بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضربا هدف بررسی رابطه بین کمال گرایی مثبت و منفی با عملکرد تحصیلی در دانش آموزان انجام شد.جامعه نمونه پژوهش شامل 400 نفر ازدانش آموازان پسر و دختر بود که با روش تصادفی ساده انتخاب شد. روش پژوهش توصیفی و ازنوع همبستگی بود.در این پژوهش از مقیاس کمال گرایی منفی و مثبت شورت و همکاران و معدل ترم قبل نیز به عنوان شاخص سنجش عملکرد تحصیلی در نظر گرفته شد.
برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. تحلیل همبستگی داده ها نشان داد نتایج پژوهش حاکی از آن بود که بین کمال گرایی مثبت و عملکرد تحصیلی همبستگی معنادار وجود داشت اما بین کمال گرایی منفی و عملکرد تحصیلی همبستگی معنادار نبود. می توان گفت کمال گرایی مثبت با پیامدهای مطلوب تری مثل عملکرد تحصیلی بالاتر همراه است و کمال گرایی می تواند عمل کرد تحصیلی را پیش بینی نماید.
مقدمه
ژانت اولین فردی بود که در سال 1898 در خصوص کمال گرایی نوشت و کمال گرایان را افرادی با عقاید محکم و ثابت در نظر گرفت، در نتیجه سختی عقاید و انعطاف ناپذیری یکی از اولین خصوصیاتی بود که درباره کمال گرایی مطرح شد - ایجان، . - 2005 فروید در توصیف افراد کمال گرا اظهار می کند که محرک اصلی در زندگی این افراد رسیدن به خوشبختی نیست، بلکه تکامل و برتری یافتن است.
زندگی آنها در یکسری حتم ها، بایدها و نبایدها خلاصه شده است - فروید، 1975 ؛ به نقل ازخانبانی، . - 1385 آلبرت الیس کمال گرایی را پذیرش این باور که فرد باید کاملا شایسته، لایق و با هوش بوده و در تمام امور ممکن پیشرو باشد و اینکه همواره یک راه حل دقیق، کامل و درست برای مشکلات انسانی وجود دارد و اگر این راه حل کامل پیدا نشود، فاجعه آمیز خواهد بود « - الیس، . - 1958 محققان بسیاری نیز، اثرات منفی کمال گرایی را در بررسی های خود ارایه نموده اند؛ اما وجود نظرات متضاد مثل نظریه آدلر که وجود استانداردهای بالای کمال گرایانه را برای سلامتی ذهنی و فکری ضروری می داند، باعث شده است بسیاری ازمحققان اعتقاد داشته باشند که کمال گرایی، سازه ای چند بعدی با ابعادی بهنجار و نابهنجار است.
به به دنبال این تحقیقات در سال 1978 هماچک در تعریف خود دو بعد برای کمال گرایی مطرح کرد و این نخستین بار بود که به دنبال تعاریف متعددی که کمال گرایی را خصیصه ای تک بعدی و ناکارآمد در نظر می گرفتند، بعد بهنجاری به کمال گرایی اضافه شد. کمال گرایی بهنجار که سالم، سازش یافته یا مثبت است، جنبه هایی از کمال گرایی را در بر می گیرد که با تلاشهای کمال گرایانه مانند داشتن معیارهای شخصی بالا، وضع معیارهای دقیق برای عملکرد و تلاش برای عالی بودن، در ارتباط هستند.
این افراد از کارهای دقیق احساس لذت می کنند و در موقعیتهای مناسب و بجا، چندان وسواسی نیستند. - رکابدار و سلیمانی، - 1387 در مقابل کمال گراهای نابهنجار، اهداف غیرواقعی برای خود وضع می نمایند و از پذیرش اشتباهات خود سرباز می زنند - ایجان ، . - 2005 کمال گرایی بسته به مثبت و یا منفی بودن می تواند با رفتارهای سازگارانه یا ناسازگارانه در ارتباط باشد. برای مثال کمال گرایی مثبت پیامدهای مطلوبی مانند حرمت خود - بشارت، 1383 - ، کاهش احساس ناکامی - هماچک، 1978 - ، کوشش برای پیشرفت، عاطفه مثبت، عزت نفس بالا، خودکارآمدی و خودشکوفایی، خصوصیات بین فردی مثبت نظیر اعتماد به نفس،عنوان یکی از دوازده باور غیرمنطقی اساسی می داند و آنرا این گونه تعریف می کند .
کمال گرایی بهنجار که سالم، سازش یافته یا مثبت است، جنبه هایی از کمال گرایی را در بر می گیرد که با تلاشهای کمال گرایانه مانند داشتن معیارهای شخصی بالا، وضع معیارهای دقیق برای عملکرد و تلاش برای عالی بودن، در ارتباط هستند. این افراد از کارهای دقیق احساس لذت می کنند و در موقعیتهای مناسب و بجا، چندان وسواسی نیستند. - رکابدار و سلیمانی، 1387 - . در مقابل کمال گراهای نابهنجار، اهداف غیرواقعی برای خود وضع می نمایند و از پذیرش اشتباهات خود سرباز می زنند - ایجان ، . - 2005 تری شورت، اوئنز، اسلید و دیوی نیز - - 1995 بر اساس تقسیم بندی بهنجار- نابهنجار هماچک از کمال گرایی، در چهارچوب یک مدل نظری، کمال گرایی مثبت و منفیٌ را متمایز کردند.
