسانی ماهر علاقه مند و تعلیم یافته جوامع صنعتی پیشرفته، تاثیر انکار ناپذیری داشته است.
لازم است که فرد به شغلی مبادرت ورزد که با خصوصیات طبیعی او و نیازهای جامعه سازگار باشد، در این صورت است که از حداکثر کارایی افراد استفاده می شود. راجع به نیاز آدمی به شغل در زندگی، نظرات متعددی توسط صاحب نظران ارائه گردیده است که هر کدام بر اساس تصور خاصی که از انسان و فلسفه زندگی و خواسته هایشان داشته اند و اینکه آدمی چرا کار می کند، به اظهار نظر پرداخته اند و اینجاست که مولفه های مرتبط با شغل معنا پیدا می کند - یو1، . - 2005
یکی از ارکان اصلی و زیر بنایی در هر سازمانی، نیروی انسانی سازمان است که قطعاً بدون توجه به ابعاد، انگیزه ها و تمایلات درونی افراد درسازمان، نیل به اهداف سازمان مشکل خواهد بود. در این راستا، سازمان هایی موفق خواهند بود که به میزان تحریک پذیری و نقش عوامل مختلف در انگیزش افراد و شناخت ابعاد و زوایای مختلف رفتار کارکنان و کشف توانایی ها و استعدادهای بالقوه ی وی در عرصه ی تشکیلات سازمان توجه کافی مبذول نمایند و بتوانند او را در مسیر اهداف کلی سازمان، هدایت و رهبری کنند. این فرایند سبب می شوند که فرد بتواند میزان سازگاری شغلی2 بیشتری را در چرخه شغلی خود احساس نماید - نورانی پور و اکبرزاده عیدالجبار، . - 1390
سازگاری شغلی برای ادامه اشتغال موفقیت آمیز عامل مهمی به شمار می رود. هر فردی انتظار دارد که اشتغال به کار مورد نظر، نهایت خشنودی و سلامت و اعتبار را برای وی تأمین نماید و نیازهای اولیه اش را نیز برآورده سازد. سازگاری شغلی مستلزم تعامل میان سه خرده نظام شخصی و سه خرده نظام محیط کاری در درون یک بافت محیطی بزرگتر است. خرده نظام های شخصی عبارتند از: شخصیت کاری - خود انگاره شخصی به عنوان یک کارمند، نظام انگیزش کاری فرد و ارزش ها و نیازهای فرد که به کار مربوط می شوند - ، شایستگی های کاری - عادت های کاری و مهارت های فیزیکی، ذهنی و بین فردی - و اهداف کاری هستند.
خرده نظام محیط کاری شامل فرهنگ سازمانی، انتظارات رفتاری و خواسته های شغلی و الزامات مهارتی و پاداش ها و فرصت های موجود برای کارمند است - دیویس1، . - 2005 سازگاری شغلی با کاهش تعارض و افزایش کارایی در کار مشخص می شود و شامل شرح و توضیح رفتارهایی است که منجر به اجرای موثر و خوب وظایف مورد نیاز افراد و نگرش مثبت به سوی نقش کاری جدید می گردد - کیانگ جی و یانگ چی یو2، . - 2007 به نظر هرشنسون سازگاری شغلی شامل سه جزء است: -1 نقش شغل -2 عملکرد وظایف -3 رضایت کارمند - هرشنسون، 1996، به نقل از علوی لنگرودی و غفوری، . - 1394 عوامل گوناگونی بر سازگاری شغلی تاثیر داشته یا با آن رابطه دارند.
یکی از مهمترین متغیرها ویژگی های شخصیتی3 کارکنان است. سبزی پور، رشنودی، امیری و کرم الهی - - 1393 در پژوهش خود نشان داده اند که بین تیپ های شخصیتی با رضایت و تعهد شغلی رابطه معنادار وجود دارد. هم چنین شریفی و همکاران - - 1387 در بررسی رابطه ویژگیهای شخصیتی با تعهد سازمانی نشان دادهاند که ویژگیهای شخصیتی می توانند به شکل معناداری تعهد شغلی را پیش بینی نمایند. بالاخره مولایی، یزدانبخش و کرمی - - 1393 بو نانان و پوکر - - 2013 در پژوهش خود نشان داده اند که ویژگیهای شخصیتی دارای رابطه معنادار با سازگاری شغلی هستند.
شخصیت بیانگر آن دسته از ویژگی های فرد یا افراد است که شامل الگوهای ثابت فکری، عاطفی و رفتاری آنهاست. این تعریف، تعریف گسترده ای از شخصیت است و موجب میشود که به جنبههای مختلف یک فرد توجه شود. در عین حال، این تعریف، معرف توجه به الگوهای پایدار رفتار و کیفیت درونی فرد است تا بررسی محیطی که این الگوها را تحت نظم آورده است. نظام مورد بررسی ما شامل تفکر، عواطف و رفتارهای بیرونی - قابل مشاهده - است به ویژه، ارتباط این سه جنبه با یکدیگر در ساختن شخصیتی بی مانند و منحصر به فرد در روان شناسی شخصیت بسیار با اهمیت است.