کمال گرایی مثبت به آن دسته از شناخت ها و رفتارها گفته می شود که هدف آنها کسب موفقیت ها و پیشرفت های سطح بالا به منظور دستیابی به پیامدهای مثبت است وبا استانداردهای شخصی سطح بالا اما قابل دسترس، گرایش به نظم و سازماندهی در امور، احساس رضایتمندی از عملکرد خود،جستجو برای تعالی در امور و انگیزش برای رسیدن به پاداش های مثبت، مشخص می شود و کمال گرایی منفی به شناخت ها و رفتارهایی اشاره دارد که هدف آنها کسب موفقیت ها و پیشرفت های سطح بالا به منظور اجتناب یا فرار از پیامدهای منفی است و با استانداردهای سطح بالا و غیر واقع بینانه، نگرانی مفرط درباره اشتباهات و نقایص شخصی، ادراک فشار زیاد از محیط برای کامل بودن، ادراک فاصله زیاد بین عملکرد شخصی و استانداردها و شک و تردید اجبارگونه در امور و پرهیز از عواقبکارکردهای شخصی تعریف می شود.
کمال گرایی بسته به مثبت و یا منفی بودن می تواند با رفتارهای سازگارانه یا ناسازگارانه در ارتباط باشد. برای مثال کمال گرایی مثبت پیامدهای مطلوبی مانند حرمت خود - بشارت، 1383 - ، کاهش احساس ناکامی - هماچک، - 1978 ، کوشش برای پیشرفت، عاطفه مثبت، عزت نفس بالا، خودکارآمدی و خودشکوفایی، خصوصیات بین فردی مثبت نظیر اعتماد به نفس، جرات مندی و نگرش های اجتماعی نوع دوستانه مرتبط است - چانگ، 2000 ؛ برنز و فدوا، - 2005 و کمال گرایی منفی با پیامدهای آسیب شناختی نظیر عزت نفس پایین، باورهای غیرمنطقی، نشانگان افسردگی، مشکلات بین فردی - علیزاده صحرائی، خسروی و بشارت، - 1389 همراه می باشد.
در تعریف این سازه، محققان به کاهلی و امروز و فردا کردن در انجام کارهای مهم - در زمان مورد انتظار - ، همراه با تجارب ذهنی ناراحت کننده، اشاره نموده اند - سنکال، کاستنر ولینارز و لیستر - - 2006 در پژوهشی به بررسی رابطه عملکرد تحصیلی و کمال گرایی پرداختند. نتایج نشان داد که عملکرد تحصیلی همبستگی قوی با نمره های کمال گرایی داشت. آلیسون - - 2005 در مطالعه ای به بررسی رابطه میان کمال گرایی مثبت و منفی با عملکرد تحصیلی، انگیزش عملکرد و بهزیستی پرداخت. نتایج نشان داد که کمال گرایی مثبت رابطه مثبت معنی داری با عملکرد تحصیلی، انگیزش عملکرد و بهزیستی دانشجویان داشت.
- بین کمال گرایی و عملکرد تحصیلی رابطه معنی داری وجود دارد
- کمال گرایی عملکرد تحصیلی را تبین می کند
روش پژوهش:
جامعه پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان مقطع دبیرستان شهر ایرانشهر می باشد. جامعه نمونه به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند . حجم نمونه پژوهش شامل 400 دانش آموز - 186 نفر دختر و 214 نفرپسر - دوره متوسطه بود که به 2 پرسشنامه پژوهش پاسخ دادند. سپس یافته های تحقیق با استفاده از نرم افزار19 PSS و از روش آمار توصیفی - میانگین، انحراف معیار وهمبستگی - و در بخش آماراستنباطی رگرسیون مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.
ابزارهای پژوهش مقیاس کمال گرایی مثبت و منفی تری شورت:
در سال 1995 توسط تری شورت و همکاران ساخته شده است و دو خرده مقیاس مثبت و منفی دارد، این دو خرده مقیاس دو نوع تقویت کننده را ارائه می کند که فرد می تواند تجربه نماید . این مقیاس 40 سوال دارد و هر آزمودنی به سوالات با یک مقیاس پنج درجه ای لیکرت - کاملا موافقم، موافقم، نمی دانم، مخالفم و کاملا مخالفم - پاسخ می دهد. 20 سوال کمال گرایی مثبت و 20 سوال کمال گرایی منفی را مورد سنجش قرار می دهد . دامنه نمرات هر آزمودنی در این مقیاس بین 20 تا100 می باشد. نقطه برش این آزمون برای افراد دارای اختلال در خرده مقیاس کمال گرایی منفی 69 و به بالا است. تری شورت شواهدی را برای اعتبار افتراقی این مقیاس گزارش کرد . برای مثال نمرات کمال گرایی 86 درصد از واریانس گروه دارای اختلال تغذیه را تبیین کرد.